استراتژی جدید تحول‎خواهان در دوران «پسا هاشمی» چیست؟

رویداد۲۴- پس از پیام رییس دولت اصلاحات مبنی بر ضرورت نزدیک شدن اصلاح‎طلبان به رهبر معظم انقلاب بعد از رحلت آیت الله هاشمی موجی از این مطالبه در بین شخصیت‎های جریان اصلاحات به راه افتاد.

به گزارش رویداد۲۴ رئیس دولت اصلاحات در پیامی اخیرا از مقام معظم رهبری درخواست کرده‎اند تا حلقه وصل تمام جریانات سیاسی کشور شوند تا اصولگرایان و اصلاح‎طلبان با یکدیگر یک خط مشی واحدی را اتخاذ کنند و سعی در افزایش مشترکات مسایل کنند که زمینه‎ای برای پر کردن خلاء وجود آیت‎الله هاشمی رفسنجانی ایجاد شود.

پس از این پیام حسین مرعشی سخنگوی حزب کارگزاران سازندگی این رویکرد را ادامه داد و در گفت‎وگو با یکی از روزنامه‎های اصلاح‎طلب عنوان کرد: «در شرایط کنونی رهبر معظم انقلاب تنها کسی هستند که از نسل یاران نزدیک حضرت امام(ره) باقی مانده‎اند. در نتیجه اگر تا دیروز آیت‎الله هاشمی به نیابت از نظام با برخی از گروه‎های سیاسی در ارتباط بود و حلقه اتصال این گروه‎ها به نظام سیاسی تلقی می‎شد، امروز تنها کسی که می‎تواند این خلأ را پر کند آیت‎الله خامنه‎ای است. به همین دلیل انتظار این است که مسئولیت‎های مدنی و سیاسی آیت‎الله هاشمی از این پس به حوزه رهبری نظام منتقل شود و مقام معظم رهبری در این زمینه تدبیر لازم را اتخاذ کنند.در شرایط کنونی نیاز است که رابطه بخشی از این گروه ها به صورت مستقیم با مقام معظم رهبری برقرار شود».

به نظر می‎رسد در فضای به وجودآمده پس از رحلت آیت‎الله هاشمی جریان اصلاحات با دغدغه‎های جدیدی مواجه شده است.

شاید نخستین دغدغه‎ای که این روزها در جریان اصلاحات به وجود آمده است پیدا کردن یک نقطه اتصال بین اصلاح‎طلبان و نظام سیاسی پس از آیت‎الله هاشمی است.

بدون شک در سال‎های اخیر و به خصوص پس از سال88 اصلاح‎طلبان بسیاری از دغدغه‎های خود را از طریق آیت‎الله هاشمی به نظام سیاسی و رهبری نظام انتقال می‎دادند و آیت‎الله هاشمی در کنار مسئولیت مجمع تشخیص مصلحت نظام به صورت غیرمستقیم تلاش می‎کردند گروه‎های سیاسی را در درون نظام و انقلاب حفظ کنند و اجازه ندهند در فضای سیاسی کشور واگرایی صورت بگیرد.

نکته دیگر اینکه آیت‎الله هاشمی از معدود یاران نزدیک امام(ره) بودندکه از ابتدای انقلاب تاکنون در همه عرصه‎ها حضور داشتند و یکی از مهم‎ترین چهره‎های نسل اول انقلاب به شمار می‎رفتند.

در نتیجه جریان اصلاحات برای پیدا کردن جایگزین برای آیت الله هاشمی باید تلاش کند از بین چهره‎های مطرح نسل اول انقلاب یک چهره را انتخاب کند. بدون شک مهم‎ترین و بهترین چهره نسل اول انقلاب آیت‎الله خامنه ای به عنوان رهبر انقلاب است که از تجربه بالای مملکت‎داری و احقاق حقوق مردم برخوردار است.

در نتیجه حرکت اصلاح طلبان برای بیشتر نزدیک شدن به آیت‎الله خامنه‎ای پس از رحلت آیت‎الله هاشمی یک رویکرد حساب شده و مناسب سیاسی است که برای کشور و جریان اصلاحات بهترین پیامدها را در پی خواهد داشت.

از سوی دیگر در غیاب آیت‎الله هاشمی شخصیت‎های برجسته‎ای مانند رییس دولت اصلاحات، آقای روحانی، آقای ناطق نوری و سیدحسن خمینی می‎بایست تحرکات بیشتری در فضای سیاسی داشته باشند و فضای ایجاد شده بین جریان اصلاحات و برخی از نهادهای مهم قدرت را پر کنند.

شخصیت‎های نامبرده در شرایط کنونی دارای دو کارکرد هستند از یک طرف باید تلاش کنند جای خالی آیت‎الله هاشمی را در نقطه تلاقی جریان‎های سیاسی با نظام و رهبری پر کنند و از سوی دیگر در مدیریت جریان تحول خواه ایران نقش پررنگ‎تری ایفا کنند.

آیت‎الله هاشمی از یک طرف یک وزنه تأثیرگذار برای نظام و انقلاب بودند و از سوی دیگر در رهبری جریان تحول‎خواه نقش فعالی ایفا می‎کردند و در نتیجه افرادی مانند رییس دولت اصلاحات، آقای روحانی، ناطق نوری و سیدحسن خمینی باید در هر دو جبهه فعالیت کنند تا جریان‎های سیاسی به پیروی از مشی آیت‎الله هاشمی همچنان در مسیر اعتدال و عقلانیت حرکت کنند.

نکته دیگر اینکه در شرایط کنونی جریان اصلاحات و جریان اعتدال‎گرای کشور نیز با وظایف جدیدی روبه‎رو شده‎اند و باید به صورت جدی‎تری در عرصه سیاسی فعالیت کنند.

در نتیجه پس از آیت‎الله هاشمی فضای سیای ایران نیاز دارد در سه رویکرد ارتباط رهبری با جریان‎های سیاسی، نقش شخصیت‎های برجسته سیاسی و همچنین نقش جریان‎های سیاسی تغییرات به وجود بیاورد.

نکته دیگر اینکه اصلاح‎طلبان پس از اتفاقات سال88 موفق شده‎اند در مجلس دهم تأثیرگذار باشند و تعداد قابل توجهی از نمایندگان را به مجلس روانه کنند.

به همین دلیل قوه مقننه در شرایط کنونی می‎تواند  نقش بازوی جریان اصلاحات را برای رسیدن به اهداف خود بازی کند.

بدون شک اصلاح‎طلبان باید بتوانند از همه ظرفیت‎های خود برای پر کردن جای آیت‎الله هاشمی استفاده کنند.