افشاگری از پیشنهاد «رشوه» فردی که مدیرعامل یک باشگاه شد!
رویداد۲۴ کنار گذاشتن نام سید مهدی سید علی از جمع داوران فعال سططح اول فوتبال ایران به دلیل آنکه ۴۵ ساله شده باعث تعجب اهالی جامع داوری و فوتبالیهای کشور شده است چراکه این تصمیم با نگاه فیفا مغایرت دارد و فدراسیون جهانی فوتبال معتقد است محدودیت سنی برای قضاوت داوران به شرط داشتن آمادگی جسمانی وجود ندارد چون تجربه چنین داورانی به توسعه فوتبال به خصوص در امر قضاوت کمک میکند.
با خداحافظی اجباری این داور از دنیای قضاوت وی ساعاتی را میهمان خبرگزاری آنا بود و در خصوص مسائل مختلف داوری با ما به گفتوگویی مفصل پرداخت که در ادامه خواهید خواند.
سید مهدی سید علی از قضاوت در مستطیل سبز بازنشسته شد یا مجبور به بازنشستگی شد؟
من با ۲۱ دوره حضور در رقابتهای لیگ برتر باسابقهترین داور لیگ محسوب میشوم. با اعلام کمیته داوران بر اساس آییننامهای که در دوره قبلی این کمیته مصوب کردند و به تصویب هیئت رئیسه فدراسیون فوتبال نرسید تصمیم گرفتند تا داوران بالای ۴۵ سال خداحافظی کنند. از نکات جالب و بارز این مصوبه اخیر کمیته داوران فعلی، تصمیم گرفته شده تا داوران متولد ۱۳۵۷/۱۰/۱۱ به قبل از قضاوت فاصله بگیرند و بازنشسته شوند. سوالی که دارم این است داوران ما که نمیخواستند در عرصه بینالمللی قضاوت کنند و به چه دلیل به تاریخ میلادی استناد شده است؟ در همین آییننامه که به تصویب فدراسیون نرسیده، بندی وجود دارد که بر مبنای آن داوران و کمک داوران بینالمللی که بتوانند تستهای آمادگی جسمانی را پاس کنند تا ۴۸ سالگی میتوانند در مسابقات داخلی قضاوت کنند. به همین آییننامه هم عمل نکرده و مفاد آن اجرایی نشد. به این دلیل که محمدرضا ابوالفضلی که داوران بینالمللی ما بود و در جام جهانی اخیر قضاوت کرد به دلیل ورود به ۴۶ سالگی از ادامه داوری در فوتبال ایران منع شد.
در ۲۱ دوره از لیگ برتر قضاوت کردید و امکانات و دستمزد داوران متناسب با فضای داوری دنیا بود؟
اول از همه باید از مهدی تاج بابت لطف و محبتی که به داوری ایران داشتند، تشکر کنم. بهترین دورهای که در ۲۸ سال قضاوت خود دیدم مربوط به دوران ریاست او بر کمیته داوران بود. آرامش خاصی بر کمیته حاکم بود، احترام داوران حفظ میشد و حقالزحمه داوران نسبت به دوره قبل از آن، به طرز قابل توجهی افزایش پیدا کرد. در این دوره هم دستمزد داوران افزایش داشت البته متناسب با افزایش بالای فوتبالیستها که حقشان است دستمزد داوران پیشرفتی نداشته است. در دنیا هم بین دستمزد فوتبالیستها و داوران فاصله است اما فاصلهای که در ایران داریم به مراتب بیشتر است. بحث من مربوط به احترام به داوران است. حداقل چیزی که مورد توجه قرار میگیرد بحث البسه است. داعیه ورود VAR را به فوتبال ایران داریم ولی عاجز از این هستیم ۱۰ سیستم رادیویی در اختیار داوران بگذاریم. وقتی این سیستم در اختیار داوران قرار نمیگیرد آنها نمیتوانند ارتباط خوبی در زمین با هم داشته باشند و در تصمیمگیری دچار مشکل میشوند. در نتیحه با تصمیمی خارقالعاده از ایرپاد (Airpod) استقاده میکنند که خلاف مقررات است و جلوی آن گرفته شد.
