ریشه «کینه شتری» جبهه پایداری با ظریف چیست؟ | تندروهای داخلی و جنگ‌طلبان تل‌آویو چگونه بر سر حذف ظریف به نقطه اشتراک رسیدند؟
رویداد۲۴ | داوود حشمتی: تابعیت قهری فرزندان ظریف بهانه‌ای برای جریانی ایجاد کرده تا به هر نحو ممکن تلاش کنند او را حذف کنند. اما آیا واقعا مساله آنها تابعیت فرزندان محمدجواد ظریف است؟ چرا در شرایطی که ایران از حمله وعده صادق 3 حرف می‌زند و اسرائیل از پاسخ به حملات؛ در شرایطی که وضعیت بازارهای سرمایه و کالاهای اساسی معیشت مردم را تنگ کرده، یک جریان خاص هیچ دغدغه‌ای در این زمینه ندارد و تمام وقت و انرژی خود را برای حذف ظریف حراج می‌کند؟ چرا در مقطع کنونی دشمنان داخلی و اسرائیلی ظریف به یک تقاطع رسیدند؟
۲۰۷ نفر از نمایندگان مجلس روز گذشته با فوریت بررسی لایحه دولت برای اصلاح قانون «انتصاب اشخاص به مشاغل حساس» مخالفت کردند. این نمایندگان که اتفاقاً به تازگی سهم خودشان را از دولت وفاق با انتصاب استانداران کاملاً همسو با خود دریافت کرده بودند، در این زمینه در کنار تندروهای مجلس قرار گرفتند. حالا قرار است به زودی اصل طرح به بررسی و رای مجلس گذاشته شود. این موضوع از دو منظر داخلی و خارجی قابل بررسی است.
مخالفت شخصی با ظریف
واقعیت این است که تمرکز جریان داخلی مخالف دولت بر روی ظریف هم ریشه در مخالفت شخصی با او دارد هم پایه در مخالفت با تفکر او.
بعد از خروج دولت روحانی از پاستور، حدفاصل سالهای ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۲ ظریف کاملاً در سکوت قرار داشت. اما از سال گذشته بحث‌های خود را با یک نشست در کلاب هاوس آغاز کرد و حضورش در رسانه ها را گسترش داد. تاجایی که جریان مدافع رئیسی به شدت نگران بود که ظریف قصد حضور در انتخابات را داشته باشد. اما ظریف صراحتاً و با شدت حضورش در انتخابات را تکذیب کرد.
با این حال مساله حضور او در رسانه‌ها برای آنها قابل حل نبود. از جمله، سایت «فردا نیوز» نزدیک به قالیباف در تحلیلی نگرانی خود را از احتمال فعالیت ظریف برای انتخابات مجلس بیان کرد. به اعتقاد آنها (که زمان نشان داد تا چه اندازه غلط بود) ظریف برای بازگشت لاریجانی به مجلس در حال فعالیت است. انتخابات مجلس برگزار شد و به ابتدای سال ۱۴۰۳ رسیدیم. با سقوط هلی‌کوپتر ابراهیم رئیسی شرایط اما به طور کامل تغییر کرد.
با تایید صلاحیت پزشکیان، ظریف تمام‌قد در حمایت از او وارد میدان شد و شهر‌به‌شهر برای جمع کردن رای برای او سفر کرد. وقتی تنها ده دقیقه فرصت پیدا کرد در یکی از برنامه‌های تلویزیونی به همراه پزشکیان حاضر شود، پاسخ قاطعش را به همه تخریب های دوسال قبل داد. در نهایت هم، عملکرد او و ستادهای پزشکیان «تیم برنده» را ساخت و پزشکیان در میان بهت و حیرت هواداران جلیلی و رئیسی به ساختمان ریاست جمهوری رفت.
بیشتر بخوانید:
ببینید| نطق تند کوچک‌زاده علیه ظریف و عراقچی| راه را برای لیبرال‌ها باز می‌کنند
حالا اما برای جریان رقیب وقت انتقام بود. صرفنظر از انتقام انتخابات گذشته آنها احساس می‌کنند ممکن است ظریف در آینده نیز دارای پتانسیل‌هایی باشد. از همین رو تلاش می‌کنند تا او را به هر ترتیب ممکن از پاستور دور کنند.
مخالفت گفتمانی
جریان نوپایداری (شریان و امنا) در مجلس البته از زاویه دیگری هم دنبال حذف ظریف هستند. از نگاه آنها ظریف در نقطه مقابل تفکر سعید جلیلی و مجموعه نوپایداری‌ها قرار دارد. تجربه در سه انتخابات ۹۲، ۹۶ و ۱۴۰۳ به آنها ثابت کرده که هرگاه گفتمان تعامل‌گرا با جهان – که محمدجواد ظریف نماینده آن است- در عرصه انتخابات حضور داشته، رقابت را واگذار کرده‌اند. تحلیل آنها این است که تا وقتی تفکر برجامی ظریف در ایران نفس می‌کشد، مردم اقبالی به تفکر جنگ‌طلب جلیلی نخواهند داشت. بنابراین راه‌حل‌شان تقویت گفتمان جلیلی نیست، بلکه حذف تفکر ظریف است.
از نگاه آنها بودنشان در نبودن تفکر ظریف تعریف می‌شود. لذا تمام حیثیت خود را برای حذف او از هر منصبی در دولت به میدان آورده‌اند؛ حتی اگر این منصبْ پستی تشریفاتی باشد.
همگرایی با تل آویوو
مخالفان ظریف اما تنها به مخالفان داخلی او محدود نمی‌شود. او مخالفانی قدرتمند هم در جهان و منطقه دارد؛ به ویژه تفکر جریان نتانیاهو در تل آویوو. ظریف تنها کسی بود که طی دو سال گذشته با مصاحبه و کتاب و مقالات نشان داد پروژهٔ امینتی‌سازی پرونده هسته‌ای ایران، یک پروژه اسرائیلی است که با همکاری کانون‌های مالی و سیاسی در آمریکا اجرایی شده و می‌شود.
از سوی دیگر اسرائیل ظریف را -همچون جریان رقیب داخلی- معمار برجام می‌داند؛ برجامی که آمده بود تا علاوه بر رفع تحریم‌ها پرونده هسته‌ای ایران را عادی‌سازی کند. روندی که تا آمدن ترامپ و برهم‌خوردن برجام با تلاش‌های نتانیاهو از خارج و مخالفان داخلی برجام، برقرار بود.
حالا حذف ظریف برای هر دو دسته از جنبه‌های گوناگون سودمند و البته جزو اولویت برنامه‌ها قرار گرفته است. واقعیت این است که میان تندروهای داخلی و جریان نشسته در تل آویوو بر سر حذف ظریف همصدایی عجیبی مشاهده می‌شود که قابلیت واکاوی بیشتری دارد.
