فروش گوشت‌های منجمد به رستوران‌ها و کبابی‌ها!

رویداد۲۴ قیمت گوشت قرمز طی هفته‌های اخیر در بازار افزایش بسیار چشمگیری داشته و واردات و توزیع گوشت تنظیم بازاری نیز در ساماندهی بازار تاثیر محسوسی نداشته است.

افزایش نرخ این کالا در حدی بوده که گاهی مردم حتی مجبور هستند برای خرید آن از غرفه‌های میادین میوه و تره بار، در صف‌های طولانی در انتظار بمانند و نتوانند این کالا را به میزانی که احتیاج دارند، خریداری کنند. سهمیه بندی شدید و برخورد بد غرفه داران در میادین میوه و تربار نیز به دامنه مشکلات مردم افزوده است. چندی قبل هم سازمان میادین میوه و تره بار اعلام کرد که عرضه گوشت منجمد طرح تنظیم بازار با ارائه کارت ملی انجام می‌شود که این مساله جنجال‌های زیادی را در پی داشت.

نوسان به قدری شدید است که نمی‌توان قیمت را اعلام کرد!

هفته گذشته، (یکشنبه نهم دی ماه) اتحادیه گوشت گوسفندی قیمت هرکیلوگرم شقه بدون دنبه گوسفندی را برای مصرف کنندگان بین ۷۱ تا ۷۲ هزارتومان اعلام کرد. اما در هفته جاری، اتحادیه مذکور اعلام کرد به دلیل نوسانات شدید قیمت، اعلام نرخ ممکن نیست، در همین زمینه علی اصغر ملکی، رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی به خبرنگار مهر گفت: قیمت‌ها بسیار متغیر است و به همین دلیل نمی‌توان قیمت اعلام کرد.

وی با بیان اینکه مشکل کمبود دام داریم، افزود: کمبود عرضه دام زنده در میادین مشکل ساز شده است.

قاچاق تشدید شده است

تشدید قاچاق از جمله مهمترین دلایلی است که از سوی فعالان این حوزه برای گرانی گوشت مطرح می‌شود. ملکی، رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی  درباره اینکه برخی دلیل کمبود دام را قاچاق و برخی کاهش تولید عنوان می‌کنند، اضافه کرد: بحث قاچاق در این زمینه مطرح است، قاچاق دام با افزایش نرخ دلار بسیار افزایش داشته و در کمبود بازار تاثیرگذار بوده است.

واردات گوشت ۲۱.۳ درصد افزایش یافت

در کنار بحث قاچاق، عده‌ای کاهش تولید را دلیل کمبود دام زنده در بازار عنوان می‌کنند. اما وزارت جهاد کشاورزی به عنوان متولی تولید اظهار می‌کند که برای تولید هیچ مشکل خاصی پیش نیامده و تولید به روال گذشته در حال انجام است؛ مشکل کاهش آمار کشتار است. وقتی تولید تغییر نکرده، اما کشتار کاهش یافته، این نشان می‌دهد دام به صورت زنده از کشور خارج می‌شود و این مساله بحث خروج غیرقانونی دام از کشور و قاچاق آن را تایید می‌کند.

در همین زمینه مختارعلی عباسی، مدیرکل مرکزاصلاح نژاد دام و بهبود تولیدات دامی با بیان اینکه براساس آمار سال ۹۶، حدود ۴۶ میلیون راس گوسفند و ۱۸.۵ میلیون راس بز داریم، اظهارداشت: حدود ۲۸۸ هزارتن گوشت قرمز از جمعیت گوسفند و ۹۲ هزارتن گوشت قرمز از جمعیت بز کشور تولید می‌شود.

وی افزود:در هشت ماه اول سال ۹۶، ۸۷ هزار تن گوشت قرمز وارد شده که این عدد در مدت مشابه سالجاری به ۱۰۶ هزار و ۵۰۰ تومان افزایش یافته به عبارتی معادل ۲۱.۳ درصد در واردات گوشت طی ۸ ماهه امسال رشد داشتیم.

مدیرکل مرکزاصلاح نژاددام وبهبود تولیدات دامی با اشاره به اینکه به طور متوسط سالانه نیاز به واردات حدود ۱۰۰ تا ۱۲۰ هزارتن گوشت داریم، گفت: این عدد بسته به شرایط تولید، نیاز و ثبت سفارش در هر سال متفاوت است.

عباسی با بیان اینکه برای جمعیت دامی و تولید آن نیز اتفاقی رخ نداده است، افزود: این دام‌ها یک سیکل تولید مثلی سالانه دارند که آن را طی می‌کنند؛ وبیماری خاصی که گله‌ها را درگیر کرده باشد، مواجه نبوده ایم یا اینکه کشتار زیادی اتفاق نیفتاده که جمعیت دامی را کاهش دهد.