بدون امکانات روز دنیا میتوان انتظار اتفاقات خوب را در داوری داشت؟
برای رخ دادن اتفاقات خوب نیاز به امکانات است. ای کاش البسه فصل قبل را میآوردم و میدیدید که برای فصل زمستان لباسهای «توری» به ما دادند. البسه مطابق با فصل سرما نبوده و دو هفته بعد از شروع فصل داده شد. این نشان دهنده کیفیت پایین البسه است. در میان داوران هر کدام پرچم الکترونیکی دارند خودش تهیه کرده است. آنها سیستم رادیویی ندارند، در فصل قبل از سیستمهایی رادیویی که استفاده میشد دو تا گوشیها سالم و دو تا خراب شده بود. نیم فصل قبل آقای تاج دستور دادند هر باشگاه یک سیستم رادیویی برای خودش تهیه کند و متأسفانه فقط چهار باشگاه سپاهان، مس رفسنجان، نساجی مازندران و فولاد خوزستان این سیستم را خریداری کردند و زمانی که میزبان بودند این سیستمها در اختیار داوران قرار میگرفت. هر چه قدر وارده داشته باشیم میتوانیم انتظار ستانده داشته باشیم و به داوری نسبت به امکاناتی که دادیم باید انتظار پیشرفت داشته باشیم. متاسفانه به جامعه داوری آرامش داده نشد.
تلاشی برای اینکه آرامش به جامعه داوری وارد شود، کردید؟
دو فصل پیش در کلاس داوری از خداداد افشاریان خواستم تا برای رشد و توسعه داوری با توجه به این همه هزینهای که در فوتبال کشور میشود یک روانشناس را به صورت تلفنی برای داوران استخدام کنید تا مشاوره بدهد. استرس و اضطراب باید از جامعه داوری گرفته شود. ممکن است داوران دارای مشکلات روحی باشند. داوران ما اگر ابلاغشان را از آنها بگیرند نگران این موضوع میشوند که هفته بعد به آنها قضاوت میدهند یا نمیدهند. در حالی که کمیته داوران باید آن قدر با داوران خود رفیق باشد که داورش با طیب خاطر، اگر نمیتواند در یک مسابقه قضاوت کند آن را به کمیته اطلاع دهد. این مشکلاتی است که بخشی از آن متعلق به فدراسیون فوتبال و بیشتر آن به کمیته داوران تعلق دارد.
چرا داوران همواره یکی از مقصران اصلی شکست تیمها بهخصوص تیمهای بزرگ هستند؟
تیمها چون هزینههای سنگینی میکنند و نهادهای بالادستی چه دولتی و چه خصوصی و به خصوص هواداران از آنها انتظار دارند. وقتی نتیجه حاصل نمیشود دیواری کوتاهتر از داوری نیست تا مقصر باشند و چقدر از مربیان یا اشخاص دیگری بودند که قول دادند اگر این تصمیم داور اشتباه نبود از مربیگری با فوتبال میروند و تصمیم داور درست بود اما در فوتبال ماندند، حتی یک عذرخواهی فرمالیته هم نکردند.
