قانعی راد، رییس انجمن جامعهشناسی ایرانٰ و حریرچی، جامعهشناس در گفت و گو با رویداد۲۴ تشریح کردند
ریشه شوخی با ثبت‌نام در انتخابات ریاست جمهوری
یک جامعهشناس معتقد است، شوخی با ثبت نام در انتخابات تبلیغی علیه دولت فعلی است و کسانی که این فضا را برای تبلیغ علیه دولت ایجاد میکنند نمی‌دانند با ایجاد چنین فضاهایی و شوخی با انتخابات، تنها رقیب را از دور خارج نمیکنند بلکه کل بدنه نظام را دست میاندازند و به آن ضربه میزنند.
رویداد۲۴- یک جامعهشناس معتقد است، شوخی با ثبت نام در انتخابات تبلیغی علیه دولت فعلی است و کسانی که این فضا را برای تبلیغ علیه دولت ایجاد میکنند نمی‌دانند با ایجاد چنین فضاهایی و شوخی با انتخابات، تنها رقیب را از دور خارج نمیکنند بلکه کل بدنه نظام را دست میاندازند و به آن ضربه میزنند.
1636 نفر در دوازدهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری ثبت‌نام کردهاند. این موج عظیم و عجیب ثبتنامها جدا از اینکه تبدیل به سوژه طنز در حاشیه ثبت‌نام ریاستجمهوری شده این سوال را هم در ذهن خیلی از افراد به وجود آورده است که چرا عدهای از مردم حاضر شدهاند تبدیل به سوژه شدن در مقابل خبرنگارها را به جان بخرند و برای ثبت نام به وزارت کشور بروند؟
آغاز ثبت‌نام ناشناسها
با آغاز ثبت‌نام انتخابات ریاستجمهوری در وزارت کشور، خبرنگاران زیادی آمده بودند تا سوژه‌های ناب خبری از دل این ثبت‌نام بیرون بکشند. عکاسان دوربین به دست منتظر بودند افراد سرشناس و مردم عادی که به دلایل مختلف راهشان به سمت وزارت کشور کج شده بود؛ وارد شوند.
خیلیها با لباسهای محلیشان آمده بودند، خیلیها با دمپایی، خیلیها با تیپهای عجیب و غریبشان، خیلیها هم با یک تیپ ساده و معمولی آمده بودند، اما همین که شناخته شده نبودند کافی بود تا سوژه عکاسها و خبرنگارها قرار بگیرند.
امیرمحمود حریرچی، جامعهشناس در خصوص موج عظیم ثبتنامها برای انتخابات ریاستجمهوری در گفتوگو با رویداد۲۴ گفت: همیشه همه چیز را به شوخی گرفتیم، این هم همینطور، افرادی که در دورههای قبلی به مقام ریاستجمهوری رسیدند، این جرات را به بقیه دادند تا برای ثبت‌نام به وزارت کشور بیایند.
اکثر کسانی که برای ثبت‌نام به وزارت کشور آمده بودند هیچ تخصص و تجربهای برای این کار نداشتند اما به نظر میرسد با ورود عده زیادی از افراد بیتخصص در پستهای بالای مملکتی قبح این شغلها برای مردم شکسته شده و همه خود را در جایگاهی میبینند که شایستگی تصاحب چنین شغلهایی را دارند.
حریرچی در این مورد گفت: اگر مقامهای بالای مملکتی در حد و اندازه باشند، هیچ کس جزات نمیکند با انتخابات شوخی کند. در حال حاضر هیچکس سرجای خودش بند نیست. دموکراسی کشور ما هم این شکلی شده است.
همچنین محمدامین قانعی راد، رییس انجمن جامعهشناسی ایران در این خصوص به رویداد۲۴ گفت: تصادفی بودن و غیرقابل پیش بینی بودن کسانی که برای انتخابات میآیند و تایید می شوند، این تمایل را در شهروندان عادی ایجاد می‌کند که هر شغلی را تصاحب کنند همانطور که خیلی از هنرمندان و ورزشکاران و دیگر کسانی که تخصص و کارآیی لازم را نداشتند این شغلها را تصاحب کردند.
سوژهسازیها چه بلایی سر انتخابات میآورد؟
بسیاری از مردم عادی که در روز اول برای ثبت‌نام به وزارت کشور آمده بودند به لطف عکسهای عکاسان و سوژه سازیها و طنزپردازیهای خبرنگاران سوژه شبکههای مجازی شده بودند. اما این از سیل آدمهای ناشناسی که در روز دوم برای ثبت‌نام به وزارت کشور آمده بودند، چیزی کم نکرده بود.
جوان 19 سالهای برای ثبت‌نام آمده بود، میگفت: به خانوادهاش خبر نداده است. او معتقد بود رئیسجمهور فقط باید مطیع رهبر باشد و دیگر ملاکها چندان مهم نیست.
