آبدانان، شهر بزرگترین آکواریوم طبیعی دنیا
به آبدانان شهر آثار تاریخی و جاذبه‌های طبیعی بیایید.
رویداد۲۴- به آبدانان شهر آثار تاریخی و جاذبه‌های طبیعی بیایید.
به گزارش رویداد۲۴، منطقه ایلام، بقعه امامزاده سید صلاح الدین محمد (ع) مربوط به دوران سلجوقی – ایلخانی است و از نظر سبک معماری، به بنای دانیال نبی در شهرستان شوش از استان خوزستان شبیه است و از گچ و آجر ساخته شده و دارای گنبد دوپوش و نیم کروی داخلی است که در جنوب این امامزاده و در روستای جابر انصار، امامزاده پیرمحمد واقع شده است.
امامزاده سید محمد کوه نشین همراه با برادر بزرگوارش امامزاده سید احمد کوه نشین از نوادگان امام موسی کاظم (ع) از امامزاده‌هایی هستند که به فاصله یک کیلومتری از هم در شرق روستای سراب نقل در کله باد کبیرکوه شهرستان آبدانان قرار دارند.
امامزاده سید محمد و سید احمد کوه نشین به فاصله حدود صد کیلومتر از شهرستان آبدانان قرار دارند که تا چندسال قبل فقط از طرف ماژین دره شهر راه ارتباطی مناسب به این دو امامزاده وجود داشته است که در سال ۸۹ با احداث جاده مناسب، راه دسترسی به آن از آبدانان – سرابباغ – گل گل و سراب نقل و جاده کوهستانی مواز می‌باشد که علت معروفیت آنها به دلیل زندگی این امامزادگان بزرگوار در بالای کوه برای مبارزه با خلفای عباسی بوده است.
امامزاده شاه احمد در روستای هلیوه آبدانان در فاصله‌ای چند کیلومتری از این دو امامزاده بزرگوار به عنوان اماکنی مذهبی و میعادگاهی برای عاشقان و ارادتمندان به ذریه پاک رسول الله می‌باشند.
اماکن تاریخی
قلعه باستانی پشت قلعه در چهار کیلومتری جنوب شهر آبدانان قرار دارد و از قسمت‌هایی مانند در ورودی، بارو، برج‌ها، شاه نشین و تونل انتقال آب ساخته شده است که مصالح بکار برده شده در این بنا ملات، گچ نیمکوب و سنگ می‌باشد.
مساحت این بنا حدود هفت هزار متر مربع است و باروی بیضی شکل قلعه دورتادور قلعه فرا گرفته و در قسمت‌هایی از بین رفته و در سالم‌ترین جا‌ها ارتفاعی حدود ۴ متر دارد که این دیوار دارای قطری متغیر و بین ۹۰ تا ۱۳۰ سانتی متر است. نورالدین مرادی دبیر مطالعات اجتماعی در مدارس آبدانان گفت: این قلعه با توجه به عواملی مانند مصالح بکار برده شده در ساخت آن، نحوه اجرای طاق‌ها، مطالعه و بررسی سفال‌های سطحی، پلان و نقشه تپه و مقایسه با سایر آثار دوران ساسانی، متعلق به دوران ساسانی است که در دوران اسلامی هم به حیات خود ادامه داده است.
قلعه هزاردر نیز یکی از قلعه‌های باستانی مهم در آبدانان می‌باشد که نسبت به دیگر آثار تاریخی سالم‌تر بوده و متعلق به دوران ساسانی است.
قلعه باستانی هزاردر از هزار و چهارصد سال پیش و در عصر ساسانی تا اوایل دوره اسلام دارای حیات بوده و از شاخصه‌های معماری این بنا می‌توان به داشتن دالان‌های بلند، اتاق‌های کوچک اطراف دالان‌ها، بادگیر و نورگیر برای خنک کردن قلعه و راهرو‌های متعدد اشاره کرد و داشتن درب و پنجره و طاقچه‌های فراوان در فرهنگ عام، نام هزادر را برای آن شایسته ساخته است. وی اظهار کرد: این قلعه تدافعی بوده و کاربرد امارتی و نظامی داشته و با یک هزار و هشتصد متر مربع با مصالحی همچون سنگ، قلوه سنگ و گچ نیمکوب ساخته شده است.