تماشاگر برایش این موضوع اهمیت دارد که حتی اگر ۱۰ تا کارشناس هم نظر داور را تأیید کنند تریبون باشگاه برایش مهم است. در گوشی من هزارن شماره و هزاران پیج بلاک شده است چون بعد از هر بازی داوران آماج توهینها قرار میگیرند. بعد از دربی پرسپولیس و استقلال و همینطور بعد از بازی فولاد خوزستان و استقلال که در اهواز برگزار شد من تا ماهها صبح و شب آرامش نداشتم، با توجه به اینکه در شهرداری تهران مسئولیت دارم و بحث نگهداشت مجموعه ورزشی داشتم باید گوشی موبایلم همیشه کنارم بود. بارها نیمه شب از خواب بیدار شدم و خانوادهام معذب بودند. با وجود آنکه کارشناسان داوری گفتند من در آن مسابقات اشتباه تأثیرگذار نداشتم. در هیچ مسابقهای اشتباه عمدی نداشتم و اشتباهاتم سهوی بوده که طبیعی است، در این زمینه بخش فرهنگی باشگاهها باید وارد عمل شوند تا هواداران دچار اشتباه نشوند، ضمن اینکه اطلاعات جامعه داوری ما باید از قوانین داوری کاملاً به روز باشد. وقتی قانون جدیدی میآید و ابلاغ نمیشود، هوادار که اطلاع ندارد و آن را اشتباه داور میداند. رِنج سنی آدمهایی که توهین میکنند غالباً کمتر از ۱۶ سال است. باشگاهها فرافکنی میکنند و دیواری کوتاهتر از داور نیست که هیچ حامی و حمایتگری در کمیته داوران ندارد و این کمیته از وی حمایت نمیکند و چه بسا کمیته داوران خود را پشت داوران پنهان میکند.
بیشتربخوانید: آمار تکان دهنده اشتباهات تاثیرگذار داوری در لیگ برتر فوتبال
رئیس فدراسیون فوتبال وعده داد این فصل کمیته داوران به توهین به داوران برخورد خواهد کرد؟
هر سال این اتفاق میافتد. من با هر دو حسنزادهای که رئیس کمیته انضباطی بود و شاه حسینی که زمانی رئیس بود، صحبت می کردم. بهترین دوران کمیته انضباطی ما مربوط به زمان شاه حسینی بود. خود وی به من میگفت زمانی که رئیس بوده بازیکن به خانهاش نرسیده بود حکم وی صادر میشد. الان میگویند گزارش به دست کمیته نرسیده، چرا نرسیده، مگر ظرف ۲۴ ساعت ناظر بازی موظف نیست تا گزارش را به صورت آنلاین ارسال کند؟ در دادگاهها این مستدل است که رأی باید به موقع و متناسب با جرم باشد. خیلی اوقات که فاصله زیادی برای صدور حکم می برد و نمیدانم اگر کسی علیه ارکان فدراسیون صحبت کند بلافاصله دستور موقت میدهند اما اگر علیه یک داور صحبت شود یا اتفاقی برای تیمی کمطرفدار بیفتد مدت زیادی زمان میبرد تا حکم صادر شود. مگر برای هر اتفاق فاصله سازمان لیگ تا فدراسیون فوتبال بیش از یک کیلومتر است؟!
صدور دیرتر از موعد احکام کمیته انضباطی باعث نمیشود تا باشگاههای پرطرفدار بگویند دستهایی پشت پرده است؟
من درباره سلامت اعضای کمیته انضباطی کمترین شک و شبههای ندارم. هر زمان با آقای حسنزاده صحبت کردم گفت گزارش ناظر بازی به دستم نرسیده است. بارها به خداداد افشاریان گفتهام فلان شخص علیه داوری صحبت کرده، گفته مصاحبه را بفرست تا در گروه کمیته انضباطی بگذارم. مگر داور موظف است دنبال مصاحبه باشد؟ کمیته داوران تشکیلات عریض و طویلی است و آیا نباید در آن روابط عمومی یا افرادی باشند که مصاحبه علیه نیروی زیرمجموعهتان را رصد کنند که تهمت میزنند؟ بعد از بازیهای پرسپولیس و استقلال، فولاد خوزستان و استقلال از کمیته انضباطی خواهش کردم در مورد تهمتهایی که علیه من گفته شد تحقیق شود، یک دانه از آنها درست بود من را مادامالعمر از فعالیت ورزشی محروم کنند. ولی حداقل یک بار تهمتهایی که زده میشود با پاسخ همراه باشد ولی هیچ اتفاقی نیفتاد.
