نحوه آموزش مهارت نه گفتن به کودکان
رویداد۲۴ شاید بسیاری از ما در نهاد و ناخودآگاهمان کودکانی را دوست داشته باشیم که مدام بله قربان‌گو باشند و ما را به چالش نکشند، اما این کودکان ممکن است دچار خطراتی شوند که اندوه و دشواری‌هایش سراسر زندگی خود و ما را تحت‌تاثیر خود قرار دهد.
امروز شاید یکی از بزرگ‌ترین مشکلاتی که افراد دارند این است که نمی‌توانند به موقع و در جای مشخص و درست به دیگران و در برابر درخواست‌هایشان "نه" بگویند و خود را از یک عمر گرفتاری رها کنند.
به گزارش جامعه ۲۴، شاید بتوان مهارت نه گفتن را یکی از مهم‌ترین آموزه‌ها در زندگی دانست چیزی که می‌تواند به ما در زندگی کمک زیادی کند. ما می‌توانیم به دیگران نه بگوییم چراکه به دنیا نیامده‌ایم تا دیگران هر آن‌چه خواستند برآورده کنیم و مدام به‌دنبال خوشامد آن‌ها باشیم.
ما باید این موضوع را برای خود روشن کنیم که تا اندازه‌ای باید با دیگران همراه باشیم و رضایتشان را به دست آوریم که حقوق خودمان پایمال نشود و از زندگی و اهدافمان دور نشویم.
هر کسی روش تربیتی خاص خود را دنبال می‌کند و آن را بر اساس دانسته‌ها و فرهنگ خود به فرزندش منتقل می‌کند شیوه‌هایی که گاه درست نیستند و ممکن است کودک را در معرض خطر قرار دهند. برای نمونه برخی پدر و مادر‌ها به فرزند خود می‌آموزند که همیشه باید به بزرگ‌تر توجه و حرف آن‌ها را گوش کنند چراکه همواره حق با آن‌هاست درصورتی‌که چنین چیزی اصلا درست نیست و می‌تواند زمینه‌ساز تسلیم کودک در برابر هرگونه خواسته بیمارگونه و آزاردهنده‌ای باشد.
کودکان باید بیاموزند می‌توانند با دیگران تعامل و دوستی داشته باشند، اما نباید دربرابر حرف زور دیگران سرخم کنند و مدام بله قربان‌گو باشند.
در دنیای پرتنش امروز که پدران و مادران معمولا هر دو کار می‌کنند چه کسیست که نخواهد در پایان روز با یک چشم شیرین از سوی فرزند خود روز را به پایان ببرد؟ اما همیشه چشم به ظاهر ساده می‌تواند در آینده گریبان کودک و خانواده او را بگیرد.
به گفته روان‌شناسان کسانی که نه گفتن را در سال‌های کودکی یاد نگرفته‌اند، نه تنها در آن سال‌ها، بلکه تا پایان عمر نمی‌توانند در برابر چیز‌هایی که با آن‌ها مخالفند بایستند و به خاطر پایین بودن اعتماد به نفسشان و بی بهره بودن از مهارت «نه گفتن»، بیش‌تر از دیگران در معرض تجاوز یا انواع سوءاستفاده‌ها قرار دارند.
راه‌های تقویت مهارت نه گفتن در کودک
همه چیز از خانه آغاز می‌شود. اگر نتوانید خود را دربرابر نه گفتن فرزندتان هنگامی‌که با شما مخالفت می‌کند کنترل کنید و آن را تاب آورید چگونه انتظار دارید فرزند شما در آینده بتواند دربرابر خواست هم‌کلاسی خود حتی در برابر درخواست‌های بسیار ساده مانند دادن خوراکی خود به او نه بگوید و مقاومت کند و با زورگویی او مقابله کند؟
ما انسانیم و باید بدانیم و بیاموزیم که حق داریم همیشه ایده و حرف خود را بزنیم حتی اگر با آن مخالفت شود. این چیزیست که باید به کودک خود بیاموزید و نخستین مخالفت و نه گفتن او را جشن بگیرید. تلاش کنید همواره راه گفتگو را باز بگذارید و نخواهید حرف خود را به‌عنوان پدر و مادر به کرسی بنشانید.
با فرزند خود صحبت کنید و تلاش کنید با هم‌فکری راه‌های بهتری گزینش کنید راهی که برای هر دو سو خوب و مناسب باشد و رضایت هر دو را جلب کند.
