اضافه وزن و آثار منفی آن بر سلامت
رویداد۲۴ وزن اضافه با مشکلات سلامت جدی که میتوانند قسمتهای مختلف بدن را تحت تاثیر قرار دهند، مرتبط است که از آن جمله میتوان به بیماری قلبی، سرطانهای کبد، کلیه و معده و مشکلات مفصلی اشاره کرد. همچنین، اضافه وزن میتواند سطح شادی و طول عمر فرد را کاهش دهد. در ادامه با برخی مشکلات سلامت مرتبط با چاقی بیشتر آشنا میشویم.
بیماری قلبی
وزن اضافه بدن با سطوح بالاتر کلسترول و قند خون مرتبط است که دو عامل خطر برای حمله قلبی و سکته مغزی محسوب میشوند.
به گفته موسسه ملی سلامت آمریکا، حتی کاهش ۵ تا ۱۰ درصد از وزن اضافه بدن میتواند احتمال ابتلا به بیماری قلبی را کاهش دهد. کاهش وزن میتواند سطوح فشار خون و کلسترول را کاهش داده و جریان خون را بهبود ببخشد.
فشار خون بالا
وزن اضافه بدن قلب را مجبور میکند تا برای پمپاژ خون به سراسر بدن سختتر کار کند. این شرایط میتواند به پرفشاری خون یا فشار خون بالا منجر شود که یک عامل خطر برای بیماری قلبیعروقی است.
فشار خون خود را به طور منظم کنترل کنید. خوانش عادی فشار خون ۱۲۰ روی ۸۰ است. اگر فشار خون شما افزایش یافته است، توصیههای ارائه شده توسط پزشک درباره تغییرات رژیم غذایی و سبک زندگی و همچنین داروهای تجویزی را برای بازگشت خوانش فشار خون به محدوده عادی رعایت کنید.
سرطان
به گفته انجمن سرطان آمریکا، وزن اضافه بدن میتواند خطر انواع مختلف سرطان از جمله پستان، کولورکتال، رحم، کیسه صفرا و کلیه را افزایش دهد. هر ساله موارد بسیاری از سرطان مرتبط با چاقی تشخیص داده میشوند. پژوهشگران از دلیل قطعی این ارتباط آگاه نیستند، اما التهاب، تغییر متابولیسم سلول، عادات غذایی ناسالم و سبک زندگی کم تحرک میتوانند به تنهایی یا همراه یکدیگر در این زمینه نقش داشته باشند.
حفظ وزن سالم و پرهیز از افزایش وزن بهترین گزینه برای پرهیز از ابتلا به سرطانهای مرتبط با اضافه وزن است.
سکته مغزی
اضافه وزن یا چاقی فشار خون را افزایش میدهد که از دلایل اصلی سکتههای مغزی است. بیماری قلبی، قند خون و کلسترول بالا که با وزن اضافه بدن مرتبط هستند نیز احتمال تجربه یک سکته مغزی را افزایش میدهند.
کاهش وزن از طریق یک رژیم غذایی سالم و ورزش منظم میتواند خطر سکته مغزی را کاهش دهد.
اختلال در خواب
اضافه وزن یکی از عوامل خطر اصلی برای آپنه خواب است. وزن اضافه اغلب با چربی بیشتر و التهاب اطراف گردن همراه است که میتواند مسیر هوایی را محدود کرده و به آپنه خواب انسدادی منجر شود. در این شرایط فرد با خروپف هنگام خواب مواجه است و ممکن است حتی وقفههای کوتاه در تنفس خود را تجربه کند. این شرایط خطر برخی مشکلات سلامت جدی از جمله بیماری قلبی را افزایش میدهد.
حفظ وزن سالم و کاهش وزن اضافه بدن میتواند به تنفس راحتتر کمک کند. بدون در نظر گرفتن وزن، اگر به صورت مزمن خروپف میکنید با پزشک خود درباره بررسی احتمال ابتلا به آپنه خواب صحبت کنید.
دیابت
بیشتر افراد مبتلا به دیابت دارای اضافه وزن یا چاق هستند. چربی میتواند مقاومت بدن در برابر انسولین که وظیفه حمل قند از خون به سلولها را بر عهده دارد، افزایش دهد. زمانی که بدن در برابر انسولین مقاومت میکند، قند در جریان خون باقی مانده و این شرایط میتواند به دیابت نوع ۲ منجر شود. قند خون بالا به دیواره سرخرگها آسیب میزند و میتواند خطر حمله قلبی، سکته مغزی، مشکلات بینایی و عوارض دیگر را افزایش دهد.
اگر اضافه وزن دارید احتمال ابتلا به دیابت را میتوانید از طریق انجام آزمایش بررسی کنید. اگر به دیابت مبتلا هستید، توصیههای پزشک خود درباره تغییرات رژیم غذایی و سبک زندگی را جدی گرفته و همچنین داروهای تجویز شده را بر اساس دستورالعملهای ارائه شده توسط وی مصرف کنید.