جولیان با نام محلی «ژیلیو» در دامنه کبیرکوه و روستای چم کبود از توابع شهرستان آبدانان با قدمتی بیش از هزار و پانصد سال، سندی بر قدمت تاریخی شهرستان آبدانان است.
این شهر تاریخی در قسمت شمالی روستای چم‌کبود به فاصله سه کیلومتری از این روستا با جاده دسترسی بین مزارع و یکی از مشخصه‌های اصلی معماری ایران باستان در این منطقه می‌باشد. این کار‌شناس میراث فرهنگی گفت: جولیان به معنی خانه زندگی و آب به عنوان یکی از عناصر مقدس و مورد نیاز مردم زاگرس میانی از جمله مردم شهر جولیان بوده و در زمان‌های نسبتاً دور، جولیان با «نخجیر کول رو» یکی از کشتارگاه‌های تاریخی خسروان، شاهان و عمرای عهد ساسانی در ارتباط بوده و بر دشت و زمین‌های زراعی روستای چم کبود که یکی از حاصلخیز‌ترین اراضی این دیار بوده، اشراف کامل داشته است.
شهر تاریخی جولیان یکی از مراکز حوضه زاگرس و ارتباط دهنده ماسبزان (به معنای ماهی بازان) که یکی از ایالت‌های سیمره بوده است با شهرهای سرابباغ و مناطق دهلران و حوضه کرخه در خوزستان بوده است.
در این شهر تاریخی توسط لوله‌های سفالی، آب چشمه مجاور مه کوله (ماه کوله) را به یک منبع آب کوچک در داخل شهر هدایت می‌کرده‌اند که احتمالاً علت نامگذاری این شهر بنام جولیان، همان جوی و خانه بوده است. دامیار اظهار داشت: شهر تاریخی جولیان متعلق به عصر ساسانیان با قدمتی بیش از هزار و پانصد سال و پنج هزار نفر جمعیت داشته است که در آن زمان شهری با موقعیت استراتژی برای شاهان ساسانی بوده است.
بقایای قلعه جولیان هم در این شهر تاریخی وجود دارد که در فهرست آثار ملی ایران نیز به ثبت رسیده است.
شهر تاریخی «چورَه» در ارتفاعات دینارکوه و به فاصله چهل کیلومتری از مرکز شهر آبدانان در کنار دره‌ای به نام کول امّار (انبار) به مساحت هزار و هشتصد متر مربع قرار دارد. این شهر در رأس ارتفاعات دینارکوه، مشرف بر راه‌های دینارکوه مسیر آبدانان به دهلران قرار دارد که از اهمیت فراوانی برای کاروان‌ها برخوردار بوده است و راه‌های ارتباطی در این مسیر وجود داشته است.
قبرستان این شهر نیز از دوران تاریخی بهره‌مند است و از چشمه‌ای در فاصله هفتصد متری شمال این شهر برای تأمین آب آشامیدنی مردم این شهر استفاده می‌شده است.
مقبره سنگی که در شهر مورموری شهرستان آبدانان وجود دارد، حکایت از سکونت و زندگی در بیش از هزار و هشتصد ساله در این شهر را دارد. «سنگ سیلا» در یک کیلومتری جنوب شهر فعلی مورموری با فاصله ۵۵ کیلومتری از مرکز آبدانان قرار دارد.
