فقدان ثبات در مدیریت تئاتر؛
چرخه معیوب انتخاب «دبیر تئاتر فجر» به دوره سی‌وهشتم می‌رسد؟
سی و هفتمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر در حالی به کار خود پایان داد که هنوز تکلیف دبیری دوره سی و هشتم مشخص نیست؛ چرخه‌ای معیوب که همه ساله شاهد تکرار آن هستیم.
رویداد۲۴ جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر در دوره‌های مختلف خود کمتر شاهد ثبات در سیاستگذاری و برگزاری بوده است. ۳۷ دوره این جشنواره سپری شده و چهره‌های مختلف در ادوار مختلف این رویداد تئاتری به عنوان دبیر حضور داشته‌اند.
طا‌ها عبدخدایی، علی منتظری، حسین جعفری، حسین فرخی، محمود عزیزی، رحیم نجفی برزگر، حسین سلیمی، مجید شریف خدایی، فرهاد مهندس پور، حسین مسافرآستانه، سعید کشن فلاح، مجید سرسنگی، حسین پارسایی، محمد حیدری، رحمت امینی، اردشیر صالح پور، قادر آشنا، سعیدی اسدی و نادر برهانی‌مرند دبیران ۳۷ دوره برگزاری جشنواره بین المللی تئاتر فجر بوده‌اند.
نکاتی درباره ترکیب دبیران «فجر»
در دوره‌های ابتدایی برگزاری این رویداد تئاتری شاهد حضور رؤسای مرکز هنر‌های نمایشی به عنوان دبیر جشنواره هستیم که تنها در آن دوران است که رئیس مرکز چند دوره دبیر جشنواره بوده و در مواقعی که چهره‌های تئاتری یا هنرمند دبیری جشنواره را عهده‌دار می‌شدند، این دبیری تنها یک دوره عمر داشت.
البته نکته دیگر در نگاهی به دبیران ادوار مختلف این است که برخی هنرمندان نظیر فرهاد مهندس‌پور، سعید کشن فلاح و حسین مسافرآستانه بیش از یک دوره دبیر جشنواره تئاتر فجر بوده اند، ولی این دبیری به صورت متوالی نبوده و با فاصله زمانی تجربه شده است. در این میان تنها حسین فرخی و سعید اسدی چهره‌هایی هستند که ۲ دوره متوالی دبیری جشنواره تئاتر فجر را عهده دار بوده اند.
موضوع قابل تأمل درباره دبیری جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر این است که این جشنواره ثبات مشخصی را در نیمه دوم از عمر ۳۷ ساله خود نداشته و مدام شاهد تغییر دبیر و سیاستگذاری بوده است.
شرایط برگزاری جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر در نیمه دوم عمر خود به گونه‌ای است که کمتر دبیری حاضر می‌شود در دوره‌های متوالی سکان‌دار مدیریت این رویداد تئاتری باشد و اگر خود هم تمایل به این کار داشته باشد، شرایط برای او فراهم نمی‌شود.
تأخیر در معرفی دبیر برای چیست؟
«اشتباه در تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی» وجه مشترک اکثر مدیران کل هنر‌های نمایشی و همچنین دبیران جشنواره تئاتر فجر در بیش از یک دهه گذشته است و تکرار آن بیانگر نبود سیاست و سیاستگذاری مشخص برای برگزاری این جشنواره است.
یکی از مشکلات دیگری که برای برگزاری جشنواره تئاتر فجر وجود دارد این نکته و وضعیت است که با پایان یک دوره از جشنواره، دبیر دوره بعدی با تأخیری چند ماهه معرفی می‌شود و این روند باعث تنگ‌تر شدن بازه زمانی فعالیت دبیر جشنواره می‌شود.
دوره سی و هفتم جشنواره بین المللی تئاتر فجر با دبیری نادر برهانی مرند برگزار شد و این نمایشنامه نویس و کارگردان تئاتر مسئولیت مدیریت این دوره از جشنواره را بر عهده گرفت، اما با پایان مراسم اختتامیه جشنواره سی و هفتم، خبری از ابقای برهانی مرند و یا تغییر او دیده نشد.
