پرونده تیراندازی به زنان اصفهانی به سرنوشت پرونده اسیدپاشی دچار می‌شود؟
رویداد۲۴ به گزارش سایت خبری جامعه ۲۴، شادی مکی: انتشار گزارش شلیک گلوله به زنان اصفهانی توسط فردی که دستگیر و بعد از مدتی به قید وثیقه آزاد شد، بازتاب گسترده‌ای داشت. در گزارشی که توسط روزنامه شرق منتشر شد تعداد قربانیان این حادثه ۵ زن و یک مرد عنوان شده بود. زنان قربانی همچنین اعلام کرده بودند که در ابتدای کار دعوت به سکوت شده‌اند تا در قبال آن هزینه‌های بیمارستان‌شان پرداخت شود.
واکنش مسئولان اصفهان به این موضوع، اما جالب و تاسف‌بار بود. این سخنان بیشتر از آنکه در پی دلجویی و حمایت از حادثه‌دیدگان باشد به نظر می‌رسید تلاش برای تقلیل موضوع به حادثه‌ای عادی و جزیی بود.
اظهارات مقامات اصفهانی درباره ماجرای تیراندازی به زنان اصفهانی
به گزارش جامعه ۲۴، محمدرضا حبیبی، رئیس کل دادگستری استان اصفهان در واکنش به این موضوع، اطلاعات منتشر شده را نادقیق دانسته و گفته بود: «پس از تشکیل پرونده‌ای در این زمینه، متهم به سرعت بازداشت و در تحقیقات، اعتیاد این فرد به مواد مخدرِ صنعتی تائید و مشخص شد که وی با استفاده از سلاح ساچمه‌ای به تیراندازی به سه خانم اقدام کرده است که فقط یک نفر از آن سه نفر به پزشکی قانونی مراجعه کرده و طبق نظر پزشکی قانونی، جراحت وارد شده به این فرد جزئی بوده است».
او همچنین گفته بود که متهم، قریب به دو ماه بازداشت موقت بوده و بعد از تکمیل تحقیقات و رفع ابهامات پرونده، به موجب قانون، قرار وی به وثیقه تبدیل و با قرار تامین کیفری مناسب آزاد می‌شود.
اما واکنش حسن میرزایی، نماینده اصفهان به این ماجرا تلخ‌تر از همه بود چرا که او به کل منکر ماجرا شده و گفته بود چنین چیزی در اصفهان نبوده است: «در این ماجرا خبر مستقیمی به ما نرسیده و این یک شیطنت و توطئه است». سخنی که نشان می‌دهد این عضو کمیسیون فرهنگی مجلس باید اندکی بیشتر در جریان اخبار و مسائل روز حداقل در شهری که نمایندگی آن را برعهده دارد قرار بگیرد.
به گزارش جامعه ۲۴ این نخستین بار نیست که امنیت جانی و روانی زنان اصفهانی در معرض خطر قرار می‌گیرد. حدود ۷ سال پیش هم تعدادی از زنان این شهر توسط افرادی ناشناس مورد اسیدپاشی قرار گرفتند، اما مقصران جان به سلامت به در برده و پرونده بدون یافتن مجرم و مجازات او مختومه شد.
تاسف‌آور آنکه نماینده اصفهان در مجلس درباره علت عدم پیگیری ماجرای اسیدپاشی در اصفهان گفته بود: «در آن زمان یک جو نادرستی علیه بعضی از مجموعه‌ها شکل گرفت که به نظرم یک توطئه‌ای بیش نبود. عده‌ای برای بدنام کردن بخشی از مجموعه‌های مذهبی و متدین اقدام به چنین شیطنت‌هایی کردند و عجیب آنکه بعضی از خانم‌هایی که در اسیدپاشی مورد ظلم واقع شدند کاملا محجبه بودند.»
او همچنین تاکید کرده بود که پیگیری اسیدپاشی‌ها احتیاج به شاکی خصوصی دارد، باید شکایت صورت بگیرد تا پیگیری قضایی در مورد پرونده انجام شود. اگر واقعا شکایت کردند یا نکردند مراحلی طی شده باید از جزئیات پرونده مطلع شویم.
در این بین، اما زنان اصفهانی تحت فشار‌های دیگری هم بوده‌اند. آزار این شهروندان به خاطر دوچرخه سواری از جمله این موارد است. تریبون‌های رسمی این شهر مداوم تکرار می‌کنند که دوچرخه سواری برای زنان ممنوع است، تا جایی که زنان دوچرخه سوار در این شهر مورد آزار قرار می‌گیرند.
