پشت پرده آتش‌سوزی در جنگل‌های ایران
رویداد۲۴ بروز حریق در جنگل‌ها و مراتع کشور به شکل گسترده مشاهده می‌شود و هیچ یک از جنگل‌ها و مراتع کشور از بروز حریق مصون نیستند بنابراین باید بیش از پیش تجهیزات کافی در اختیار فعالان محیط زیست و نیروهای مردمی در نقاط در معرض حریق قرار گیرد تا در صورت بروز حادثه در اسرع وقت بتوان آن را مهار کرد.
بر اساس بررسی‌های انجام شده وقوع حدود ۲۵۰ فقره آتش سوزی کوچک و بزرگ در طول ۱۰ ماهه نخست 99 و در پهنه استان‌های سه گانه گیلان، گلستان و مازندران از ابتدای سال زنگ خطری برای خط سبز شمالی کشورمان که می‌تواند فاجعه‌ای ملی را به دنبال داشته باشد. بر اساس آمار در استان چهار محال بختیاری ۷۴۰ هزار هکتار وسعت استان شامل جنگل‌ها و مراتع متراکم و نیمه متراکم با تراکم پوشش بیش از ۲۵ درصد در شرایط بحرانی آتش‌سوزی قرار دارد. البته این اعداد مشتی نمونه خروار در آتش سوزی‌های گسترده در جنگل‌ها و مراتع کشور است که بیش از 90 درصد آن هم منشا انسانی دارد.
با بررسی خشکی مراتع و جنگل‌ها به دلیل کمبود بارش‌ها در سال جاری میزان حریق در جنگل ها و مراتع کشور بیش از سال های گذشته به وقوع می‌پیوندد. با بررسی میزان وقوع حریق در جنگل‌های گچساران، زاگرس، ارسباران، گلستان و ... وقوع حریق در اراضی کشور هشدار دهنده است. این در حالی است که بیش از 90 درصد دلایل بروز حریق در جنگل ها و مراتع کشور انسانی است و بخش قابل توجهی از نیروهای مردمی فعال در زمینه مهار حریق هم آموزش کافی ندیده و در صورت بروز حادثه مصدومیت های فراوان برای این افراد بروز می‌کند.
آتش سوزی‌های سریالی در گچساران
چندی قبل جواد نارکی، فعال محیط زیست در گچساران درباره وقوع حریق در جنگل‌ها و مراتع این استان گفت: آتش سوزی‌ها به شکل سریالی شیوع پیدا کرده است و سالجاری میزان حریق به اوج خود رسیده است.
او افزود: در واقع اکوسیستم به فنا رفته است. مهار آتش آخرین گزینه در جریان اطفای حریق است. هنوز هیچ برنامه از پیش تعیین شده برای مهار آتش وجود ندارد و فقط مهار آتش در مواقع بحرانی مورد توجه قرار گرفته می‌شود.
اراضی گندم و جو مستعد آتش سوزی است
همچنین درباره روند بروز حریق عبدالرحیم لطفی، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان به خبرنگار برنا گفت: بیشتر حریق‌ها در استان گلستان به دلیل خشکی مراتع در این فصل سال به دلیل سرایت از مزارع کشاورزی به جنگل‌های استان گلستان بروز می‌کند.
او افزود: اراضی گندم و جو مستعد آتش سوزی هستند و با تمام توان اقدامات برای ایجاد آتش‌بر در حال انجام است.
آخرین وضعیت بروز حریق در زاگرس
رضا علی بازپور، فعال محیط زیست درباره کم و کیف اقدامات برای مهار حریق در جنگل‌های زاگرس به خبرنگار برنا گفت: تاکنون حریق در بیش از 20 هکتار از جنگل‌ها در منطقه گچساران به وقوع پیوسته است.
او افزود: برای فعالان محیط زیست دوره آموزشی حضوری مهار آتش هم در گچساران برگزار شده است.
این فعال محیط زیست ادامه داد: در این فصل سال برای مدیریت مناسب جنگلی باید مرزبندی انجام شود. همچنین بر اساس قانون تمامی ادارات موظف به تجهیز امکانات برای مهار آتش در ستاد بحران است.
او گفت: چنانچه حادثه ای برای فعالان محیط زیستی رخ دهد هیچ سازمان مسئولیت قبول نمی‌کند.
بیشتر بخوانید: بحران آب و هوایی جهان را به چالش کشیده است
رسیدگی به محیط زیست یک اقدام جمعی و بین المللی
علی ابراهیمی، عضو کمیسیون کشاورزی و منابع طبیعی در مجلس دهم و نماینده مردم شازند، در دهمین دوره مجلس شورای اسلامی به خبرنگار برنا گفت: محیط زیست در کل دنیا دچار مشکلات جدی در اثر اقدامات بشر و سوء مدیریت‌ها ناشی از گرم شدن کره زمین شده است.
