خرید تضمینی برای کنترل ملخ جواب میدهد؟/ روشهای جهانی کنترل ملخ
رویداد۲۴ فرماندار بندرعباس خرید تضمینی ملخها را برای کنترل این آفت خودخوانده که 9 استان کشور را درگیر کرده و امنیت غذایی کشور را تهدید میکند، اعلام کرده اما در دنیا این آفت را بسیار موضوع تخصصی میدانند و روشهای بسیار علمی و فنی برای مقابله با آن استفاده میکنند.
روز گذشته عزیزالله کناری فرماندار بندرعباس اعلام کرد:« به منظور تبدیل این تهدید به فرصت و برای ارتقا معیشت روستاییان طبق دستور استاندار هرمزگان و هماهنگی انجام شده با جهاد کشاورزی استان هر روستایی میتواند به ازای جمعآوری و تحویل هر کیلوگرم ملخ زنده به دهیار روستای خود مبلغ 80 هزار ریال دریافت کند.»
وی در نشست مدیریت بحران بندرعباس که با دستور کار مبارزه با ملخ صحرایی تشکیل شده اظهار داشت: دهیاران نیز در پایان هر روز و پس از جمعآوری و تحویل ملخهای روستاییان به بخشداران به ازای هر کیلو 90 هزار ریال دریافت میکنند.
گلههای ملخ که یک آفت و تهدید جدی است از بهمن ماه وارد کشور ما شد و نخست 6 استان و طی چند روز گذشته به سه استان دیگر هم رسیده و در حقیقت 9 استان کشور را درگیر کرده است. امروز نیز گزارشی در رسانهها منتشر شده که این ملخها موسوم به ملخهای صحرایی و از انواع بسیار خطرناک به پشت دروازههای تهران هم رسیده است اگرچه باید کارشناسان مربوطه صحت صحرایی بودن این ملخ را تایید کنند اما با توجه به ویژگیهای این حشره مهاجرت آن از جنوب به شمال وحتی تهران غیرممکن نیست.
فائو: تهدید ملخهای صحرایی جدی است
فائو ؛سازمان خواربار جهانی ملخ صحرایی را افتی بسیار خطرناک معرفی کرده که میتواند امنیت غذایی هر کشوری که حمله کرده را با تهدید جدی مواجه کند.
بیبیسی: مبارزه با ملخها کار تخصصی است
کارشناسان خبرگزاری بیبیسی نیز با بیان اینکه گله 40 میلیونی این نوع ملخها میتواند غذای 35 هزار نفر را بخورد اعلام کرده مهمترین مشکل در مبارزه با ملخهای صحرایی نبود نیروهای متخصص، مشکل دسترسی به این ملخها که معمولا در هر منطقهای میتوانند حضور داشته باشند و پراکنش بیش از اندازه آنها است که کار مبارزه با آنها را بسیار سخت میکند و به این دلایل کشورها در مقابله با آن موفق نیستند.
مجمع جهانی اقتصاد: مبارزه با ملخها پیچیده است؛ نیاز به استفاده از پهپاد و ماهواره تا روشها بیولوژیک
مجمع جهانی اقتصاد در گزارشی به پیچیدگیهای مبارزه با ملخ صحرایی ا شاره کرده و نوشته است: برای مقابله با این آفت بسیار مهم از انواع روشهای پهبادی و ماهوارهای و همچنین کنترل بیولوژیک و روشهای معمول سمپاشی در سطح گسترده و نیز جلوگیری از تخمریزی ملخها از سوزاندن تایر استفاده میشود.
پایگاه خبری رلیف وب: نباید اجازه تخمریزی به ملخها داد
پایگاه خبری رلیف وب نیز در گزارش کشاورزی خود اشاره میکند که امروزه استفاده از تصاویر ماهوارهای روش بسیار خوبی برای مقابله با ملخهای صحرایی است که میتوانند در طول روز بیش از 130 کیلومتر پرواز کنند. در این گزارش اشاره شده است که با استفاده از تصاویر ماهوارهای میتوان مکان ورود و حجم گلههای ملخها را پیشبینی کرد و به آنها اجازه نداد که در آن مکان تخمریزی کنند.
سابقه دردسر آفرینی و تهدید امنیت غذای کشورها در کارنامه ملخ صحرایی فراوان است مثلا در سال 1340 این ملخ به کشور ما حمله کرد و براساس اسناد 250 هزار هکتار از زمینهای کشاورزی را از بین برد. این ملخ هرگز بومی ایران نبوده و کانونهای دائمی آن در آفریقا، عربستان، هند و پاکستان است.