به گزارش جامعه ۲۴، علت و ریشه این نوع رفتار‌ها در اصفهان هر چه که باشد مهم آن است که بروز چنین حوادثی در این شهر حالتی تکرار شونده داشته و بیم آن می‌رود که زنان و دختران اصفهانی باز هم مورد چنین هجمه‌هایی واقع شوند.
نهادینه شدن خشونت علیه زنان به دنبال عدم مجازات مجرمان
مرضیه سرائیان، وکیل دادگستری و عضو کمیسیون بانوان کانون وکلای اصفهان به جامعه ۲۴ می‌گوید: «متاسفانه اخبار این پرونده ضد و نقیض است. مقام قضایی می‌گوید که ۳ نفر در این پرونده حادثه‌دیده‌اند که یک نفر از آن‌ها آسیب جزیی دیده است که این آمار رسمی است، اما رسانه اعلام کرده که تعداد قربانیان این حادثه بیش از ۵ نفر بوده است. بر اساس همان گزارش خانواده قربانیان گفته‌اند به آن‌ها گفته شده که اگر موضوع را رسانه‌ای کنید هزینه بیمارستان‌تان را پرداخت نمی‌کنیم شاید علت ضد و نقیض بودن این ماجرا آن است که برخی از قربانیان شکایت نکرده‌اند. از سوی دیگر وقتی یک خانم مورد چنین جنایتی واقع می‌شود اولین حرفی که حتی اطرافیانش به او می‌گویند آن است که تو حجابت کامل نبوده است و ماجرا برای زن و خانواده‌اش جنبه حیثیتی می‌یابد؛ که این هم می‌تواند علت دیگری برای انصراف از شکایت باشد.»
«واکنش مسئولان اصفهان از جمله ریاست دادگستری، دادستان و نماینده اصفهان آقای میرزایی نسبت به تیراندازی به زنان اصفهانی حکایت از آن دارد که موضوع سازمان یافته نیست و حتی اینگونه نیست که زنان کم حجاب در معرض خطر قرار گرفته‌اند. اما اگرچه حسب اعلام سیستم قضایی، جرم سازمان یافته نیست و با توجه به اینکه اعلام شده متهم به مصرف مواد روان‌گردان اعتیاد داشته است این سخن می‌تواند درست هم باشد، اما به علت عدم واکنش و عکس‌العمل لازم و شایسته از جانب مسئولین ذیربط، امکان دارد چنین تصوری در ذهن عموم ایجاد شود.»
«نکته آن است که ۷ سال پیش ما در اصفهان چند مورد اسیدپاشی به زنان را داشتیم که پرونده آن در سال ۹۶ بسته شد بدون آنکه کسی مجازات شود. این اسیدپاشی به فاصله کمی از ارائه برخی نظرات در خصوص حجاب زنان اصفهانی انجام شد. با توجه به رعب و وحشتی که در جامعه ایجاد شد توقع مردم این بود که از سوی مقام قضایی واکنش درستی انجام شده و مرتکب یا مرتکبین مجازات شوند، اما عنوان شد که پرونده شاکی خصوصی ندارد؛ مگر چنین چیزی می‌شود؟»
«مواردی همچون دعوت قربانیان به سکوت و رسانه‌ای نکردن تیراندازی، سعی در کوچک جلوه دادن موضوع توسط مقامات ذیربط، برخورد با زنان به دلیل دوچرخه سواری که این روز‌ها بیشتر هم شده است این موضوع را به ذهن متبادر می‌کند که در اصفهان علیه زنان خشونت‌هایی صورت می‌گیرد. همه این موضوعات در ذهن زنجیره‌وار به یکدیگر مربوط می‌شوند. یادمان باشد که عدم مجازات مجرم باعث تجری جرم در جامعه می‌شود. وقتی اسیدپاش مجازات نمی‌شود افرادی دیگری از دل جامعه می‌آیند که به خود اجازه می‌دهند مرتکب رفتار‌های خشونت‌بار دیگر شوند و خیالشان هم راحت است که مجازات نمی‌شود.»
باید وثیقه سنگینی برای تیرانداز به زنان اصفهانی تعیین می‌شد
«در پرونده اخیر هم حوادث در مرداد ماه رخ داده است و با گذشت ۲ ماه با پیگیری یک خبرنگار موضوع رسانه‌ای شده است. نیرو‌های امنیتی خوب عمل کردند و ظرف ۴۸ ساعت فرد را دستگیر می‌کنند، اما آنطور که خانواده قربانیان گفته‌اند این فرد ظرف ۲۰ روز با قید وثیقه آزاد شده است، اما مقامات قضایی می‌گویند این فرد ۲ ماه بازداشت بوده است. ما جزئیاتی از این پرونده نداریم، اما نکته آن است که اولا قرار بازداشت قابل تمدید بوده است و هم اینکه باید میزان وثیقه که اتفاقا باید سنگین هم بود اعلام عمومی می‌شد که در جامعه ایجاد بازدارندگی کند.»