این مقبره در دل صخره‌های رسوبی (تُووِر) آن منطقه با در ورودی مربع شکلی نمایان است که ارتفاع دهانه مقبره سنگی سنگ سیلا، بیش از ۲ متر و ۵۰ سانتی متر و رو به جنوب غربی بطرف غروب خورشید می‌باشد. درون این مقبره، صیقلی و دارای یک برآمدگی تراش خورده برای خوابانیدن اجساد و یک طاقچه کوچک به ارتفاع ۲۰ در ۱۰ سانتی متر برای روشن کردن شمع یا هر وسیله دیگر قابل رؤیت است. این مقبره سنگی مربوط به عصر ساسانیان و اقوام ایرانی ساکن در شهر مورموری می‌باشد که نوع کفن و دفن آئین‌های مختلف ایرانی (سوشیانس = اعتقاد به آخرت) حکایت دارد.
اماکن تفریحی و دیدنی
در ۲۵ کیلومتری شهر آبدانان و در فاصله ۸ کیلومتری سرابباغ و در حاشیه غربی روستای سیاه گاو دو دریاچه طبیعی و زیبا به وسیله کانالی طبیعی به عرض حدود ۲ متر و عمق ۱ متر و به طول تقریبی ۹ متر به هم مرتبط هستند که همگان آن را به آکواریومی طبیعی و نعمتی خدادادی و بی‌نظیر می‌دانند و در دنیا نظیر آن مشاهده نشده و تنها دریاچه دو قلوی طبیعی در دنیاست.
این دریاچه‌های بیضی شکل با پوشش گیاهی مناسب در فصل بهار دارای آبی زلال می‌باشند که اطراف دریاچه‌ها را دشت‌ها و کوههای نسبتا مرتفع فرا گرفته است و جلوه‌های طبیعی بهاری و پاییزی این مکان جذاب و دیدنی است. گلزارهای حاشیه دریاچه و پرندگانی که برای آب خوردن به این نعمت خدادادی می‌آیند، گردشگاه جالبی را به وجود آورده است. وسعت دریاچه دوقلوی سیاه گاو تقریباً سه هکتار است و سرابهای مذکور بصورت جوشان از سازندهای گچساران سرچشمه می‌گیرند و این مکان در فصول بهار و پاییز پذیرای خیل عظیمی از گردشگران و بازدیدکنندگان می‌باشد.
همچنین در ۲۵ کیلومتری شهر آبدانان کوه دینارکوه با مناظر زیبای درختان بلوط و طبیعتی وصف انگیز قرار گرفته که بازدید آن در فصل بهار به گردشگران و مسافران نوروزی پیشنهاد می‌شود. پوشش گیاهی و وجود چشمه‌هایی در فصل بهار زیبایی این طبیعت را دوچندان می‌کند.
غار طبیعی مژاره در فاصله ۲۵ کیلومتری دامنه کبیرکوه و در قسمت شرق شهرستان آبدانان مکانی کاملاً بکر و زیبا برای حضور گردشگران می‌باشد. به گفته دامیار، این غار با عمق و طول بیش از ۲۵ متر و ارتفاع دهانه غار ۵/۳ متر با دیواره‌های گچی و قندیل‌های آهکی و گچی با ۳ حوضچه آب به مساحت ۲۱، ۱۸ و ۳۰ متر مربع می‌باشند. وی افزود: بواسطه دشت مژاره در پایین دست کبیرکوه، این غار بنام غار مژاره نام گرفته است اما در واقع نام این غار، کول هما می‌باشد که قدمت این غار به دوران دوم و سوم زمین‌شناسی بر می‌گردد و از نوع زمین‌های جوان بشمار می‌آید که در ارتفاع بیش از هزار متری از سطح دریا در ارتفاعات کبیرکوه آبدانان جلوه زیبایی به این منطقه داده است.
