همه چیز درباره اسپیس ایلان ماسک| گامی بزرگ به سوی چند سیاره شدن زندگی

رویداد ۲۴| حسین فلاحی: اسپیس ایکس (شرکت فناوری‌های اکتشاف فضایی)، یک سازنده موشک های حمل‌ونقل فضایی و هوافضا است که در سال ۲۰۰۲ توسط ایلان ماسک تأسیس شد. ماسک همچنین مدیرعامل شرکت خودروسازی الکتریکی تسلا است. او به تازگی در آوریل ۲۰۲۲ قراردادی را برای خرید شبکه اجتماعی توییتر به مبلغ ۴۴ میلیارد دلار منعقد کرد. پس از ۱۸ ماه توسعه، اسپیس ایکس در سال ۲۰۰۶ از یک وسیله نقلیه با نام دراگون رونمایی کرد. فالکون برای انتقال انسان و محموله به مدار طراحی شد.

اسپیس ایکس یک شرکت پیشرو در صنعت پرتاب فضایی در سراسر جهان بوده است. خدمات پرتاب این شرکت نسبت به بسیاری از رقبای آن ارزان‌تر است. این شرکت برای ارسال محموله‌ها و فضانوردان به ایستگاه فضایی بین‌المللی و همچنین پرتاب ماهواره‌ها به مدار زمین، همکاری نزدیکی با ناسا دارد.

یکی از تمایز‌های کلیدی اسپیس ایکس با برنامه ناسا، ایجاد و استفاده از پرتابگر‌های است که دوباره قابل استفاده است. معمولا موشک‌های ناسا در دو یا سه مرحله پرتاب می‌شوند و پس از اینکه موشک سوخت خود را تمام کرد، دور انداخته می‌شود و به اقیانوس می‌افتد.

اسپیس ایکس برای اولین بار مفهوم موشک قابل استفاده مجدد را در سال ۲۰۱۱ رونمایی کرد. این شرکت اولین پرتاب و فرود موفقیت آمیز موشک با سوخت مایع را در سال ۲۰۱۵ به پایان رساند.

همانطور که قبلا ذکر شد، اسپیس ایکس دارای دو سیستم موشکی فالکون و دراگون است. فالکون ۹ وسیله نقلیه بالابر متشکل از راکت‌های مرحله اول و دوم است که محموله را به مدار هدایت می‌کند. مرحله اول، راکت را به مدار می‌برد و با بازگشت ایمن و فرود موشک روی زمین انجام می‌شود. مرحله دوم محموله را به مدار می‌برد، اما با ورود مجدد گم می‌شود. فالکون ۹ می‌تواند یک کپسول دراگون، یک ماهواره بزرگ یا چندین ماهواره کوچک را به مدار زمین پرتاب کند.

دراگون حامل بار است. دو نسخه از دراگون وجود دارد: دراگون باربر و دراگون خدمه.   دراگون مخصوص باربری تجهیزات و سایر اقلام باربری را حمل می‌کند، در حالی که دراگون مخصوص خدمه افراد را پوسیدگی می‌کند. هر دو برای رفتن به ایستگاه فضایی طراحی شده بودند. پس از انجام کار در ایستگاه فضایی بین‌المللی، این فضاپیما جدا می‌شود و به زمین می‌افتد و با استفاده از چتر نجات سرعت فرود را کاهش می‌دهد. سپس بازیابی شده و برای استفاده مجدد آماده می‌شود.

اسپیس ایکس ۶۲ میلیون دلار برای پرتاب موشک فالکون ۹ دریافت می‌کند که بسیار ارزان‌تر از استارت آپ‌های رقیب مانند پرتابگر اروپایی آریان ۵ یا سازنده موشک ایالات متحده اتلس وی  است که می‌تواند تا ۱۶۵ میلیون دلار هزینه داشته باشد.

تاریخچه اسپیس ایکس

اسپیس ایکس در سال ۲۰۰۶، قبل از اینکه حتی یک پرواز آزمایشی انجام دهد، ۲۷۸ میلیون دلار از ناسا تحت برنامه خدمات حمل و نقل مداری تجاری آژانس دریافت کرد. این برنامه برای تشویق توسعه شرکت‌های صنعتی خصوصی برای ساختن سیستم‌هایی ایجاد شد که بتواند محموله را به ایستگاه فضایی بین المللی حمل کند. در نهایت این شرکت قراردادی برای ۱۲ پرواز به ارزش ۱.۶ میلیارد دلار منعقد کرد.

