پایان کرونا هم به داد بازار نفت نمی رسد؛ باید در انتظار یک بحران سنگین اقتصادی باشیم؟
رویداد۲۴ خوزه آنتونیو, وزیر خارجه اسبق اسپانیا در مطلبی در پراجکت سیندیکیت نوشت: با توجه به سقوط قیمت نفت به پایینترین حد خود در تاریخ، بسیاری در پیشبینی آینده بازار انرژی محتاط هستند. همانطور که یک کارشناس خبره حوزه نفت یک بار به من توصیه کرد، ما هرگز نباید سعی کنیم تا قیمت آینده نفت را پیش بینی کنیم، با این حال میتوانیم دیدی در مورد چگونگی تأثیر همهگیری ویروس کرونا بر بازارهای نفتی و چشم اندازهای آن ارائه دهیم.
در ادامه ی این مطلب آمده است: تا چند هفته پیش، حدود 100 میلیون بشکه در روز (b / d) تقاضای جهانی نفت بود، اما قوانین مربوط به فاصلهگذاری اجتماعی و محدودیتهای مسافرتی با هدف مهار شیوع کووید -19 باعث شده تقاضای جهانی نفت رو به کاهش باشد. اداره اطلاعات انرژی آمریکا(EIA) پیش بینی کرده که مصرف سوخت جهانی مایع در سال 2020 به طور متوسط 92.6 میلیون بشکه در روز خواهد بود. بر این اساس تقاضا نسبت به سال 2019، 8.1 میلیون بشکه در روز کاهش یافته است. در ماه ژوئن، تولید نفت خام اوپک ممکن است به زیر 24.1 میلیون بشکه در روز برسد.
ترکیب کاهش تقاضا و سقوط قیمت نفت شرایط بی سابقهای را به وجود آورده، تا جایی که امروز میتوان گفت شرایط بازارهای نفت در کوتاه مدت بسیار ناپایدار است. شرایط به قدری وحشتناک است که قیمتها حتی برای برخی از مقادیر نفت خام، مثل نفت وست تگزاس اینترمدیت و مکزیک منفی شده است.
در طول تاریخ كاهش ناگهاني قيمت نفت معمولا كوتاه مدت بوده و شرایط هم پس از چند ماه عادی شده است. این اتفاقی است که پس از بحران جهانی مالی 2008 و سقوط قیمت نفت 2014 هم رخ داد، اما آیا حالا این بحران که به واسطه شیوع یک بیماری همهگیر ایجاد شده نیز چنین شرایطی را خواهد داشت؟
پاسخ این است که اولا، بستگی به این دارد که تقاضا چه زمانی به روال عادی برگردد. کشورهای عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی OECD مطمئناً برای بازگشت بازار به شرایط عادی تلاش میکنند. فراتر از ارائه بستههای حمایتی در بسیاری از کشورها، دولتهای گروه 20 محرک مالی بی سابقهای را که معادل 8 درصد تولید ناخالص داخلیشان است در نظر گرفتهاند. بستههای حمایتی به ویژه در انگلستان 17 درصد از تولید ناخالص داخلی، فرانسه 15 درصد و آلمان 14 درصد است. بسته حمایتی دولت آمریکا نیز که رقمی معادل 10 درصد تولید ناخالص داخلی این کشور میشود، دو برابر کل اقتصاد مکزیک است.
اما این یک بحران اقتصادی، بحرانی معمولی نیست. در طی یک بیماری همه گیر، بهبود اوضاع اقتصادی به این سادگیها میسر نیست. حتی پس از پایان قرنطینه برای رعایت قوانین فاصلهگذاری اجتماعی، بسیاری از مشاغل همچنان با محدودیتهایی از جمله نزدیکی به یکدیگر و اختلالات زنجیره تامین در بازگشت به شرایط عادی مواجه خواهند بود.
علاوه بر این، بعضی از صنایع مثل صنعت هواپیمایی حتی با پایان یافتن بحران هم شرایطشان عادی نخواهد شد. در صورت عدم کشف واکسن یا درمان موثر برای بیماری کرونا، همیشه این احتمال وجود دارد که امواج جدید همهگیری کشورها را مجبور به تعطیلی مجدد کند.
بیشتر بخوانید:ریسکهای روابط تهران و کاراکاس/ چرا نفتکش ایرانی به ونزوئلا رفت؟
در هر صورت، بهبود شرایط اقتصادی لزوماً به معنای بازگشت به شرایط عادی پیش از این بیماری نیست. به عنوان مثال دورکاری احتمالا در بسیاری از کشورها همچنان ادامه یابد. به طور خلاصه، دلایل زیادی وجود دارد که انتظار داشته باشیم تقاضای نفت به همان سرعتی كه پس از بحرانهای گذشته به حالت عادی بازمیگشت این بار باز نگردد.
شرایط تنها در صورتی بهبود خواهد یافت که تولیدکنندگان نفت بتوانند عرضه را به سرعت تنظیم کنند. با این وجود، با افزایش تولید نفت شیل، هزینههای تولید به میزان قابل توجهی افزایش یافته است. این افزایش هزینه توضح میدهد که چرا تولید نفت آمریکا، از اواسط مارس که 13.1 میلیون بود به کاهش یک میلیون بشکهای در هر روز رسیده است. اکثر تحلیلگران پیش بینی می کنند در ماههای آینده با کاهش شدیدتری رو به رو شویم.