او افزود: شاهد تغییرات اقلیم در اثر همین اتفاق در اقصی نقاط دنیا هستیم. این مقوله نشان می‌دهد که اگر در یک اجماع بین المللی اقدامات مناسب انجام نشود وضع از شرایط موجود هم بدتر می‌شود.
ابراهیمی ادامه داد: اوضاع حریق در جنگل‌ها و مراتع در کشور ما نامناسب است. بخشی از حوادث به دلیل تغییر اقلیم بروز کرده است. البته سوء مدیریت‌ها و اقدامات در چند دهه گذشته اسفبار است. برای مثال آثار زیان‌بار این اقدامات را در زمینه ریزگردها و به هم خوردن اکوسیستم جنوب شرقی کشور مشاهده می‌شود. این مقوله ترکیب جمعیت انسانی را دچار مشکل کرده است.
او افزود: در کشور و منطقه اتفاقات محیط زیستی همچون بروز حریق، ریزگردها و ... به دلیل سوءمدیریت‌ها موج می‌زند. برای مثال در کشور ما در زمینه مدیریت منابع آبی با حفر چاه‌های غیرمجاز و مجاز و برداشت از سفره‌هایزیرزمینیو سدزنی‌های غیرکارشناسی، مخل محیط زیست و ... در کشور فراوان رخ داده است.
ابراهیمی ادامه داد: خشک شدن دریاچه ارومیه و به هم خوردن اکوسیستم منطقه خوزستان، خشکی هورالعظیم، تشدید ریزگردها در منطقه سیستان و بلوچستان و جنگل‌های البرز و زاگرس این تخریب‌ها به شکل گسترده خودنمایی می‌کند.
او افزود: برخی از آثار منفی این اقدامات ضد محیط زیستی بروز کرده و برخی دیگر هم در نسل‌های آینده تاثیرگذار است. جای تاسف داشته و اقدامات مناسب در این زمینه را شاهد نیستیم.
آتش سوزی‌ها و بروز خسارت‌های جبران ناپذیر در جنگل‌ها و مراتع کشور/ در کشور شاهد آتش سوزی های عمدی و غیر عمدی هستیم
ابراهیمی تاکید کرد: جریانات آب و هوایی، جنگل سوزی و آتش گرفتن مراتع و جنگل‌ها بیش از دیگر نقاط دنیا در کشور ما بروز می‌کند و شاهد آتش سوزی‌های عمدی و غیرعمدی هستیم. مواردی که خسارت‌های جبران ناپذیر را به دنبال دارد. برای مثال در جنگل‌های کشور درختانی دچار حریق شده که به هیچ عنوان امکان جایگزینی آن در بلند مدت و میان مدت محیا نیست. فرهنگسازی و اقدامات عملی و پیشگیری از بروز چنین اتفاقاتی به شکل مناسب نشده است.
به گفته او تجهیزات مورد نیاز هم آماده نشده و این مقوله باعث شده تا اگر اتفاقی در کشور رخ دهد مردم محلی وارد شده و شاهد مجروحیت و جان باختن عده‌ای برای مهار کردن آتش سوزی‌ها هستیم در حالی که این اقدامات جزو وظایف حاکمیت است تا امکانات و ابزار لازم را فراهم کرده و با پیشگیری‌های انجام شده و موضوعاتی از این دست ما به هیچ عنوان عملکرد قابل قبولی را در کشور نداریم.
به گفته این نماینده اسبق مجلس اخیرا شاهد کمک‌رسانی آتش سوزی در ترکیه و کمک رسانی در آنجا هستیم اما در آتش سوزی‌های داخلی شاهد استفاده از هلیکوپتر آبپاش و هواپیما نیستیم. حال این سوال مطرح است که اگر در کشور توانمندی‌هایی برای مهار حریق وجود دارد باید برای جنگل‌های این مرز و بوم لحاظ شود.
روند اقدامات محیط زیستی و اطفای حریق نمره مناسب کسب نمی کند
او ادامه داد: جنگل‌های مناطق غربی و جنوب غربی کشور ما در حال سوختن هستند و باید امکانات برای مهار حریق استفاده می‌شد. با توجه به اقدامات انجام شده نمره مدیریت حریق و حفاظت محیط زیست قابل قبول نیست و این مقوله آثار مخرب محیط زیستی برای نسل فعلی و آینده به دنبال دارد که در دراز مدت آزاردهنده است. باید در این وضعیت اندیشید.
ابراهیمی خطاب به دولت جدید گفت: لازم است یک مسئول مطلع، دلسوز و توانمند در حوزه محیط زیست انتصاب شود تا از بدتر شدن اوضاع جلوگیری و قصور ها در زمینه محیط زیستی جبران شود.
