رستم قاسم: به جای برجام به دنبال احیای بورس باشید/ مجوز رهبری را برای بازگشت ایرانیان خارج از کشور میگیرم
رویداد۲۴ «رستم قاسمی»، وزیرنفت دولت احمدی نژاد و کاندیدای سیزدهمین انتخابات ریاست جمهوری در کلاب هاوس خبرگزاری خبرآنلاین حضور داشت و به سوالات اهالی رسانهای و غیررسانهای پاسخ گفت. از ماجرای دکل گمشده گرفته تا قراردادهای نفتی و گازی منعقد شده در زمان سکانداریاش در وزارت نفت دولت محمود احمدینژاد. البته صحبتها و کنایههای قاسمی به دولت کنونی و اظهارات رئیس ۸ سال پیش خود هم کم نبود.
در ابتدای این کلاب هاوس «محمد مهاجری» عضو شورای سردبیری خبرآنلاین، روزنامهنگار و فعال سیاسی اصولگرا بحث را اینگونه آغاز کرد «انتخابات ۱۴۰۰ قطعا انتخاباتی متفاوت با همه ۱۲ دوره گذشته است. الان کشور در شرایط کاملا متفاوتی است، به همین دلیل حساسیت انتخابات این دوره و رئیس جمهور سیزدهم از حساسیت بالایی در بخش خارجی دارد. به همین دلیل فردی باید به عنوان رئیس جمهور انتخاب شود که بتواند این کشتی طوفان زده را به ساحل امنی برسد.
او ادامه داد: آقای رستم قاسمی، از پیشکسوتان جهاد و دفاع مقدس است و به درجه رفیع جانبازی رسیدند. ایشان مدت طولانی در قرارگاه خاتم النبیا به فعالیت اقتصادی مشغول بودند. در اوج دوران تحریمها در ماجرای نقض تحریمها و فروش نفت فعالیتهایی داشتند.
مهاجری این را هم گفت که: «یکی از مسائل مهم در سالهای اخیر داشتیم، تحریمهاست. گرچه تحریمها از قبل دولت آقای ترامپ شد، اما شاید بیشترین ضربات را از زمان روی کار آمدن ترامپ مواجه شدیم. او با یک روش گاز انبری کاری انجام داد که در امور مختلفی دچار مشکلات شدم؛ یک بخشی به فروش نفت مربوط میشد، وقتی کشور با این اتفاقات تلخ روبرو میشود دو راهکار دارد. یک راهکار دیپلماسی است و کار دوم روشهایی است برای دور زدن تحریمها، یعنی اگر قرار است نفت بفروشیم تا گندم و مواد غذایی وارد کنیم. آن هم در شرایطی که صادرات در کشور با مشکلات زیادی مواجه هست نیاز به مردم قدرت مندی است که به تجارت بین المللی تسلط داشته باشد. از این جهت شاید نقش آقای رستم قاسمی در سالهای اخیر متفاوت باشد.»
با به پایان رسیدن صحبتهای محمد مهاجری «رستم قاسمی» به عنوان مقدمه گفت: «امروز شرایطمان در کشور خوب نیست و مردم با مشکلات جدی معیشتی روبرو هستند و کمتر زمانی بوده که تا این حد مسائل اقتصادی پیچیده شوند. راه برون رفت از فضای فعلی بعد از دیپلماسی این است که مسائل اقتصادی با توانمندیهای داخل انجام شود. ما کشور ثروتمندی در دنیا هستیم و نباید با چنین شرایطی مواجه شویم، راه عبور از این ایستگاه فعال کردن ظرفیت داخلی و باور به توان داخلی است. ما ظرفیتهای بسیاری زیادی به جز فروش نفت داریم.»
او گفت: خداوند جدول مندلیف را براساس معدن در ایران پیاده کرده است، من به کشورهای زیادی سفر کردم و میتوانم بگویم زیرساخت و سخت افزار بخش صنعتی ایران در کشورهای کمی وجود دارد و نباید به این شرایط میرسیدیم. تحریمها بالاخره یک جنگ اقتصادی هستند و جنگ اقتصادی وارد همه خانههای ایرانیان شده است. برای مقابله با این جنگ باید لباس رزم جنگ اقتصادی را پوشید.
اما در ادامه سوالات و پاسخهایی که در این کلاب هاوس رد و بدل شد را میخوانید؛
سوال (محمد مهاجری): برخی افراد وعده میدهند که در دو تا شش ماه این مشکلات حل میشوند و برخی آیه یاس میخوانند، به نظر شما برای پایدار شدن شرایط چه کاری میتوان انجام داد و چقدر زمان نیاز دارید؟
پاسخ (قاسمی): کسانی که شعارهای پوپولیستی میدهند در کشور ما در سالهای گذشته به عنوان یک مکتب نامگذاری فعالیت میکنند. اینها مردم را ترغیب میکنند، اما اتفاقی نمیافتد. حرف زدن کار سادهای است و عمل کردن سخت است.
برخی هم ناامید هستند که درست نیست. ترکیه در سال ۲۰۰۱-۲۰۰۲ تورم بدتری از کشور ما داشتند و اتفاقا من ارتباطات خوبی با این کشور داشتم. به هر حال آنها توانستند از این شرایط عبور کنند. صادرات سال گذشته را ببینید تا بفهمید موضوع فقط تحریم نیست.
