سفرها و فاجعه کرونایی/ از ویروس لامبدا چه می‌دانیم؟

رویداد۲۴ دکتر عاطفه عابدینی درباره وضعیت کرونای دلتا در کشور، گفت: در حال حاضر مبحثی که از تعداد مبتلایان و میزان مرگ و میر مشخص است، این است که ما همچنان بر روی بازوی صعودی بیماری قرار داریم. بر این اساس همچنان نمودارهای بیماری در کشور رو به افزایش می‌رود و شاید تاکنون رکوردهای تعداد مبتلایان زده شده است.

درگیری بیشتر ریه در کرونای دلتا

وی افزود: البته ما این انتظار را داشتیم، یعنی از موتاسیون دلتا چنین انتظاری داشتیم. زیرا  سرعت انتقال و انتقال‌پذیری‌اش زیاد است، در عین حال خیلی هم ریه را درگیر می‌کند و فاز التهابی آن هم بیشتر است. در پیک‌های قبلی لود و بار ویروس در افراد کمتر بود و بر همین اساس واکنش التهابی هم کمتر بود، اما در حال حاضر در سوش دلتا مقدار ویروس در افراد بیشتر است و بر همین اساس هم درگیری ریه‌ها و هم افت اکسیژن بیشتر است. این موارد خاصیت ویروس دلتا است و رفتاری است که ما از موتاسیون دلتا انتظار داشتیم.

پیش بینی افزایش مبتلایان و مرگ و میر در روزهای آینده

عابدینی با بیان اینکه فکر می‌کنم که در روزهای آینده همچنان هم افزایش تعداد مبتلایان و هم افزایش میزان مرگ و میر را شاهد خواهیم بود، گفت: زیرا واقعا میزان رعایت پروتکل‌ها کم است. نمی‌دانم چه اتفاقی افتاده، آیا ترس مردم نسبت به بیماری ریخته است، خسته‌اند یا چه اتفاق دیگری افتاده که پروتکل‌ها را رعایت نمی‌کنند. در حال حاضر در بسیاری از کشورها، علی‌رغم واکسیناسیون باز هم پروتکل‌های بهداشتی را رعایت می‌کنند. به عنوان مثال کشوری مانند انگلیس واکسیناسیون را به خوبی انجام داده، اما اکنون مجددا قرنطینه اعلام کرده است. این موضوع نشان می‌دهد که هر اقدامی هم که در برابر این ویروس انجام می‌دهیم، باز هم باید ماسک بزنیم، فاصله‌گذاری را رعایت کنیم و پروتکل‌های بهداشتی را جدی بگیریم.

پروتکل های ضدکرونایی را رعایت کنید

وی با بیان اینکه واکسیناسیون قطعا می‌تواند میزان مرگ و میر را کاهش دهد، گفت: اما در تعداد ابتلا، ایجاد  بهم ریختگی و درگیری با بیماری اثر چندانی نداشته است. در عین حال باید توجه کرد که ویروس کرونا، ویروسی هوشمند است و ممکن است در موتاسیون بعدی‌ جهشی داشته باشیم که از دلتا قوی‌تر باشد. کمااینکه داریم می‌شنویم و صحبت‌هایی از جهش لامبدا زده می‌شود. حال ممکن است جهش بعدی انتقالش سریع‌تر و بیماری‌زایی‌اش بدتر از دلتا باشد. بنابراین واقعا لازم است که پروتکل‌های بهداشتی را رعایت کنیم. مگر اینکه به جایی برسیم که ۸۰ درصد جامعه واکسینه شود و در آن زمان ویروس ضعیف‌تر شود.

عابدینی ادامه داد: کشوری مانند استرالیا که خیلی از ممنوعیت‌ها را برداشته بود، اکنون دوباره یک قرنطینه گذاشته و اعلام می‌کند که احتمالا این قرنطینه تا چندین ماه برقرار باشد. بنابراین این فقط مشکل مردم ایران نیست که اگر احساس کردند خسته شدند، باید پروتکل‌ها را رعایت نکنند. در این صورت واقعا دارند با جان خودشان و هموطنان‌شان بازی می‌کنند. مردم ما همواره افراد نوع‌دوستی هستند. به هر حال شاید به خاطر دیگران رعایت کنند.