کاهش ۹.۴ درصدی کشتاردام /خروج غیرقانونی جمعیت قابل توجهی دام از کشور

وی با اشاره به اینکه آمار کشتار دام نشان می‌دهد که کشتار در سالجاری نسبت به مدت مشابه سال قبل ۹.۴ درصد کاهش یافته است، اضافه کرد: بررسی‌های میدانی ما و گزارش‌های نهاد‌های ناظر نشان دهنده خروج غیرقانونی جمعیت قابل توجهی از دام سبک ازکشور است.

عباسی با بیان اینکه ما طی هفته جاری سفر‌هایی به استان‌های جنوبی برای بررسی بیشتر این مساله خواهیم داشت، ادامه داد:براساس قانون نظام جامع دامپروری، وظیفه جلوگیری از خروج غیرقانونی دام از کشور بر عهده نیروی انتظامی است که بعد از گزارش این نهاد، تعزیرات حکومتی و دیگر نهاد‌های مربوطه وارد عمل می‌شوند، ممانعت از قاچاق، وظیفه وزارت جهاد کشاورزی نیست، اما ما بررسی کردیم و دیدیم که این موضوع در مقادیرمختلف در استان‌های کشور وجود دارد و انجام می‌شود.

این مقام مسئول در وزارت جهاد کشاورزی با اشاره به اینکه ما تلاش زیادی کردیم تا آماری در این زمینه به دست آوریم، گفت: موفق نشدیم به جمع بندی آماری در این زمینه برسیم که البته طبیعی هم هست، چون اگر آمار داشته باشیم نمی‌توان این اقدام را خروج غیرقانونی نامید.

عباسی تصریح کرد: انتقال دام از استان‌های مرکزی به سمت استان‌های نوار مرزی افزایش یافته که ما نمی‌توانیم مانع این کار شویم چرا که گردش دام در داخل کشور آزاد است.

وی افزود: این دام‌ها به تدریج به نوار مرزی منتقل و به شکل‌های مختلف از کشور خارج می‌شوند.

علت اصلی افزایش قیمت گوشت، صعود قیمت ارز است

وی با بیان اینکه در سال ۱۳۹۵، حدود یک میلیون و ۳۵۰ هزار راس دام از کشور صادر شد، افزود: این میزان صادرات در آن سال، نوساناتی را که امسال با آن مواجه شده ایم، در بازار ایجاد نکرده بود.

عباسی با اشاره به اینکه عامل اصلی این مسائل تغییرات نرخ ارز است، گفت: طی سال‌های ۹۴ تا ۹۶، قیمت‌ها تغییر چندانی نداشته است، از تیرماه امسال که بحث تغییرات نرخ ارز مطرح شد، قیمت گوشت نیز روند صعودی پیدا کرد. بخش زیادی از این افزایش قیمت طبیعی است.

وی ادامه داد: در گذشته جریان واردات دام به کشور مطرح بود یعنی دام از استان‌های مرزی و کشور‌های همسایه وارد می‌شد، اما الان با نرخ جدید دلار این مساله به صرفه نیست و جریان عکس شده یعنی کسانی که در گذشته دام را به صورت غیرقانونی وارد می‌کردند در حال حاضر تلاش می‌کنند که آن را به صورت غیرقانونی خارج کنند.

مدیرکل مرکزاصلاح نژاددام وبهبود تولیدات دامی با بیان اینکه افزایش قیمت گوشت قرمز بخشی طبیعی و بخشی نیز ناشی از جو روانی است، اظهارداشت: بررسی که روی نهاده‌های دامی و ... انجام دادیم، نشان می‌دهد همه کالا‌ها این افزایش قیمت‌ها را تجربه کرده اند به عنوان مثال قیمت کنسانتره حدود ۲۷ درصد، سیلوی ذرت ۳۳ درصد و یونجه ۳۴ درصد افزایش یافته است.

این مقام مسئول با بیان اینکه میانگین کشوری افزایش قیمت گوشت قرمز را مورد بررسی قرار داده ایم، گفت: قیمت هرکیلوگرم دام سبک زنده (گوسفند) در آذرماه سال گذشته ۱۶ هزار و ۳۰۰ تومان بوده که امسال این عدد به ۲۴ هزار و ۷۰۰ تومان رسیده است.

عباسی گفت: همچنین قیمت گوشت مخلوط گوسفندی در آذرماه ۹۶ درب قصابی ۳۹هزارتومان بوده که امسال این عدد به ۵۷ هزارتومان رسیده است.

وی درباره اینکه گفته می‌شود با خروج غیرقانونی دام سنگین از کشور نیز مواجه هستیم، ادامه داد: هر چه که الان از مرز خارج شود، آن طرف مرز قیمتش چند برابر است و سود فراوانی به دنبال دارد. حتی اگر چیزی که خارج می‌شود یک جوجه باشد.