هیچگاه از تحریم دفاع نمیکنم
من هیچگاه از تحریم دفاع نمیکنم، اما آیا ما نمیتوانیم فرمان پراید را در کشور بسازیم و نیاز خود را تامین کنیم؟ ما وقتی که تحریم شدیم، وابستگی زیادی به صنعت نفت داشتیم و شرکتهای خارجی که در ایران حضور داشتند همه رفتند. در آن شرایط سخت تحریمها خود رئیس جمهور آمریکا گفت که دیگر تحریمها اثر نکرده است.
ما همون دوره به صادر کننده نفت تبدیل شدیم. اعتقاد دارم که به جای حرف زدن و ناامیدی باید کار و تلاش کرد. باور کنید این کشور در همین شرایط میتواند از این ایستگاه عبور کند.
**سوال (حسن لاسجری): بالاخره تحریم یک واقعیت است، نگاه شما به عنوان تحریم یک ابزار دائمی است یا موضوع با دیپلماسی قابل رفع است؟ با توجه به تجربه دوره وزارت، در رابطه با موضوع نفت که ثروت ملی است چه دیدگاهی دارید و چه دوراندیشی نسبت به آن دارید؟
پاسخ اول: شرایطی که مسئولیت وزارت نفت را گرفتم برای خودم هم غیرقابل باور بود و فکر نمیکردم که تحریمهای نفتی به این شدت علیه ایران اجرا شود. در روزهای تحریم ذخایر استراتژیک بنزین به چهار یا پنج روز رسیده بود. آن زمان ما هم تجربه عبور از تحریمها را نداشتیم.
هرگز از تحریمها استقبال نمیکنیم، من به عنوان کسی که در حوزه تحریمها بودم این حرف را میزنم. در بحث تحریم ۳ مولفه را دستور کار داریم؛ مولفه اول رفع تحریمهاست و قطعا در حوزه دیپلماسی برای رفع همه تحریمها اقدام میکنم و برای این کار نباید درنگ کرد. دوم مقابله با تحریمهاست، نمیتوانیم که در این شرایط تسلیم بشویم، باید با تحریم مقابله کنیم گرچه هزینهایهایی دارد. راهکار سوم و اساسی که میتواند اقتصاد ایران را پایدار کند بیاثر کردن تحریمهاست. ما در شرایط سخت تحریم به صادر کننده بنزین تبدیل شدهایم. این موضوع تنها به بحث تحریمها برنمیگردد. امروز ۳۰میلیارد دلار وارد اجباری در کشور داریم، من به این لیست نگاه کردم و به نظر من به عنوان یک آدم با تجربه ظرف مدت دو سال ۲۰میلیارد دلار از این مقدار قابل داخلی سازی است. من این را در وزارت نفت تجربه کردم و در دوره تحریم صدها قطعه را داخلی سازی کردیم.
در بردن نفت به سفره مردم، دولت ما دولت کارنامه و برنامهست
پاسخ دوم: در بردن نفت به سفره مردم، دولت ما دولت کارنامه و برنامهست، اگر کسی کارنامه ندارد برنامهای هم ارائه نکند، چون ارائه برنامه کار پیچیدهای نیست. یک مقطعی هدفمندی یارانهها را اجرا کردیم که اشکالاتی داشت و امروز هم عدالتمندی هدفمندی یارانهها باید انجام بشود. برنامه من عدالتمند کردن هدفمندی یارانه هاست و دو برنامه برای نجات اقتصاد کشور دارم، یکی حل مشکل معیشت مردم است و دیگری تغییر ریل گذاری در کشور است. حوزه بانکداری ما در این کشور قابل اصلاح نیست و ریل بانکداری در کشور باید تغییر کند. با این دو روش میتوانیم سفره مردم را اصلاح کنیم و ایران در دو سال باید به یک نقطه تحریم ناپذیر تبدیل شود.
وقتی وزیر بودم از کسی که در ستاد موسوی بود استفاده کردم
**سوال (صالح صالحی): نحوه انتخاب کابینه شما به چه شکل است؟ به طور مشخصتر ممکن است از آقای زنگنه در وزارت نفت استفاده کنید؟ روش شما برای عبور از تحریمها غیر از روش آقای روحانی و ظریف است؟
پاسخ اول: من هیچگاه اعتقاد ندارم که در قوه مجریه تفکر حزبی باید وجود داشته باشد، اقتصاد ما سیاستزده شده است. روزی که وارد وزارت نفت شدم همه انتظار داشتند با قطار افراد با خودم ببرم، اما من جز رئیس دفتر و چند مشاور کسی را با خودم نبردم. در همه مسئولیتها از متخصصین وزارت نفت استفاده کردم. حتی برخی مدیران شرکتهای بزرگ نفت میگفتند فلانی در ستاد آقای موسوی بوده است. من میگفتم پرونده اینها را بررسی کنند تا ببینند مشکل مالی دارد یا نه، که برعکس این افراد بسیار سالم بودند صرفا نگاه سیاسیشان با من متفاوت بود. حتی افرادی با نگاه اصلاح طلبی تند در وزارت نفت در دوره من بودند، اتفاقا آنها در دوره مهندس زنگنه از وزارت نفت رفتند. چند ویژگی باید افراد در قوه مجریه داشته باشند؛ قبول داشتن نظام جمهوری اسلامی، از نظر مالی دست پاک باشند. باید کار را به جوانان سپرد، جوان انرژی و خلاقیت دارد و میتواند با حضور مشاورین با تجربه در کنارش فعالیت کند و هم از جوانان و بانوان در کابینه استفاده میکنم.
