چگونه اسهال را درمان کنیم؟
رویداد۲۴ اسهال بیماری شایعی است که امکان دارد در بازههای زمانی مختلف به آن مبتلا شویم، البته دوره زمانی بیماری اسهال بیشتر از ۳ روز نیست. افراد مبتلا به بیماریهای گوارشی مزمن مانند سندروم روده تحریک پذیر (IBS) یا بیماری کرون بیش از این تعداد دچار اسهال میشوند. بیماری اسهال علاوهبر شل شدن مدفوع، نشانههای گوارشی دیگری نیز دارد، ازجمله:
- دل پیچه
- درد و نفخ شکم
- احساس وجود حباب در رودهها
- نیاز فوری به اجابت مزاج
- حالت تهوع
- استفراغ
- تب
برای درمان اسهال چه باید خورد؟
به گزارش رویداد ۲۴، در زمان درمان خانگی اسهال بهویژه در ۲۴ ساعت اول باید غذاهای ساده و سبک خورد، تا هضم آنها برای دستگاه گوارش آسان باشد و میزان آب دریافتی بدن را کمتر کند. همچنین غذاهای پر از ادویه و چاشنی موجب تحریک روده میشوند. بهترین کار مصرف غذاهای ساده (غذاهایی با بافت نرم، فیبر پایین و ادویهی کم) و غلیظی مانند بلغور جو دوسر پختهشده، برنج سفید ساده، موز و سس سیب است. از غذاهای سادهی دیگری که هضم آنها برای معده آسانتر است میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- سیب زمینی آبپز
- چوب شور
- مرغ پختهی بدون پوست یا چربی
- غلات و حبوبات گرم مانند پورهی گندم یا فرنی برنج
- پورهی سیب
- نان یا نان تست
- پروبیوتیکها
هنگام اسهال چه بنوشیم؟
مصرف مایعات نیز برای درمان بیماری اسهال ضروری هستند. نوشیدن آب و مایعات به کم آبی بدن، کمک چندانی میکند و موجب دفع سموم موجود در بدن میشود. افرادی که به اسهال مبتلا میشوند در طول روز باید بسیار آب بنوشند و پس از هر بار اجابت مزاج نیز یک فنجان آب دیگر بنوشند. البته در هنگام ابتلا به اسهال، بدن انسان جز آب، مواد معدنی و الکترولیتها را نیز ازدست میدهد؛ بنابراین برای جبران کمبود این مواد، باید مایعات نوشید تا حاوی موادمعدنی و الکترولیتها هستند.
منابع تامین الکترولیتها و موادمعدنی عبارت است از:
- سوپ رقیق
- آب نارگیل
- آب الکترولیتدار
از خوردن چه غذاهایی هنگام اسهال باید پرهیز کرد؟
آگاهی از موادغذایی مضر برای اسهال نیز به اندازهی مصرف غذاهای مفید برای درمان اسهال اهمیت دارد. بعضی از موادغذایی بهسرعت از درون رودهها و دستگاه گوارش عبور میکنند یا موجب تحریک دستگاه گوارش میشوند و اسهال شما را بدتر میکنند؛ بنابراین برای درمان اسهال بهتر است که از خوردن غذاهای زیر پرهیز کنید:
۱. غذاهای چرب
غذاهای چرب به غذاهایی گفته میشود که سرخشده، چرب یا غرق در آب و چربی گوشت هستند. در هنگام ابتلا به اسهال، مصرف غذاهای پر روغن یا بسیار چرب توصیه نمیشود. زیرا هضم چربی و روغن اضافه شده برای سرخ کردن غذا برای دستگاه گوارش حساس دشوار است و به احتمال زیاد علائم بیماری را بدتر میکند. درعوض باید از سبزیجات آب پز یا بخارپز و پروتئینهای بدون چربی استفاده کنید.
۲. مصرف لبنیات (شیر، کره، بستنی و پنیر)
حتی اگر بیماری اسهال ناشی از عدم تحمل لاکتوز نباشد (لاکتوز قندی است که در محصولات لبنی یافت میشود.)، هنگامی که به اسهال مبتلا هستید از مصرف آنها پرهیز کنید، حتی اگر در حالت عادی دستگاه گوارش شما مشکلی با مصرف لبنیات ندارد، ممکن است که بهطور موقتی نسبتبه این محصولات حساسیت پیدا کرده باشد. البته ماستِ سرشار از پروبیوتیک استثناست، و در مطالعات محققان نشان میدهد که پروبیوتیکها به ایجاد تعادل فلور رودهای (مربوط به باکتریهای مختلف و دیگر موجودات میکروسکوپی گیاهی موجود در روده) کمک میکنند و طول بیماری اسهال را کمتر میکنند.