فشار بر مفاصل
وزن اضافه میتواند اثر منفی بر استخوانها و مفاصل انسان داشته باشد و به طور بالقوه به بیماریهایی مانند استئوآرتریت یا آرتروز منجر شود. استخوانهای بدن انسان برای پشتیبانی از وزن سالم و ایده آل بدن طراحی شده اند و هر کیلو وزن اضافه میتواند فشار بیشتری را بر مفاصل وارد میکند. این بار اضافه در نهایت به فرسایش مفاصل و نارسایی آنها منجر خواهد شد.
وزن اضافه بدن خود را برای کاهش درد و فشار روی مفاصل و همچنین خطر ابتلا به آرتروز کاهش دهید.
اثر منفی بر کبد
زمانی که اضافه وزن دارید، چربی میتواند در کبد انباشته شود و به بیماری کبد چرب که به نام استئاتوهپاتیت غیر الکلی نیز شناخته میشود، منجر شود. بیماری کبد چرب میتواند موجب آسیب کبدی شدید از جمله سیروز یا حتی نارسایی کبد شود. به گفته دانشکده پزشکی هاروارد، چربی شکم موجب ترشح موادی آسیبزا در کبد میشود که میتواند سطح چربیها در خون را افزایش دهد.
کاهش چربی بدن به معنای آن است که میزان چربی در کبد شما نیز کاهش خواهد یافت. معاینات منظم را نیز فراموش نکنید. پزشک شما میتواند آزمایشهایی را برای بررسی احتمال ابتلا به بیماری کبد چرب انجام دهد که اغلب علائم اندکی ایجاد میکند یا با هیچ نشانهای همراه نیست. یک آزمایش خون ساده نیز میتواند به تشخیص بیماری کبد چرب کمک کند.
آسیب دیدن کلیهها
اضافه وزن استرس بیشتری بر کلیهها وارد میکند و وظیفه سمزدایی بدن توسط این اندامها را دشوارتر میسازد. همچنین، وزن اضافه بدن خطر ابتلا به دیابت و فشار خون بالا را افزایش میدهد که دو دلیل شایع بیماری مزمن کلیوی هستند. زمانی که کلیهها نمیتوانند خون را به درستی پالایش کنند، مواد زائد در بدن انباشته میشوند. این شرایط میتواند موجب نارسایی کلیوی و نیاز به انجام دیالیز شود.
بیماری مزمن کلیوی شرایطی پیشرونده است و در شرایطی که میتوان سرعت آن را کند کرد، اما به طور کلی برگشت ناپذیر است. پس برای حفظ سلامت کلیه ها، وزن خود را در محدوده سالم حفظ کنید.
کند شدن سوخت و ساز بدن
چربی شکم که به نام چربی احشایی نیز شناخته میشود اطراف اندامهای داخلی بدن را فرا میگیرد. این نوع چربی موادی را ترشح میکند که سوخت و ساز بدن را کند میکنند. از این رو، وزن شما هرچه بیشتر افزایش یابد، کاهش آن دشوارتر میشود.
وزن خود را با دنبال کردن یک رژیم غذایی سالم و ورزش منظم در محدوده سالم نگه دارید. دانشکده پزشکی هاروارد حداقل ۳۰ دقیقه و در حالت ایده آل ۶۰ دقیقه ورزش با شدت متوسط در روز را برای کاهش وزن توصیه کرده است. انجام تمرینات قدرتی را فراموش نکنید، زیرا ساخت عضله بیشتر به چربی سوزی بیشتر کمک میکند.
مشکلات معده
وزن اضافه بدن تنها موجب افزایش اندازه دور کمر نمیشود بلکه میتواند معده را نیز تحریک کند. اضافه وزن با افزایش خطر مشکلات معده مانند گاستریت (ورم معده)، سوزش سردل، نفخ، استفراغ و اسهال پیوند خورده است و همچنین پژوهشهای روزافزون از ارتباط آن با زخمهای معده خبر میدهند. اضافه وزن میتواند التهاب را در دستگاه گوارش افزایش دهد، باکتریهای سالم روده را تضعیف کند و به نشت مواد از روده منجر شود که دستگاه گوارش را در معرض حمله سموم و عوامل بیماریزا قرار میدهد.
کاهش وزن به بهبود سلامت دستگاه گوارش کمک میکند. اگر با مشکلات گوارشی مواجه هستید، با پزشک خود درباره گزینههای درمان صحبت کنید.
کاهش طول عمر
وزن اضافه بدن با کوتاهتر شدن طول عمر انسان مرتبط است. نتایج مطالعهای که توسط پژوهشگران دانشگاه بوستون انجام شد، نشان داد چاقی با ۲۷ درصد خطر بیشتر برای مرگ مرتبط بوده است. مطالعهای دیگر در سال ۲۰۱۸ که توسط پژوهشگران دانشگاه پنسیلوانیا و دانشگاه بوستون انجام شد نیز نشان داد که چاقی کاهش تقریبا یک ساله امید به زندگی در آمریکا را موجب شده است.
وزن اضافه بدن را به عنوان شرایطی عادی در نظر نگیرید. برای یک زندگی سالم و شاد وزن خود را کاهش داده و وزن سالم را حفظ کنید.