پاسخ دوم: دیپلماسی ما باید دیپلماسی اقتدار باشد به جای التماس. کشوری میتواند عرض اندام کند که اقتصاد و سرمایهاجتماعیش را داشته باشد. ما نیاز به حضور قدرتمندانه در بخش دیپلماسی داریم.
برخی نخبگان مان با مهاجرت ترور میشوند
**سوال: در انتخاباتهای گذشته مثل ۹۶ با استفاده از نیازهای جوانان از جوانان استفاده ابزاری کردند، شما چه تضمینی میدهید که چنین اتفاقی رخ ندهد؟
پاسخ: من شرمنده جوانان کشور هستم که با بازی با نامشان رای گرفتند و بعد توجه جدی نکردند. معاونین من در جاهایی که کار کردم و کار میکنم، حداکثر ۴۰ ساله بودند. خود من در حدود ۲۰ سالگی مسئولیتهای بزرگی داشتم، به خصوص در دفاع مقدس. واقعا اعتقاد دارم که با و به کمک جوانان میتوان اوضاع را بهوبد داد. ۵۰درصد مدیرانی که در آینده به کار خواهیم برد جوان هستند.
جوانان ما دو مشکل اصلی دارد که اگر توسط دولت سیزدهم حل نشود از این ایستگاه نمیتوانیم عبور کنیم. این مشکلات مسکن و اشتغال است. امروز چند نفر از نخبگانمان ترور شدند، اما صدها نفر هم جور دیگری و با مهاجرت ترور میشوند. من دوازدهمین جوان قدرتمند دنیا معرفی شده بودم در یک رتبه بندی که چندی پیش انجام شده بود.
با دانشجویان ستارهدار موافق نیستم
**سوال (پیمان عارف): اگر انتخابات توسط شورای نگهبان به شکلی پیش برود که بدون رقابت وارد دور بعدی انتخابات شوید و یک جناح حذف بشود آیا شما اعتراض میکنید؟ ادعاهای جدی درباره بی انضباطی مالی در فروش نفت در دوره شما وجود دارد، در این باره توضیح بدهید. یکی از دلایل خروج نخبگان مکانیزمهای محکومیت از تحصیل در دوره احمدی نژاد و مسائلی مثل دانشجویان ستاره دار وجود دارد. در این مورد چه موضعی دارید؟
پاسخ اول: تجربه گذشته معمولا این طور نبوده و انشالله امسال هم رخ نمیدهد. مردم و من این موضوع را نمیپسندیم و انشالله این انتخابات با ثبت نام چهرهها از جناحهای مختلف رقابتی است. من اساسا با آزادی بیان و گفتمان درون نظامی موافقم. کسانی که جمهور اسلامی را قبول دارند میتوانند منتقد باشند و نگاه متفاوتی داشته باشد.
پاسخ دوم: در دورهای که من در وزارت نفت بودم، فروش نفت خیلی محدود در اختیار نیروهای مسلح قرار گرفت. وزیر نفت به تنهایی نمیتواند این کار را انجام بدهد. در آن دوره هم براساس مصوبات این کار را انجام دادیم و به جای طلب آن نیروی مربوطه از دولت به آنها نفت پرداخت شد. در بودجه مجلس به دولت اجازه داده است که نیروهای مسلح جای منابع مالی نفت بگیرند.
پاسخ سوال سوم: اگر در آن دوره وزارت اطلاعات برمبنای مسائل سیاسی چنین تصمیم گرفته هرگز با آن موافق نیستم. اگر من مسئولیت قوه مجریه را بگیرم برای نخبگان کشور فرش قرمز پهن میکنم.
در مسئله آب و در وزارت نفت کنفیکون کردم
سوال (صادق شیدایی): اگر اصلاحات را معجزه بدانیم، قطعا تغییر ریل را کن فیکون میدانیم، سه کاری که قبلا انجام دادید که به عنوان کن فیکون شناخته میشود به ما بگویید تا قانع بشویم.
نمونه ماجرا مسئله آب کشور است. از ۲۴میلیارد آب روان کشور ۳۰درصد به خارج از کشور میریخت. بعد یک ابر طرح داشتیم تا این آب به مرکز کشور برگردد.
مسئله آب بین سال ۷۰ تا ۸۰ به شدت تهران را تهدید میکرد. ما تصمیم گرفتیم آب را زیر رودخانه جاجرود به تهران برسانیم و آن زمان مسئولین ما در سپاه میگفتند این کار یعنی پذیرش مسئولیت ۱۰میلیون شهروند تهرانی.
کشور ما ۳هزار کیلومتر آبهای مرزی دارد و برای ساخت بنادر کشور نیاز به خارجیها داشتیم. برای حل این موضوع بزرگترین بندر پتروشیمی که عسلویه ساخته شد با توافق من زودتر از آن زمانی قرار بود ساخته بشود. بنادر دیگری هم در مناطق مختلف ساختیم.
ما یک کشوری هستیم که آبروهای زیادی دارد که بخاطر رسوبگذاری با مشکل مواجه بودیم. من تصمیم گرفتم ناوگان لایهروبی را در کشور حل کنیم و حتی الان در عراق هم داریم این کار را میکنیم.
