تحقق برنامه‌های وزارت علوم نیازمند حمایت جدی مجلس است

رویداد۲۴-وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در دیدار با تعدادی از اعضای کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی بر ضرورت و اهمیت پشتیبانی و حمایت مجلس شورای اسلامی از این وزارت برای تحقق برنامه ها بویژه برنامه ساماندهی آموزش عالی تاکید کرد.منصور غلامی در آغاز این نشست هم اندیشی اظهار داشت: ارائه گزارش وضعیت آموزش عالی و برنامه های در دست اقدام توسط معاونان وزارت علوم و استفاده از دیدگاه های نمایندگان مجلس شورای اسلامی برای پیشبرد امور از اهداف برگزاری این نشست است.

غلامی با اشاره به فرمایشات مقام معظم رهبری در دیدار با استادان دانشگاه ها گفت: حرکت دانشگاه ها در راستای حل مسائل جامعه، ارتباط با صنعت و انجام تحقیقات کاربردی، ساماندهی آموزش عالی و امید آفرینی در جامعه از محورهای بیانات ایشان بود که وزارت علوم از گذشته در این راستا برنامه ریزی هایی را انجام داده بود و پس از تاکید ایشان با قوت و جدیت بیشتری در این مسیر حرکت خواهد کرد.

وزیر علوم افزود: اعضای کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی با تجربیات و شناختی که در حوزه آموزش عالی دارند، می توانند مسئولان وزارت علوم را در استفاده از ظرفیت های قانونی برای تحقق برنامه ها کمک کنند و ضعف های احتمالی را به ما گوشزد کنند.

در ادامه این نشست، دکتر مجتبی شریعتی نیاسر، معاون آموزشی وزارت علوم گزارشی از وضع کنونی آموزش عالی و برنامه های پیش رو ارائه کرد.

وی اظهار داشت: از بدو ورود به وزارت علوم و با بررسی هایی که انجام شد مشخص گردید، افزایش بی رویه دانشگاهها و آموزش عالی و آمار بالای جمعیت دانشجویی معادل ۵ برابر میانگین جهانی، مهم ترین چالش آموزش عالی کشور است و باید اصلاح شود.

شریعتی نیاسر گفت: برای اصلاح رشد ناموزون آموزش عالی، برنامه آمایش آموزش عالی تدوین و تکمیل شد و به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه شد که در ۱۰ بند مورد تصویب قرار گرفت.

وی افزود: در راستای اجرای طرح ساماندهی آموزش عالی، دانشگاههای کشور در حوزه های مختلف آموزشی، پژوهشی، فرهنگی و... در ۱۰ منطقه گروه بندی شده اند و طرح مدیریت منطقه ای آموزشی نیز در دست اقدام است و کارگروه مرتبط با این موضوع نیز ایجاد شده است.

معاون آموزشی وزارت علوم، ماموریت گرایی دانشگاه ها بر اساس مزیت منطقه ای، مهارت آموزی و افزایش کیفیت آموزشی را از محورهای طرح ساماندهی آموزش عالی نام برد و گفت: در راستای تعیین ماموریت های دانشگاه ها برنامه های راهبردی تمام موسسات آموزش عالی دریافت شد و پس از بررسی به هیات امنای وزارت علوم ارائه شد تا پس از تصویب در هیات های امنای دانشگاه ها مبنای عمل قرار گیرد.

وی تاکید کرد: با اجرای طرح ساماندهی آموزش عالی هیچ موسسه آموزش عالی منحل نمی شود بلکه موسساتی که استاندارد کافی ندارند شناسایی شده و زیر مجموعه یک دانشگاه بزرگ و توانمند قرار می گیرند.

شریعتی نیاسر طرح ساماندهی آموزش عالی را یک برنامه کلیدی برای وزارت علوم دانست که نیازمند همکاری و تعامل نزدیک مجلس و وزارت علوم است.

در ادامه این نشست دکتر مسعود برومند، معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم با ارائه گزارشی از عملکرد و برنامه های اجرایی حوزه پژوهش و فناوری اظهار داشت: ماموریت های نظام های پژوهش و فناوری باید پلی باشد تا دانش را به نیازهای جامعه وصل کند.

وی با اشاره به روند رو به رشد توسعه آموزش عالی کشور از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون گفت: در سال های اوایل انقلاب تعداد کل دانشجویان ۱۱۷۱۴۸ نفر بود در حالی که هم اکنون ۴۳۰۰۰۰۰ نفر دانشجو در دانشگاه های کشور تحصیل می کنند.

برومند در خصوص گسترش دوره های تحصیلات تکمیلی در دانشگاه ها گفت: دوره های تحصیلات تکمیلی از سال ۱۳۶۸ گسترش یافت و هم اکنون ۹۰۴۹۲۸ نفر در دوره های کارشناسی ارشد و دکترا تحصیل می کنند.

معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم در خصوص رشد مستندات علمی کشور گفت: تعداد مستندات علمی منتشر شده از ۶۷۰ مورد در اوایل انقلاب به ۴۸۰۰۰ مستند علمی در حال حاضر رسیده است و اوج گسترش مستندات علمی از سال ۱۳۷۶ آغاز شده است.

وی با اشاره به رشد تولید مقالات علمی در دانشگاه ها و مراکز پژوهشی گفت: تعداد مقالات چاپ شده دانشگاه ها و مراکز پژوهشی کشور در پایگاه های معتبر بین المللی به خصوص در پایگاه های ISI و SCOPOS در سال ۲۰۱۷ به ترتیب ۴۸۵۶۱ و ۵۳۵۹۴ مورد بوده، در حالیکه این میزان در سال ۲۰۱۲ به ترتیب ۳۰۹۳۳ و ۴۰۸۸۷ مقاله را شامل می شد.

برومند درصد سهم ایران در تولید مقالات علمی جهان را در سال ۲۰۱۷ در پایگاه های ISI و SCOPOS به ترتیب ۱.۸۸ درصد و ۱.۹۱ درصد عنوان کرد در حالی که این میزان در سال ۲۰۱۲ به ترتیب ۱.۳۰ درصد و ۱.۴۹ درصد بوده است.

وی در خصوص کیفیت مقالات علمی کشور در بین کشورهای اسلامی گفت: جمهوری اسلامی ایران با داشتن ۲۱.۲ در صد از کل استنادات ۱۰ سال اخیر در بین کشورهای اسلامی در خصوص کیفیت مقالات علمی رتبه اول را دارد.

برومند با اشاره به پیشی گرفتن سهم مقالات علمی برتر ایران از سال ۲۰۱۵ گفت: سهم ایران از مقالات یک در صد برتر دنیا از ۷۱ صدم در صد در سال ۲۰۱۲ به ۲.۸۲ در صد در سال ۲۰۱۷ رسیده و سهم ایران از کل کمیت تولید علم دنیا ۱.۳۰ در صد در سال ۲۰۱۲ به ۱.۸۸ در سال ۲۰۱۷ رسیده است.

معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم در خصوص جایگاه کنونی کشور در پژوهش و فناوری اظهار داشت: هم اکنون با وجود ۴۳ پارک علم و فناوری و ۱۸۶ مرکز رشد، بیش از سی هزار شغل در کشور ایجاد شده و بیش از ۵ هزار واحد فناور که بیش از هزار واحد آن شرکت دانش بنیان هستند، افزون بر ۳,۰۰۰ میلیارد تومان فروش و ۲۳۰ میلیون دلار صادرات داشته اند.وی همچنین برنامه های اجرایی برای مشارکت موثر دانشگاه ها در توسعه و حل چالش های ملی و استانی کشور گفت: در این خصوص می توان به مواردی از قبیل بازمهندسی سیستم های ارتباط با صنعت دانشگاه ها برای پاسخ به نیاز دستگاه ها، بازنگری و بررسی طرح ایجاد مناطق ویژه علم و فناوری در کشور و سازماندهی مناسب برای حل چالش های ملی کشور اشاره کرد.

همچنین در این نشست حبیب الله دهمرده، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی و رئیس کمیته آموزش عالی این کمیسیون با اشاره به اشتغال خود در سیستم آموزش عالی کشور از سال ۱۳۶۲ گفت: ما خود را بدهکار و مدیون وزارت علوم می دانیم و علاقه مند هستیم آموزش عالی کشوربه بهترین نحو رشد و توسعه یابد.

قاسم احمدی لاشکی، نایب رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس هم بر تعامل بیشتر مسئولان وزارت علوم با اعضای این کمیسیون تاکید کرد و دکتر محمد صادقی عضو دیگر این کمیسیون نیز تعامل بیشتر مسئولان حوزه پژوهش و فناوری وزارت علوم را با اعضای کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی جهت هماهنگی های بیشتر و مناسب تر در اخذ بودجه پژوهشی سال ۱۳۹۸ خواستار شد.محمد باسط درازهی نماینده سراوان و عضو دیگر این کمیسیون خواستار رسیدگی و توجه بیشتر به آموزش عالی در مناطق محروم کشور بویژه در استان سیستان و بلوچستان شد.

علیرضا سلیمی دبیر دوم کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس نیز در خصوص ساماندهی پایان نامه های دانشگاهی، رعایت استانداردهای یکسان در دانشگاه ها و توجه بیشتر به امر پژوهش مواردی را اشاره کرد.ضیاءالله اعزازی نماینده بناب و عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی نیز مشکل اشتغال فارغ التحصیلان دانشگاهی و ساماندهی رشته های دانشگاهی را مطرح کرد و بالاخره سعید باستانی، عضو کمیسیون صنایع مجلس شورای اسلامی با انتقاد از اختصاص بودجه ناچیزی به بخش پژوهشی کشور، از مسئولان وزارت علوم خواست با تمام کمیسیون های مجلس شورای اسلامی به لحاظ نوع ارتباط آنها با وزارت علوم و دانشگاه های کشور ارتباط مستمر داشته باشند.