بیشتربخوانید: چگونه تاب آوری در کودکان را تقویت کنیم؟
برای فرزند خود داستان بگویید
یکی از بهترین راه‌هایی که می‌توانید به فرزندتان مهارت‌ها را بیاموزید داستان گفتن با مضمونیست که می‌خواهیم به آن‌ها آموزش دهید. شما می‌توانید در قالب داستان به کودک خود راه و روش درست را بیاموزید. برای نمونه برای کودک خود تعریف کنید که کودکی در مهدکودک چشم‌به راه مادر یا پدرش است تا به خانه برود، اما در این فاصله فردی به او نزدیک می‌شود و به او می‌گوید می‌تواند او را به خانه برساند و یا از سوی پدر یا مادرش آمده است در این‌گونه داستان‌ها از فرزند خود هم کمک بگیرید و از او هم بخواهید به کودک داستان کمک کند و یا از او بخواهید اگر جای او بود چه می‌کرد.
با فرزند خود گفت‌وگو کنید
با فرزند خود درباره کار‌هایی که در درازای روز انجام داده است گفتگو کنید. موقعیت‌های مختلف را بررسی کنید و درباره آن‌هایی که فرزندتان باید و یا می‌توانست نه بگوید، اما این کار را انجام نداده است گفتگو کنید و دلایل آن را بررسی کنید.
به موقع نه بگویید
شما به‌عنوان پدر و مادر باید بتوانید به هنگام نه بگویید. کودکی که در موقعیت مناسب و درست نه می‌شنود این مهارت را بهتر و آسان‌تر به دست می‌آورد به همین دلیل به جای برآورده کردن تمامی خواسته‌های کودکتان گاه به او پاسخ منفی دهید. برای نمونه هنگامی‌که درحال انجام کاری هستید و فرزندتان از شما چیزی می‌خواهد به او بگویید «اکنون نمی‌توانم، باید چند دقیقه صبر کنی!» و اگر تازه برایش لباس خریده‌اید و چیز دیگری می‌خواهد برایش با احترام و آرامش توضیح دهید که به‌تازگی برایش لباس خریده‌اید و در فرصت مناسب و درصورت نیاز با هم به خرید خواهید رفت. کودکی که به موقع نه می‌شنود، یاد می‌گیرد به موقع، نه بگوید و بی توجه به شرایط، خواست و امکاناتش خواسته‌های دیگران را برآورده نکند.
بگویید نه سپاس‌گزارم
گاه ممکن است فرزندتان به شما چیزی تعارف کند که در آن لحظه میل ندارید به‌آسانی به او لبخند بزنید و بگویید نه سپاس‌گزام. با درست ادا کردن این جمله به کود‌تان یاد دهید که گفتن نه به معنای زیر سوال بردن شخصیت او و تصمیم‌هایش نیست بلکه نشانه داشتن دیدگاه متفاوتیست.
شما با این کار به او می‌آموزید این نه گفتن قرار نیست خدشه‌ای به رابطه شما وارد کند. این فرد در آینده می‌تواند به‌آسانی دربرابر خواسته‌ها و تعارفات نابه‌جای دیگران مانند تعارف سیگار نه بگوید و یا دربرابر خواست‌ها و یا چشم‌داشت‌های نامناسب همسرش بدون ترس از به خطرافتادن زندگی مشترکش نه بگوید.
از دیکتاتوری دوری کنید
بسیاری از والدین روش دیکتاتوری دارند و گاه حتی بدون شنیدن سخنان فرزند خود نه می‌گوید و همیشه حتی بدون این‌که بیان کنند نشان می‌دهند حرف تنها حرف آن‌هاست حتی اگر درست و به حق نباشد. تلاش کنید همیشه با فرزند خود گفتگو کنید و دلایل تصمیم خود را بیان کنید و حرف او را هم بشنوید این‌گونه می‌توانید انتظار داشته باشید فرزندتان خود بتواند از عهده زندگی آینده‌اش با سلامتی عبور کند و برآید.
به فرزند خود بیاموزید نه گفتن نشانه بی‌ادبی نیست بلکه نشان‌دهنده دیدگاهی متفاوت است. به او بفهمانید می‌تواند رابطه دوستی خود با دیگری را ضمن داشتن تفاوت‌ها داشته باشد بدون این‌که با نه گفتن و پاسخ منفی در یک یا چند مورد به آن خدشه‌ای وارد شود.