بارها شنیدهایم به داوران پیشنهادات مالی شده تا برای تیمی سوت بزنند. چنین اتفاقی برای شما رخ داده است؟
سه سال پیش در کیف سیستم رادیویی داوری برای من سکه بهار آزادی آورده شد. فردی که سکه را آورد رئیس هیئت فوتبال استان بود. گفتند کمک کنید تا تیم استان ما نیفتد. من سکه را برگرداندم و همان موقع به سرپرست فدراسیون فوتبال و رئیس کمیته داوران زنگ زدم. گزارش را ارسال کردم و مدارک آن را در گوشی دارم. سرپرست فدراسیون گفت موضوع را به حراست اطلاع میدهیم، اقدامی انجام ندهید و فایل صوتی آن را دارم. به رئیس هئیت فوتبال آن استان گفتند استعفا دهید و او هم استعفا داد اما الان آن فرد مدیرعامل باشگاه استان خود است! چون نزدیک انتخابات بود و آن استان ۵ رأی داشت. بهترین موقعیت بود تا فدراسیون و کمیته داوران برای آنکه ثابت کند جامعه داوریاش سالم است درباره این موضوع اطلاعرسانی کند اما نکرد. فیفا میگوید اگر پیشنهاد رشوه شود و کار خودتان را بکنید، گزارش نشود محروم هستید. من با اسناد گزارش کردم اما هیچ اتفاقی نیفتاد و آن فرد الان در یک باشگاه صنعتی مسئولیت مدیرعاملی دارد.
با اشاره به موضوع پیشنهاد رشوه و عدم برخورد با آن، میتوان به سالم سازی فضای فوتبال امید داشت؟
هرگز، بهترین فرصت برای برخورد با رشوه در فوتبال بود. این موضوع به حراست فدراسیون فوتبال گزارش شده و در سوابق حراست موجود است. چه جوری فدراسیون فوتبال پذیرفته این فرد الان در باشگاه صنعتی مسئولبت مهم مدیرعاملی داشته باشد. داوران دیگر نمیروند بازیهای آن تیم را قضاوت کنند؟ هیچ نهاد نظارتی من را نخواست. چنین اتفاقی در عمر داوری من یک بار رخ داد و در مورد دیگر داوران صحبت نمیکنم اما همان یک بار که رخ داد گزارش کردم. صادقانه میگویم؛ در مورد داوری حرف زیاد است ولی من چیزی را که به چشم خود دیدم میگویم. اگر کسی یک بار این کار را انجام داد امکان آنکه دوباره چنین کاری را انجام دهد حتماً وجود دارد. در این فصل یک اتفاق نادری افتاده، چگونه میشود تیمهای داوری با پرواز چارتر و اختصاصی تیمها به سفر بروند. چگونه میشود در هفته آخر و در حساسترین بازی لیگ برتر داور و تیمش با پرواز چارتر تیم میرود؟
در زمینه سفر داوران با پرواز تیمها به شهرهای مختلف چه کسی باید اقدام کند تا شائبهای نباشد؟
خداداد افشاریان سرش شلوغ است، در عضویت هیئت رئیسه فدراسیون بوده و ریاست هیئت استان خود را بر عهده دارد، یک نفر باید رئیس باشد که فکر و ذکرش داوری باشد. چون سر افشاریان شلوغ است، چهار روز مانده به بازیها داوران بازیها انتخاب میشوند در حالی که وظیفه دپارتمان داوری است، پس هیچ آژانش هواپیمایی هم پیدا نمیشود سه روز مانده به بازیها بلیت بفروشد. یا داور کمیته مثل من باید خودش با ارتباطاتی که دارد بلیت بخرد یا با تیمها برود. هفته گذشته با مسئول مالی سازمان لیگ صحبت میکردم و او میگفت سازمان لیگ موظف به پرداخت نیست، کمیته داوران باید پرداخت میکرده و اصولاً شما نباید از جیب هزینه میکردید. الان حقالزحمه داوران تسویه شده اما هزینه بلیتها پرداخت نشده است و من هم سه بازی را از جیب بلیت خریدم. به شدت ادبیات من در تعریف از صداقت کمیته داوران تغییر کرد.
