چالش های داخلی و خارجی رئیسی؛ همه چیز به رفع تحریم ها وابسته است؟

رویداد۲۴ رای الیوم در مطلبی به قلم حسن مرهج نوشت: واضح است که مسیر ابراهیم رئیسی پر است از چالش هایی نظیر اوضاع اقتصادی و اجتماعی داخلی، بحران بهداشتی که به دلیل کرونا گریبانگیر ایران شده و نیز پرونده هسته ای و مذاکره با ایالات متحده، به گونه ای که روابط ایران و سیاستهای خارجی آن بویژه با دولتهای همسایه را مورد بررسی قرار می دهد.

در ادامه این مطلب آمده است: ابراهیم رئیسی دوره چهار ساله ریاست خود را در حالی آغاز می کند که از همان ابتدا با بحرانهای اقتصادی، تحریمهای آمریکا و مذاکرات در مورد توافق هسته ای مواجه است و حل بحران اقتصادی و اجتماعی اساسا به تحریمهای آمریکا باز می گردد، که البته شیوع کرونا بر شدت این بحرانها افزوده است. شعار رئیسی در جریان انتخابات، دفاع از طبقات محروم و مبارزه با فساد بود.

مشخص است که هدف اصلی رئیسی، بهبود اوضاع اقتصادی از طریق تقویت روابط اقتصادی بین جمهوری اسلامی و دولتهای همسایه و حمایت از رشد اقتصادی است، که تحقق این امر، مستلزم رفع تحریمهای آمریکا و افزایش مبادلات تجاری بین ایران و دولتهای غربی در صحنه بین المللی، نظیر روسیه و چین است.

در همین چارچوب، لازم به یادآوری است که ایران در طول سالهای گذشته، بویژه در زمستان 2017-2018 و نوامبر 2019، شاهد اعتراض هایی به اوضاع اقتصادی بود، همانطور که اخیرا در استان خوزستان اعتراض هایی مربوط به کم آبی صورت گرفت و قطعی برق موجب اعتراض در تهران  و شهرهای بزرگ شد. بر این اساس، چالش های داخلی که ابراهیم رئیسی در شروع کار خود با آن مواجه است، در چارچوب معادلات اقتصادی جای می گیرد، که هدف از آن باید بهبود اوضاع معیشتی ملت ایران و تلاش برای تامین آب و برق مورد نیاز آنها باشد، تا در این صورت آرامش داخلی که رئیسی به آن نیاز دارد شکل گیرد و وی بتواند تمرکز خود را روی سیاست خارجی بگذارد.

در سوی دیگر، غالبا اصولگرایان که با دیده تردید به غرب و بویژه ایالات متحده نگاه می کنند، انتقاداتی را متوجه روحانی کردند که دلیل آن، تکیه بیش از اندازه وی به نتایج برجام بود. ایشان بارها خواستار تکیه بر تلاشهای داخلی برای کاهش آثار تحریمهای شدند. این در حالی است که کارشناسان تصور می کردند روحانی با می تواند روابط خوبی با غرب برقرار کرده و به این وسیله مشکلات کشور را به سرعت حل کند. اما این امر در مورد رئیسی که تاکید کرده اولویتش در سیاست خارجی رابطه با دولتهای همسایه است، صدق نمی کند.

بیشتر بخوانید: رئیسی بعد از احیای برجام وارد فاز کاهش تنش با آمریکا می‌شود/ رئیسی به دنیا نشان دهد به دنبال بحران نیست

رئیسی در حالی منصب ریاست جمهوری را تحویل می گیرد که ایران با حضور دولتهای بزرگ و مشارکت غیر مستقیم آمریکا، وارد مذاکراتی برای احیای برجام شده، تا با بازگشت آمریکا به برجام، تحریمهای ایران برطرف شده و این کشور هم به تعهدات برجامی خود بازگردد. در این چارچوب، مسئولان ایرانی تاکید می کردند که مذاکرات تا قبل از روی کار آمدن رئیسی تکمیل نمی شود. به این شکل ایران قصد داشت به طرف آمریکایی بفهماند که عجله ای برای رسیدن به نتیجه سریع ندارد.

واقعیت امر آن است که ابراهیم رئیسی تجربه سیاسی ندارد و در طول زندگی کاری خود مناصبی را در دستگاه قضا عهده دار بوده و پس از انتقال او از رأس قدرت قضایی به رأس هرم قدرت اجرایی، نگرانی های داخلی در ایران در مورد توانایی اش برای اداره پرونده های سخت و پیچیده در دو سطح داخلی و خارجی وجود دارد. این پرونده ها، چالش های بسیار مهمی را بوجود آورده که هر یک به نوعی بر اوضاع داخلی، بویژه بخش اقتصادی و معیشتی مردم تاثیرگذار است.

خبرگزاری رسمی ایران «ایرنا» چالش هایی که از نظر کارشناسان ایرانی در برابر دولت رئیسی وجود دارد را به این صورت بر می شمرد: تاثیر هماهنگی بین دو طرف ناتو بر ایران، ترمیم روابط با دولتهای منطقه، بخصوص عربستان سعودی، نگرانی از خلأ امنیتی در افغانستان، تصویب لوایح (FATF)و موفقیت مذاکرات هسته ای در وین در صورت ادامه آن.

هر آنچه گذشت در چارچوب چالش های داخلی و خارجی جای می گیرد که ابراهیم رئیسی با آن مواجه است، اما با این حال، جزئیات و عناوین آنچه گذشت، مبهم و پیچیده باقی می ماند، بویژه آنکه رئیسی راهبرد تازه ای برای اولویتهای داخلی و دغدغه های خارجی خواهد داشت و همین امر باعث می شود برای خوانش سیاست وی زود باشد. لازم است منتظر ترسیم کامل سیاستهای دولت جدید ایران باشیم، ضمن اینکه باید بر توانایی این کشور که در طول سالهای گذشته موفق به مقابله با تحریمهای آمریکا شده و در حال حاضر یک دولت منطقه ای قدرتمند است، تاکید شود.