پیروزی نزدیک برای پوتین با کشیدن قالیچه از زیر پای غرب/ ادامه روند دیپلماتیک سود کمی برای مسکو دارد!

رویداد۲۴ کِیر گیلز مشاور ارشد برنامه روسیه و اوراسیا در اندیشکده چتم هاوس. او در اوایل دهه ۹۰ میلادی در اتحاد جماهیر شوروی زندگی کرده بود و با سرویس مانیتورینگ شبکه جهانی بی‌بی سی همکاری داشت و درباره مسائل سیاسی و اقتصادی در شوروی سابق برای دولت بریتانیا گزارش تهیه می‌کرد. گیلز متخصص مسائل امنیتی مربوط به فدراسیون روسیه و نیرو‌های مسلح آن کشور است.

 هشدار‌های ایالات متحده مبنی بر اینکه نیرو‌های روسیه آماده حمله به اوکراین هستند فوری‌تر و جدی‌تر می‌شوند. در مورد اعتقاد ایالات متحده مبنی بر اینکه اوکراین در معرض خطر قریب الوقوع است تردیدی وجود ندارد و تعداد کشور‌هایی که به شهروندان خود توصیه می‌کنند هر چه زودتر اوکراین را ترک کنند نشان می‌دهد که این هشدار‌ها در نهایت معتبر قلمداد می‌شوند.

با این وجود، تاکید بر جنگ تقریبا اجتناب ناپذیر و تعیین بازه‌های زمانی محدودی که انتظار می‌رود این اتفاق رخ دهد، باعث می‌شوند گزینه‌های موجود برای امریکا و متحدان‌اش بسوزند و همزمان گزینه‌های بیش‌تری برای روسیه ایجاد شوند. مسکو هنوز ابتکار عمل را در دست دارد و این خطر وجود دارد که «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهوری آن کشور به دستیابی به یک پیروزی دیپلماتیک از طریق بیرون کشیدن قالیچه از زیر پای غرب ترسیده از جنگ بیش از هر زمانی نزدیک شده باشد.

هیچ گمانه زنی درباره مدت زمانی که روسیه می‌تواند نیرو‌های خود را بدون حمله یا عقب نشینی در مرز‌ها نگه دارد وجود ندارد. با این وجود، در ماه نوامبر زمانی که پوتین برای اولین بار هدف از افزایش نیروی تهدیدآمیز روسیه را توضیح داد و گفته بود که برای این نیرو‌ها مهم است که فشار را تا زمانی که ممکن است حفظ کنند. اکنون سه ماه پس از آن زمان این پرسش مطرح می‌شود که ایالات متحده و نزدیک‌ترین متحدان‌اش تا چه زمانی می‌توانند هشدار‌های جنگ قریب الوقوع را مطرح سازند و دامنه آن را افزایش دهند.

علیرغم آن که پیش‌تر به سختی می‌توانستیم عقب نشینی پوتین را چیزی جز شکست تحقیرآمیز تلقی کنیم اکنون اگر روسیه گزینه‌ای غیر از حمله نظامی را انتخاب کند، این ایالات متحده است که شرمنده خواهد شد و اعتبار افشاگری نهاد‌های اطلاعاتی آن بار دیگر از بین خواهند رفت. هم چنین، گزینه دیگر برای پوتین آن است که نیرو‌های نظامی روسیه به سادگی در مرز باقی بمانند و تاریخ‌های تعیین شده توسط امریکا مطرح شوند و به طور پیاپی بسوزند.

در همین حال، ادامه روند دیپلماتیک سود اندکی برای مسکو به همراه خواهد داشت. در بیش‌تر موارد بایدن استدلال‌هایی را مطرح می‌کند که روسیه پیش‌تر رد کرده است و در مقابل، گلایه‌هایی را از مسکو می‌شنود که بسیار آشنا هستند. هیچ نشانه‌ای وجود ندارد مبنی بر آن سرکشی مکرر رهبران و سیاستمداران غربی تاثیری بر برنامه‌های روسیه داشته باشند حتی زمانی که «امانوئل مکرون» رئیس جمهوری فرانسه ظاهرا سعی کرد با دادن وعده‌های گسترده از طرف اوکراین و ناتو با روسیه مذاکره کند نیز این موضوع بر تصمیم پوتین تاثیرگذار نبود.

در حال حاضر، روسیه به بهره برداری از مزایای استقرار نظامی خود ادامه می‌دهد. این تنها شهروندان و کارکنان سفارتخانه‌های غربی نیستند که اوکراین را ترک می‌کنند. ماموریت‌های آموزشی نیرو‌های آمریکایی، بریتانیایی و کانادایی نیز با هدف جلوگیری از قرار گرفتن آنان در خط مقدم آتش در صورت حمله روسیه متوقف شده اند.

این رویکرد نقطه مقابل روشی است که غرب در محافظت از کشور‌های بالتیک از آن استفاده می‌کند جایی که گروه‌های کوچکی از چندین کشور عضو ناتو در ارتش ملی مستقر شده‌اند تا اطمینان حاصل شود که در صورت تجاوز روسیه آنان مستقیما و بلافاصله درگیر می‌شوند.

این استراتژی موفقیت چشمگیری را به اثبات رسانده است. در حالی که در سال ۲۰۱۶ میلادی بحث‌های عمومی زیادی در مورد این که چگونه کشور‌های بالتیک نامزد‌های اصلی بالقوه برای مداخله بعدی روسیه هستند وجود داشت اکنون برخی سه کشور منطقه بالتیک را امن‌ترین کشور‌ها در قرن حاضر می‌دانند.

برای اتخاذ رویکردی مشابه در مورد اوکراین زمان گذشته و دیرهنگام است. با گسترش بحران، ایالات متحده و بریتانیا تقریبا بلافاصله حمایت نظامی مستقیم از کی یف را رد کردند.

مسکو از این وضعیت خوشحال خواهد شد، زیرا یک بار دیگر غرب بزرگترین ترس روسیه را از روی میز حذف کرد. میزان حمایت از اوکراین ظاهرا محدود شده است چرا که آن کشور عضو ناتو نیست این در حالی است که پیش‌تر کمک قدرت‌های غربی برای مقابله با تجاوز خارج از مرز‌های ناتو امری بی‌سابقه نبوده است. بحث‌هایی در مورد تقلیل گزینه‌های روسیه به اعلام مناطق پرواز ممنوع و مناطق محروم دریایی در اطراف اوکراین و آمادگی آشکار برای اجرای آن‌ها وجود دارد که روسیه را در معرض خطر درگیری مستقیم با کشور‌های ناتو قرار می‌دهد.

نیروی هوایی و دریایی روسیه دقیقا به این دلیل خواستار خروج ناتو از اروپای شرقی است چرا که وجود نیرو‌های ناتو عاملی بازدارنده و محدود کننده برای جاه طلبی‌های روسیه ایجاد می‌کند. کارشناسان نظامی در مورد استفاده مسکو از یک «استراتژی اجباری» برای رسیدن به این هدف صحبت می‌کنند به طور خلاصه می‌توان گفت روسیه از تهدید به استفاده از زور برای گرفتن امتیازات گسترده از غرب مانند یک جنایتکار خیابانی استفاده می‌کند.