در وزارت نفت وقتی تحریم بودیم، در دولت دهم ۱۷ فاز پارس جنوبی اجرایی شد و پیشرفتهای ماهانه فاز پارس جنوبی با پیشرفتهای دوره توتال و شل اختالفشان الان معلوم است. این را آقای مهندس زنگنه هم در گزارششان به مجلس تایید کردند.
مخالف مذاکرات وین نیستم
**سوال (مجتبی حسینی): به دیپلماسی اقتدار اشاره کردید و سپس با کنایه به دیپلماسی دولت کنونی از دیپلماسی التماس یاد کردید. منظور شما از دیپلماسی اقتدار چیست؟ سیاست خارجی شما به سمت شرق یا غرب خواهد بود؟ آیا مذاکرات برجام در وین را ادامه میدهند یا شناسنامه برجام را باطل میکنند؟ مهمترین مسئله امروز ایران را چه میدانید؟
پاسخ اول: من افتخار میکنم که عضو سپاه پاسدارا ن هستم، گرچه من در دوره دفاع مقدس کار مهندسی رزمی جنگ را میکردم و بعد کارهای سازندگی و آبادانی را انجام دادم. در ۵۰ سال گذشته، هیچگاه در اپک انسجامی صورت نگرفته بود. در اپک همه اعضا باید درباره یک موضوع به نتیجه برسند. یک دوره فقط این اتفاق رخ داد که به موضوع کلاه سفیدان معروف است، وقتی همه وزرای اپک توافق کنند با کلاه سفید بین خبرنگاران میآیند. این موضوع دورهای رخ داد که من ریاست جلسه اپک را برعهده داشتم. یک موضوع هم این بود که اگر نفت به زیر ۱۰۰دلار رسید بلافاصله اپک جلسه فوقالعاده تشکیل بدهد.
پاسخ دوم: من بخاطر مسئولیتم برای اپک به کشورهای مختلفی رفتم و نتایج مذاکرت من کاملا روشن است. مثلا گاز ما به ترکیه وارد میشد و من با مذاکره با آقای اردوغان نگذاشتم ما را جریمه کنند. پس تجربهای در کار دیپلماسی دارم.
پاسخ سوم: من مخالف مذاکرات وین نیستم و اگر آمریکاییها به برجام برگردند و همه تحریمها را بردارند ما به برجام برمیگردیم.
پاسخ چهارم: نزدیک به ۷۸ درصد مردم با موضوعات اقتصادی درگیر هستند و من توضیح دادم که چگونه میتوان این مسائل اقتصادی را حل کرد.
**سوال (مجتبی حسینی): به طور دقیق دیپلماسی اقتدار چه مختصاتی دارد؟
پاسخ: اگر شرایط اقتصاد کشور را تغییر بدهیم، اگر بتوانیم مشکلات امروز مردم را حل کنیم میتوانیم با اقتدار با دنیا صحبت کنیم. هر کشوری با اقتدار باشد میتواند حرفهایش را به کرسی بنشاند.
دنیا، دنیای مذاکره است، اما مذاکرهای که برد-برد باشد، نه برد-باخت. ما میتوانستیم در مسئله برجام با اقتدار بیشتری ظاهر شویم. من یک روز به کره رفتم و به رئیس جمهورشان گفتم که هیچ چیزی یک طرفه نیست و در ایران تصمیم خواهیم گرفت که کالای کرهای در کشور قاچاق شود یا نه. به هر حال بعد از این اتفاق این تصمیم را گرفتند که نفت ما را بخرند.
به جای احیای برجام به دنبال احیای بورس باشیم
**سوال (کیانا توسلی) اگر رای بیاورید سیستم مذاکرات برجام را متوقف میکنید؟ بسیاری از کاندیداها درباره زنان و اقلیتهای مذهبی صرفا شعار میدهند، چقدر احتمال دارد در دولت شما مسئولیتهای کلید به زنان یا اقلیتهای مذهبی سپرده شود؟
پاسخ اول: اصلیترین موضوع، بیاثر کردن تحریمهاست، یعنی از ثروت ایران برای بهبود مشکل مردم حل کنیم. ما ۱۵درصد معادن دنیا را در اختیار قرار داریم. در استان بلوچستان یک نوع خاک وجود دارد که شرکتی هر تن آن را ۴۰۰هزار تومان به آلمان صادر میکرد بعد یک شرکت دانش بنیان روی این خاک کار کرد و توانستیم آن را گرانتر به آلمان بفروشیم.
این در حالی است که تنها در ۱۲درصد مساحت کشور اکتشاف معدنی صورت گرفته است، اینها موضوع تحریمها نیست. در نتیجه اولین گام بیاثر کردن تحریمهاست. ما باید بتوانیم از مزایای برجام استفاده کنیم یا نه؟ دولت بجای احیای برجام باید به دنبال احیای بورس باشد. اگر آمریکا همه تحریمها را بردارند ما بدون شک به برجام برمیگردیم.
پاسخ دوم: بیش از ۵۰درصد جمعیت کشور زنان هستند، زنان با یک دست گهواره و با یک دست دنیا را تکان میدهند. قطعا در کابینه دولت بانوان حضور خواهند داشت. در مدیران میانی هم سهم بانوان حداقل ۳۶ درصد است. عدل و امامات برای شیعیان است، براین اساس اقلیت چه معنایی میدهد؟ من در یک جشنی در حضور اقلیتها هم شرکت کردم و این اعتقاد من است.