غار طبیعی کبوتر یا به زبان محلی «کموتَر لُو» مأمنی برای کبوتران منطقه در دل دینارکوه آبدانان، این روزهای بهاری شاهد حضور دسته‌ای و فوج فوج کبوتران در این محل می‌باشد. به یقین می‌توان گفت هر آنکه از این مسیر گذر کند بی‌شک در کنار این غار توقفی نموده و این اثر طبیعی خداوندی را تحسین می‌نماید. این غار طبیعی دارای دهانه ۱۰ متر، عمق ۲۰ متر بصورت عمودی و بیش از ۳۰۰ متر عمق افقی می‌باشد که در این فصل از سال کبوتران به صورت دسته‌ای در این محل دیده می‌شوند و لانه‌ای مناسب برای آنان است.
آبشار زیبای ماهوته در روستای ماهوته از توابع بخش مرکزی شهرستان آبدانان با ارتفاع حدود پنج متر و آثار دیدنی و گردشگری بسیاری در آبدانان وجود دارد که آماده پذیرایی از گردشگران نوروزی است.
به گزارش رویداد۲۴، منطقه ایلام، بقعه امامزاده سید صلاح الدین محمد (ع) مربوط به دوران سلجوقی – ایلخانی است و از نظر سبک معماری، به بنای دانیال نبی در شهرستان شوش از استان خوزستان شبیه است و از گچ و آجر ساخته شده و دارای گنبد دوپوش و نیم کروی داخلی است که در جنوب این امامزاده و در روستای جابر انصار، امامزاده پیرمحمد واقع شده است.
امامزاده سید محمد کوه نشین همراه با برادر بزرگوارش امامزاده سید احمد کوه نشین از نوادگان امام موسی کاظم (ع) از امامزاده‌هایی هستند که به فاصله یک کیلومتری از هم در شرق روستای سراب نقل در کله باد کبیرکوه شهرستان آبدانان قرار دارند.
امامزاده سید محمد و سید احمد کوه نشین به فاصله حدود صد کیلومتر از شهرستان آبدانان قرار دارند که تا چندسال قبل فقط از طرف ماژین دره شهر راه ارتباطی مناسب به این دو امامزاده وجود داشته است که در سال ۸۹ با احداث جاده مناسب، راه دسترسی به آن از آبدانان – سرابباغ – گل گل و سراب نقل و جاده کوهستانی مواز می‌باشد که علت معروفیت آنها به دلیل زندگی این امامزادگان بزرگوار در بالای کوه برای مبارزه با خلفای عباسی بوده است.
امامزاده شاه احمد در روستای هلیوه آبدانان در فاصله‌ای چند کیلومتری از این دو امامزاده بزرگوار به عنوان اماکنی مذهبی و میعادگاهی برای عاشقان و ارادتمندان به ذریه پاک رسول الله می‌باشند.
اماکن تاریخی
قلعه باستانی پشت قلعه در چهار کیلومتری جنوب شهر آبدانان قرار دارد و از قسمت‌هایی مانند در ورودی، بارو، برج‌ها، شاه نشین و تونل انتقال آب ساخته شده است که مصالح بکار برده شده در این بنا ملات، گچ نیمکوب و سنگ می‌باشد.
مساحت این بنا حدود هفت هزار متر مربع است و باروی بیضی شکل قلعه دورتادور قلعه فرا گرفته و در قسمت‌هایی از بین رفته و در سالم‌ترین جا‌ها ارتفاعی حدود ۴ متر دارد که این دیوار دارای قطری متغیر و بین ۹۰ تا ۱۳۰ سانتی متر است. نورالدین مرادی دبیر مطالعات اجتماعی در مدارس آبدانان گفت: این قلعه با توجه به عواملی مانند مصالح بکار برده شده در ساخت آن، نحوه اجرای طاق‌ها، مطالعه و بررسی سفال‌های سطحی، پلان و نقشه تپه و مقایسه با سایر آثار دوران ساسانی، متعلق به دوران ساسانی است که در دوران اسلامی هم به حیات خود ادامه داده است.
