خطر انتصابات پرحاشیه در دولت رئیسی/ ابزارهای نظارتی مجلس فعال می‌شود؟

رویداد۲۴ جلال میرزایی، نماینده سابق مجلس دهم، با اشاره به انتقادات از برخی انتصابات در دولت رئیسی و دخالت نمایندگان در انتصابات، گفت: متأسفانه، یک مشکلی که در سیستم و ساختار اداری قوه مجریه و مجلس با آن مواجه هستیم این است که به معیارهایی که برای استخدام افراد در نظر گرفته شده، عمل نمی‌شود. سپس با یک حجم نیروی ناکارآمد مواجه هستیم؛ یعنی قوه مجریه سرشار از نیروهای متخصص و کارآمد نیست.

وی افزود: مشکل دیگری که در وزارتخانه‌ها وجود دارد، این است که وزرا افرادی را از حلقه دوستان سابق و رفیق‌هایشان به عنوان معاون انتخاب می‌کنند. این موضوع تنها کمکی به کارآمدی سیستم اجرایی نمی‌کند؛ بلکه رفاقت‌بازی باعث شکل‌گیری مفسدها می‌شود. در این شرایط، اگر نماینده مجلس به موضوع ورود پیدا کند و با نظارت دقیق و اصلاحات از رفاقت‌بازی در سیستم قوه مجریه جلوگیری کند و انتصابات را به سمت شایسته‌سالاری ببرد، کمک بزرگی به سیستم اجرایی کشور می‌کند.

سیستم اداری ما، یک سیستم چابک و متخصص نیست

این فعال سیاسی اصلاح‌طلب ادامه داد: اگر مجلسی که به نیابت از مردم باید به شایسته‌سالاری و قوه مجریه کمک کند، براساس قول و قرارها در انتخابات، افراد غیرتوانمند را به روی کار آورده و با ایجاد فشار به دولت آنان را بخشدار، فرماندار و... کند؛ به‌طور مثال، یک معلمی را به وزارتخانه کشاورزی ببرند یا کسی را که برق خوانده است به وزارت کشاورزی ببرند. در این شرایط، دیگر سنگ روی سنگ بند نمی‌شود. ما چه در انتصابات وزرا و چه در پیگیری نماینده‌های مجلس، اگر به شایسته‌سالاری، تخصص و... توجه نکنیم، با ایجاد خلأ در سیستم اداری می‌تواند کل سیستم را ناکارآمد کند؛ کما، اینکه ما در سال‌های اخیر با این موضوع دست و پنجه نرم می‌کنیم و سیستم اداری ما، یک سیستم چابک و متخصص نیست و نمی‌تواند خدمات موردنیاز را اجرا کند.

مقبولیت مجلس از یک سال پس از شکل‌گیری تنزل پیدا می‌کند

میرزایی درباره نامه سهم‌خواهی نمایندگان که پس از تشکیل دولت فاش شد و همچنین دخالت برخی نمایندگان در انتصابات استانی، بیان کرد: در جامعه ما، مجلس یک سال پس از زمانی‌که شکل می‌گیرد، با بحران مسئولیت مواجه می‌شود؛ یعنی اگر ما مانند کار پژوهشی که برخی از دانشگاه‌های اروپا انجام می‌دهد؛ درباره مقبولیت بعضی از نهادها و افراد نظرسنجی کنیم می‌توان اعتماد مردم به نهادها را بسنجیم. میزان مقبولیت مجلس در کشور ما یک سال پس از شکل‌گیری در افکار عمومی تنزل پیدا می‌کند. متأسفانه، نمایندگان در ایام انتخابات برای کسب رأی، وعده‌های زیادی می‌دهند که تحقق پیدا نمی‌کند؛ این وعده‌ها یا با قانون مغایر نیست یا بودجه و امکانات کشور به این مطالبات پاسخگو نیست.

پایگاه اجتماعی مجلس آسیب می‌بیند اگر...

وی ادامه داد: بنابراین، دخالت آشکار برخی نمایندگان چون نماینده رباط‌کریم در انتصابات یا باقی نمایندگان به بحران مقبولیت مجلس کمک می‌کند. نمایندگان حملات تندی به دولت آقای روحانی داشتند و می‌گفتند که جهادی و انقلابی عمل نمی‌کند و ناکارآمد است، ما این دولت خسته را روی ریل قرار می‌دهیم و... . اما نزدیک به یک سال و اندی از عمر مجلس گذشته و کاری نکرده اند. ما کاری را که بگوییم براساس تصمیم مجلس انجام شده را مشاهده نمی‌کنیم؛ برای مثال، مجلس درباره بورس وعده‌های بسیاری دادند و مدعی بودند دولت روحانی از این طریق به دنبال کسری بودجه بوده است، کار خاصی نکردند. همچنین در اوایل دوران نمایندگی خود می‌گفتند پراید 140 میلیون شده است اما، در نتیجه وعده‌ها و شعارهای آنان قیمت پراید به 170 میلیون هم رسید و از زمان روی‌کار آمدن مجلس یازدهم گران‌تر شده است. بنابراین، نمایندگان با این وعده‌ها که بدون پژوهش و کار کارشناسی بود، روی معلول‌ها مانور دادند و هرچه فشار بیشتری به دولت بیاورند پایگاه اجتماعی‌شان آسیب بیشتری می‌بیند.

ابزارهای نظارتی به‌درستی استفاده نمی‌شود

میرزایی با اشاره به ابزارهای نظارتی مجلس و تأثیر آن در سهم‌خواهی‌ها از دولت گفت: متأسفانه در مجلس ابزارهای نظارتی به‌درستی استفاده نمی‌شود. یکی از ایرادهایی که در انتصابات به وزرا وارد است، در مجلس نیز این مشکل وجود دارد. اگر یکی از قوا به‌خوبی عمل می‌کرد شاید ایجاد تحرکی در قوای دیگر به‌وجود می‌آورد. تحقیق و تفحص‌ها در مجلس منجر به اصلاحات نمی‌شود؛ زیرا بین نهادهای نظارتی و امنیتی با کمیسیون‌های مجلس رابطه نزدیکی برقرار نیست.

در کمیسیون‌ها این نهادهای امنیتی یا نظارتی اطلاعات لازم را در اختیار نمایندگان قرار بدهند و اگر اطلاعاتی هست، آن را دقیق بگویند. این ارتباط وجود ندارد و بیشتر افرادی که به دنبال پست و مقام بوده یا از مسئولیت خود عزل شده‌اند، اطلاعات ناقص در اختیار نمایندگان در تحقیق و تفحص‌ها قرار می‌دهند. بیشتر تحقیق و تفحص‌ها راه به جایی نبرده است. یا اگر وزرا کار نمایندگان را در انتصابات انجام دهند با تهدید استیضاح روبه‌رو می‌شوند. طرح سؤال و استیضاح معطوف به بهبود وضعیت کشور و اصلاح امور نیست.

منبع: قرن نو