باید فکری برای تحریمهای خارج از برجام کرد
**سوال (رضا زندی): برنامه شما برای بازگشت پولهای بلوکه شده ایران در کشورهای دیگر چیست؟ فرض کنید صادرات را انجام دادیم پول آن چگونه برمی گردانید؟ آیا شما برنامهای برای افزایش ظرفیت نفت در ایران دارید تا ۶.۵ میلیون بشکه تولید کنیم؟ برنامهای مشخصهای برای کار ممکن است؟
پاسخ اول: ما در سالهای ۹۰ و ۹۱ نفت زیادی فروختیم و حدود ۱۵۰میلیارد دلار نفت فروخته شد. یک عدد بسیار زیادی از این موضوع از همکاری با کشورهای همسایه به ایران منتقل شد. ما امروز در کرهجنوبی و عمان و مقدار کمی در چین پول داریم. پول که در کره و عمان بلوکه شد مربوط به زمانی است که برجام حاکم بود. ممکن است یک بخشی حتی مربوط به دولت قبل باشد. اما سوال اینجاست چرا با وجود برجام این ۷میلیارد دلار به ایران منتقل نشد؟ چرا با وجود برجام یک میلیارد دلار پول ایران از عمان منتقل نشد؟ برخی تحریمها خارج از برجام وجود دارد و باید فکر اساسیتری انجام داد.
پاسخ دوم: برای افزایش ظرفیت تولید و رساندن به سقف ۶.۵ میلیون بشکه قطعا نیاز به سرمایهگذاری است. من موقعی که وزارت نفت بودم با چینیها توافق کردم که در چند گام یک میلیون بشکه نفت در «یادآوران» و «آزادگان» در کشور تولید شود. اما بالاخره بعد از برجام اینها رفتند. قطعا در مسئله تولید نفت نیاز به سرمایهگذاری وجود دارد. اگرچه میادینی امروز به شرکتهای داخلی واگذار شده، اما باید زمینهای برای حضور خارجیها هم ایجاد بشود.
شورای عالی پیشرفت راه میاندازم
**سوال (هادی پورآذر): آقای مهندس میدانید که برنامههای زیادی در کشور نوشته شده که تحقق پیدا نکرده است، نظرتان را نسبت به این موضوع اعلام کنید؟
دولتهای گذشته ما هرکدام امروز خود را قهرمان میدانند. ما در کشورمان برنامه کم نداریم و کسری برنامه نیست. من به برنامههای کشور که قدیمی هستند و قابل اندازهگیری نیست انتقاد دارم. مردم باید بدانند یک دولت در سال اولش به چند درصد وظایفش عمل کرده است. برنامههایمان باید دقیقا قابل اندازهگیری و پایش باشند.
من برنامه دارم یک شورای عالی پیشرفت به جای این شوراها تشکیل شود، نظارت به برنامه پیشرفت دولت به شکل برخط (آنلاین) انجام شود تا تمام ایرانیها آن را بدانند. مردم امروز کدام برنامهها را میبینند؟ به همین دلیل همه دولتها قهرمان هستند.
گرجستان یکی از کثیفترین کشورها بود الان بیستمین کشور پاک دنیاست که با سازوکار به اینجا رسیده است. ما باید با دو رویکرد اقتدار و سازوکار برنامههای تحولی ایجاد کنیم.
بیشتر بخوانید: گزینه اصلی اصلاحطلبان در انتخابات ۱۴۰۰، اسحاق جهانگیری است
با شورای نگهبان مذاکره نداشته ام
**سوال (نسرین وزیری): شما مذاکراتی با شورای نگهبان داشتید که به عنوان رجل سیاسی شناخته شوید؟ در دوره وزارت شما دکل نفتی گم شد، اگر سکان قوه مجریه را داشته باشید باید منتظر چه باشیم؟
پاسخ اول: من مذاکراتی نداشتم، اما براساس قانون مجلس که در دستور شورای نگهبان است این موضوع مشخص میشود. من مسئولیت یکی از وزارتخانههای مهم اقتصادی را برعهده داشتم. براساس همین شرایط گفتند که ۴ سال باید افراد از نیروهای مسلح جایگاه سرلشگری داشته باشند، من حدود ۲۰ سال جایگاه سرلشگری داشتم و یک آدم اجرایی در بخشهای مختلف اقتصادی داشتم.
پاسخ دوم: تا قبل از سالهای ۹۰ که مسئولیت وزارت نفت را برعهده بگیریم ما حتی یک دکل حفاری نداشتیم. در آن زمان همه داشتند بخاطر تحریمها ایران را ترک میکردند. در آن شرایط تامین دکل حفاری کار بسیار پیچیدهای بود و خریدش بسیار سخت بود. همچنین برای رسیدن به زمان بندی پارس جنوبی ۲۰ دکل حفاری لازم داشتیم، افتخار میکنم روزی که وزارت نفت را ترک کردم ۲۰ دکل حفاری در پارس جنوبی داشتیم.
دکل نفتی گم شده اصلا متعلق به وزارت نفت نبود.
