احیای دیپلماسی در ژنو | رضا نصری: می‌توان به مذاکره با اروپا امیدوار بود | مرتضی مکی: گامی رو به جلو است
رویداد۲۴| انتشار خبر ازسرگیری مذاکرات هسته‌ای بین ایران و اروپا در ژنو هرچقدر که رادیکال‌های مخالف دولت را عصبانی و نگران کرده، اصلاح‌طلبان و حامیان دولت را امیدوار خوشبین کرده است.
نگاهی به رسانه‌های اصلاح‌طلب نشان می‌دهد که به این دور از گفتگو‌ها خوشبین هستند و از احیای دیپلماسی در این دوره زمانی استقبال می‌کنند.
در همین راستا رضا نصری، تحلیلگر مسائل بین‌المللی در مصاحبه با روزنامه شرق گفته: «می‌توان به مذاکرات ژنو امیدوار بود؛ چون متأسفانه اکنون دو طرف (ایران و اروپا) در یک مسیر فزاینده تنش قرار دارند. از طرف دیگر بعد از مجوز آمریکا و فرانسه برای استفاده کی‌یف از سلاح‌های دوربرد در خاک روسیه، به نظر می‌رسد جنگ اوکراین وارد فضای جدیدی شده است که می‌تواند امنیت اروپا را به شکل جدی تحت‌الشعاع قرار دهد. حالا در چنین شرایطی اگر دونالد ترامپ پشت ناتو و اروپا را خالی کند، بحران امنیتی اروپایی‌ها دوچندان خواهد شد. از این‌رو به نظر من اکنون اتحادیه اروپا و سه کشور اروپایی به نحوی سعی در بازبینی و بازخوانی سیاست خارجی خود دارند که اتفاقا مذاکرات ژنو با ایران می‌تواند یکی از نمود‌های این بازخوانی در سیاست خارجی اروپایی‌ها باشد که تا پیش از روی کار آمدن دولت دونالد ترامپ یک محک و ارزیابی از تهران داشته باشند و مذاکرات خود را پیش ببرند. البته موضوع تنها به ایران محدود نمی‌شود. به نظر من اروپایی‌ها در این بازبینی سیاست خارجی خود حتی سعی دارند بازخوانی‌ای در روابط با چینی‌ها داشته باشند و ببینند که بعد از روی کار آمدن دونالد ترامپ چگونه می‌توانند روابط خود را با پکن در ریل جدیدی قرار دهند. واقعیت امر این است که با روی کار آمدن دونالد ترامپ وارد دوره‌ای جدید و یک دوره گذار می‌شویم که همه طرفین مجبورند بازخوانی‌ای در روابط و سیاست خارجی خود داشته باشند.»
او معتقد است که «موضوع مذاکرات ایران و اروپا در ژنو ارتباطی به موضوع صدور قطعنامه یا احتمال فعال‌شدن مکانیسم ماشه ندارد» و بنای آن در نیویورک و در جریان سفر عراقچی و پزشکیان به آمریکا گذاشته شده است.
مرتضی مکی، تحلیلگر سیاست خارجی نیز به روزنامه «هم‌میهن» گفته: «هر تحرک و سیگنالی که ایران را به مذاکرات نزدیک کند، گامی رو به جلو محسوب می‌شود. ما در شرایط بسیار سختی قرار داریم. فشار بر ایران به بهانه هسته‌ای هم یک ادعای غیرواقعی است. اگر کشور‌های اروپایی می‌خواستند سیاست مهار هسته‌ای ایران را در پیش بگیرند، قطعاً از ابتکاری که ایران در مذاکرات با آقای گروسی در تهران پیشنهاد داد استقبال می‌کردند. ولی قصه، چیز دیگری است. اروپایی‌ها در حال حاضر در اوکراین تحت فشار هستند. در حوزه خاورمیانه و حمایت از اسرائیل بسیار در تنگنا قرار دارند. سرریز این فشار‌ها را روی ایران می‌ریزند که مدعی هستند در این بحران‌ها – به خصوص اوکراین – درگیر است.»
به گفته او «در عین حال اروپایی‌ها بر این نکته هم واقف هستند که هیچ راهی جز گفتگو با ایران نمی‌تواند به کاهش تنش در منطقه منتهی شود. شاید گفت‌وگویی که آخر هفته انجام می‌شود ابعاد محدودی داشته باشد، اما باید از آن استقبال کرد. گامی برای آغاز مذاکرات با اروپا و سپس آمریکاست.»
روزنامه دنیای اقتصاد نیز از شروع دور جدید مذاکرات استقبال کرده و نوشته: «آغاز گفتگو‌های ایران و اروپا در شرایطی است که روابط تهران و پایتخت‌های اروپایی در بدترین دوران خود به سر می‌برد. طیفی از مسائل روی میز ایران و تروئیکا وجود دارد که نیازمند توجه از سوی طرفین است. این مسائل به ویژه پس از اعمال تحریم‌های ایران ایر و کشتیرانی و به ویژه صدور قطعنامه ضد ایرانی در نشست هفته گذشته شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که با هدایت تروئیکای اروپایی انجام شد، بیش از پیش پیچیده و دشوار شده است؛ بنابراین گام اول این است که ایران و تروئیکا به ویژه تهران و برلین بتوانند نسبت به حل و فصل مشکلات دوجانبه خود اقدام کرده و سپس به مسائل دیگر به ویژه هسته‌ای ورود کنند؛ بنابراین به نظر می‌رسد اهمیت مذاکرات روز جمعه از این حیث است که یک گام رو به جلو و فراتر از مذاکره درباره مذاکره است. به نوعی یک مشارکت مجدد اولیه پس از ۲ سال تنش.»
