کالاهای چینی بازار را قرق کرده‌اند/ نهضت ساخت داخل زیر سایه اژدهای زرد

رویداد۲۴ انتقادات فراوانی نسبت به کالا‌های چینی در بازار که عمدتا از کیفیت لازم برخوردار نیستند وجود دارد، اما هیچگاه حلقه‌های نظارتی و حتی واردکنندگان به زیر ذره‌بین انتقادی نرفته‌اند. واردکنندگان نیز همواره از این غفلت استفاده کرده و کالا‌های بی‌کیفیت وارد می‌کنند تا جایی که تولید داخل را زیر سوال برده است.

این در حالی است که برای تحقق اهداف ” نهضت ساخت داخل ” همه موظف شدند ابزار‌های حمایتی را بکار گیرند و در این مسیر شناسایی دقیق چالش‌ها و همه فرصت‌های موجود یک ضرورت غیرقابل انکار است، اما متاسفانه مسئولان به دنبال راه چاره برای واردات کالا‌های چینی به کشور هستند.

اکنون اهداف نهضت ساخت داخل با ورود کالا‌های چینی بی کیفیت مغایرت عجیبی دارد و این اختلاف تا جایی خودنمایی می‌کند که فعالان اقتصادی – صنعتی گلایه از فاصله حرف تا عمل دولتمردان دارند.

آمار‌های گمرک از واردات کالا به کشور در ۶ ماه نخست امسال حاکی است که در این مدت بیش از ۱۶.۵۶ میلیون تن انواع کالا به کشور وارد شده که ارزشی بالغ بر ۲۱.۲ میلیارد دلار داشته است؛ این حجم از واردات در شرایطی است که در مدت مشابه سال قبل، وزن کالا‌های وارداتی به کشور ۱۶.۵۰ میلیون تن و ارزش این کالا‌های وارداتی ۲۲.۴۵ میلیارد دلار بوده است.

سهم ناچیز صادرات کالای ایرانی به چین

بر اساس این گزارش، چین، امارات، ترکیه، هند و آلمان ۵ کشوری بودند که بیشترین واردات ایران از آن‌ها انجام شده و بزرگترین طرف‌های ایران در واردات نیمه نخست امسال بوده‌اند.

از سوی دیگر با توجه به اینکه بازار ایران تحت سیطره کالا‌های چینی است وزیر صنعت، معدن و تجارت به تازگی گفته است، چین سالانه ۲ هزار و ۳۰۰ میلیارد دلار کالا وارد می‌کند. سهم ایران اکنون از این رقم ناچیز است و ما باید در زمینه صادرات به چین فعالتر عمل کنیم.

پیش بینی می‌شود در ۱۵سال آینده چین ۳۰ هزار میلیارد دلار کالا و ۱۰ هزار میلیارد دلار خدمات وارد کند. به گفته رضا رحمانی، ما بازار چین را فقط به عنوان واردات به کشورمان می‌شناسیم در حالی که ظرفیت صادرات کالا از کشور ما به چین بسیار فراتر و وسیعتر از ظرفیت وارداتی است که از چین به ایران انجام می‌شود.

وزیر صنعت معتقد است از طریق صادرات کالا به چین می‌توانیم به رونق بخش تولید کشور نیز کمک کنیم. وی همچنین خواستار شناختن ظرفیت بازار چین از سوی تجار و بازارگانان ایرانی شد. واردات چین در سال ۲ هزار و ۳۰۰ میلیارد دلار است در حالی که کل واردات کشور‌های همسایه ایران در سال هزار و ۳۰۰ میلیارد دلار است و این رقم‌ها به خوبی بیانگر وجود بازار بزرگ چین است.

بازار چین فرصت بزرگی برای تولیدکنندگان ایرانی است و باید از این فرصت، برای بهبود و گسترش صادرات به چین استفاده کرد. باید از برخی توانمندی‌های مازاد بر نیاز داخل برای توسعه این بخش بهره برد.

با اعلام رسمی هر واحد صنعتی و یا تشکل مربوطه در مورد داخلی سازی یک کالای وارداتی، فرآیند ممنوعیت و یا محدودیت واردات کالای مشابه در دستور کار می‌گیرد. اگر ظرفیت ساخت داخلی کالایی در کشور وجود داشته باشد واردات مشابه آن ممنوع و یا با اعمال شرایط تعرفه‌ای مدیریت لازم را اعمال خواهیم کرد. این دستوری است که وزارت صنعت بر آن تمرکز کرده است.

در همین رابطه یک فعال صنعتی در استان تهران با انتقاد از تصاحب بازار توسط کالا‌های چینی در گفتگو با خبرنگار اقتصاد۲۴ گفت: شرایط تولید امروز به چند مولفه بستگی دارد. رکود اقتصادی و بی پولی از جمله عواملی است که باعث خواب بیشتر صنایع کشور به ویژه در بنگاه‌های کوچک و متوسط شده است.

ابراهیم حقیقت پور ادامه داد: موضوع مهمتر این است که تجربه سال‌ها مقاومت صنعتگران و تولیدکنندگان کشورمان نشان می‌دهد که در نبود امکانات باز هم چرخ تولید متوقف نشده است، اما طی سال‌های اخیر واردات کالا‌های بی کیفیت چینی و اشباع بازار از این محصولات شرایط را برای تولید بسیار سخت کرده است.

این تولید کننده مبلمان و صنایع چوبی گفت: در حالی که کشور از ظرفیت خوبی برای تولید و حتی تامین مواد اولیه برخوردار است، اما بازار از محصولات چوبی چینی و ترکی اشباع شده است.

تولید داخل قربانی کالا‌های چینی

یک فعال اقتصادی در زمینه واردات هم با انتقاد از بروکراسی‌های دست و پاگیر جهت واردات محصولات خوشنام و صاحب برند گفت: چند سالی است که واردات کالا‌هایی با نشان‌های معتبر و خروج این محصولات از گمرک به غیر از تعرفه بالا با مشکلات زیادی روبروست.

افسانه کیانی گفت: از ثبت سفارش تا مراحل ترخیص از گمرک، راه سختی برای واردات کالا‌های با کیفیت به کشور است، اما در بازار به اندازه‌ای محصولات بی کیفیت چینی یافت می‌شود که کالا‌های ایرانی عرضه نمی‌شود.

به گفته این بازرگان، سوالی که مطرح می‌شود این است که چطور با تمهیداتی که دولت در نظر گرفته است واردات کالا‌های خارجی باید طبق لیست و براساس نیاز کشور باشد، اما بازار چیز دیگری می‌گوید. زمانی که کالا‌های چینی برای بازار داخل ایران و مصرف کنندگان ایرانی حاکمیت می‌کنند دیگر موضوع قاچاق مطرح نیست چرا که این حجم واردات، به خودی خود وارد کشور نشده است.

کیانی تاکید داشت: در پاسخ به سوال مذکور می‌توان گفت که تقویت تولید داخل و حق استفاده از بهترین‌ها از مردم گرفته شده است و تنها می‌خواهند با نام برند‌های چینی بازار را پررونق نشان دهند که این برخلاف سیاست‌های توسعه‌ای کشور است.