به نظرتان اگر خداداد افشاریان برود و هر فرد دیگری بیاید اوضاع کمیته داوران فدراسیون فوتبال چه میشود؟
حتماً وضعیت از این بدتر نمیشود. فیفا توصیه کرده رئیس کمیته داوران عضو هیئت ریسه باشد و الزامی نیست. چرا، چون آن شخص در هئیت رئیسه از نفوذ خود در راستای توسعه داوری استفاده کند. الان برعکس شده و آدمی که رئیس می شود از داوری کمک میگیرد برای دوره بعدی! سوال من این است از زمانی که افشاریان رئیس کمیته داوران شده فرق آن با زمان ریاست فریدون اصفهانیان چیست؟ فرقش این بود که در دوره بعدی جام ملتهای آسیا و جام جهانی، علیرضا فغانی نماینده استرالیا خواهد بود. چند سال باید بگذرد تا یک علیرضا فغانی بسازیم.
کمیته داوران مدعی است برای باز شدن فضای داوری و فرصت به داوران جوان نام فغانی خط خورده است.
مگر بازیکنی که لژیونر میشود از تیم ملی خط میخورد که فغانی حاضر در دو جام جهانی را کنار گذاشتیم؟ داوری که چنین تجربه ارزندهای دارد در راستای رشد و اعتلای داوری کشور کار میکرد. الان که فغانی با نام استرالیا قضاوت میکند آیا تضمینی هست موعود بنیادیفر در جام جهانی بعد حضور داشته باشد؟ ولی فغانی بود حتما در لیست داوران جام جهانی حضور داشت. گل به خودی در دوران داوری زیاد زدیم، درست در زمانی که یدالله جهانبازی پیشنهاد چمپیونز لیگ آسیا برایش آمده بود از لیست بینالمللی خط خورد. چگونه میشود زمانی که درخت به میوه میرسد قطع میشود؟ برای من باعث تأسف و سرافکندگی است که به عنوان قدیمیترین داوری که بازنشسته کردند در جام ملتهای آسیا علیرضا فغانی را با پرچم استرالیا ببینم. این برای کمیته داوران ننگ است. جالب اینکه همه اعضا مخالف رفتن فغانی نبودند. کمیته داوران یک شوخی است. کمیته جایی است که اصولاً باید در آن تشتت آرا وجود داشته باشد و تصمیمی بگیرند که اکثریت آرا به آن رأی داده باشند. وقتی شما مخالفین خود را حذف میکنید، از ۴ نفر از ۹ عضو امضا میگیرید و تاج رئیس فدراسیون فوتبال تأیید نمیکند این می شود که در جلسه دعوت از داوران لیگ برتر از این دو نفر هم دعوت نمیکنید.
بهانه کنار گذاشتن دو عضو کمیته داوران چه بوده است؟
هیچ بهانهای وجود نداشته است. در کلاس دانش افزایی پیش فصل اتفاقی افتاده که برای من اصلاً مهم نیست ولی برای آیندگان میگویم. ۱۱ نفر بودیم که متولد ۱۳۵۷ بودیم و تنها سه نفر به کلاس دعوت شدند. نامه فکس آن موجود است، محمدرضا ابوالفضلی، محمدحسین ترابیان و عسگر محمدی دعوت شدند. وقتی از افشاریان دلیل این نوع دعوت را پرسیدند گفته این سه نفر اعلام بازنشستگی کردند اما نفرات دیگر سنشان برای داوری تمام شده است. حرمت عمری که داوران برای این حرفه گذاشتند باید رعایت میشد. من ۶۰ درصد از عمر ۴۵ ساله خود را در داوری گذراندم. در مورد تست داوری هم باید بگویم مورد دیگری پیش آمده تا بخواهیم اثبات کنیم از فیفا بهتر میفهمیم. خداداد افشاریان در تمامی موارد نظر خود را اعمال میکند و چند نفر از اعضای کمیته داوران این موضوع را به من گفتهاند. به همین خاطر به مسئولیتی که در سازمان ورزش شهرداری دارم میپردازم و تا زمانی که افشاریان رئیس کمیته داوران است در هیچ حوزه داوری وارد نمیشوم. فقط در مورد کارشناسی داوری احتمال دارد فعال باشم و هر جایی که بتوانم به جامعه فوتال خدمت کنم و تنها در کمیته داوران تا زمان بودن افشاریان همکاری نخواهم داشت.
