اقدام آمریکا می‌تواند توافق هسته‌ای را از بین ببرد / تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران در شورای امنیت کار ساده‌ای نخواهد بود

رویداد۲۴ دیوید وینر و جاناتان تیرون در بلومبرگ نوشتند: دولت آمریکا با تلاش برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران که در سال جاری به پایان می‌رسد، تنش با متحدان خود را تشدید می‌کند. این اقدام دولت آمریکا می‌تواند توافق هسته‌ای را که ترامپ ۲ سال پیش از آن خارج شده، از بین ببرد.

مقامات رسمی آمریکایی از جمله مایک پومپئو وزیر امور خارجه، تهدید کردند که آمریکا می‌تواند با مکانیسم ماشه پرونده ایران را به شواری امنیت برده و مانع از منقضی شدن تحریم‌های تسلیحاتی این کشور در ماه اکتبر شود.

برایان هوک نیز در این مورد می‌گوید: ما با این فرض عمل می‌کنیم که می‌توانیم تحریم تسلیحاتی ایران را تمدید کنیم. اگر اعضای شورای امنیت به این اقدام دست نزنند ما این حق را داریم که اقدام کنیم. اما آنچه مقامات آمریکایی می‌گویند تفسیری نیست که کشور‌های زیادی با آن موافق باشند.

دیپلمات‌های اروپایی در حالی که نمی‌خواستند به طور آشکارا به اختلاف نظر با آمریکا بپردازند، به شرط ناشناس ماندن گفته‎اند آمریکا زمانی که دونالد ترامپ، تصمیم گرفت از برجام خارج شود، این حق را از بین برده است.

تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران در شورای امنیت کار ساده‌ای نخواهد بود؛ روسیه پیش از این بار‌ها تاکید کرده که با تمدید این تحریم‌ها مخالف است و چین نیز احتمالا با آمریکا در این زمینه موافق نخواهد بود و هر دوی این کشور‌ها دارای حق وتو در شورای امنیت سازمان ملل هستند.

متحدان و مخالفان آمریکا می‌بینند که مقام‎های این کشور در تلاش هستند تا این دو مورد را داشته باشند؛ آن‌ها از توافقی که با آن مخالف هستند خارج می‌شوند مگر زمانی که برای فشار آوردن به متحدان خود برای خروج از این توافق، به بند‌های آن احتیاج داشته باشند؛ دولت آمریکا اینگونه محاسبه می‌کند که از میان رفتن توافق هسته‌ای می‌تواند به اعمال فشار بیشتر بر ایران منجر شود.

با توجه به اینکه ایران قبلا هدف تحریم‌های آمریکا قرار گرفته و این تحریم‌ها توانایی ایران را برای مراوده تجاری با دیگر کشور‌ها محدود کرده است، تاثیر مکانیسم ماشه تا حدود زیادی نمادین خواهد بود؛ اما تاثیر سیاسی از میان بردن توافق هسته‌ای بسیار قدرتمند خواهد بود.

اختلاف نظر عمومی بر سر تمدید تحریم‌های تسلیحاتی و بازگشت فوری مکانیسم ماشه می‌تواند عدم توانایی شورای امنیت را برجسته کند.

پایان تحریم به لحاظ نظری به ایران اجازه می‌دهد تا از روسیه و چین اسلحه بخرد. پنتاگون در ماه نوامبر هشدار داد که این امر می‌تواند به ایران کمک کند تا با تجهیز نیرو‌های خودش به سلاح‌های پیشرفته گام در مسیر مدرن شدن صنایع نظامی بردارد، این کشور سال‌ها است از خرید تجهیزات مدرن مثل جنگنده‌های پیشرفته محروم بوده است.

با این حال حتی اگر تحریم هم منقضی شود، موانع زیادی برای خرید سلاح برای ایران باقی می‌ماند. به عنوان مثال تحریم‌های ثانویه آمریکا، باعث می‌شود هر کشوری قبل از فروش سلاح به ایران مردد شود ضمن اینکه اتحادیه اروپا همچنین تحریم تسلیحاتی خود را علیه ایران ادامه می‌دهد.

این موضوع برای ترامپ اولویت اصلی سیاسی است، با رسیدن ماه اکتبر فقط چند هفته قبل از انتخابات ریاست جمهوری مشاوران ترامپ، فکر می‌کنند آمریکا حتی نباید با قطعنامه سازمان ملل وقت خود را تلف کند و باشد خودش مستقیما اقدام کند.

ریچارد گلدبرگ، مشاور ارشد بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها، گفت: هدر دادن وقت برای تمدید تحریم تسلیحاتی با قطعنامه‌ای که احتمالاً شکست خواهد خورد، بی فایده است. حتی اگر شما بتوانید روس‌ها را هم قانع کنید، تنها کاری که انجام داده‌اید تمدید کوتاه مدت تحریم تسلیحاتی است.