خودرو و موتورسیکلت متهمان ردیف اول آلودگی هوا
رویداد۲۴| منیره چگنی: عیسی کلانتری، رئیس اسبق سازمان حفاظت محیط زیست، ضمن انتقاد از وضعیت آلودگی هوای ایران و عدم اجرای مؤثر قوانین مربوطه، به تحلیل علل و پیامدهای این معضل پرداخت. گفت: آلودگی هوا در ایران نتیجه بیتوجهی به سرمایهگذاری در زیرساختها، فساد در صنعت خودروسازی و پالایشگاهها، و سیاستهای اقتصادی و بینالمللی نادرست است.
آلودگی هوا و دلایل متعدد آن
کلانتری در ابتدا با اشاره به وضعیت نامطلوب آلودگی هوا در ایران، به ویژه در کلانشهرها، توضیح داد: ۸۰ درصد آلودگی هوا به خودروهای شخصی، عمومی و موتورسیکلتها مرتبط است. به گفته او، علت این مسئله نبود سرمایهگذاری در بهبود کیفیت سوخت و نوسازی خودروها است. "در حالی که ۸۰ درصد آلایندگیها به خودروها مربوط میشود، هیچ کاری برای اصلاح این وضعیت انجام نمیشود. به دلیل عدم توان مالی دولت و حاکمیت، نمیتوانیم سرمایهگذاری لازم را در این بخشها داشته باشیم. "
کلانتری تأکید کرد: این وضعیت ناشی از بیتوجهی به اصلاحات زیربنایی است. او اضافه کرد: "در ایران هیچ اقدامی برای بهبود کیفیت خودروها و قطعه سازان خودرو و کیفیت سوخت خودرو نشده است. حتی وقتی خودروسازان معیوبترین خودروها را تولید میکنند، هیچ مسئولیتی برای آلودگی هوا به عهده آنها گذاشته نمیشود. "
منافع شخصی و مافیاهای خودروسازی
او همچنین از حمایتهای بیوقفه دولتها از خودروسازان انتقاد کرد و گفت: در شرایطی که خودروهای تولید داخل آلایندگی زیادی دارند، دولتها به جای جلوگیری از تولید این خودروها، از آنها حمایت میکنند. "خودروسازان و قطعهسازان ایران به مافیا تبدیل شدهاند. حالا قطعهسازها دارند خودروسازها را مدیریت میکنند، و به همین دلیل امکان بهبود کیفیت خودروها وجود ندارد. "
موتورسیکلتها و نقش آنها در آلودگی هوا
کلانتری در ادامه به سهم بزرگ موتورسیکلتها در آلودگی هوا اشاره کرد و گفت که موتورسیکلتهای کاربراتوری به اندازه چندین خودرو آلایندگی ایجاد میکنند. "در کشور ما حدود ۱۱ میلیون موتورسیکلت وجود دارد که ۹ میلیون از آنها در فصل زمستان فعال هستند. این موتورسیکلتها به شدت به آلودگی هوا دامن میزنند. "
مسئولیت نهادهای دولتی و اجرای قوانین
عیسی کلانتری در بخش دیگری از صحبتهای خود به ناکارآمدی در اجرای قانون هوای پاک اشاره کرد. او بیان کرد که با وجود تصویب این قانون در سال ۱۳۹۶، به دلیل عدم وجود منابع مالی و زیرساختهای لازم، اجرای آن عملاً غیرممکن است. "اگر قانون هوای پاک به طور کامل اجرا شود، باید ۲۰۰ میلیارد دلار سرمایهگذاری شود که این رقم نه در توان دولت است و نه در توان بخش خصوصی، زیرا شرایط اقتصادی کشور به شدت ضعیف است. "
فساد و سیاستهای بینالمللی
کلانتری یکی از دلایل اصلی عدم اجرای مؤثر قوانین محیط زیست را سیاستهای داخلی و بینالمللی نادرست دانست. او به سیاستهای خارجی و مشکلات اقتصادی ناشی از تحریمها اشاره کرد و گفت: "مسائل سیاسی کشور، به ویژه عدم تصویب FATF، مانع از ورود سرمایه خارجی به کشور شده است. بدون سرمایهگذاری خارجی و اصلاحات زیربنایی، وضعیت آلودگی هوا هیچگاه بهبود نخواهد یافت."
ضرورت نوسازی زیرساختها
رئیس اسبق سازمان محیط زیست با اشاره به اهمیت نوسازی پالایشگاهها، نیروگاهها و صنایع خودروسازی برای کاهش آلودگی هوا، تأکید کرد که این اصلاحات نیاز به سرمایهگذاری کلان دارد. "حداقل ۲۰۰ میلیارد دلار باید در این بخشها سرمایهگذاری شود، اما به دلیل وضعیت اقتصادی کنونی، چنین سرمایهگذاریهایی امکانپذیر نیست. "
دوراهی هوای پاک یا نیازهای اساسی جامعه؟
در ادامه، کلانتری با بیان اینکه دولتها در شرایط فعلی باید بین تولید برق، حمل و نقل و هوای پاک انتخاب کنند، گفت: "اگر بخواهیم هوای پاک داشته باشیم، باید بسیاری از فعالیتهای صنعتی و حمل و نقل را تعطیل کنیم. اما این برای کشور قابل قبول نیست، زیرا تولید برق و حمل و نقل از نیازهای اساسی جامعه است. "