اما در مورد این دکل مورد نظر که پرسیده شد باید بگویم خبر آن چند ماه بعد از خروج من پخش شد، پیمان کار وزارت نفت این دکل را خریداری کردند و کارش به دادگاه کشیده شد. این دکل اصلا متعلق به وزارت نفت نیست و وزارت نفت هیچ دخالتی در آن نداشته است. این موضوع ممکن است رخ بدهد، اما بحثش را سیاسی میکنند. وزارت نفت در خرید این دکل هیچ مسئولیتی نداشته است.
**سوال (علیرضا مستوفی): آیا در جریان دستور حذف اخبار ضد شما هستید؟
من با خدا عهد کردم که حرف غیرواقعی نزنم و اصلا در جریان این موضوع نیستم و اگر دوستان از اعضای تیم ما این کار را کردند خبر ندارم. من از انتقادات استقبال میکنم و اصلا ناراحت نمیشوم.
**سوال (محسن بیگلربیگی): زمانی که در وزارت نفت بودید عملکرد خوبی داشتید، برنامه اجرایی شما در توسعه صنایع پایین دستی چیست؟
اساسا مزیت ایران، پتروشیمی است، امروز صادرات ما مربوط به صنایع بالادستی پتروشیمی است. زمانی که در وزارت نفت بودم به یک مشاوری دستور دادم وضعیت خوزستان را مطالعه کند. حدود ۴۵۰ صنعت پایین دستی فقط در استان خوزستان مطالعه شد و معلوم شد که کدام یک در شرایط تحریمی ایران قابل اجراست. اگر همین ۴۵۰ صنعت اجرا شود، موضوع اشتغال استان خوزستان حل میشود. طرح من عملیاتی است و به شعار خلاصه نمیشود.
ماجرای توافق ایران و قطر که لغو شد
**سوال (علی قلهکی): شما یک توافق خوبی با قطر داشتید که با نامه آقای ظریف به قطر لغو شد ماجرا چه بود؟ ظرفیت اقتصادی که ایران با همکارانش در غرب آسیا میتواند ایجاد کند دقیقا چه مقدار است؟
پاسخ اول: با تحریم قطر از سوی امارات و عربستان، نگاه جمهوری اسلامی کمک به این کشور بود. بخاطر روابطی که از دوره وزارت نفت با سران کشور عربی داشتم برای توسعه بازار ایران به قطر سفر کردم و توافقاتی با مقامات قطری داشتم و یک کمیته اقتصادی اجرایی مشترکی به دستور امیر قطر تشکیل دادند. در چند موضوع به توافق رسیدیم؛
۱- ایرانیها بتوانند صددرصد شرکت ایرانی در این کشور ثبت کنند، ۲- ایرانیها ملک بخرند ۳- برداشتن ویزا بین ایران و قطر؛ این توافقات بسیار خوبی بود که با آنها امضا کردیم؛ اما دولت مخالف حضور ما بودند.
پاسخ دوم: دیپلماسی نیروی قدس واقعا ایران را از دیپلماسی منفعل در منطقه نجات داد. دیپلماسی نیروی قدس باعث شد کارهای زیادی انجام بشود. اگر در میدان خوب عمل نمیکردند امروز داعش همسایه کشور ما بود. اینها دستآوردهایی هستند که محور مقاومت داشتند.
قوه مجریه مرد میدان میخواهد، جای شعارهای پوپولیستی نیست
**سوال (ایمان اسلامیان): در روز پایان ثبت نام فضا تند شد و یک دو قطبی مشاهده کردیم که یک طرفش آقای رئیسی و یک طرف آقای لاریجانی هستند، تحلیلتان از این موضوع چیست؟
من نگران دو قطبیهای کاذب در کشور هستم. در ادوار گذشته به دلیل شکلگیری این دو قطبیها امروز شرایط کشور ما به جایی رسیده که اگر در ۸ سال آینده ۸ درصد رشد اقتصادی داشته باشیم تازه به شاخصهای سال ۹۰ میرسیم. این هم به دلیل دوقطبی است.
امروز دوقطبی کارآمدی و ناکارآمدی باید شکل بگیرد، پاستور امروز جای حرف زدن و شعارهای پوپولیستی نیست. قوه مجریه کشور جای فلسفهبافی نیست و مرد میدان میخواهد.
رئیس جمهور یا باید خودروسازی را آتش بزند یا درستش کند
**سوال (محمد آهنگران): شما مدیر پشت میز نشستن نبودید، در صورت پیروزی در انتخابات این روحیه جهادی را چطور میخواهید به بدنه دولت منتقل کنید؟ متاسفانه یک بخش زیادی از مدیران به پشت میز نشینی عادت کردند.
مدتی توفیق داشتم و در کنار شهید سلیمانی بودم. وقتی قول دادند حکومت داعش را سه ماهه نابود میکند ما فکر کردیم این وعده خیلی سنگین است. اما ایشان در میدان حضور پیدا کرد تا سروقت به وعده عمل کرد.