داوران میتوانند در حوزه مدیریت ورزشی موفق باشند؟
هیچ بحث مطلقی وجود ندارد. همانطور که هیچ الزامی نیست یک فوتبالیست خوب مربی خوبی بشود. الزامی هم نیست یک داور مدیر موفقی شود یا نشود.
در طول ۲۸ سالی که داور بودید، کجا به این نتیجه رسیدید که کاش داور نمیشدم؟
با همه فشارهایی که داشت هیچ وقت به جایی نرسیدم که کاش داور نمیشدم. هر موقع که بیش از حد خسته می شوم به غار تنهایی خود رفته، با خودم کلنجار میروم و شرایط که روبهراه شده بازمیگردم. از هیچ هواداری گلایه ندارم چون عکسالملهای آنها تابع رفتار باشگاهشان و سلبریتیهای آنها بوده است. باشگاهها با اطلاعات غلطی که میدهند و جوی که ایجاد میشود چنین فضایی را برای داوران ایجاد میکنند. همان طرفدارانی که در فضای مجازی یا در ورزشگاه فحش میدهند و توهین میکنند یک بار هم نشده از روبهرو بیاحترامی کرده باشند. فوقالعاده آدمهای با شخصیتی در جامعه هستند. هیچ گاه مسائل داوری را به خانه نبردهام و آنها هم هرگز من را از داوری منصرف نکردند. هیچوقت فحاشیهای و توهینهای ورزشگاه یا فضای مجازی به خانوادهام تسری پیدا نکرد. البته نمیشود گفت اصلاً خانوادهام متوجه این موضوع نشدند و پسر بزرگ ندارم ولی خانوادهام هیچگاه درگیر نشدهاند. خانواده ورزشکاران و داوران صبور هستند و شرایط را پذیرفتهاند.
سختترین قضاوتی که داشتید در کدام بازیها بوده است؟
هیچ بازی برای من سخت نبود ولی دیداری که از آن خاطره تلخ دارم میان پارس جنوبی و سپاهان در جم بود که برای هر تیم یک پنالتی به اشتباه گرفتم. در زمین پنالتی بود اما بعد از دیدن فیلمها متوجه اشتباهاتم شدم. بازیها خاطرهانگیزم، فولاد خوزستان و استقلال در اهواز، دربی ۹۸ استقلال و پرسپولیس، گلگهر سیرجان و پرسپولیس که ۳ بر ۳ مساوی شد، دربی ۷۰ سپاهان و ذوبآهن، بازی تراکتور و ماشینسازی تبریز هم خاطرهانگیز بود، اصولاً هر بازی که داور خوب قضاوت کند و حق را حقدار برساند، خاطرهانگیز میشود. دوران خوبی به رغم همه سختیها و فشارها بود. از حضور در عرصه داوری لذت بردم.
کدامیک از مربیان کنار خط شما را اذیت کردند؟
هر مربی که اذیت کرده اخراج شده است. قانون این اجازه را به من داده هر مربی که شخصیت داوری را زیر سوال ببرد از سلاح خودم که کارتهای زرد و قرمز است استفاده کنم. ریکاردو ساپینتو هم در بازی استقلال با مس در رفسنجان با اینکه تیمش عقب افتاد اعتراضی نکرد و در آخر هم استقلال بازی را برد. یحیی گلمحمدی هم سالها برای تیمهایش داوری کردم، هیچ موضوعی با هم نداشتیم. در دربی ۹۸ که آن اتفاق افتاد، اول به من گفت چرا آفساید نگرفتی، گفتم کمک داور روی خط بوده و آفساید تشخیص نداده، بعد گفت چرا نگذاشتی تعویض کنیم، اصلاً بحث تعویض مطرح نبود چون پروسه تعویض با داور چهارم و تشریفات آن انجام نشد. موضوع تعویضی از داور چهارم به من منتقل نشد. وقتی گلمحمدی وارد زمین شد من شوک شدم چون نمیدانستم به چه دلیل معترض شده ولی گل در شرایط سالم به ثمر رسید. خدا در آن لحظه آرامش زایدالوصفی به من داده بود که مطلقا واکنشی به رفتار سرمربی پرسپولیس نداشتم.
