آیا حمله به کمپ سازمان مجاهدین خلق در آلبانی پیش‌شرط مذاکره ایران با غرب است؟

رویداد۲۴ لیلا فرهادی: پلیس آلبانی روز سه‌شنبه به کمپ اشرف ۳ قرارگاه مجاهدین خلق در شهر ساحلی «دورس» یورش برد. به گفته سازمان مجاهدین خلق، در جریان یورش پلیس یکی از اعضای این گروه کشته شده است. اعضای سازمان مجاهدین خلق مدعی‌اند که پلیس آلبانی در هماهنگی با دولت ایران اقدام به حمله به محل اقامت آنها کرده است.

خبرنگار خبرگزاری «ریپورت» آلبانی که در صحنه حمله پلیس به کمپ اشرف حضور داشته از اعضای سازمان مجاهدین خلق پرسیده به نظر شما دلیل این حمله چه بوده است. یکی از اعضای سازمان می‌گوید «ما انتظار داشتیم دولت آلبانی با ما همکاری کند. ما در اینجا مهمان هستیم. بعد از ۲۰ سال حالا پلیس می‌خواهد ما از اینجا خارج شویم.»

بیشتر بخوانید: برسد به دست سازمان مجاهدین خلق/ ماجرای هشتگی که برای مریم رجوی ساخته شد، چه بود؟

خبرگزاری‌های آلبانی در توضیح دلیل این حمله گفته‌اند که دفتر مبارزه با جرائم سازمان‌یافته و فساد آلبانی، پرونده‌ای علیه فعالیت‌های این گروه در دست بررسی داشته و در جریان آن به این نتیجه رسیده‌اند که مجاهدین خلق در حال نقض قوانین این کشور بوده‌اند.

پلیس آلبانی گفته برای این حمله مجوز رسمی از دادگاه داشته و قرار بوده برای پرونده مذکور، اسناد لازم از جمله کامپیوتر‌ها را از کمپ مجاهدین مصادره کنند. در جریان حمله پلیس به اشرف ۳، دست‌کم ۱۵۰ دستگاه کامپیوتر مصادره شده است. این سیستم‌ها برای انتشار توییت‌های هماهنگ علیه جمهوری اسلامی و البته سایر گروه‌های رقیب اپوزیسیون بوده که به صورت هماهنگ از مجاهدین حمایت می‌کنند.

اگر فیلم‌های حمله پلیس به کمپ سازمان مجاهدین را بار دیگر مرور کنید، معلوم است که عمده نیروهای این سازمان، افرادی با ظاهرفرتوت هستند که احتمالا به دلیل مشکلات پناهندگی و پیری و بی‌مکانی به آنجا پیوسته‌اند. این یعنی احتمالا این فرقه از مشکلات بسیاری از افراد سوءاستفاده کرده است.

سیستم‌های مصادره شده از کمپ سازمان مجاهدین در آلبانی

آسوشیتدپرس به توافقی میان سازمان مجاهدین و دولت آلبانی برای اسکان دادن این گروه بعد از انحلال کمپ اشرف در عراق اشاره کرده و جالب اینجاست که گفته بر اساس توافق امضا شده در سال ۲۰۱۳، قرار نبوده این سازمان در آلبانی هیچ فعالیت سیاسی انجام دهند و باید به قوانین این کشور پایبند می‌بودند.

آسوشیتدپرس گفته ساکنان کمپ ابتدا تلاش کردند جلوی مصادره کامپیوتر‌ها توسط پلیس را بگیرند و سران مجاهدین با پلیس همکاری نکرده‌اند به همین دلیل پلیس آلبانی دست به خشونت زده و از گاز اشک‌آور استفاده کرده است و در نتیجه این حمله، ۲۱ نفر از اعضای مجاهدین به بیمارستان منتقل شدند.