«همچنین مسئولان قضایی به جای کوچک جلوه دادن موضوع بهتر بود بزرگی و اهمیت آن را به مردم نشان می‌دادند و اعلام حمایت از قربانیان بکنند. اما متاسفانه واکنش‌ها به گونه‌ای دیگر بوده مثلا آقای میرزایی نماینده اصفهان که اتفاقا عضو کمیسیون فرهنگی مجلس هم هست به جای دلجویی و اعلام حمایت از قربانیان این حادثه گفته است اصلا چنین اتفاقی در اصفهان رخ نداده و اسیدپاشی هم توطئه بوده است، رئیس دادگستری هم اعلام کرده است که آسیب دامیه بوده است یعنی بسیار جزیی بوده است این درحالی است که میزان جراحت در جرمی با این وسعت اصلا مهم نیست. این برخورد‌ها از یک سو باعث ایجاد احساس ناامنی در زنان اصفهانی شده و از سوی دیگر ممکن است برخی افراد به صورت شخصی دست به چنین اقداماتی بزنند.»
«ما از مقام قضایی توقع داشتیم که به محض آگاه شدن از موارد، به جامعه هشدار لازم را بدهند، اما بعد از گذشت ۲ ماه تازه موضوع رسانه‌ای شده است. مواردی همچون اسیدپاشی و تیراندازی هر یک دارای عناوین مجرمانه مستقل هستند، اما به این دلیل که می‌توانند باعث رعب و وحشت در جامعه بشوند می‌توانند از مصادیق اخلال در نظم عمومی و حتی محاربه باشند که هر یک مجازاتی متفاوت و سنگین به دنبال دارند، اما با وجود پیش‌بینی قانونگذار و داشتن ضمانت اجرایی کافی باز هم این موارد در اصفهان اعمال نمی‌شود. ما از مقام قضایی توقع روشنگری بیشتری داشتیم و اینکه شفاف‌سازی کنند که چرا قرار بازداشت تمدید نشده است. این موارد می‌تواند تاثیر به سزایی در نهادینه شدن خشونت علیه زنان در اصفهان داشته باشد.»
«اصفهان در قیاس با شهر‌هایی مانند تهران و شیراز شهری مذهبی است، اما در بافت سنتی و قدیمی‌تر. اما در سایر بخش‌های این شهر می‌توان گفت جامعه از حالت سنتی خارج شده و در خانواده‌ها و جامعه اصفهان هم دیدگاه‌های مردسالارانه و سنتی کمرنگ شده است. به نظر می‌رسد سیاست‌های کلی و سیستم قضایی ما رویکرد‌هایی در این مسائل داشته است که درنهادینه شدن این رفتار‌ها بی‌تاثیر نبوده است. به این دلیل که قبلا هم اتفاقاتی مشابه در اصفهان رخ داده، اما مجازاتی به دنبال نداشته است و سعی بر کوچک‌نمایی موضوع بوده است. این نوع رفتار‌ها باعث می‌شود که خشونت علیه زنان به مرور زمان در اصفهان نهادینه شود. کما اینکه مشاهده می‌کنیم هر از گاهی چنین اخباری از اصفهان منتشر می‌شود و در کل می‌توان گفت نسبت به زنان در اصفهان سخت‌گیری‌های زیادی صورت می‌گیرد مثلا زنان در شهر‌های دیگر دوچرخه سواری می‌کنند، اما در اصفهان این موضوع مورد ایراد است.»
«توقع می‌رود که رسانه‌ها و نهاد‌های مدنی و فعال در حوزه زنان در کنار قربانیان حادثه قرار گرفته و مطالبه‌گری کنند تا باز هم پرونده متروکه دیگری نداشته باشیم.»
به گزارش جامعه ۲۴، اتفاقات اصفهان و برخورد اخیر ماموران نیروی انتظامی با دختری بی حجاب که از قضا مورد تقبیح و واکنش پلیس نیز قرار گرفت نشان می‌دهد حقوق زنان نادیده گرفته می‌شود.
به نظر می‌رسد همچنان از نظر مسئولان، وقت احترام به حقوق و کرامت واقعی زنان و احترام به خواسته‌ها و مطالبات آنان نرسیده و مسئولان در حوزه زنان، کتمان و کوچک شمردن مسائل مرتبط با آنان را به حمایت و دلجویی ترجیح می‌دهند.
