سؤال از رییس‌جمهور و یک نباید مهم
دفاع از حق نمایندگان مبنی بر پرسش‌گری به معنای تجویز به کاربردن نامنظم و سوءاستفاده از آن نیست. رئیس‌جمهور و وزرا باید فرصت و آرامش کافی برای تمشیت امور کشور را داشته باشند.
رویداد۲۴علی‌اکبر گرجی:اخیرا تعدادی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی در چهارچوب اصل ۸۸ قانون اساسی سوالی را از رئیس جمهور مطرح کردند.
صرف نظر از اینکه پیشینه طرح این سوال چیست و آیا انکار پس از اقرار یا انصراف از انصراف در اینجا قابل استناد است یا نه، به گمانم رئیس جمهور و وزرا می‌باید از ظرفیت‌های تعامل با مجلس استفاده بیشتری بنمایند.
اصل هشتادوهشتم قانون اساسی یکی از این ظرفیت‌ها را پیش بینی کرده است. مطابق این اصل "در هر مورد که حداقل یک چهارم کل نمایندگان مجلس شورای اسلامی از رییس جمهور و یا هر یک از نمایندگان از و‌زیر مسؤو‌ل، درباره یکی از و‌ظایف آنان سؤال کنند، رییس جمهور یا و‌زیر موظف است در مجلس حاضر شود و به سؤال جواب دهد و این جواب نباید در مورد رییس جمهور بیش از یک ماه و در مورد و‌زیر بیش از ده روز به تا‌خیر افتد مگر با عذرموجه به تشخیص مجلس شورای اسلامی".
تعادل قدرت و شفاف سازی مناسبات قوا از طریق سازوکار‌های نظارتی مانند سوال از مقامات مجریه امکان پذیر می‌شود. از این رو، رئیس جمهور و همکاران او نباید از حضور قاعده‌مند در پارلمان نگرانی داشته باشند.
حضور در مجلس فرصتی است برای بیان بسیاری از واقعیت‌ها و استمداد از عقل جمعی نمایندگان برای حل پاره‌ای از معضلات موجود. پس، بهتر است قطع نظر از اینکه نمایندگان سوال کننده امضای خود را پس گرفته اند یا نه، خود رییس جمهور دلسوز و دردآگاه پیش گام شده و هر سه ماه یک بار با حضور در مجلس به گفتگو با نمایندگان ملت بپردازد.
سال‌ها پیش طرح اصلاح قانون آیین نامه داخلی مجلس را مطرح کردیم و پیشنهاد تعیین سازوکار منطقی‌تر برای حضور منظم و دوره‌ای هیات دولت در مجلس را مورد توجه قرار دادیم. اخیرا مجلس محترم به جای پیش بینی جلسات منظم پرسش و پاسخ بین هیات دولت و مجلس طرحی را به تصویب رساند که طی آن رئیس جمهور و وزرا مکلف به ارائه گزارش سالانه به مجلس می‌شوند. شاید چنین طرحی با مفاد اصول ۸۸ و ۸۹ قانون اساسی مغایر باشد، اما پیش بینی جلسات فصلی پرسش و پاسخ بین دولتیان و مجلسیان می‌تواند فواید بسیار داشته باشد.
البته دفاع از حق نمایندگان مبنی بر پرسش‌گری به معنای تجویز به کاربردن نامنظم و سوء استفاده از آن نیست. رئیس جمهور و وزرا باید فرصت و آرامش کافی برای تمشیت امور کشور را داشته باشند و حق سوال نباید به ابزاری برای باج خواهی و ناکارآمدسازی وزرا یا رئیس‌جمهورتبدیل شود.
اگر در ۴۰ سال گذشته به ماهیت قدرت که امری سیال و توسعه طلب است ایمان می‌آوردیم و مسوولیت پذیری و پاسخگویی را تکلیفی برای همه زمامداران می‌دانستیم، بی شک ایران عزیز روز‌های بهتری در پیش داشت.
* استاد دانشگاه و وکیل پایه یک دادگستری
صرف نظر از اینکه پیشینه طرح این سوال چیست و آیا انکار پس از اقرار یا انصراف از انصراف در اینجا قابل استناد است یا نه، به گمانم رئیس جمهور و وزرا می‌باید از ظرفیت‌های تعامل با مجلس استفاده بیشتری بنمایند.
اصل هشتادوهشتم قانون اساسی یکی از این ظرفیت‌ها را پیش بینی کرده است. مطابق این اصل "در هر مورد که حداقل یک چهارم کل نمایندگان مجلس شورای اسلامی از رییس جمهور و یا هر یک از نمایندگان از و‌زیر مسؤو‌ل، درباره یکی از و‌ظایف آنان سؤال کنند، رییس جمهور یا و‌زیر موظف است در مجلس حاضر شود و به سؤال جواب دهد و این جواب نباید در مورد رییس جمهور بیش از یک ماه و در مورد و‌زیر بیش از ده روز به تا‌خیر افتد مگر با عذرموجه به تشخیص مجلس شورای اسلامی".
تعادل قدرت و شفاف سازی مناسبات قوا از طریق سازوکار‌های نظارتی مانند سوال از مقامات مجریه امکان پذیر می‌شود. از این رو، رئیس جمهور و همکاران او نباید از حضور قاعده‌مند در پارلمان نگرانی داشته باشند.
حضور در مجلس فرصتی است برای بیان بسیاری از واقعیت‌ها و استمداد از عقل جمعی نمایندگان برای حل پاره‌ای از معضلات موجود. پس، بهتر است قطع نظر از اینکه نمایندگان سوال کننده امضای خود را پس گرفته اند یا نه، خود رییس جمهور دلسوز و دردآگاه پیش گام شده و هر سه ماه یک بار با حضور در مجلس به گفتگو با نمایندگان ملت بپردازد.
سال‌ها پیش طرح اصلاح قانون آیین نامه داخلی مجلس را مطرح کردیم و پیشنهاد تعیین سازوکار منطقی‌تر برای حضور منظم و دوره‌ای هیات دولت در مجلس را مورد توجه قرار دادیم. اخیرا مجلس محترم به جای پیش بینی جلسات منظم پرسش و پاسخ بین هیات دولت و مجلس طرحی را به تصویب رساند که طی آن رئیس جمهور و وزرا مکلف به ارائه گزارش سالانه به مجلس می‌شوند. شاید چنین طرحی با مفاد اصول ۸۸ و ۸۹ قانون اساسی مغایر باشد، اما پیش بینی جلسات فصلی پرسش و پاسخ بین دولتیان و مجلسیان می‌تواند فواید بسیار داشته باشد.
البته دفاع از حق نمایندگان مبنی بر پرسش‌گری به معنای تجویز به کاربردن نامنظم و سوء استفاده از آن نیست. رئیس جمهور و وزرا باید فرصت و آرامش کافی برای تمشیت امور کشور را داشته باشند و حق سوال نباید به ابزاری برای باج خواهی و ناکارآمدسازی وزرا یا رئیس‌جمهورتبدیل شود.
اگر در ۴۰ سال گذشته به ماهیت قدرت که امری سیال و توسعه طلب است ایمان می‌آوردیم و مسوولیت پذیری و پاسخگویی را تکلیفی برای همه زمامداران می‌دانستیم، بی شک ایران عزیز روز‌های بهتری در پیش داشت.
* استاد دانشگاه و وکیل پایه یک دادگستری
منبع: خبرآنلاین
خبر های مرتبط