«شاهین قبادی» سخنگوی سازمان مجاهدین خلق در پاریس به رسانه آسوشیتدپرس گفته «رقم زخمی‌های سازمان ۱۰۰ نفر بوده و یک نفر به نام علی مستشاری هم جانش را از دست داده است.» البته وزارت کشور آلبانی مرگ یکی از اعضای مجاهدین به دلیل حمله پلیس را تایید نکرده و گفته باید منتظر نتیجه کالبدشکافی بمانیم.

آسوشیتدپرس درباره علت حمله پلیس به کمپ اشرف گفته «سازمان مجاهدین خلق پیش از این هم با افتخار گفته بودند که بار‌ها سیستم‌های ارتباطی دولت ایران و نهاد‌های دولت را هک کرده‌اند.»

کمپ مجاهدین در آلبانی

جالب اینجاست که روابط دیپلماتیک ایران و آلبانی از شهریور ۱۴۰۰ به بهانه «حمله گسترده سایبری ایران» به آلبانی قطع شده است. دولت آلبانی مدعی شده تهران پشت پرده حملات سایبری گسترده علیه این کشور بوده که با هدف تخریب زیرساخت دیجیتال دولت جمهوری آلبانی، فلج‌کردن خدمات عمومی، سرقت داده‌ها و اطلاعات تماس الکترونیکی از سیستم‌های دولتی انجام شده است.

به گزارش رویداد۲۴ این تنها خبر جالب روز سه‌شنبه نبود. با اختلاف چند ساعت، فرانسه هم اعلام کرد که اجازه برگزاری گردهمایی معروف سالانه مجاهدین خلق در پاریس را نمی‌دهد. پلیس فرانسه گردهمایی آتی «شورای ملی مقاومت ایران» را به دلیل آنچه «بیم حمله» به آن خوانده شده، لغو کرده است.

مجاهدین خلق آماده برگزاری تجمعی با حضور هواداران خود در مرکز پاریس برای روز شنبه ۱۰ تیر ماه بود اما پلیس فرانسه در نامه‌ای که خبرگزاری رویترز آن را رویت کرده و به امضای «لورن نونِز» رئیس پلیس پاریس رسیده، گفته «مخاطره امنیتی چشمگیری وجود دارد و از این رو این گردهمایی سالانه که از سال ۲۰۰۸ هر سال برگزار می‌شود، نباید امسال برپا شود.»

شاهین قبادی سخنگوی مجاهدین خلق در پاریس به رویترز گفته «دستور پلیس فرانسه برای ممانعت از برگزاری این گردهمایی بی‌اعتنایی به اصول دموکراتیک و تسلیم شدن به جمهوری اسلامی» بوده است.

سازمان مجاهدین خلق البته فعلا نیروهای سایبری خود را که در کمپ اشرف آلبانی مشغول بودند در اختیار ندارد و تلاش می‌کند با بیانیه و فضاسازی، شرایط را به نفع خود دهد. به همین دلیل سخنگوی آنها از روز گذشته بسیار پرکار بوده و علاوه بر مصاحبه، بیانیه‌ای هم صادر کرده‌اند که در آن گفته شده جمهوری اسلامی به فرانسه فشار آورده است.

این دو تحول خاص را باید در سایه تحول مهم دیگری که هفته‌های اخیر اتفاق افتاد بازبینی کرد. در هفته‌های گذشته اسدالله اسدی که به اتهام تلاش برای بمب‌گذاری در گردهمایی مجاهدین خلق در بلژیک به حبس محکوم شده بود، آزاد شد و جمهوری اسلامی نشان داد در مذاکرات دیپلماتیک موفق عمل کرده است؛ چنانچه در هیچ دوره‌ای نتوانسته بودند چنین ضربات سنگینی به این گروه تروریستی بزند؛ «حمله به کمپ اشرف، جلوگیری از همایش سالانه و آزادی اسدالله اسدی» سه ضربه سنگین به مجاهدین بود.

