حشمت‌الله فلاحت‌پیشه: در سیاست خارجی به بن بست رسیده ایم/ گرفتار تابو‌های عدم مذاکره با آمریکا و ادعای هدایت فرهنگی تمام دنیا هستیم

رویداد۲۴ حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، نماینده پیشین مجلس، درباره راهکار عبور از بن‌بست‌های سیاست خارجی به «انتخاب» گفت: من معتقدم که ساز و کار سیاست خارجی یک ساختار قانونی دارد و آن بازگشت به سند چشم انداز ۲۰ ساله است. در این سند دولت موظف است به شکلی عمل کند که در افق ۱۴۰۴ ایران به قدرت یک منطقه در ابعاد مختلف تبدیل شود. منتهی یک شرط وجود دارد. با تعامل سازنده با دنیا می‌توانیم به اهداف این سند برسیم؛ لذا ساز و کار‌های عبور از بن بست سیاست خارجی، بازگشت به این حکم و اجرای آن است.

فلاحت پیشه ادامه داد: متاسفانه در طول بیست سال گذشته نه تنها به این حکم به خوبی عمل نشده بلکه در خیلی از موارد عکس آن عمل شده است. من فکر می‌کنم کسانیکه این سند را تبیین کرده اند؛ تعامل سازنده با دنیا را بر اساس الگو مسالمت آمیز چین در دهه ۶۰ میلادی درنظر گرفته‌اند. اما به هیچ وجه به خوبی چینی‌ها عمل نشد. بر اساس این الگو هر چه منافع ملی کشور اقتضا می‌کند باید بر آن اساس عمل شود. به طور مشخص در حوزه‌های منافع مشترک از حوزه‌های چالش سیاسی و ایدئولوژیک دور شود، اما این کار صورت نگرفت و نتیجه این است که ما در سیاست خارجی درگیر بن‌بست هستیم و با هیچ کشوری به اندازه ایران تاوان تنش زا را نداده است. وقتی در سیاست خارجی تنش وجود داشته باشد در داخل نیز تنش شکل می‌گیرد.

او افزود: متاسفانه در ایران، علت شکست قوانین فرادستی توسعه این است که قوانین فوق نتوانستند تابو‌شکن باشند. سیاست خارجی ما گرفتار تابو‌های مختلف است. از جمله تابوی عدم مذاکره با آمریکا، تابوی ادعا هدایت فرهنگی تمام دنیا و.. که هر کدام بخشی از این مشکل هستند. مثلا برخی نهاد‌ها در خارج از کشور خود را مسئول مسلمان سازی مردم در دنیا معرفی می‌کنند و الان نیز برخی معتقدند حجاب را باید در آمریکا و اروپا پیش ببریم. در حالیکه در مورد مسائل اساسی کشور با ناکامی مواجه‌اند. در سیاست خارجی باید از آسمان به زمین آمد و یک نگاه واقع گرایانه در سیاست خارجی حاکم شود. در نهایت باید به یک سری تابو‌ها پایان داد.

بیشتر بخوانید: روسیه و اوکراین، چگونه در حال امنیتی‌سازی سیاست خارجی ایران‌اند؟

نماینده پیشین مجلس، درباره برجام اظهار داشت: ایران همه طرف‌های برجام را خودش ساخت و منابع برجامی ایران قربانی منافع واسطه‌ها شده است. یک زمان روسیه منافع برجامی ایران را فدای سیاست اوکراین کرد الان هم اتحادیه اروپا در مقابل مذاکرات و تفاهم ایران و امریکا موضع می‌گیرد. در صورتیکه اگر از ابتدا ایران به طور مستقیم با آمریکا صحبت می‌کرد این واسطه‌ها ساخته نمی‌شد که هر کدام به گونه‌ای بهره ببرند و چین هم از تخفیف‌های وحشتناک نفتی استفاده کند؛ لذا لازمه سیاست خارجی، واقع گرایی است. تخصصی شدن سیاست خارجی بحث مهمی است که جدی گرفته نمی‌شود. هیچ کشوری در زمینه سیاست‌خارجی مواضع مختلف مانند ما ندارد.

فلاحت‌پیشه درباره استفاده کاسبان تحریم از شرایط فعلی و مقاومت در برابر تغییر وضعیت در سیاست خارجی گفت: موضوع سوءاستفاده کاسب کارانه در اهداف سیاست خارجی است. برخی تحریم را مقدس کرده‌اند و فارغ از اینکه خودشان کسابان تحریم هستند، با قدسی کردن یک سری مسائل و سیاست خارجی خودشان بهره می‌برند. مثلا بسیاری از فرصت‌های تجاری و اقتصادی که می‌شد نصیب ملت ایران شود نصیب کاسبان تحریم شده است. همان‌هایی که سودشان در تداوم تنش است. باید تعارض منافع را در سایست خارجی از بین برد و کثیف‌ترین تعارض در این بین میان کاسبان تحریم و منافع مردم است.