فاصلهگیری تدریجی عربستان از آمریکا/ ریاض چه برنامهای در افغانستان دارد؟
رویداد۲۴ در فرازهایی از این مقاله آمده است: دیدار برنامه ریزی شده بین محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی و لوید آستین وزیر دفاع ایالات متحده آمریکا حدود دو هفته پیش لغو شد. گفته میشود که ممکن است برای ماه آینده دوباره برنامه ریزی شود. در همین حال، شاهزاده خالد بن سلمان، معاون وزیر دفاع عربستان سعودی با همتای روسی آستین یعنی وزیر دفاع روسیه دیدار کرد - سیگنالی از سوی عربستان سعودی و روسیه به ایالات متحده. هدف ریاض این است تا واشنگتن دریابد در روابط پرتنش آمریکا و روسیه، عربستان طرف کشوری را نمیگیرد چرا که مواردی وجود دارد که ایالات متحده نمیتواند و (و یا نمیخواهد) آن را مهیا کند. در این مورد، این اطلاعات در مورد برنامههای طالبان و همچنین جنبشهای دیگر گروههای افراطی است که روسیه از طریق حضور مستمر خود در افغانستان ارائه میدهد.
مطلب میافزاید: این حرکت غیرمنتظره نیست. عربستان سعودی در چند سال گذشته از وابستگی منحصر به فرد خود به آمریکا عقب نشینی کرده است. مشاوران چینی در وزارت دفاع این کشور مستقر شده اند، در حالی که پادشاهی برای توسعه برنامه هستهای غیرنظامی با کمک چین پشت سر ایالات متحده گام برداشته است. اخیراً مقامات سعودی در مذاکرات با ایران برای تنش زدایی شرکت کرده اند - این نشان دیگری است که آنها دیگر امنیت خود را به طور کامل به دست ایالات متحده نمیسپارند.
مقاله ادامه میدهد: ریاض همچنین از درخواست آمریکا برای پذیرش پناهجویان افغان برای روند پردازش آنها سردرگم شده بود. برای مقامات سعودی سوال بود که چرا باید پناهجویان افغان قبل از بررسی سوابق امنیتی وارد کشور شوند در حالیکه آمریکا قبلا این روند را انجام نداده است. در حالی که عربستان سعودی ادعا میکند که واشنگتن آنها را در جریان مسائل مهم از جمله مذاکرات هستهای با ایران قرار میدهد از این واقعیت افسوس میخورد که در جریان چشم اندازهای دولت بایدن در زمینه خاورمیانه و جنوب آسیا قرار نمیگیرد. ماهیت خروج آمریکا از افغانستان سبب شده تا عربستان با خود اینگونه فکر کند که آمریکا در سراسر منطقه بر اساس غریزه و بدون آمادگی قبلی عمل میکند (مانند سوریه، لبنان، عراق و لیبی)
بیشتر بخوانید: تهران و ریاض به یک توافق مهم نزدیک شدهاند؟
آتلانتیک میافزاید: وزارت دفاع آمریکا از موافقت وزرات خارجه این کشور با فروش ۵۰۰میلیون دلار تجهیزات و خدمات نظامی به عربستان خبر داد. پیشبرد این قرارداد به منزله تشخیص نیاز دولت به اثبات شراکت در زمانی است که ارزش این مشارکت زیر سوال است. پادشاهی میخواهد ایالات متحده به اشتراک اطلاعات خود در مورد گروههای تروریستی مانند شبکه حقانی، داعش خراسان و القاعده ادامه دهد. اما وقتی که دیگر قابلیتهای جمع آوری اطلاعات میدانی آمریکا از بین رود، عربستان سعودی به احتمال زیاد پاکستان را از نیاز اطلاعاتی در مورد آنچه در افغانستان آشفته و مرز مشترک با ایران میگذرد، دور نگه میدارد. پادشاهی همچنین میخواهد مورد توجه سازمان اطلاعات نظامی پاکستان (ISI) باقی بماند، که در این صورت نه تنها بر طالبان نفوذ خواهد داشت، بلکه میتواند در این مورد به گروههای مسلح غیر دولتی اجازه شاخه در افغانستان بدهد.
مقاله درباره اولویتهای عربستان یادآور میشود: عربستان نمیخواهد افغانستان را تبدیل به فضایی غیر دولتی تبدیل کند که زمینه را برای بازی سازمانهای تندرو خشن ایجاد میکند، اما به احتمال زیاد به دو دلیل با طالبان در برابر داعش خراسان همکاری نمیکند: ۱. سناریوی نبرد طولانی مدت؛ ۲. داعش هنوز نمیتواند تا خلیج فارس پروژه انجام دهد. سعودیها تهدیدی فعال در مرز جنوبی خود دارند و در آنجا متمرکز خواهند شد. به دو دلیل: ۱- مراقب عدم تکرار جنگ بلند مدت در یمن است. ۲- داعش خراسان نمیتواند در خلیج فارس پروژهای انجام دهد. سعودیها تهدیدی فعال در مرز جنوبی خود دارند و در آنجا متمرکز خواهند شد.
در پایان آمده است: اگر آمریکا درخواست کند، عربستان احتمالا با فراهم کردن کمکها به افغانستان از طریق کمکهای مرکز «ملک سلمان» موافقت کند ـ، اما ریاض به صورت بلند مدت آن را نخواهد پذیرفت، مگر اینکه برنامهای استراتژیک برای تشکیل دولت و قوانین سیاسی تعامل با دولت افغانستان نشان داده شود. بر اساس مطالعات موردی در سوریه و لبنان در سال جاری میلادی، ریاض خوش بین نیست که این امر در آینده رخ دهد.
در کنار پاکستان، عربستان سعودی و امارات متحده عربی دولت طالبان را در زمان کنترل افغانستان از سال ۱۹۹۶ میلادی تا ۲۰۰۱ به رسمیت شناختند. اما به نظر نمیرسد آنها دوباره تمایل بیشتری به این کار داشته باشند، زیرا انتظار دارند طالبان از احیای القاعده حمایت کنند؛ ضمن اینکه دولت جدید به قطر نزدیک است.