بیشتر بخوانید: تبارشناسی اپوزیسیون جمهوری اسلامی/ گروه‌هایی که به براندازی معتقدند، کدامند؟

سابقه حمله به سازمان مجاهدین در اروپا

این اولین بار نیست که فرانسه در تعامل با ایران، علیه مجاهدین خلق دست به عمل می‌زند. وقتی فاز مسلحانه مجاهدین آغاز شد، تعدادی از نیروهای آنها به عراق رفتند و  سال ۱۳۵۹ هم مسعود رجوی و ابوالحسن بنی‌صدر به فرانسه پناه بردند. فیروزه بنی‌صدر دختر ابوالحسن بنی‌صدر با مسعود رجوی ازدواج کرد که بعد از مدتی به طلاق انجامید و خود بنی‌صدر هم به مشکل اساسی با مسعود رجوی برخورد، به این ترتیب پایگاه سیاسی سازمان مجاهدین در فرانسه از دست رفت.

تا سال ۱۳۶۵ هم اعضای سازمان مجاهدین به همراه سران‌شان در فرانسه اسکان داشتند و دولت فرانسه در این سال اعضای گروه را اخراج کرد و در این زمان کل سازمان در کمپ اشرف عراق مستقر شدند و در کنار صدام حسین با ایران جنگیدند! عملیات آ،تاب، عملیات چلچراغ و عملیت فروغ جاویدان سه عملیات مهمی بود که آنها علیه ایران انجام دادند و جنایات زیادی در جریان این سه عملیات انجام دادند. هر سه عملیات البته به شکست آنها مواجه شد.

علت اخراج مجاهدین از فرانسه در سال ۱۳۶۵ توافقی بود که میان ایران و فرانسه برای آزادی گروگان‌های فرانسوی در لبنان صورت گرفته بود. ایران قول آزادی این گروگان‌ها در ازای اخراج مجاهدین را داده بود. با این حال فرانسه همچنان خانه امن سران مجاهدین خلق باقی ماند و هرچند اعضای رده پایین در کمپ اشرف عراق ساکن بودند، سران آن بعد از سقوط صدام به فرانسه مهاجرت کرده و در ویلاهایشان در حومه پاریس اقامت می‌کردند، اما توافق دیگری میان ایران و فرانسه، عیش سران مجاهدین را پایان داد.

سال ۱۳۸۲ در دولت سیدمحمد خاتمی، پلیس ضد تروریست فرانسه به ۱۳ پایگاه سازمان در حومه پاریس حمله کرد و مریم رجوی را به همراه ۱۶۵ تن از اعضای رده‌بالای سازمان مجاهدین دستگیر کرد. سازمان مجاهدین از این حادثه تحت عنوان «کودتای ۱۷ ژوئن ۲۰۰۳» یاد می‌کنند. بیانیه‌های سازمان مجاهدین خلق در آن تاریخ نشان می‌دهد حتی بیم استرداد مریم رجوی به جمهوری اسلامی هم وجود داشته است و به همین دلیل چندین تن از اعضای سازمان دست به تظاهرات اعتراضی، اعتصاب و خودسوزی زدند. دو تن از اعضای مجاهدین خلق به علت خودسوزی فوت شدند.

علی یونسی وزیر اطلاعات دولت خاتمی در بیانیه‌ای اقدام پلیس فرانسه را تحسین کرد و گفته بود «دیر یا زود کشور‌های دیگر همین کار را خواهند کرد. ما ازاین کار فرانسه خیلی خوشحال هستیم، فرانسه مهد قانون است.»

در همان زمان گزارشی تحت عنوان بولتن داخلی وزارت اطلاعات منتشر شده بود که اقدام فرانسه را «بی‌سابقه» خوانده بود. موضوع در فرانسه به حدی داغ بود که دولت رئیس آژانس ضد اطلاعات فرانسه را برای توضیح به خبرنگاران مامور کرد.

«پیر دی بوسکت دی فلورین» رئیس ضد اطلاعات DST فرانسه در یک کنفرانس خبری اعلام کرد «سازمان مجاهدین در حال تبدیل قرارگاه‌شان به مرکز بین‌المللی عملیات‌های تروریستی برای حمله به اهداف ایرانی در اروپا بودند.» پلیس فرانسه هم اعلام کرد «مریم رجوی زنی بی‌رحم است که مجاهدین را به سمت فرقه‌گرایی و ترور هدایت کرده است.»

