کدامیک برای اقتصاد ایران بدترند؛ ترامپ یا کلینتون؟
امیر جعفرزاده در پاسخ به این سوال که با سر کار آمدن هیلاری کلینتون و دونالد ترامپ به عنوان رئیسجمهور در آمریکا هر یک در اقتصاد ایران چه تاثیری خواهند گذاشت؟ بیان کرد: طبیعتا طبق گفته ترامپ اگر وی بر سر کار بیاید قطعا تلاش خواهد کرد که قرارداد برجام را ضعیف کرده و از بین ببرد؛ به این خاطر که به نظر ترامپ قرار داد یک توافق برد-باخت به ضرر آمریکا بوده است و این قرارداد فقط ایران را قویتر کرده و باعث شده است که در پسا برجام پول وارد ایران شود. ترامپ در این زمینه گفته چنین اتفاقی باعث شده است که ایران بتواند سیاستهای خصمانه خود را بهتر در منطقه پیگیری کند. بنابراین اگر ترامپ بر سر کار بیاید از همه امکاناتی که دارد استفاده خواهد کرد که برجام را زیر سوال ببرد.
او افزود: این موضوع از این جهت برای اقتصاد ما قابل توجه است که ایران در پسابرجام برای باز شدن فضای اقتصادی خود در عرصه بینالملل و ورود سرمایهگذار خارجی برنامهریزی کرده است و هر قدر هم که زمان بگذرد طبیعتا فضا برای ایران در حوزه بانکی، فروش نفت و ... بازتر میشود، ولی با حضور ترامپ به عنوان رئیس جمهور آمریکا طبیعا در بهبود شرایط بینالمللی اقتصادی ایران ممکن است موانع جدی ایجاد شود.
این پژوهشگر اقتصاد کلان همچنین بیان کرد: با این حال شرایط بر سر کار آمدن کلینتون متفاوت است. او ادامه دهنده راه اوباما خواهد بود و اصل برجام را قبول خواهد داشت ولی با این حال کلینتون نیز معتقد است که اوباما کمی سهلگیری کرده است. از این جهت گرچه اصل برجام زیر سوال نمیرود و این موضوع برای ایران بهتر است ولی به هر حال با آمدن کلینتون هم وی از حضور سرمایهگذاران خارجی در ایران استقبال نخواهد کرد. با این حال روند تعاملات اقتصادی ایران با ثباتتر خواهد بود و گرچه با کندی ولی به مرور اوضاع روابط بینالمللی اقتصاد ایران بهتر خواهد شد. ولی به هر حال باید به اینکه هم توجه کرد که شرایطی که امروز ایران در زمینه برجام دارد در هر حالت و با روی کار آمدن هر یک از این دو کاندیدا (کلینتون و ترامپ) بهتر است.
وی افزود: لازم به ذکر است که اقتصاد ایران در شرایط کنونی به سرمایهگذار خارجی در حوزههایی که ضعیف است - مثل نفت و گاز و زیر ساختهای حمل و نقل - نیاز دارد و به همین دلیل برای حضور سرمایهگذار خارجی برنامهریزی کرده است و طبیعتا اگر شخصی مانند ترامپ بر سر کار آمده و نگذارد روند آنگونه که توافق شده است پیش رود، ایران نیز ممکن است استراتژی خود در مورد برجام را تغییر دهد.
او همچنین بیان کرد: اختلاف کلی دو کاندیدا یعنی ترامپ و کلینتون بر سر روابط بینالمللی آمریکا است. ترامپ معتقد است زرادخانه هسته آمریکا قدیمی شده و این موضوع باعث ضعف سیاسی آمریکا شده است. بنابراین با آمدن ترامپ بر سر کار این پیام به سراسر دنیا خواهد رفت که در دوران وی تنش و جنگ در دنیا بیشتر خواهد شد. حتی اگر کار خاصی هم نکند فقط انتخاب وی به ریاست جمهوری آمریکا این پیام به دنیا خواهد رفت. این مسئله باعث میشود که بیثباتی در دنیا ایجاد شود و این احساس بیثباتی در قیمت طلا و نفت تاثیر خواهد گذاشت.
این اقتصاد دان بیان کرد: طلا همیشه مامن سرمایهگذاران در برابر شوکهای خارجی خواهد بود و سرمایهگذاران به سمت سرمایهگذاری در طلا رفته و باعث گران شدن آن خواهند شد و همچنین در زمینه نفت نیز باید بگویم که این منبع طبیعی با آمدن ترامپ و احساس بیثباتی از بعد عرضه تحت تاثیر قرار گرفت. به این معنا که با توجه به اینکه نفت در مناطق ژئوپولتیک خاصی عرضه میشود، اگر جنگ ایجاد شود امنیت عرضه نفت به خطر میافتد. ممکن است جهش قیمت نفت را هم در دوره ترامپ ببینیم ولی کلینتون به قدرت نرم و مذاکره اعتقاد دارد و بر خلاف ترامپ به متحدان آمریکا هم پایبند است، در نتیجه با آمدن کلینتون شاهد ثبات در قیمت نفت و طلا خواهیم بود.
جعفر زاده درباره تاثیر انتخابات آمریکا بر نرخ ارز نیز بیان کرد: نرخ ارز بستگی به توان آمریکا در رشد اقتصادی و نرخ بهره آمریکا دارد و کمتر از روی کار آمدن ریاست جمهوری تاثیر میگیرد. البته اگر ترامپ بیاید به این دلیل که بازارهای سهام و شرکتهای تولیدی سیگنال منفی میگیرند از این جهت که اغلب اینترنشنال هستند و در مراوده با شرکتهای خارجی هستند، (از این جهت که به نظر میرسد ترامپ به متحدان پیشین خود مثل اروپا و جنوب شرق آسیا و... چندان متعهد نیست و ممکن است بخواهد از تعاریف سنتی خارجی به سمت روابط جدید پیش برود وجود دارد)، در کوتاه مدت بر اثر جو روانی باعث تضعیف دلار میشود ولی اگر کلینتون بیاید اتفاق خاصی نمیافتد چون با اندکی تفاوت راه اوباما و حفظ روابط گذشته سیاسی خارجی خود خواهد رفت.
انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده آمریکا ۸ نوامبر ۲۰۱۶ (سهشنبه ۱۸ آبان ۱۳۹۶) برگزار میشود.