هواداران استقلال بیش از اندازه روی نام شما حساس هستند و معتقدند به ضرر تیمشان سوت میزدید؟
اشتباه در داوریام داشتم ولی قسم جلاله میخورم اشتباه سهوی و انسانی بوده است. همیشه از خدا و ائمه و پدرم که در دنیا نیست رخصت گرفتهام و از مادرم خواستم دعایم کند. هواداران پرسپولیس هم مثل استقلال روی من موضع دارند. استقلالیها روی بازی با فولاد خوزستان و اخراج فرهاد مجیدی، پرسپولیسیها هم روی دربی و اتفاقاتی که رخ داد. اصولاً ما داوران مرغ عزا و عروسی هستیم. یک هفته انگ پرسپولیسی، یک هفته استقلالی و یک هفته انگ تراکتوری بودن به ما میزنند. هیچ داوری آبروی خود را حراج نمیکند. یک موقع سیدعلی در اداره خودش تخلف کند اخراج میشود اما اگر در یک بازی لیگ برتر تخلف کند آرامشش در کشور گرفته میشود. آبرویی که قطره قطره به دست میآید کسی تشت تشت دور نمیریزد. پرکارترین داور فصل قبل در ۱۲ بازی قضاوت داشته و در مجموع ۵۵ میلیون دستمزد گرفته در حالی که تمرینات سخت و طاقتفرسایی را در هفته پشت سر میگذرام تا بتواند در زمین مسابقه از لحاظ بدنی کم نیاورد. تستها مثل تست کوپِر نیست که یک ماه تمرین کنید و بعد تست را بدهید، باید در طول سال آماده باشید. من به عنوان قدیمیترین داور لیگ برتر غضروفساز مصرف میکردم چون روی آسفالت تمرین میکنم. در شهرهای کوچک داوران سلبریتی هستند و ورزشگاه را برای تمرین در اختیارشان میگذارند اما در کلانشهر تهران همسایهام مرا نمیشناسد.
با این حساب به نسبت تلاش که میکنید دستمزد ناچیزی میگیرید؟
سوتی که با آن قضاوت میکنیم را باید یک میلیون و خردهای برای آن هزینه کنیم. داوران باید کفش ورزشی و سوت و کارت زرد و قرمز را با هزینه شخصی بخرند. حتی سکهای که شیر یا خط میاندازیم را هم باید خودمان بخریم. پیراهن، شورت، ساق و جوراب ورزشی، گرمکن و شلوار ورزشی را چون اسپانسر دارد به ما میدهند. سوالم این است یک نفر در کمیته داوران بگوید در حوزه داوری چقدر درآمد از اسپانسر داشتیم و چقدر برای داوران خرج کردیم؟ ما که ارادهای برای خرید سیستم رادیویی نداریم چگونه مدعی آوردن VAR هستیم. بگوییم ۵ سال دیگر میآوریم که مردم الکی روی آن حساب نکنند. سیستم رادیویی که ۵ هزار و ۵۰۰ یورو هزینه هر کدام میشود اگر فدراسیون فوتبال و کمیته داوران نمیتوانند تهیه کنند تیمها را ملزم کنند تا برای میزبانی داشته باشند اما الان فقط چهار تیم سیستم رادیویی دارند.
شاید در این فصل سیستم رادیویی الزام شد و البته مهدی تاج موانع ورود VAR را به ایران گفت.