پس از سال‌ها آزمون و خطا، سرانجام فالکون ۱ اولین پرواز موفقیت‌آمیز خود را در ۲۸ سپتامبر ۲۰۰۸ انجام داد. ظرفیت بارگذاری فالکون ۱ تنها ۵۷۰ کیلوگرم بود. اسپیس ایکس بعدا فالکون ۹ را تولید کرد که می‌توانست دراگون و ۱۳۱۵۰ کیلوگرم بار را حمل کند.

فالکون ۹ اولین پرواز خود را در ژوئن ۲۰۱۰ انجام داد. پس از چند شکست، اولین بار خود را در می ۲۰۱۲ تحت یک پرواز آزمایشی برای برنامه COTS به ایستگاه فضایی تحویل داد. اولین پرواز تجاری منظم آن به ایستگاه فضایی در اکتبر ۲۰۱۲ انجام شد.

اسپیس ایکس سفینه فالکون دیگری به نام فالکون هوی را تولید می‌کند. اساساً، این کشتی، سه فالکون ۹ است که در کنار هم بسته شده اند تا محموله سنگین‌تر را تا ۶۳۸۰۰ کیلوگرم بلند کنند. اولین بار در سال ۲۰۱۸ آزمایش شد.

مقایسه اسپیس ایکس و ناسا

اسپیس ایکس اغلب با ناسا مقایسه می‌شود. در حالی که آن‌ها علاوه بر اینکه عملکرد‌های مشابهی را پوشش می‌دهند، بسیار متفاوت عمل می‌کنند. ناسا یک سازمان دولتی و دارای بودجه در معرض تعدیلات و تغییرات بودجه است، مانند زمانی که کاهش بودجه باعث لغو برنامه شاتل فضایی شد.

اما اسپیس ایکس یک نهاد خصوصی و انتفاعی است. این سازمان به دنبال مشتریان دولتی و خصوصی است، در حالی که ناسا در خدمت منافع دولت ایالات متحده است. با این حال، بزرگترین مشتری اسپیس ایکس، دولت ایالات متحده است که در درجه اول حمل و نقل محموله به ایستگاه فضایی بین المللی را با هزینه کمتری نسبت به ناسا انجام می‌دهد.

آینده اسپیس ایکس

ایلان ماسک بار‌ها گفته است که مدار زمین مقصد نهایی اسپیس ایکس نیست. ماسک قصد دارد از کنار ماه عبور کند، فضانوردان را به مریخ برساند و با خیال راحت آن‌ها را بازگرداند.

قدم بعدی اسپیس ایکس موشک بزرگی به نام استارشیپ است که نیروی رانشی آن بیش از دو برابر فالکون هوی است. این یک موشک نسل بعدی است که برای پیشی گرفتن از قدرت موشک‌های ساترن وی که در ابتدا فضانوردان را به ماه می‌فرستاد، طراحی شده است. برخی از کشتی‌های فضاپیما برای اکتشاف مریخ و ماه، گردشگری فضایی و حمل و نقل سریع در اطراف زمین طراحی خواهند شد. سایر آن‌ها برای حمل محموله‌های بزرگ، هم برای ماموریت‌های آرتمیس به ماه و هم برای اکتشاف نهایی مریخ ایجاد خواهند شد.

اسپیس ایکس در ۲۰ آوریل ۲۰۲۳ یک موشک استارشیپ بدون خدمه پرتاب کرد. با این حال، حدود چهار دقیقه پس از برخاستن، جدایی از تقویت کننده فضاپیما و موشک شکست خورد و قبل از انفجار به سمت زمین سقوط کرد. با این حال، اسپیس ایکس این انفجار را موفقیت آمیز می‌داند و به بررسی داده‌ها ادامه می‌دهد تا اشکالات و نواقص را قبل از آزمایش پرواز بعدی برطرف کند. موشک استارشیپ نقش کلیدی در ماموریت آرتمیس ناسا دارد که فضانوردان را در سال ۲۰۲۵ به ماه خواهد فرستاد.

یکی دیگر از پروژه‌های اسپیس ایکس که در دست اقدام است استارلینک است، یک شبکه اینترنت ماهواره‌ای جهانی متشکل از هزاران ماهواره که اسپیس ایکس از آن برای ارائه اینترنت پرسرعت جهانی استفاده می‌کند.