۳. خوردن الکل و نوشیدنیهای گازدار
به گزارش رویداد۲۴ هنگام ابتلا به بیماری اسهال باید از خوردن مواد غذایی که آب بدن شما را کم میکند، پرهیز کنید. الکل بهصورت یک مُدِر عمل کند. مدرها موادی هستند که باعث کاهش میزان آب بدن میشوند. اگر به اسهال مبتلا هستید، مصرف نوشیدنیهای گازدار دارای شیرهی ذرت (ترکیب شیرینی که از نشاستهی ذرت تهیه میشود) نیز که دارای فروکتوز بالاست، باعث بروز مشکل میشود. براساس مطالعهای که در ماه ژوئن ۲۰۱۷ مجلهی مراقبتهای بهداشتی (Healthcare) منتشر شد، میزان بالای فروکتوز در سیستم گوارشی بدن، اختلال ایجاد میکند و منجربه تولید گاز معده، نفخ یا اسهال میشود.
بیشتر بخوانید: کسانی که کبد چرب دارند لب به این خوراکی نزنند!
۴. خوردن خوراکیها و غذاهای شیرین
مصرف قند، باعث میشود تا قندی که به روده بزرگ وارد میشود، عملکرد باکتریهای حساس موجود در آن را مختل میکند و احتمال بدتر شدن بیماری اسهال را افزایش میدهد. این نکته مهم آبمیوهها و میوههای دارای قند بالا را نیز شامل میشود، پس باید در مصرف آنهای مراقبت کنید.
۵. پرهیز از غذاهایی که موجب تولید گاز بیشازحد میشوند
مصرف مقادیر زیاد میوه و سبزیجات به صورت مداوم و روزانه برای بدن بسیار مفید است، اما در هنگامی که به اسهال مبتلا هستید، باید تا زمانی که بیماری برطرف نشده است، از مواد غذاییای مانند انواع لوبیا، کلم، کلم بروکلی و گل کلم که گاز روده را افزایش میدهند، پرهیز کنید.
۶. پرهیز از مصرف غذاهای فاسد
از خوردن غذاهایی که در شرایط مناسب نگهداری نشده اند و فاسد شده اند، جدا خوداری کنید (مانند غذاهایی که برای مدت طولانی بیرون از یخچال بودهاند یا بهدرستی انبار و ذخیره نشدهاند). گاهی گوشت یا ماهی نپخته برای سیستم گوارشی مشکل ساز میشوند، همیشه از این قانون کلی پیروی کنید: «وقتی درمورد غذایی شک دارید، آن را دور بریزید.» با این اقدام از مشکل در سیستم گوارشی خود جلوگیری خواهید کرد.
۷. خوردن غذاهای پر از ادویه
به طور کلی ادویه جات باعث تحریک سیستم گوارشی بدن میشوند، به همین دلیل است که افراد مبتلا به اسهال باید از غذاهای فاقد ادویه استفاده کنند، زیرا با خوردن غذاهای ادویه دار، احتمال تحریک سیستم گوارشی و ابتلا به بیماری اسهال افزایش مییابد.
۸. غذاهای که درصد فیبر بالایی دارند
پرهیز از مصرف غذاهای حاوی فیبر بالا نیز مفید است. فیبر باعث فعال نگه داشتن سیستم گوارشی میشود که در حالت عادی بسیار مفید است، اما هنگامی که سیستم ایمنی شما با بیماری اسهال در تقابل است، فیبر علائم بیماری را بدتر میکند. در این زمان فیبرهای نامحلول مضر هستند. این نوع از فیبرها در غذاهایی مانند:
- غلات کامل مانند گندم، برنج و جو
- نان غلات کامل یا محصولات پختهشده از آنها
- حبوبات
- مغزها و دانهها
البته فیبرهای محلولی مانند پکتین که در سیب و موز وجود دارد، که معمولا خوردن انها به بهبود اسهال کمک میکند، اما برای احتیاط بیشتر بهتر است در روز اول ابتلا از مصرف آنها پرهیز کنید.