رئیس جمهور فقط نباید از وزیر گزارش بگیرد بلکه باید از وزیر سوال بپرسد.. رئیس جمهور یا باید خودروسازی را آتش بزند یا باید درستش کند. کسی باید از وزیر مربوطه بخواهد برایش زمان بندی تعیین کند. کدام رئیس جمهور تاکنون برای حل مسئله خودرو ۱۰ جلسه گذشته است؟! رئیس جمهور اگر مطلع باشد باید وزیر اهل میدان را انتخاب کند و از او بخواهد. رئیس جمهور نباید با وزیر تعارف داشته باشد و اگر مشکل در زمانبندی حل نشد، عذرخواهی کند. شهید سلیمانی ضمن این که مهربان بود، هیچوقت رودربایستی نکرد و با اقتدار در میدان شرکت کرد.
**سوال (امین شاکری): دهه ۹۰، دهه تاریک اقتصاد کشور بود و با نوسانات زیادی در بخش اقتصادی مواجه بودیم. یکی از مشکلات به نرخ بالای تورم برمیگردد، برنامه شما برای کنترل نرخ تورم چیست؟
یکی از عوامل اصلی تورم کسری بودجه است. این کسری هم پنهان و هم آشکار است. دومین عامل مربوط به موضوعات بانکی است که در تورم کشور بسیار تاثیرگذار است.
ما برای حل مسئله کسری بودجه، میدانیم که هزینهها قابل فشرده سازی نیست و باید به فکر درآمد باشیم. برای این کار تولید کشور باید فعال بشود، نیازها به ارز کاهش پیدا کند و ... اگر بتوانیم ۲۰میلیارد دلار از ۳۰میلیارد واردات را داخلی سازی کنیم به حل مسئله تورم کمک میشود. با این ۲۰میلیارد ۴میلیون شغل در کشور ایجاد میشود که باز هم حل مسئله تورم را در بر خواهد گرفت.
یک روز در قرارگاه، دوستانی را از بخش خصوصی برای همکاری دعوت کردم، در سال ۸۶ به شرکتهای قرارگاه اعلام کردم که حق ندارند پروژههای ۱۰۰میلیارد تومانی به پایین را بگیرند و اینها باید به بخش خصوصی واگذار شود.
به دوستان گفتم در گام اول جای توتال بنشینیم و شرکتهای خصوصی جای شرکتهای ژاپنی بنشینند. در گام دوم بخش خصوصی اصلا جای توتال نشستند.
با تعامل قوه قضائیه و مجوز رهبری زمینه بازگشت همه ایرانیان خارج از کشور را فراهم میکنم
**سوال (محمدمنظرپور): بسیاری از خبرنگاران خارج از کشور از سفر به کشور محروم هستند، آیا شما به تسهیلاتی برای این که پیوند عاطفی خبرنگاران با کشور برگزار شود در نظر دارید؟
به عنوان یک سردار سپاه میخواهم توضیح بدهم. جمعیت زیادی از ایرانیان خارج کشور هستند که انصافا افتخار ایران هستند. خدا میداند که این حرف من شعار نیست و از دلم میگویم. افتخار میکنم که زمینه ورود همه ایرانیان خارج کشور به داخل برقرار شود.
برای بخش سرمایهگذاری، خواهش میکنم از سرمایهداران ایرانی خارج از کشور پولشان را به ایران برگرداند و ما امنیت اقتصادشان را فراهم میکنیم به جای این که اقتصاد امنیتی شود.
من با تعامل قوه قضاییه و مجوز رهبری زمینه حضور همه ایرانیها مگر کسانی که اشکالات جدی داشته باشند و خارج دایره نظام قرار داشته باشند، فراهم میکنم. این یک شعار نیست، این را به عنوان حرف دلم بسپرید.
**سوال (شیوا دانشی): برای حضور زنان در بخش سیاسی چه اقدامی کردید؟ زنان در دولت شما چه جایی خواهند داشت و آیا میتوانند آن طور که هستند خودشان را عرضه کنند؟
شما میتوانید به تعداد زیادی از خانمهایی که در وزارت نفت حضور داشتند رجوع کنید تا ببینید نگاه من به این خانمها و مسئولیتشان چه شکل بوده استت.
من با نگاه سیاسی مسئولیت هیچ خانمی را در وزارت نفت عوض نکردم. چه خانمها و چه آقایان با سه شاخصی که اشاره کردم میتوانند جایگاهی داشته باشند.
ما بالاخره یک حداقل مقررات در کشور داریم، اما هیچوقت ظاهر افراد به معنای باطنشان نیست. ما باید تلاش کنیم که ریا از کشور برداشته شود و مردم با واقعیتهایشان زندگی کنند. امیدوارم اگر روزی به مسئولیت رسیدم به آنچه گفتم عمل کنم.
فکر کنم مردم ما واکسن را میخواهند/ رئیس جمهور باید آخر از همه واکسن بزند
**سوال (مرجان اسلامیفر): برنامهای برای واکسن کرونا دارید؟ اگر به هر دلیلی شورای نگهبان صلاحیتتان را تایید نکند شما هم مثل آقای احمدینژاد در انتخابات شرکت نمیکنید؟
پاسخ اول: فکر کنم مردم ما واکسن را میخواهند و دولت سیزدهم باید این تعهد را بدهد که تا پایان ۱۴۰۰ همه بتوانند واکسن بزنند و رئیس جمهور آخرین نفر واکسن بزند. من این کار را انجام بدهم و اگر نشد از مردم خداحافظی میکنم.
پاسخ دوم: من سرباز این کشور هستم و کشور ما قانون دارد و اگر شورای نگهبان من را رد صلاحیت کند ما این موضوع را میپذیریم.
