افشای کدام سند مانع توافق ایران و آمریکا شد؟

رویداد۲۴ لیلا فرهادی: حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه ایران روز پنجشنبه ۲۶ مرداد برای اولین بار بعد از ازسرگیری روابط با عربستان، به ریاض سفر کرده است. آخرین وزیر خارجه ایران که به عربستان سفر کرد، محمدجواد ظریف بود که سال ۲۰۱۵ برای تسلیت درگذشت ملک عبدالله راهی ریاض شده بود. این سفر دومین اقدام مهم در راستای کاهش تنش‌ها با جهان در هفته‌های اخیر است.

هفته گذشته پس از دو سال کش و قوس برای احیای برجام، در نهایت ایران موفق شد به توافقی حداقلی با آمریکا دست پیدا کند که طی آن بخشی از اموال بلوکه شده ایران در خارج از کشور آزاد و در ازای آن پنج زندانی دوتابعیتی ایرانی-آمریکایی آزاد شدند.

حسین امیرعبداللهیان در اظهارنظری عجیب در یک نشست خبری به رسانه‌ها گفته تبادل زندانیان و آزادسازی اموال بلوکه شده ایران هیچ ارتباطی به هم نداشته‌اند. امیرعبداللهیان در این گفتگو به یک موضوع دیگر هم اشاره کرده و گفته زمانی که مذاکرات در مرحله‌ای نزدیک به توافق با آمریکا بوده، انتشار یک سند محرمانه، موانعی بر سر راه توافق ایجاد کرده است.

به نظر می‌رسد منظور وزیر خارجه از سند محرمانه، گزارشی بوده که نشریه «تهران تایمز» رسانه وابسته به خبرگزاری مهر متعلق به سازمان تبلیغات اسلامی منتشر کرده است.

اواخر تیر ماه و اوایل مرداد ماه «تهران تایمز» روزنامه انگلیسی‌زبان زیرمجموعه خبرگزاری مهر وابسته به سازمان تبلیغات دو گزارش که یکی از آن‌ها حاوی یک فایل صوتی بود را منتشر کرد و مدعی شده فایل صوتی مربوط به صحبت‌های محرمانه رابرت مالی نماینده معلق شده آمریکا در امور ایران است.

بیشتر بخوانید: سازمان تبلیغات به دنبال جلوگیری از احیای برجام است؟

تهران تایمز در گزارش اول مدعی شده بود «رابرت مالی» نماینده آمریکا در امور ایران، به دلیل گفتگو‌های محرمانه با یک دیپلمات ارشد ایرانی در سازمان ملل و تعاملات مشکوک او با مشاوران غیررسمی ایرانی‌تبار، به مرخصی بدون حقوق اجباری رفته است.

بر اساس گزارش این روزنامه انگلیسی زبان ایرانی، رابرت مالی در این فایل صوتی می‌گوید «احیای برجام اقدامی در جهت اعمال فشار بیشتر به ایران برای رسیدن به توافقی محکم‌تر، بسیط‌تر و طولانی مدت‌تر است که شامل برنامه هسته‌ای، موشکی و منطقه‌ای ایران هم خواهد بود.»

این گزارش در حالی متتشر می‌شد که راب مالی نماینده ویژه بایدن در امور ایران برکنار شده و پروانه امنیتی اش ابطال شده است. دولت بایدن دلیل اصلی «مرخصی اجباری» راب مالی را شرح نداده، اما برخی رسانه‌های جمهوری خواه آمریکا مدعی‌اند دلیل این برکناری، درز اطلاعاتی به رابط‌های خارجی بوده است. گفته می‌شود چند هفته قبل از این مرخصی اجباری، راب مالی با ایروانی نماینده ایران درسازمان ملل چند جلسه مستقیم داشته است. از آنجایی که مالی مسئول پرونده ایران در دولت بایدن بوده، گمان می‌رود منظور از درز اطلاعاتی به «رابط‌های خارجی»، همین دست اطلاعاتی است که به دست یک رسانه اصولگرای تندرو در ایران رسیده است.

تهران تایمز در گزارش خود عملا به هدف پشت پرده مدیران رسانه برای انتشار این فایل صوتی متنسب به راب مالی را اعلام کرده و گفته «در طول دوران تصدی گری مالی، ایالات متحده تحریم‌ها علیه ایران را بیشتر کرد و بر موج ناآرامی‌ها در کشور سوار شد و نشان داد دولت بایدن به دنبال تغییر رژیم در ایران است. مالی این سیاست را با جان و دل اجرا کرد.»

بلافاصله بعد از اظهارات امیرعبداللهیان، تهران تایمز گزارش جدیدی منتشر کرد و در آن به وجود اسناد محرمانه وزارت خارجه آمریکا اشاره کرد که ثابت می‌کند این کشور برای آشوب در ایران، نقش و برنامه‌ریزی فراوانی داشته است.

به گفته تهران تایمز، یکی از افراد اصلی که این طرح را تنظیم کرده، رابرت مالی بوده است. بر اساس این سند، «روزانه گروهی از معاونین شورای امنیت ملی آمریکا باید برای ارزیابی اطلاعات جاری ایران، جلسه داشته باشند. هر روز صبح باید گزارشی از وضعیت اعتراضات در ایران به رئیس جمهور بایدن ارائه شود و همه وزارتخانه‌ها و آژانس‌ها (اعم از امنیتی و غیرامنیتی) موظف به بررسی ظرفیت‌ها برای پشتبانی فنی از معترضان هستند.»

مسیح مهاجری مدیرمسئول روزنامه جمهوری اسلامی پیش از این گفته بود «رابرت مالی مذاکراتی با بعضی افراد ایرانی داشت و مسایل داشت به جایی می‌رسید که شاید حتی برخی از مقامات آمریکایی هم تا آن حد مطلع نبودند، اما تندرو‌های داخلی و کاسبان تحریم اطلاعات مربوط به مذاکرات را لو دادند، تا مذاکرات به جایی نرسد.»

خبر دیدار راب مالی با سعید ایروانی نماینده ایران در سازمان ملل اولین بار توسط نشریه بریتانیایی «فایننشیال تایمز» منتشر شده بود و اظهارات امیرعبداللهیان درباره تاثیر یک افشاگری بر توافق ایران و آمریکا نشان می‌دهد تحلیل‌ها در این‌باره درست بوده و رسانه متعلق به سازمان تبلیغات عملا با انتشار این گزارش، فرایند رسیدن به توافق با آمریکا را به تعویق انداخته است.

کارشکنی برخی جریان‌ها بر سر راه توافق بین ایران و غرب متوقف نشده است. خبرگزاری فارس در روزهای اخیر گزارش‌هایی درباره افشاگری تهران تایمز نوشته و گفته «برخی اصلاح‌طلبان مدعی شدند که رابرت مالی، با منافع ایران همراه بود و جریان خاصی از داخل ایران، او را لو داده و منجر به تعلیق مالی شده است» این در حالی است که «با انتشار سندی از طرح رابرت مالی برای اغتشاش در ایران، مشخص شد که تفاوتی در اهداف رابرت مالی و سایر آمریکایی‌ها همچون برایان هوک در قبال ایران وجود ندارد.»