بازتاب این حمله ملخها به ایران که کشور را به آستانه قحطی برد در اشعار سعدی هم بازتاب داشته چنانکه نوشته است «چنان قحطسالی شد اندر دمشق که یاران فراموش کردند عشق / نه در کوه سبزی نه در باغ شخ ملخ بوستان خورد و مردم ملخ »
این ملخها به هر منطقهای که حمله میکنند حتی علاوه بر قسمت سبزینه گیاه، گیاهان خشبی و چوب را هم میتوانند بخورند. سرعت بالا و پیمایش مسیرهای طولانی و هجوممیلیونی میتواند خسارتهای سنگینی را به بار بیاورد. دستهجات این حشره در مسیر خود علوفه، غلات، صیفیجات، انواع درختان و گیاهان را از بین برده و حتی به علفهای هرز و خشکیده نیز رحم نمیکنند. حمله این آفت علاوه بر خسارت مستقیم روی دامداری نیز تاثیرگذار بوده و میزان گوشت و شیر دامها کاهش مییابد.
سابقه خسارت ملخ در کنیا
یکی از خسارتزا ترین حمله ملخها به سال 1354 در کشور کنیا برمیگردد در این سال چند گروه ملخ این کشور را مورد هدف قرار داد و به مساحت 200 کیلومتر مربع را از بین برد. هر 1100 ملخ بزرگسال در روز میتواند غذای یک انسان را بخورد.
ملخ یک پنجم غذای آفریقا را از بین برد
بر اساس گزارش مجمع جهانی اقتصاد در سال 2003 - 2005 میلادی آفریقا مورد هجوم این ملخ قرار گرفت. با توجه به خشکسالی زمستان آن زمان کنترل این ملخ تقریبا به راحتی انجام شد اما با این حال هزینه 400 میلیون دلاری را روی دوش دولت گذاشت از سویی در همان سال میزان برداشت محصولات 5 برابر کاهش یافت.
در ادامه مجمع جهانی اقتصاد مینویسد: کنترل گلههای ملخ صحرایی اصلا کار راحتی نیست و هرچقدر گلهها بزرگتر شوند کار مقابله با آنها بسیار دشوارتر میشود. «کار مقابله برای آنها شبیه یک داروی موثر برای بیماری است اما با این وضع نباید چشم خود را از آن دور نگه داریم و همین قدر بدانید که سه عدد ملخ قادر است یک گله ملخ ایجاد کند. قدرت تخمریزی ملخها بسیار بالا است و در طول مدت کمی تبدیل به ملخ بالغ میشوند.»
بنابراین در شرایطی که ملخهای مستقر در 9 استان کشور تهدید جدی به حساب میآید و طی یک ماه گذشته سه استان جدید را نیز درگیر کرده است صحبت از مقابله و مبارزه با استفاده از روشهای پیش پا افتاده منطقی نیست. چطور مردم عادی بدون هیچگونه ابزاری میتوانند گلههای ملخ را جمعآوری و به مراکزی که مسئولان پیشبینی کردهاند بفروشند در حالی که کارشناسان کار مقابله با ملخها را کار حرفهای و تخصصی میدانند.
و آیا مطالعه شده است که افراد معمولی و روستایی که اکنون هزار کار روستایی دارند با دستان تهی از ابزار فنی چه میزان میتوانند ملخ جمعآوری کنند و آیا این میزان تاثیری در مبارزه خواهد داشت.
این مسئول گفته است که این ملخها برای خوراک دام و طیور استفاده خواهد شد و تهدید را تبدیل به فرصت خواهیم کرد اما باید گفت اکثر ملخهایی که توسط مردم جمع آوری میشوند احتمالا ملخهای مردهای خواهند بود که توسط سم کشته شده و هیچ ارزش غذایی برای دام هم نخواهد داشت بلکه احتمالا باعث مسمومیت هم میشود. هر سمی یک دورهکارنس دارد و تا زمان سپری شدن این مدت سم در بدن حیوان و یا گیاه میماند. از سوی دیگر برای تاثیرگذاری سموم احتمالا با دز بسیار بالایی سمپاشی شده که میزان سمیت ملخهایی را که جان خود را از دست داده اند بیشتر کرده است بنابراین اینها را به هیچ عنوان نمیتوان برای خوراک دام استفاده کرد.
مشغول شدن به این روشهای بسیار دم دستی و غیرموثر میتواند تنها کار مبارزه را سختتر کند چرا که تمرکزرا از روشهای علمی و پیچیدهای که در دنیا مرسوم است به سمت روشهای غیرعلمی و غیر اصولی منحرف خواهد کرد.
به جای اینگونه پیشنهادات بهتر است گروههای تحقیق و کارشناسی تشکیل شود و جدیدترین روشهای و تحقیقات علمی جهان را بررسی کنند و خودشان هم برای مبارزه با ملخها راهکار ارائه دهند.