گویا قرار است تصمیم گیری درباره وضعیت دبیر جشنواره سی و هشتم تئاتر فجر نیز همچون اکثر دوره‌های گذشته، با تأخیری حداقل ۳ تا ۴ ماهه انجام شود و فعالیت دبیرخانه دوره سی و هشتم نیز از تابستان سال آینده آغاز شود و باز هم برنامه‌ریزی در زمانی فشرده انجام شود.
طا‌ها عبدخدایی، علی منتظری، حسین جعفری، حسین فرخی، محمود عزیزی، رحیم نجفی برزگر، حسین سلیمی، مجید شریف خدایی، فرهاد مهندس پور، حسین مسافرآستانه، سعید کشن فلاح، مجید سرسنگی، حسین پارسایی، محمد حیدری، رحمت امینی، اردشیر صالح پور، قادر آشنا، سعیدی اسدی و نادر برهانی‌مرند دبیران ۳۷ دوره برگزاری جشنواره بین المللی تئاتر فجر بوده‌اند.
نکاتی درباره ترکیب دبیران «فجر»
در دوره‌های ابتدایی برگزاری این رویداد تئاتری شاهد حضور رؤسای مرکز هنر‌های نمایشی به عنوان دبیر جشنواره هستیم که تنها در آن دوران است که رئیس مرکز چند دوره دبیر جشنواره بوده و در مواقعی که چهره‌های تئاتری یا هنرمند دبیری جشنواره را عهده‌دار می‌شدند، این دبیری تنها یک دوره عمر داشت.
البته نکته دیگر در نگاهی به دبیران ادوار مختلف این است که برخی هنرمندان نظیر فرهاد مهندس‌پور، سعید کشن فلاح و حسین مسافرآستانه بیش از یک دوره دبیر جشنواره تئاتر فجر بوده اند، ولی این دبیری به صورت متوالی نبوده و با فاصله زمانی تجربه شده است. در این میان تنها حسین فرخی و سعید اسدی چهره‌هایی هستند که ۲ دوره متوالی دبیری جشنواره تئاتر فجر را عهده دار بوده اند.
موضوع قابل تأمل درباره دبیری جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر این است که این جشنواره ثبات مشخصی را در نیمه دوم از عمر ۳۷ ساله خود نداشته و مدام شاهد تغییر دبیر و سیاستگذاری بوده است.
شرایط برگزاری جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر در نیمه دوم عمر خود به گونه‌ای است که کمتر دبیری حاضر می‌شود در دوره‌های متوالی سکان‌دار مدیریت این رویداد تئاتری باشد و اگر خود هم تمایل به این کار داشته باشد، شرایط برای او فراهم نمی‌شود.
تأخیر در معرفی دبیر برای چیست؟
«اشتباه در تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی» وجه مشترک اکثر مدیران کل هنر‌های نمایشی و همچنین دبیران جشنواره تئاتر فجر در بیش از یک دهه گذشته است و تکرار آن بیانگر نبود سیاست و سیاستگذاری مشخص برای برگزاری این جشنواره است.
یکی از مشکلات دیگری که برای برگزاری جشنواره تئاتر فجر وجود دارد این نکته و وضعیت است که با پایان یک دوره از جشنواره، دبیر دوره بعدی با تأخیری چند ماهه معرفی می‌شود و این روند باعث تنگ‌تر شدن بازه زمانی فعالیت دبیر جشنواره می‌شود.
دوره سی و هفتم جشنواره بین المللی تئاتر فجر با دبیری نادر برهانی مرند برگزار شد و این نمایشنامه نویس و کارگردان تئاتر مسئولیت مدیریت این دوره از جشنواره را بر عهده گرفت، اما با پایان مراسم اختتامیه جشنواره سی و هفتم، خبری از ابقای برهانی مرند و یا تغییر او دیده نشد.
گویا قرار است تصمیم گیری درباره وضعیت دبیر جشنواره سی و هشتم تئاتر فجر نیز همچون اکثر دوره‌های گذشته، با تأخیری حداقل ۳ تا ۴ ماهه انجام شود و فعالیت دبیرخانه دوره سی و هشتم نیز از تابستان سال آینده آغاز شود و باز هم برنامه‌ریزی در زمانی فشرده انجام شود.
منبع: مهر