پیرمردی آمده بود تا ثبت‌نام کند، لباسی با طرح پرچم ایران پوشیده بود، قرآن در دست داشت و معتقد بود نوکر مردم ایران است.
به نظر میرسد یکی از عواملی که میتواند مردم را از رفتن پای صندوق های رای باز دارد همین شوخی با انتخابات است. در حاشیه سوژه‌های انتخاباتی خیلی از مردم بیان کردند حضور در چنین انتخاباتی که همه آن را به شوخی گرفتند کار درستی نیست.
حریرچی اظهار کرد: سوژه کردن این افراد یک ضدتبلیغ برای حضور مردم در انتخابات است. رسانهها می توانند حضور مردم را طور دیگری نشان دهند مثلا حضور مردم برای رای دادن را نشان دهند. اینکه رسانهها این افراد را دوره میکنند دست اندازی به نظام و توهین به مردم است.
قبح ریاستجمهوری شکسته شد
روز سوم با سوژه‌های جدید برای طنزپردازی آغاز شد، تعداد شهروندانی که برای ثبت‌نام آمده بودند از دو روز قبل خیلی بیشتر بود.
اگرچه این افراد برای خبرنگارن و فضای مجازی سوژه محسوب می شدند اما اکثرشان با قصدی جدی برای ثبت‌نام و با این گمان آمده بودند که شانس رئیسجمهور شدن دارند. چرا موج عظیمی از مردم با خود فکر میکنند که میتوانند رییسجمهور شوند؟
قانعیراد گفت: ما چیزهایی را در جامعه خودمان دم دستی کردیم. منزلت پایگاه شغلی و اجتماعی را کاهش دادیم. ریاستجمهوری باید دارای منزلت باشد. وقتی افرادی بدون پشتبانه سیاسی و برخورداری از تجربه کار کردن در حزب پستهای بالای کشور را اشغال میکنند، مردم هم با خود فکر میکنند این هم شغلی است مانند شغلهای دیگر، شاید شانس آوردیم و رئیسجمهور شدیم.
شعارهای کلیشهای حرفی برای گفتن دارد
خیلی از کسانی که برای ثبت‌نام آمده بودند چند شعار مشترک داشتند، «اصلاح سیستم بانکیآ و «بهبود وضعیت اشتغال» بیشترین اشتراک را در میان شعارهای انتخاباتی ناشناختهها داشت.
فردی پلاکارد به دست آمده بود، روی پلاکاردش نوشته بود: «با تیشه آمدهام برای قطع ریشه فساد».
این وجه اشتراک در شعارها نشان میدهد مردم فقط برای خودنمایی به وزارتکشور نیامدهاند بلکه شاید هدفهای جدیتری داشته باشند.
حریرچی بیان کرد: تنها دلیل حضور این جمعیت برای ثبت‌نام خودنمایی نیست. اینکه اکثر افرادی که میآیند شعارهای یکسانی در مورد وضع اقتصاد و اشتغال و... میدهند، شعارهایی که مربوط به ضعفهای دولت فعلی می‌شود این را به ذهن میرساند که این روند تبلیغی علیه دولت فعلی است.
پایان ثبت‌نام ناشناسها
خیلیها آمدند عکس گرفتند، سوالهای خبرنگاران را پاسخ دادند و در نهایت ثبت‌نام کردند. خیلیها هم پشت در ماندند و در ازدحام جمعیت خبر آمدنشان گم شد.
به نظر میرسد. حضور این تعداد از افراد ناشناخته برای ثبت‌نام در انتخابات ریاستجمهوری یا به عبارتی دیگر شوخی با ریاستجمهوری دلایل مختلفی دارد. خیلی از این افرادی که به وزارتکشور مراجعه کردهاند گفتهاند که به دلیل دیده شدن اینجا آمدهاند. آنها این پنج روز را فرصت مناسبی برای بیشتر دیده شدن میدانند. برخی دیگر از این افراد میدانند قرار است ردصلاحیت شوند و یا حتی سوژه رسانهها و فضای مجازی اما، این سوژه شدن را به جان خریدهاند تا حرفشان را به گوش همه برسانند. آنها معتقداند این پنج روز فرصت خوبی است تا حرفهایشان شنیده شود.
در هر حال اینکه یکی از مهمترین مسائل کشور به سوژه شوخی و طنز تبدیل شده است در درجه اول به بدنه نظام ضربه میزند و شورانتخاباتی را در مردم از بین میبرد.
حریرچی با تاکید بر اینکه این فضا ضدتبلیغی برای دولت است در پایان گفت: کسانی که این فضا را برای تبلیغ علیه دولت ایجاد میکنند نمی‌دانند با ایجاد چنین فضاهایی و شوخی با انتخابات، تنها رقیب را از دور خارج نمیکنند بلکه کل بدنه نظام را دست میاندازند و به آن ضربه میزنند.
