استفاده از مراتع به شکل غیر اصولی افزایش یافته است

رویداد۲۴-بیش از ۵۲ درصد از سطح کشور را مراتع تشکیل می‌دهند که بیش از ۷۰۰۰ هزار گونه گیاهی در آن رشد می‌کند، اما این مراتع امروزه به دلایل مختلف از جمله دام مازاد بر ظرفیت در حال تخریب هستند که این می‌تواند سبب افزایش گرد و غبار و سیل‌های بزرگ شود. بر اساس آمار موجود در حال حاضر بیش از ۲.۲ برابر ظرفیت مجاز از مراتع کشور بهره‌برداری می‌شود و معیشت حدود ۹۱۶ هزار خانوار روستایی و عشایری به بهره‌برداری از مراتع وابسته است. از این رو افزایش تعداد بهره‌بردار و دام سبب شده که استفاده از مراتع به شکل غیر اصولی افزایش یابد  و نظارت و کنترل بهره برداری را سخت کند.

بر اساس گزارش سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری به طور کلی سوء مدیریت اراضی مرتعی توسط بهره برداران باعث شده تا مراتع به علت افزایش تعداد دام مازاد بر ظرفیت و چرای زودرس و بیش از حد تخریب شوند. بوته کنی برای سوخت و تبدیل مراتع به اراضی کشاورزی دیم که معمولا کم بازده هستند نیز منجر به تخریب پوشش گیاهی شده است. از طرفی فقر مالی در کنار نظام بهره‌برداری مشاعی باعث شده دامداران توانایی وانگیزه سرمایه‌گذاری برای اصلاح و احیای مراتع را نداشته باشند. این در صورتی است که وزن هر واحد دامی طی سالیان گذشته کمتر و کمتر شده است.

بر اساس مطالعات صورت گرفته فعالیت دامداری زمانی اقتصادی و مقرون به صرفه است که هر خانوار، ۵۶۰ هکتار مرتع با ۲۳۰ واحد دامی داشته باشد این در حالی است که در حال حاضر هر خانواده دامدار حدود ۹۲ هکتار مرتع با ۹۰ واحد دامی دراختیار دارد.

یکی دیگر از پیامدهای مستقیم تخریب مراتع کاهش تولید علوفه مرتعی است  که باعث افزایش هزینه‌های دامداری و افزایش قیمت گوشت و مواد لبنی می‌شود. فرسایش خاک و افزایش احتمال سیل‌های بزرگ و مخرب، تغذیه ناکافی سفره‌های آب زیرزمینی، کاهش تولیدات گیاهان دارویی، شیوع آفات در اراضی کشاورزی منطقه، بیابانی شدن عرصه‌ها و افزایش گرد و غبار نیز از اثرات منفی تخریب مراتع هستند.