مشخصات جنگنده J۱۰؛ جنگنده قدرتمند چین

رویداد۲۴ | حسین فلاحی: جی-۱۰ چنگدو (J-۱۰ Chengdu)، یک هواپیمای جنگنده چند منظوره است که توسط شرکت صنعت هواپیماسازی چنگدو چین تولید شده است. پروژه ساخت این جنگنده چینی در سال ۱۹۸۶ و با هدف توسعه جنگنده‌ای آغاز شد که بتواند با جنگنده‌های میگ -۲۹ و سوخو -۲۷ روسی مقابله کند.

J-۱۰ یک جنگنده بمب افکن توانمند است که در کنار ناوگان رهگیر J-۱۱ (تحت لیسانس سوخو -۲۷ ساخته شده) و سوخو-۳۰ ام کا فلانکر وارداتی برای نیروی هوایی خلق چین عمل می کند. این هواپیما جایگزین هواپیما‌های تهاجمی قدیمی J-۷ و Q-۵ شده است.

تاریخچه توسعه جنگنده J۱۰

 J-۱۰ به طور رسمی توسط دولت چین در ژانویه ۲۰۰۷ رونمایی شد و تصاویری از آن توسط خبرگزاری شین هوآ چین منتشر شد. گمانه زنی‌ها از وجود این هواپیما مدت‌ها قبل از اعلام این خبر حکایت داشت، اگرچه جزئیات دقیق آن به دلیل محرمانه بودن در دسترس نبود. در اطلاعیه رسمی خبرگزاری شین هوآ و PLA دیلی شایعات مربوط به سقوط یکی از نمونه‌های اولیه در حین آزمایش را تکذیب شد هرچند گزارش‌های بعدی سقوط و مخفی کاری متعاقب این خبر را تایید کرد.

اولین هواپیما، "J-۱۰، ۰۱" در نوامبر ۱۹۹۷ پرواز کرد. اولین هواپیما در ۲۳ مارس ۱۹۹۸ توسط خلبان آزمایشی لی کیانگ پرواز کرد و این پرواز بیست دقیقه طول کشید. J-۱۰ اولین بار در ۲۳ فوریه ۲۰۰۳ به هنگ آزمایشی ۱۳ چین تحویل شد. این هواپیما پس از ۱۸ سال توسعه در دسامبر همان سال "عملیاتی" شد.

J-۱۰ علاوه بر چین توسط نیروی هوایی پاکستان نیز استفاده می‌شود. J-۱۰‌ها مطابق با نیاز‌های پاکستان اصلاح شده اند و به دو اسکادران نیروی هوایی پاکستان در سال‌های ۲۰۱۴-۲۰۱۵ به نام اف سی-۲۰ تحویل داده شدند.

طراحی جنگنده J۱۰

J-۱۰ توسط موسسه طراحی هواپیمای چنگدو، یک موسسه تحقیقاتی زیر مجموعه شرکت صنعت هواپیماسازی چنگدو طراحی شده است. J-۱۰ از طرح آیرودینامیکی "دلتا-کانارد بدون دم" استفاده می‌کند که در اصل برای جنگنده J-۹ (پروژه ساخت آن لغو شد) توسعه یافته بود.

اندازه و طراحی J-۱۰ بسیار شبیه به هواپیمای جنگنده لاوی صنایع هواپیماسازی اسرائیل است که خود مشابه و برگرفته از فناوری هواپیمای F-۱۶ نیروی هوایی ارتش آمریکا است. کانارد افقی روی بدنه جلو (بزرگتر از هواپیما‌های لاوی است)، ویژگی‌های تیک آف و هندلینگ در سرعت پایین را بهبود می‌بخشد.

اویونیک جنگنده J۱۰

با توجه به طراحی ناپایدار J-۱۰ از نظر آیرودینامیکی، یک سیستم کنترل پرواز دیجیتالی چهارتایی سیمی به خلبان در پرواز هواپیما کمک می‌کند. رایانه کنترل پرواز هماهنگی خودکار پرواز را فراهم می‌کند و هواپیما را از ورود به موقعیت‌های بالقوه خطرناک ناخواسته جلوگیری می‌کند؛ بنابراین خلبان می تواند در طول نبرد، آزادانه بر روی وظایف مورد نظر خود تمرکز کند.

نیروی محرکه جنگنده J۱۰

J-۱۰ از یک موتور توربوفن روسی  AL-۳۱FN ساخت شرکت ساترن لیولکا استفاده می‌کند که حداکثر توان خروجی ۱۱۷۰۰ کیلوگرم بر فوت را دارد. مهم‌ترین تفاوت بین AL-۳۱FN و AL-۳۱F، چیدمان قطعات و مکانیسم‌های خاص به دلیل محدودیت‌های فضایی محفظه موتور در J-۱۰ است. AL-۳۱F برای هواپیمای دو موتوره مانند سوخو-۲۷ طراحی شده است. برای نوع AL-۳۱FN J-۱۰، قسمت‌های بیرون زده موتور مانند گیربکس و پمپ برخلاف AL-۳۱F نصب شده اند. روسیه پیشنهاد داده است که نسخه‌ای از AL-۳۱FN را به چین ارائه دهد که نیروی رانش ۱۲۵۰۰ کیلوگرمی و عمر مفید ۲۰۰۰ ساعت را ارائه می‌دهد.

تسلیحات جنگنده J۱۰

تسلیحات ثابت J-۱۰ شامل یک توپ ۲۳ میلی متری دو لول نوع ۲۳-۳ است که در قسمت داخلی ارابه فرود جلو قرار دارد. این توپ گازسوز دارای وزن جنگی ۵۰.۵ کیلوگرم، طول ۱۵۳۰ میلی متر و حداکثر سرعت شلیک ۳۰۰۰ تا ۳۴۰۰۰ گلوله در دقیقه است. این توپ ۳۲۰ گرم، ۲۳x۲۰۰ میلی متر مواد منفجره/محترقه با گلوله ردیاب و گلوله زره پوش، با سرعت پوزه ۷۱۵ متر بر ثانیه شلیک می‌کند.

این توپ با استفاده از ولتاژ ۲۷ ولت ۸ آمپر دی سی به صورت الکتریکی هدایت می‌شود. J-۱۰ دارای ۱۱ نقطه سخت خارجی برای حمل سلاح است که سه مورد در زیر هر بال و پنج نقطه در زیر بدنه قرار دارد. برای ماموریت‌های برتری هوایی و رهگیری، J-۱۰ می‌تواند ترکیبی از موشک‌های هوا به هوای میان برد و موشک‌های هوا به هوای کوتاه برد را حمل کند. J-۱۰ همچنین می‌تواند بمب‌های هدایت شونده لیزری (LT-۲)، بمب‌های گلاید (LS-۶) و بمب‌های هدایت نشده را حمل کند.

مشخصات فنی کلی J-۱۰

نوع: هواپیمای جنگنده چند منظوره
اپراتور: چین، پاکستان
سازنده: چین
خدمه: ۱ یا ۲
موتور: ۱ موتور توربوفن ساترن لیولکا AL-۳۱FN یا WS-۱۰A تایهانگ
حداکثر سرعت: ۲۲۰۰ کیلومتر بر ساعت
برد:  ۳۲۰۰ کیلومتر
حداکثر وزن تیک آف: ۱۹۲۷۷ کیلوگرم
اویونیک: رادار آرایه فازی بدون نام، رادار کنترل آتش چند حالته NRIET KLJ-۱۰.
ابعاد| طول: ۱۶.۴ متر؛ طول بالها: ۹.۷۵ متر؛ ارتفاع: ۴.۷۸ متر