در ایران آزادی وجود دارد به هر کسی دوست دارید رای دهید
سوال (آلان ویسی): من پارامتری نمییابم که چرا باید به شما رای بدهیم، در این رابطه توضیح بدهید. چه تمایزی برای ریاست جمهوری خود دیدید؟
هیچ کدام از این کاندیداها تجربههای من در دوره آبادانی کشور را ندارند. ابرطرحهایی در کشور اجرا کردم که شاید تنها در فیلمها باید میدیدند. در حوزه صنعت معدن، انرژی و کشاورزی تجربه طولانی دارم و امروز کشور نیاز یک تفکر عملگرایی و اجرایی است.
در ایران آنقدر آزادی وجود دارد و شما به هرکسی که دوست دارید میتوانید رای بدهید.
سوال (شاهین آرپناهی): نرخ بیکاری بین متخصصین ما بالاتر است و بیش از آن که در جامعه بیکار داشته باشیم کارهایی داریم که نیاز به افراد متخصص دارند. برای تحول نظام آموزش چه برنامهای دارید؟
امروز در حوزه متخصصین کشور بیکاری داریم، این نشان میدهد که نظامهای آموزشی کشور دچار مشکل است. نظام آموزشی کشور ما سیاست زده است در بخش آموزشی کشور به هرم آموزشی کشور متناسب با نیازهای کاری نیازمندیم. هرم آموزشی در کشور آلمان مثال برای این موضوع است.
با شعار نمیتوان بحرانهای زیست محیطی را حل کرد
سوال (محمد شهرابی): ما یک ابر چالش هم درباره مسائل زیست محیطی داریم، در این مورد چه برنامهای دارید؟
در اثر سیاستهای غلط بسیاری از تالابها و دریاچههای کشور آسیب دیدند و امروز با بحران ریزگردها مواجه هستیم. با شعار نمیتوان این بحرانها را حل کرد لذا باید به طور جدی به این موضوع پرداخت.
سوال (حسین مذنب): چرا اکثر قراردادهای صادرات گاز ما شکست خورده است؟
در دورهای که در وزارت نفت بودم به دیپلماسی گازی توجه زیادی کردم و در همان دوره تصمیم گرفته شد که صادرات گاز به پاکستان (که هم به نفع ایران و هم به سود پاکستان بود) انجام شود. مراسم صدور گاز ایران به پاکستان با حضور ۱۶۰ مسئول پاکستان برگزار شد، اما متاسفانه در دولت یازدهم این قرارداد عملا به مرحله اجرا نرسید.
ما با نخست وزیر ترکمنستان بارها مذاکره کردیم، اما باز هم متاسفانه در دولت بعدی قراردادمان به دادگاه رفت و دو میلیارد دلار یکجا از قیمت گاز ایران کاهش دادند. من در دورهای که وزارت نفت بودم با رئیس جمهور ترکمنستان مذاکره کردم و توافق کردیم که به جای پول، صنعت ایران صادر بشود. اینجا هم صنعت کشور رونق پیدا کرد و هم مطالبات ترکمستان راپرداخت کردیم.
وزیر نفت را بعد از تائید شورای نگهبان معرفی میکنم
**سوال (زهرا علی اکبری): وزیر نفت کابینه شما چه کسی خواهد بود؟
من بخش عناصر اصلی تیمم را بعد از تایید شورای محترم نگهبان به مردم معرفی خواهم کرد، گرچه در پایان، مجلس باید وزیر را تایید کند. در مورد بازنگری قراردادها من قانون وزارت نفت را مجلس بردم و در آن پیشبینی شد اختیاراتی فراتر از بازنگری مسائل قردادی در اختیار وزیر نفت قرار بگیرد. من هرگز با بازنگری قوانین نفتی مخالف نبودم.
وقتی متخصصین فرار کنند بیمغزها در مسند کار قرار میگیرند
**سوال (هابیل خاوری): افراد زیادی با تشویق دولت درگیر بازار سرمایه و بورس شدند، برای این موضوع چه راهکاری دارید؟
وقتی شرایط متناسب نباشد و متخصصین فرار کنند. بیمغزها در مسند کار قرار میگیرند. من به دستگاه مجمع تشخیص مصلحت اعتراض کردم و پیشبینی کردم که تا پایان شهریورماه بورس ریزش میکند.
آن زمان گفتم که رشد بادکنکی و تضمینی که درباره سود داده شد منجر به این اتفاق شد. اعتقاد دارم که در قبال چند میلیون شهروندی که ثروت خوبی داشتند و در بورس وارد شدند، دولت نباید بیتفاوت باشد و باید پاسخگو باشد. دولت سیزدهم هم باید پاسخگوی این موضوع باشد.
علاقه نداشتم وزیر نفت احمدی نژاد شوم
**سوال (محمد مهاجری): اگر رئیس جمهور نشوید، حاضرید سمتی اقتصادی در دولت کاندیداها داشته باشید؟
من در همه دولتها آنچه از دستم برآمده انجام دادم. من هیچوقت به دولتها توجه نکردم و توجهم به ملت بود. من خودم را سرباز این کشور میدانم. وزیر نفت دولت آقای احمدی نژاد شدن برای من شش ماه طول کشید، چون علاقهمند به این کار نبودم، امروز هم با این نقشه در انتخابات شرکت نکردم که در دولت بعدی حضور داشته باشم.