مسئولیت داوران با کمیته مربوطهاش است. احترام مسجد را متولی حفظ میکند. به یک بازیکن بیاحترامی شود تمام ارکان باشگاه بسیج میشوند تا از بازیکن خود دفاع کنند. چند دفعه به داوران تهمت زده شده و چند دفعه کسانی که تهمت زدند به محاکم قضایی فوتبالی رفتند؟! اتهامی که زدند یا باید ثابت شود و داور مادامالعمر محروم شود یا اینکه ثابت نمیشود و از داور اعاده حیثیت شود. همیشه سعی شده با کدخدامنشی مشکل حل شود. عمر داوری من به پایان رسیده است.دستور فیفاست که داور مصاحبه نکند اما کمیته داوران باید از داور خود دفاع کند حتی اگر اشتباه کرده باشد. زمانی که مسعود عنایت رئیس کمیته داوران بود هر هفته مصاحبه میکرد و اشتباهات داورانش را میگفت، تشتت آرا هم به وجود نمیآمد.
به دنبال بازی خداحافظی نیستید؟
اعتقادی به خداحافظی ندارم چون اگر اشتباهی کند میگویند بازی آخرش بود، با تیمی بست و رفت. بازی دوستانه نمیخواهیم. حتی اجازه خداحافظی به من در حضور همکارانم داده نشد. خداداد افشاریان به داورش احترام نمیگذارد در نتیجه احترام داورانش هم حفظ نمیشود. هیچ وقت در هیچ حزب و گروهی نبودم چون ورزش جناحی نمیشود، چوبش هم خوردهام. هیچوقت هم اجازه ندادم مسئولی در کیفیت کارم نظر بدهد.
آینده داوری ایران را چگونه میبینید؟
با حضور خداداد افشاریان به آینده داوری خوشبین نیستم. چرا رضا سخندان که از مفاخر داوری است و نظیرش را هم نداریم، در دپارتمان داوری بود کنار گذاشته شد در حالی که وقتی او بود آرامش داشتیم. چرا عضو کمیته داوران است ولی در جلسات شرکت نمیکند. با ۵ نفر از اعضای کمیته داوران حرف زدهام و میگویند افشاریان کار خودش را میکند و حرف ما را گوش نمیکند. عین حرف دو نفر از اعضای کمیته داوران است که گفته اند افشاریان هر موقع گیر میکند یک وبینار میگذارد، یک مصوبه میکند و بعد میگوید کمیته تصمیم گرفته است.
چه دل پری از افشاریان دارید.
افشاریان آدم خاصی است، یک مسئول کسی است که از او سؤال پرسیده میشود، اول باید به زیر مجموعهاش پاسخگو و بعد به بالادستیاش جوابگو باشد.هیچ وقت نمی شد افشاریان را پیدا کنیم. مگر می توان او را پیدا کرد؟ من مسئولان مملکتی را راحت از او پیدا می کنم. سؤالی که از او دارم این است عضو کمیته داوران که پست برون سازمانی دارد چرا در دپارتمان داوری اتاق دارد؟ پاسخ افشاریان این است که به عنوان عضو هیئت رئیسه فدراسیون فوتبال اتاق دارد. خب چرا در دپارتمان و در فضای دیگری اتاق ندارد؟ آدمهای رزومه دار مثل محسن ترکی و رضا سخندان کجا هستند؟ آدمی مثل حسن کامرانیفر در فدراسیون جودو پست دبیری میگیرد. علیرضا فغانی ایران را رها میکند و به استرلیا میرود. اوج کجسلیقگی و گل به خودی زیرطاق کمیته داوران حذف علیرضا فغانی از لیست بینالمللی بود. فیفا هم با دهنکجی پنجره بسته استرالیا را باز کرد و فغانی به آنجا رفت تا ثابت شود سرمایههای خود را نشناختیم. فیفا خدمات فغانی را شناخته تا از تجربههای او استفاده کند. محمدرضا منصوری و موعود بنیادیفر در داوران فعال ما پروانه VAR را داشتند و محمدرضا ابوالفضلی هم که داشت بازنشسته کردیم. پس فردا از داوران ما در میادین بینالمللی استفاده نمیشود چون در داخل کشور تجربه نکردی