زنان و انتخابات

زنان به عنوان نیمی از جمعیت جهان می توانند تأثیر گذار در امور سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی باشند. متأسفانه این اکثریت خاموش جامعه در کشورهای در حال توسعه در گوشه انزوا قرار گرفته و اگر هم صدائی داشته باشند برای تائید باورهای مرد سالارانه است.

در تاریخ معاصر جهان، زنان با گرفتن حق رأی تا حدودی در عرصه مشارکت سیاسی حضوری پررنگ را به نمایش گذاردند و سکوی عدالت سیاسی جنسیتی را به تعادل رسانده‌اند. در این یادداشت نگاهی گذرا به پیشینه تاریخی حق رأی زنان در کشورهای جهان و ایران خواهیم داشت.

حاکمان وقت کشور نیوزیلند توانستند اسم میهن شان را به عنوان نخستین کشور مستقلی به ثبت برسانند که حق رأی زنان را به رسمیت شناخته است به نحوی که در سال ۱۸۹۳، قانون انتخابات به نفع حضور سیاسی زنان تغییر یافت و در سال ۱۸۹۳ زنان برای نخستین بار در انتخابات ملی آن کشور شرکت کردند.

البته تا سال ۱۹۱۹، زنان در نیوزیلند حق نامزدی برای انتخابات مجلس را نداشتند. اما در ایران پس از نهضت مشروطه و آغاز فعالیت مجلس، مردم ایران برای نخستین بار با انتخاب نمایندگان خود برای حضور در مجلس شورای ملی، در امور سیاسی مشارکت مستقیم پیدا کردند. در نخستین نظام‌نامه انتخابات زنان از حق رأی اعم از انتخاب شدن یا انتخاب کردن محروم ماندند در نظام‌نامه مجلس شورا زنان در ردیف خارج شدگان از دین اسلام، دیوانگان، تبعه خارجه، دزدان و قاتلین، گدایان و متکدیان و اشخاصی که کمتر از25 سال داشتند؛ فاقد حق رأی شناخته شدند. در دوره اول مجلس شرایط انتخاب کنندگان و انتخاب شوندگان عبارت بودند از:

۱ – باید متدین به دین حنیف اسلام باشند و فساد عقیده نداشته باشند.

۲ – هنگام سوگند، باید به قرآن مجید سوگند یاد نمایند.

۳ – طایفه نسوان از انتخاب کردن و انتخاب شدن محرومند.

در ایران از سال1963 حق رإی زنان به رسمیت شناخته شده است و از این تاریخ به بعد زنان در پروسه انتخابات شرکت داشته اند و در باور نگارنده زنان به عنوان نیمی از ساکنان جمعیت کشورحق دارند در اکثریت امور سیاسی هم ابراز نقش کنند همچنان که در عرصه های شورای شهر و مجلس شورای اسلامی حضور دارند بودنشان هم در مجلس خبرگان یک امر ضروری است چون مشکلات و نیازمندی های جامعه فقط مخصوص مردها نیست و جامعه زنان هم حق و حقوقی دارند که باید ابراز داشته شود و در قالب سیاست ها کشوری رنگ عمل به خود بگیرد.

زنان امسال در هفتم اسفند بار دیگر پای صندوق های رإی می روند با ذکر این خلاء که هیچ کدام از اشخاصی که برای مجلس خبرگان اسم نویسی کرده بودند تائید نشدند و شایان ذکر است که در فضای تائید شورای نگهبان؛ تفکرات مردسالارانه حاکم است و هیچ خانمی در این شورا وجود ندارد و اگر بستر اینگونه است چرا به خانم ها اجازه داده می شود که در علوم دینی درس بخوانند و به مرتبه اجتهاد برسند و در دانشگاه های علمی کشور اجازه تدریس داشته باشند؟ زنان با باوری راسخ و اعتقادی ماندگار بار دیگر وارد کارزار قدیمی (انتخابات مجلس) می شوند البته با چشم داشتی به آینده (حضور در مجلس خبرگان) در کارزار سیاسی ابراز نقش می کنند. با امید اینکه حامیان حقوق زنان در مجلس خود پیشنهاد دهنده قوانینی که حقوق زنان را نادیده می گیرد در مجلس نباشد.

*روزنامه نگار