معرفی مشخصات موشک IRIS-T

رویداد۲۴| حسین فلاحی: IRIS-T، یک موشک هدایت شونده هوا به هوا است که توسط دیل بی جی تی دیفنس (Diehl BGT Defense) به عنوان بخشی از یک پروژه چند ملیتی به رهبری آلمان ساخته شده است. این موشک قرار است جایگزین موشک‌های AIM-۹ سایدوایندر مورد استفاده کشور‌های عضو ناتو شود.

IRIS-T در دسامبر ۲۰۰۵ با نیرو‌های هوایی کشور‌های شرکت کننده در این پروژه از جمله آلمان، یونان، ایتالیا، نروژ، سوئد و اسپانیا وارد خدمت شد. مشتریان صادراتی IRIS-T اتریش، آفریقای جنوبی، عربستان سعودی و تایلند هستند. IRIS-T بر روی هواپیما‌های جنگنده یوروفایتر تایفون، اف-۱۶ فالکون، F/A-۱۸، تورنادو و گریپن مستقر شده است.

توسعه موشک هدایت شونده هوا به هوا IRIS-T

مرحله توسعه IRIS-T در سال ۱۹۹۸ آغاز شد. این موشک توسط یک کنسرسیوم شش کشوری متشکل از کشور‌های اروپایی آلمان، یونان، نروژ، ایتالیا، اسپانیا و سوئد توسعه یافت. دیل بی جی تی دیفنس پیمانکار اصلی این برنامه بود. دیگر شرکت‌های بزرگ درگیر در این پروژه ام بی دی ای، هلنیک ایرواسپیس، نامو رافوس، اینترنشنال د کامپوزیت  و ساب بوفورس داینامیکس بودند.

تاریخچه IRIS-T

اولین موشک IRIS-T در مارس ۲۰۰۲ از یک اف-۴ شلیک شد که اصابت موفقیت آمیز داشت. در اکتبر ۲۰۰۳، دیل بی جی تی دیفنس تایید نهایی را از اداره فدرال فناوری و تدارکات نظامی (BWB) دریافت کرد تا مقدمات تولید سری این موشک را آغاز کند. در دسامبر ۲۰۰۴، اداره فدرال فناوری و تدارکات نظامی به نمایندگی از هر شش کشور اروپایی درگیر، قراردادی یک میلیارد یورویی با دیل بی جی تی دیفنس  برای تولید سری موشک IRIS-T منعقد کرد.

سازگاری کامل IRIS-T با موشک سایدوایندوایندرامکان استفاده از موشک IRIS-T را در هر دو رابط آنالوگ و دیجیتال هواپیما‌های جنگنده پیشرفته فراهم می‌کند. این موشک با موفقیت بر روی هواپیمای اف-۱۶ لاکهید مارتین مستقر شده است. نیروی هوایی اسپانیا و نیروی هوایی سوئد نیز IRIS-T را به ترتیب در هواپیما‌های F/A-۱۸ و JAS ۳۹ گریپن خود مستقر کردند.

سفارشات و تحویل موشک IRIS-T

نیرو‌های مسلح اتریش اولین مشتری صادراتی بود که در پایان سال ۲۰۰۵ قراردادی برای موشک‌های IRIS-T منعقد کرد. در می ۲۰۰۸، آفریقای جنوبی قراردادی را با شرکت دیل بی جی تی دیفنس برای تامین موشک‌های IRIS-T برای هواپیمای گریپن خود منعقد کرد.

در سپتامبر ۲۰۰۹، دیل بی جی تی دیفنس قراردادی را از عربستان سعودی برای تحویل موشک IRIS-T برای استقرار بر روی هواپیما‌های جنگی یوروفایتر تایفون و تورنادو نیروی هوایی عربستان سعودی دریافت کرد. بیش از ۴۰۰۰ موشک IRIS-T که در ابتدا توسط کنسرسیوم سفارش داده شده بود تا پایان سال ۲۰۱۲ تحویل داده شد.

طراحی و ویژگی‌های موشک هدایت شونده هوا به هوا IRIS-T

موشک IRIS-T دارای طراحی بدنه بالدار با دم کنترل شده است که با استفاده از اجزای کاملاً جدید ساخته شده است.  بخش‌های اصلی موشک شامل بخش هدایت، سرجنگی، موتور موشک و بخش کنترل با باله و پره جت می‌شود.

این موشک دارای طول کلی ۲.۹۴ متر، قطر بدنه ۱۲۷ میلی متر و وزن کلی ۸۹ کیلوگرم است. موشک IRIS-T برای درگیری موفق با هدف، هم به قابلیت قفل قبل از پرتاب (LOBL) و هم قفل پس از پرتاب (LOAL) مجهز شده است. این موشک‌ می‌تواند اهداف پرنده را در برد ۲۵ کیلومتری رهگیری کند.

جستجوگر IR و سیستم کلاهک IRIS-T

جستجوگر تصویربرداری مادون قرمز (IR) با نرخ بالای ردیابی هدف و پردازش هوشمند تصویر، تصاویری با وضوح بالا تولید می‌کند. این موشک به دلیل زاویه دید بسیار وسیع، قابلیت دفاع ۳۶۰ درجه را ارائه می‌کند و اهداف را می‌توان توسط رادار هوابرد یا دید روی کلاه ایمنی تعیین کرد.

بیشتر بخوانید: مشخصات موشک کروز Kh-۵۹

IRIS-T مجهز به یک فیوز مجاورتی و یک سر جنگی تکه تکه شده با قابلیت انفجار قوی است که قابلیت ضد موشکی را در برابر موشک‌های ورودی ارائه می‌کند. ویژگی قفل پس از پرتاب امکان درگیری اهداف در نیمکره عقب را فراهم می‌کند.

پیشرانه موشک IRIS-T

پیشرانه موشک IRIS-T توسط یک موتور سوخت جامد انجام می‌شود که توسط نامو (Nammo) توسعه داده شده است. مکانیزم رانش حداکثر سرعت ۳ ماخ را برای موشک فراهم می‌کند.

مشخصات فنی کلی IRIS-T

نوع: موشک هدایت شونده هوا به هوا

ورود به خدمت: دسامبر ۲۰۰۵

سازنده: دیل بی جی تی دیفنس

اپراتور‌های اولیه: آلمان، یونان، ایتالیا، نروژ، سوئد و اسپانیا

سرعت: بیش از ۳ ماخ

برد:  ۲۵ کیلومتر

پلتفرم ها: هواپیما‌های جنگنده یوروفایتر تایفون، اف-۱۶، اف/ای-۱۸، تورنادو و گریپن