دو حساب اروپا برای ایران

رویداد۲۴-روزنامه وال‌استریت ژورنال گزارش داد که اتحادیه اروپا درصدد ایجاد حساب‌ مخصوص برای بانک مرکزی ایران در بانک‌های عضو این اتحادیه، با هدف حفظ برجام است. وال‌‌استریت ژورنال این حرکت را نخستین اقدام ملموس اروپا برای حفظ توافق هسته‌ای توصیف کرده است. گفته می‌شود اتریش و سوئد در حال بررسی ایجاد این نوع حساب‌ها هستند. البته این روزنامه اجرای FATF را پیش‌شرط انجام این اقدام خوانده است.

کشورهای چین، روسیه و سه کشور اروپایی برای حمایت از منافع اقتصادی ایران مطابق با برجام، هم‌پیمان شدند. نماینده روسیه در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از توافق میان چین، روسیه و سه کشور اروپایی در زمینه اتخاذ اقدامات مشترک حمایتی اقتصادی در برابر تحریم‌های آمریکا علیه ایران خبر داد.

اقدامی که دولت‌های اروپایی را مستقیما رودرروی تلاش‌های دولت دونالد ترامپ برای انزوای اقتصادی ایران، قرار می‌دهد.

مقامات درگیر در این موضوع همچنین گفته‌اند که گزینه فعال کردن حساب‌های بانک مرکزی ایران در بانک‌های مرکزی(اروپایی) یا بازفعال کردن آنها بعد از سال‌ها سکون، یکی از چندین راهکاری است که دولت‌های اروپایی فعالانه درحال پیگیری آن هستند. فرانسه، انگلیس و آلمان این طرح‌ها را در جریان مذاکرات خود با طرف ایرانی در مذاکرات اوایل ماه‌جاری در وین مطرح کردند با این حال آنها گفته بودند که روی جزئیات آن باید هنوز کار کنند.

به نوشته این نشریه دیگر کشورهای اروپایی از جمله اتریش و سوئد نیز اعلام کرده‌اند که ایجاد حساب برای بانک مرکزی ایران در بانک‌های مرکزی خود را بررسی می‌کنند. مقام‌های اروپایی به این نشریه گفتند: «پیش‌نیاز این طرح اجرای معیارهای FATF یا همان مقررات مبارزه با پولشویی از سوی ایران است. مقامات اروپایی هنوز کار تنظیم جزئیات این طرح را به پایان نبرده‌اند.

فرانسه، انگلستان و آلمان در کنار روسیه و چین در مذاکرات برجام حضور داشتند و اکنون در نشست وین عزم خود بر ادامه فعالیت‌های تجاری و مالی با ایران را اعلام کرده‌اند. جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران پس از نشست ششم ژوئن در وین گفت تلاش‌های روسیه،‌ چین و کشورهای اروپایی برای حفظ جریان صادرات نفت ایران او را دلگرم کرده است.

طرح انتقال پول اتحادیه اروپا از طریق بانک‌های مرکزی درحالی شکل می‌گیرد که حتی پیش از خروج آمریکا از برجام نیز بانک‌های بزرگ اروپایی از بیم تحریم‌های واشنگتن از تبادل مالی با ایران پرهیز می‌کردند. اتحادیه اروپا همچنین در تلاش است با فعال‌سازی «مقررات انسداد» شرکت‌های اروپایی را در مقابل تحریم‌های آمریکا مصون نگه دارد.

«مقررات انسداد» که در دهه ۹۰ میلادی برای مقابله با تحریم‌های آمریکا علیه کوبا شکل گرفت، هرگز به‌صورت رسمی به مرحله اجرا درنیامد. این قوانین شرکت‌های اتحادیه اروپا را از رعایت تحریم‌های آمریکا منع می‌کند و حکم هیچ دادگاهی را برای اجرای مجازات‌های آمریکا، به‌رسمیت نمی‌شناسد.

البته باید در نظر گرفت حتی در صورت اجرای مقررات انسداد، ممکن است شرکت‌هایی که با آمریکا تعامل دارند از بیم از دست دادن بازار آمریکا با ایران همکاری نکنند. با این حال رهبران اتحادیه اروپایی ابراز امیدواری کرده‌اند که شرکت‌های متوسط و کوچک اروپایی بتوانند با ایران همکاری کنند.

گرچه مقامات اروپایی تلاش‌های پیگیرانه‌ای برای برقراری جریان پولی با ایران به‌کار می‌بندند، اما درحقیقت اذعان دارند که هیچ تضمینی برای موفقیت‌آمیز بودن این اقدامات وجود ندارد. آمریکا می‌تواند مقامات یا اعضای هیات‌مدیره بانک‌های مرکزی کشورهای اروپایی را هدف تحریم‌های یکجانبه خود قرار دهد یا دسترسی آنها به بازار مالی آمریکا را محدود سازد. البته اعمال چنین محدودیت‌هایی برای طرف آمریکایی هم هزینه بسیار زیادی در پی خواهد داشت.

فدریکا موگرینی، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بعد از نشست شورای وزیران خارجه این اتحادیه گفت: «امروز شورا درخصوص توافق هسته‌ای ایران با به‌روز‌رسانی‌ قوانین‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ انسداد موافقت کرد. این گام بسیار مبارکی از سوی شورا است و از لحاظ تدابیری که اتحادیه اروپا برای اطمینان از پابرجایی مزایای اقتصادی برجام اتخاذ کرده، گامی استوار و رو به جلو محسوب می‌شود.»

این مقام اتحادیه اروپا به اقدام وزیران خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا اشاره دارد که در نشست خود در بروکسل رسما اعلام کردند با به‌روزرسانی قوانین مسدودساز با هدف محافظت از شرکت‌های اروپایی در برابر تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه ایران مخالفتی ندارند. بنا بر اعلام شورای اروپا، این تصمیم بدون بحث در جلسه امروز شورای امور خارجی اتحادیه اروپا اتخاذ شده است که در شهر بروکسل برگزار شد. با تصویب این تصمیم در شورای خارجی اتحادیه اروپا، این اتحادیه یک گام دیگر به تجدید قوانین مسدودساز نزدیک شده است.

دونالد تاسک رئیس شورای اروپا به همراه ژان کلود یونکر، رئیس کمیسیون اروپا در سفر به شرق آسیا، سه‌شنبه در توکیو با شینزو آبه، نخست‌وزیر ژاپن دیدار و گفت‌وگو کردند. تاسک در کنفرانس خبری مشترک با آبه تاکید کرد اتحادیه اروپا و ژاپن در تعهد برای اجرای توافق هسته‌ای ایران کنار هم هستند.

رئیس شورای اروپا در این کنفرانس خبری گفت که روابط اتحادیه اروپا و ژاپن هیچ‌وقت تا این اندازه قوی نبوده است. وی افزود، دو طرف به تجارت آزاد و نظم جهانی و حکم قانون باور دارند. سران ژاپن و اتحادیه اروپا در دیدار دیروز از امضای یک قرارداد تجارت آزاد میان دو طرف خبر دادند و آن را یک قرارداد تاریخی نامیدند.

تاسک گفت این توافق، بزرگ‌ترین توافق تجاری دوجانبه‌ای است که تا کنون میان ژاپن و اتحادیه اروپا به امضا رسیده است.

رئیس شورای اروپا و رئیس کمیسیون اروپا روز گذشته در چین با مقامات این کشور دیدار و در آن دیدار هم علاوه بر اینکه از روابط تجاری میان دو کشور خبر دادند، تعهد خود برای اجرای کامل برجام را یادآور شدند.