کادر درمان دارد از خستگی تمام می‌شود

وی تاکید کرد: واقعا باید از مردم بخواهیم که پروتکل‌ها را رعایت کنید. به خاطر کادر درمانی که واقعا تاب‌آوری‌شان دارد تمام می‌شود. در چند هفته اخیر همواره در استان‌های مختلف اعم از سیستان و بلوچستان، هرمزگان، کرمان و... ماموریت بودم و می‌دیدم که واقعا کادر درمان دارد از خستگی تمام می‌شود. اگر مردم رعایت نکنند، واقعا کادر درمان از پا می‌افتند. از مردم خواهش می‌کنم که پروتکل‌های بهداشتی را عایت کنند.

تعطیلاتی که قرار بود نقطه امید باشند، اما...

فاجعه کرونایی در مازندران و گلستان 

وی با اشاره به تعطیلی اخیر در تهران، گفت: ما فکر می‌کردیم که تعطیلی‌ها نقطه امیدی شود، اما اکنون می‌بینیم که در استان گلستان و مازندران فاجعه شده است. زیرا مردم در تعطیلات به شمال کشور سفر کرده‌اند. اوضاع مازندران به دلیل این سفرها بد شده است. مردم باید بدانند که منظور از قرنطینه این است که تا حد امکان در خانه‌هایمان بمانیم. امیدوارم این اتفاق بیفتد. در غیر این صورت اگر نتوانیم قرنطینه کنیم، مردم در خانه نمانند، ماسک نزنند که در برخی شهرها زیر ۳۰ درصد مردم ماسک می‌زنند، آمار مرگ و میرمان خیلی بیشتر از میزانی خواهد بود که طی دو روز گذشته اتفاق افتاد و همه ما را شوکه کرد.

عابدینی با بیان اینکه این شرایط در حالی است که هنوز به اوج پیک پنجم هم نرسیده‌ایم و هنوز روی بازوی صعودی هستیم، گفت: البته در استان‌های جنوبی مانند کرمان و سیستان و بلوچستان روی بازوی نزولی رفته‌ایم. طی این چند هفته هم در این استان‌ها و سیستان و بلوچستان بودیم، اما در استان‌های مرکزی و به خصوص شمالی که واقعا دارد فاجعه اتفاق می‌افتد، اگر رعایت نکنیم، هر اتفاقی ممکن است رخ دهد.

بستری‌های بالا در تهران

وی درباره وضعیت تهران نیز گفت: در تهران میزان بستری‌ها بسیار بالا رفته است و وقتی می‌خواهیم بیمار بستری کنیم باید دنبال تخت بگردیم. در حالی که آنچه که در این پیک کمک‌مان می‌کند، بحث تزریق سرپایی رمدسیویر است. در بیمارستان‌هایی مانند مسیح دانشوری فقط روزانه ۴۰۰ نفر را به صورت سرپایی دارو می‌زنیم و می‌روند. حال اگر قرار بود این ۴۰۰ نفر را هم بستری کنیم، فکر کنید که چه تعداد تختی باید به تخت‌های بیمارستان‌های اضافه می‌شد.

پروتکل‌ها را رعایت نکنید، مرگ و میر بیشتر می‌شود

عابدینی با تاکید بر لزوم همت جمعی برای مقابله با پیک پنجم، ادامه داد: واکسیناسیون را که روی تند می‌گذاریم و سرعتش را زیاد می‌کنیم. به طوری که در برخی استان‌ها روی ۴۵ سال آمدیم، در تهران به ۵۸ سال رسیدیم و روی بیماری‌های زمینه‌ای، رانندگان، معلمان و... که به تدریج واکسینه می‌شوند، اما آنقدر سرعت انتشار دلتا بالاست که هرچه سرعت واکسیناسیون را بالا بریم، باز به کنترل این ویروس نمی‌رسیم.

