سازوکار پرداخت بیمه بیکاری به بیکاران ناشی از ویروس کرونا چیست؟

رویداد۲۴ در حالی که بسیاری از کارشناسان مهمترین معضل اقتصاد ایران در سال جاری را ویروس کرونا می دانند و معتقدند این ویروس بخش مهمی از منابع مالی ایران را در سال جاری خواهد بلعید و این وضعیت مشکلاتی تازه را برای اقتصاد ایران به همراه خواد اورد. محمد نهاوندیان، معاون اقتصادی رییس جمهور می گوید ویروس کرونا ۱۵ درصد تولید ناخالص داخلی ایران و شاغلان را تحت تاثیر قرار داده و این امر خود نشان می دهد روزهای سختی در انتظار اقتصاد ایران است.

 شما چقدر آسیب دیدید؟

 یکی از کافه داران در منطقه ولیعصر می گوید از ابتدای اسفند ماه فعالیت ما تعطیل شد، البته یک هفته اول ما کافه را باز نه داشتیم اما مشتری چندانی نداشتیم و با کاهش شدید تعداد مشتریان، طبیعتا دیدیم باز بودن مغازه به زیانمان است و در نتیجه تعطیل کردیم. وی با تاکید بر اینکه فعلا چشم اندازی برای فعالیت نداریم، ادامه داد: من از دو جهت نگرانی دارم، اول نگران اجاره مغازه ام هستم که از محل فروش کالا و خدمات تامین می شد اما حالا حداقل سه ماه باید بدون هیچ درامدی اجاره بدهم و دوم نگران قبض های آب و برق و گاز و ... واقعا نمی دانم در این وضعیت چه باید بکنم. برخی از اقلام خوراکی که خریداری کرده بودم در شرف خراب شدن است و از این منظر نیز هزینه ای مضاف به ما تحمیل می شود.

 علی، جوان ۲۸ ساله تهرانی که درامد روزانه اش را از محل مسافرکشی تامین می‌کند، گفت:من بیش از ۴۵ روز است که کار نکرده‌ام، نمی‌دانم چه زمانی امکان ار کردن دوباره را خواهم داشت اما هر چه هست، به دلیل روزمزد بودن، پس انداز چندانی نیز نداشتم و حالا در این شرایط چشم انداز ناامید کنندای پیش روی من قرار دارد. نمی‌دانم می‌توان از پس هزینه هایم در سه ماه اینده برایم. امروز در تامین بسیاری از مایحتاج خود با مشکل مواجه شده‌ام و تمام پس‌اندازم در حال تمام شدن است.

یک راننده تاکسی نیز در این خصوص گفت: جدا از بیکاری افزایش قیمت اقلام خوراکی فشار مضاعفی را به ما وارد می کند، تمامی کالاهای خوراکی و میوه و ... گران شده است و ما بدون درآمد فعلا مجبور به هزینه هستیم.

 از سوی دیگر حسن، یک کارگر ۵۲ ساله ساختمانی می گوید: من بیمه ندارم، روزمزد کار می کنم و حالا نزدیک به یک ماه اس بیکار مانده‌ام. کسی فعلا کارگر نمی خواهد و هیچ منبع درآمدی ندارم. با توجه به اینکه بیمه ندارم نمی دانم آیا ممکن است بیمه بیکاری دریافت کنم.

دستفروشان نیز در ایران با کسادی شدید فعالیت مواجه شده اند. تنها متروی تهران نزدیک به ۴ هزار دستفروش دارد که فعالا نمی توانند بهفعالیت خود ولو غیر قانونی ادامه دهند.

بیشتر بخوانید: جزئیات تصمیمات دولت برای کنترل تبعات اقتصادی ویروس کرونا/ جزئیات وام برای اقشار کم‌ درآمد

کارگران چه می‌کنند؟

در حالی که تکلیف کارمندان و مستخدمین دولتی و بخش عمومی در این شرایط تا حدی روشن است، کارگران بخش خصوصی با سئوالی جدی مواجه شده اند. آیا در سه ماه آیند فعالیت واحدهای تولیدی شان از سر گرفته می‌شود یا بیکاری ارمغان روزهای پیش روست؟ برخی شرکت‌ها پس از نوروز با اعلام تعطیلی کارگران خود را به برای دریافت بیمه بیکاری معرفی کرده‌اند. ادامه این وضعیت و فشار مضاعف به این صندوق اتفاق مهمی است که وضعیت را شکننده خواهد کرد.

 مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان تهران درباره تعداد کسانی که برای دریافت بیمه بیکاری ثبت نام کرده اند، گفت:در استان تهران هفت هزار و ٧٥٢ نفر که در اثر شیوع ویروس کرونا شغل خود را از دست داده‌اند در سامانه درخواست بیمه بیکاری ثبت نام کرده اند. پروانه رضایی بختیاری در این رابطه افزود: براساس دستورالعمل شرایط قانون کار، حداقل ٥٥ درصد از  بیمه بیکاری بر مبنای کسر حق بیمه فرد قبل از بیکاری و به ازای هر یک از اعضای تحت تکفل معادل ١٠ درصد به این میزان افزوده می‌شود و حداکثر تا ٨٠ درصد بر مبنای کسر بیمه می‌تواند افزایش یابد.

بیمه بیکاری به چه کسانی تعلق می‌گیرد؟

بنابر گفته این مقام مسئول، کارگرانی که به دلیل شیوع ویروس کرونا بیکار شده‌اند و اطلاعات خود را در سامانه بیمه بیکاری ثبت کرده‌اند از اسفندماه سال گذشته تا اردیبهشت ماه امسال به آن‌ها بیمه بیکاری تعلق می‌گیرد.

 هر چند هنوز آماری در خصوص تعداد کسانی که تحت تاثیر شیوع کرونا شغل خود را از دست می دهند وجود ندارد اما سازمان جهانی کار سازمان بین‌المللی کارگران (آی‌ال‌او) تخمین زد به علت شیوع ویروس کرونا، ۲۴.۷ میلیون نفر در جهان بیکار خواهند شد.

این سازمان که یکی از بخش‌های سازمان ملل متحد است اعلام کرد که این بدترین سناریوی ممکن بیکاری بین‌المللی خواهد بود، اما با یک سیاست‌گذاری هماهنگ جهانی می‌توان تأثیر منفی ویروس کرونا را به شدت کاهش داد.

آی‌ال‌او پیش‌بینی کرد در صورتی که یک واکنش هماهنگ بین‌المللی در برابر ویروس کرونا اتخاذ شود، سناریوی بیکاری کمتر اتفاق بیافتد که در آن ۵.۳ میلیون نفر شغل خود را از دست بدهند.همچنین پیش‌بینی شده است در صورت وقوع یک سناریوی بینابینی ۱۳ میلیون شغل از دست برود که ۷.۴ میلیون شغل آن از کشورهای با درآمد بالا خواهد برد.