با اینکه سران مجاهدین به ایران مسترد نشدند و بعد از مدتی آزاد شدند، اما گزارش‌هایی مبنی بر شرط ایران برای فرانسه در جریان مذاکرات هسته‌ای منتشر شد. در آن زمان دولت خاتمی در حال مذاکره با سه کشور اروپایی بر سر برنامه هسته‌ای بود. گفته می‌شد دستگیری و اخراج اعضای سازمان مجاهدین خلق از فرانسه، بخشی از شروط ایران برای پاریس در جریان مذاکرات هسته‌ای و یا حتی مذاکرات تجاری با این کشور بوده است.

آیا توافق در راه است؟

مجموعه این تحولات خبر از معامله‌هایی پشت پرده میان ایران و اروپا می‌دهد. ۲۰ خرداد معاون سیاسی دفتر رئیس جمهور از یک گفتگوی تلفنی ۹۰ دقیقه خبر داد. «محمد جمشیدی» گفت امانوئل مکرون رییس جمهور فرانسه با ابراهیم رئیسی تماس گرفته و گفت‌وگویی ۹۰ دقیقه‌ای با رئیس جمهور ایران داشته است.

تعبیر ایران از نتیجه این گفتگوی طولانی تلفنی تلاش فرانسه برای «تعامل با جمهوری اسلامی» بود هرچند خبرگزاری‌های فرانسوی در بازتاب این خبر رویکرد متفاوتی داشتند و محور گفتگو‌ها را «هشدار فرانسه به ایران برای ادامه ارسال پهپاد به روسیه» اعلام کردند. حافظه تاریخی روابط دیپلماتیک جمهوری اسلامی نشان می‌دهد هر گاه اروپا اقدامی علیه مجاهدین خلق انجام داده، به دلیل تعاملاتی بوده که ایران توانسته انجام بدهد و در بخش مذاکرات موفق عمل کرده و از این طریق جلوی عملیات تروریستی مجاهدین گرفته شده یا دست‌کم آنها را در تنگنا قرار داده است.

روز گذشته روزنامه آمریکایی واشنگتن‌پست از توافق میان ایران، آمریکا و اروپا خبر داده است. این رسانه آمریکایی گفته مذاکراتی از چند ماه پیش آغاز شده که هدف آن احیای برجام نیست، اما شامل شروطی برای کاهش تنش‌ها با غرب است. آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا گفته این گفتگو‌ها بخشی از تلاش دولت بایدن برای استفاده از دیپلماسی نرم و سطح بالا با هدف رسیدگی به چالش‌های خاورمیانه است.

حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه ایران هم سفر غیرمنتظره‌ای به قطر و عمان، دو کشوری که به میانجی ایران و غرب معروف‌اند، داشته است. علی باقری‌کنی مذاکره‌کننده اتمی و معاون سیاسی وزارت خارجه این کشور هم در توییتر خود از یک دیدار مهم درحاشیه سفر امیرعبداللهیان خبر داده است. او گفته در دوحه با انریکه مورا معاون هماهنگ‌کننده اتحادیه اروپا در امور خارجی دیدارو  درباره رفع تحریم ها گفتگو کرده‌اند.

در میان همه این اخبار، برخی کاربران امنیتی توییتر خبر داده‌اند که اتفاقات بزرگتری در راه است؛ توییت‌های آنها این گمانه را تقویت کرده که احتمال دارد مریم رجوی بازداشت شود. مشخص نیست این خبر واقعی باشد یا خیر، اما اگر دولت رئیسی بتواند از طریق بسترهای دیپلماتیک به چنین موفقیتی دست یابد، کاری کرده که هیچ یک از دولت‌های قبل نتوانسته‌اند به آن برسند و چنین اقدامی حتما در کارنامه او به عنوان پیروزی بزرگ ثبت خواهد شد.