صادرات با وضع تعرفه آزاد شود

عباسی با بیان اینکه نقل و انتقال دام سنگین از دام سبک دشوارتر است، گفت: صادرات دام از کشور همچنان ممنوع است.

وی درباره احتمال آزاد شدن صادرات گفت: صادرات منطقی است به شرط اینکه برای آن تعرفه وضع شود. در این صورت همه آمار و اطلاعات به صورت دقیق ثبت می‌شود و می‌توان آن را کنترل کرد.

عباسی با بیان اینکه براساس قانون جامع دامپروری در واردات و صادرات تعرفه باید به نحوی وضع شود که به نفع تولیدکننده داخلی باشد، ادامه داد: ما باید با وضع تعرفه صادرات را کنترل کنیم، چون برای هرچه محدودیت ایجاد شود، راه‌های غیرقانونی برای انجام آن ایجاد می‌کنند.

نگران خروج دام‌های مولد از کشور هستیم

وی تصریح کرد: کنترل خروج غیرقانونی دام باید به طور جدی پیگیری شود و ارگان‌هایی که در این زمینه مسئولیت دارند باید با جدیت وارد عمل شوند، چون در صورت ادامه این روند ممکن است در کنار دام‌های پرواری، دام‌های مولد نیز از کشور خارج شوند که این اتفاق خطرناکی برای تولید کشور است.

واردات دام زنده باعث کاهش موثر قیمت می‌شود

عباسی مباحث مطرح شده مبنی بر واردات دام زنده توسط شرکت پشتیبانی امور دام، افزود: این بحث مطرح است و برای آن اقداماتی نیز صورت گرفته، اما واردات نیز مشکلات خاص خود را دارد. اگر مجوز صادر و این حجم دام وارد کشور شود قطعا در کاهش قیمت بسیار موثر خواهد بود.

وی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه تولید مثل گوسفند بصورت فصلی است، اضافه کرد: هر سال بطور طبیعی در آبان ماه کمترین جمعیت گوسفند و بز کشور را داریم. باتوجه به اینکه در اواخر زمستان زاد و ولد‌ها انجام می‌شود ما در اردیبهشت ماه بیشترین جمعیت را در این زمینه داریم.

عباسی گفت: پیش بینی ما این است که در اواخر دی و بهمن، باتوجه به اینکه دام‌های پرواری سبک و سنگین وارد بازار می‌شوند، قیمت کاهش یابد.

اختلالات گسترده در چرخه توزیع گوشت تنظیم بازاری

براساس این گزارش، در کنار خروج غیرقانونی دام از کشور بحث دیگری که باعث افزایش قیمت گوشت و عدم ثمربخشی توزیع گوشت‌های تنظیم بازاری شده است، خروج این نوع گوشت‌ها از چرخه توزیع و اختلالاتی است که در سایه کم توجهی دستگاه‌های نظارتی در این حوزه ایجاد شده است. در همین زمینه یک منبع آگاه اظهارداشت: گوشت تنظیم بازاری که وارد شده، باید به قیمت حدود ۲۹ هزار و ۵۰۰ تومان فروخته شود، اما ایراداتی در چرخه توزیع این گوشت‌های وارداتی وجود دارد که گاهی موجب می‌شود این کالا‌ها سر از جای دیگری در بیاورند و به صورت آزاد به فروش برسند.

فروش گوشت‌های تنظیم بازاری به رستوران‌ها و کبابی ها!

وی افزود: بعد ازاینکه این گوشت‌ها از شرکت پشتیبانی امور دام خارج می‌شود تا توزیع گردد و به دست مصرف کننده نهایی برسد، چون نظارت‌ها دقیق نیست، توسط عده‌ای از این چرخه خارج می‌شود و گوشت تنظیم بازاری به کبابی ها، رستوران‌ها و اماکن دیگری داده می‌شود.

این منبع آگاه گفت: یکی از دلایلی که گوشت را با کارت ملی عرضه می‌کردند همین مساله بوده است.

وی با بیان اینکه حضور دلال‌ها و واسطه‌ها و عدم نظارت یکی دیگر از دلایل گرانی گوشت است، اضافه کرد:برخی فروشندگان به صورت خودسرانه، قیمت محصولات را افزایش می‌دهند. یا اینکه برخی صنوف با هم هماهنگ می‌کنند که از فردا فلان کالا را به فلان قیمت مشخص عرضه کنند و در نتیجه این اتفاقات رخ می‌دهد.

به نظر می‌رسد، اختلالات گسترده در سیستم‌های ناظر و ضعفی که در این حوزه وجود دارد، دلیل اصلی نابسامانی بازار گوشت باشد. خروج غیرقانونی دام و همچنین خارج شدن گوشت‌های تنظیم بازاری از چرخه توزیع که سبب کمبود این کالا در بازار شده می‌تواند در آستانه ایام عید اختلالات جدی در بازار مصرف ایجاد کند.