وی افزود: بنابراین باید همت جمعی باشد. افرادی که می‌توانند در خانه بمانند، افرادی که بیرون می آیند با رعایت پروتکل‌ها از خانه خارج شوند تا بتوانیم ویروس را جمع کنیم. در غیر این صورت هر روز مرگ‌و میرمان بیشتر می‌شود. این یک هشدار جدی است. جمع شدن ویروس دلتا فقط در دست کادر درمان نیست و مردم باید کمک کنند.

وی درباره کمک گرفتن از ارگان‌هایی مانند نیروهای مسلح و تامین اجتماعی یا برپایی بیمارستان‌های صحرایی نیز گفت: تامین اجتماعی تقریبا در همه استان‌ها درگیر شده و تخت داده است. در پیک‌های اول و دوم ما فقط در بیمارستان‌های دولتی بیمار کووید بستری کردیم، اما اکنون نمی‌توان این اقدام را انجام داد. مگر چقدر می‌توان درمان بیماران غیر کووید را عقب انداخت؟. بنابراین برای اینکه فشار به یکسری بیمارستان‌های دولتی که بیماران غیرکووید هم دارند، نیاید، همه بیمارستان‌ها اعم از خیریه، نیروهای مسلح و تامین اجتماعی باید کمک کنند و هم بستری دائم داشته باشند و هم بستری موقت.

از "لامبدا" چه می دانیم؟

عابدینی درباره جهش لامبدا نیز گفت: جهش با عنوان لامبدا به عنوان موتاسیونی جدید در کرونا اتفاق افتاده و هم سرایت‌پذیری و احتمالا هم قدرت بیماری‌زایی ویروس اثر بگذارد. هنوز در ایران آن را شناسایی نکردیم، اما تقریبا در اکتبر ۲۰۲۰ در آمریکای جنوبی دیده شده است. از آنجایی که مسافرت‌های بین‌المللی وجود دارد، اگر رعایت نکنیم، ممکن است به زودی  آن را هم در ایران داشته باشیم و باز همین موضوع تکرار شود.

وی افزود: ما در اردیبهشت ماه موج دلتا را پیش‌بینی می‌کردیم و به استان‌های جنوبی و مرزهای شرقی تذکر دادیم و اعلام کردیم که باید بسته شوند که حالا این اتفاق افتاد و پیک پنجم شروع شد و اکنون اگر پروتکل‌ها را رعایت نکنیم، قطعا پیک بعدی را هم به زودی خواهیم داشت.

وی با بیان اینکه لامبدا هم آخرین جهش کرونا نخواهد بود و جهش‌های جدیدی از ویروس کرونا خواهیم دید، گفت: این ویروس هوشمند است و خودش را تغییر می‌دهد و ممکن است که مجددا جهش اتفاق بیفتد. حتی می‌شنویم که کسانی که دو دوز واکسین را تزریق کرده‌اند، اما باز هم به بیماری مبتلا شده‌اند. البته ان‌شاءالله واکسیناسیون روی مرگ و میر اثر گذاشته و آن را کاهش می‌دهد، اما نکته اصلی و طلایی مقابله با کووید، رعایت پروتکل‌های بهداشتی است.

وی گفت: سرعت انتقال جهش لامبدا بیشتر است، اما هنوز نمی‌توان درباره میزان بیماری‌زایی آن قطعی نظر داد. با این حال از سیر ویروس کرونا، به نظر می‌آید که با هر جهش روی بیماری‌زایی و انتقال اثر می‌گذارد. البته هنوز برای نتیجه‌گیری زود است. خوشبختانه اینطور نبوده که ویروس جهشی داشته باشد که بگوییم واکسن در برابر آن هیچ تاثیری نداشته است، اما به هر حال تاثیر واکسن‌ها با پلتفرم‌های مختلف، نسبت به هر جهشی متفاوت است. در عین حال باید بدانیم که حتی اگر کم کارایی ترین واکسن را هم بزنیم، خطر مرگ و میر را به میزان بسیار زیادی کاهش می‌دهد.