تعهدات کیفی قطر در توافقنامه پاریس
رویداد۲۴ منابع فراوان نفت و گاز در کشور‌های منطقه غرب آسیا از اصلی‌ترین مزیت‌های اصلی اقتصادی و حتی سیاسی این کشور‌ها به شمار می‌رود.
برخی از کشور‌های دارنده این منابع مانند ایران، عربستان و قطر در حال پیمودن مسیر توسعه هستند به همین دلیل تولید و مصرف منابع نفت و گاز در این کشور‌ها نسبتاً افزایش‌یافته است.
این مسئله مختص این کشور‌ها نبوده و دیگر کشور‌های توسعه‌یافته نیز پیشتر این مسیر را طی کرده‌اند.
دراین‌بین برخی توافقات بین‌المللی در پی محدود کردن توسعه این کشور‌ها است. ازجمله این توافقات، توافق تغییر اقلیم پاریس است که به بهانه افزایش دمای کره زمین در پی محدود کردن استفاده از منابع نفت و گاز است.
بر اساس مبانی توافق پاریس که هنوز اجماع علمی بر سر آن وجود ندارد، افزایش انتشار گاز‌های گلخانه‌ای موجب افزایش دمای کره زمین شده است.
همچنین این توافقنامه منابع انرژی مانند نفت و گاز را منبع اصلی انتشار این گاز‌ها می‌داند. از همین رو کشور‌های دارنده منابع انرژی ازجمله قطر تلاش کرده‌اند موضعی هوشمندانه در برابر این توافقنامه اتخاذ کنند.
قطر تلاش کرده است علیرغم پیوستن به توافق تغییر اقلیم پاریس، با ارائه تعهدات هوشمندانه، منابع نفت و گاز خود را از آسیب‌های ناشی از پیوستن به این توافق حفظ کند.
قطر: منافع ملی اولویت نخست ما است
بررسی سند تعهدات ملی (NDC) قطر نشان می‌دهد که این کشور با ارائه تعهدات کیفی و همچنین خارج از حیطه منابع نفت و گاز، تلاش کرده است که پیوستن به توافق پاریس به مانعی در مسیر رشد اقتصادی تبدیل نشود. همچنین این کشور معیار اجرای تعهدات و استاندارد‌های خواسته‌شده را منافع ملی خود ذکر کرده است.
مطابق سند تعهدات ملی قطر، به دلیل حیاتی بودن صادرات نفت و گاز برای قطر و همچنین تأثیرات نامطلوب کاهش تولید این منابع بر زندگی مردم، اجرای درخواست‌ها برای مقابله با تغییرات آب و هوایی قطعی نیست.
چراکه باید این درخواست‌ها با منافع ملی قطر سنجیده شود. برخی از تعهدات قطر در سند تعهدات ملی (NDC) این کشور در توافق پاریس در ادامه می‌آید.
۱-ایجاد یک بخش اختصاصی تغییرات آب و هوایی در وزارت محیط‌زیست در راستای هماهنگی‌های ملی برای سازگاری با تغییرات آب‌وهوای
۲-گسترش فرهنگ استفاده از دستگاه‌های کم‌مصرف
۳-استفاده از سیستم‌های پیشرفته جمع‌آوری زباله
۴-بهبود بازیافت و تولید انرژی از زباله
۵-استفاده از سیستم‌های عایق حرارتی در ساختمان‌ها
۶-گسترش حمل‌ونقل عمومی
۷-الزام وسایل نقلیه به رعایت استاندارد‌های زیست‌محیطی
۸-تکمیل شبکه فاضلاب
همه تعهدات قطر، مانند موارد ذکرشده هستند و این کشور هیچ تعهد قابل پیگیری در راستای کاهش تولید منابع انرژی خود ارائه نداده است. همچنین این تعهدات کیفی و فاقد معیار‌هایی برای سنجش هستند.
پرونده هسته‌ای را تکرار نکنیم
ساعد سرمدی، کارشناس حوزه انرژی و اقلیم شناسی با بیان اینکه قطر تلاش کرده است در عین پیوستن به توافقات بین‌المللی، منافع ملی خود را در اولویت قرار دهد و نسبت به توسعه اقتصادی خود بی‌تفاوت عمل نکند، گفت: این‌گونه تعهدات قطر به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین رقبای ایران در بازار‌های جهانی انرژی در حالی است که ایران متعهد به کاهش ۱۲ درصدی انتشار گاز‌های گلخانه‌ای تا سال ۲۰۳۰ میلادی شده است.
وی ادامه داد: این میزان کاهش به گزارش سازمان محیط‌زیست به‌عنوان متولی توافق پاریس، منجر به کاهش شدیدی در رشد و توسعه بخش‌های مختلف اقتصاد کشور خواهد شد. از مهم‌ترین بخش‌های آسیب‌پذیر اقتصاد ایران در صورت تحقق کاهش ۱۲ درصدی تولید گاز‌های گلخانه ای، صنعت نفت و گاز است که با کاهش ارزش تولید به میزان ۱۵ درصد روبرو خواهد شد.
این در حالی است که منابع نفت و گاز اصلی‌ترین مزیت اقتصادی ایران به شمار می‌رود. همچنین به دلیل انرژی بر بودن صنایع ایران، در صورت کاهش تولید در صنعت نفت و گاز، بقیه صنایع نیز با کاهش تولید روبرو خواهند شد.
به گفته سرمدی ضروری است، دولت ایران نیز در ارائه تعهدات در توافق تغییر اقلیم پاریس مانند رقبای خود منافع ملی و اسناد بالادستی کشور را ملحوظ نمایند که معنی آن، ارائه تعهدات کیفی در سند تعهدات NDC موافقتنامه پاریس است تا موضوع کاهش انتشار گاز‌های گلخانه‌ای نیز به مانند پرونده هسته‌ای، به چالشی جدید برای جمهوری اسلامی در سالهای آینده تبدیل نشود.