قلعه هزاردر نیز یکی از قلعه‌های باستانی مهم در آبدانان می‌باشد که نسبت به دیگر آثار تاریخی سالم‌تر بوده و متعلق به دوران ساسانی است.
قلعه باستانی هزاردر از هزار و چهارصد سال پیش و در عصر ساسانی تا اوایل دوره اسلام دارای حیات بوده و از شاخصه‌های معماری این بنا می‌توان به داشتن دالان‌های بلند، اتاق‌های کوچک اطراف دالان‌ها، بادگیر و نورگیر برای خنک کردن قلعه و راهرو‌های متعدد اشاره کرد و داشتن درب و پنجره و طاقچه‌های فراوان در فرهنگ عام، نام هزادر را برای آن شایسته ساخته است. وی اظهار کرد: این قلعه تدافعی بوده و کاربرد امارتی و نظامی داشته و با یک هزار و هشتصد متر مربع با مصالحی همچون سنگ، قلوه سنگ و گچ نیمکوب ساخته شده است.
جولیان با نام محلی «ژیلیو» در دامنه کبیرکوه و روستای چم کبود از توابع شهرستان آبدانان با قدمتی بیش از هزار و پانصد سال، سندی بر قدمت تاریخی شهرستان آبدانان است.
این شهر تاریخی در قسمت شمالی روستای چم‌کبود به فاصله سه کیلومتری از این روستا با جاده دسترسی بین مزارع و یکی از مشخصه‌های اصلی معماری ایران باستان در این منطقه می‌باشد. این کار‌شناس میراث فرهنگی گفت: جولیان به معنی خانه زندگی و آب به عنوان یکی از عناصر مقدس و مورد نیاز مردم زاگرس میانی از جمله مردم شهر جولیان بوده و در زمان‌های نسبتاً دور، جولیان با «نخجیر کول رو» یکی از کشتارگاه‌های تاریخی خسروان، شاهان و عمرای عهد ساسانی در ارتباط بوده و بر دشت و زمین‌های زراعی روستای چم کبود که یکی از حاصلخیز‌ترین اراضی این دیار بوده، اشراف کامل داشته است.
شهر تاریخی جولیان یکی از مراکز حوضه زاگرس و ارتباط دهنده ماسبزان (به معنای ماهی بازان) که یکی از ایالت‌های سیمره بوده است با شهرهای سرابباغ و مناطق دهلران و حوضه کرخه در خوزستان بوده است.
در این شهر تاریخی توسط لوله‌های سفالی، آب چشمه مجاور مه کوله (ماه کوله) را به یک منبع آب کوچک در داخل شهر هدایت می‌کرده‌اند که احتمالاً علت نامگذاری این شهر بنام جولیان، همان جوی و خانه بوده است. دامیار اظهار داشت: شهر تاریخی جولیان متعلق به عصر ساسانیان با قدمتی بیش از هزار و پانصد سال و پنج هزار نفر جمعیت داشته است که در آن زمان شهری با موقعیت استراتژی برای شاهان ساسانی بوده است.
بقایای قلعه جولیان هم در این شهر تاریخی وجود دارد که در فهرست آثار ملی ایران نیز به ثبت رسیده است.
شهر تاریخی «چورَه» در ارتفاعات دینارکوه و به فاصله چهل کیلومتری از مرکز شهر آبدانان در کنار دره‌ای به نام کول امّار (انبار) به مساحت هزار و هشتصد متر مربع قرار دارد. این شهر در رأس ارتفاعات دینارکوه، مشرف بر راه‌های دینارکوه مسیر آبدانان به دهلران قرار دارد که از اهمیت فراوانی برای کاروان‌ها برخوردار بوده است و راه‌های ارتباطی در این مسیر وجود داشته است.
قبرستان این شهر نیز از دوران تاریخی بهره‌مند است و از چشمه‌ای در فاصله هفتصد متری شمال این شهر برای تأمین آب آشامیدنی مردم این شهر استفاده می‌شده است.
مقبره سنگی که در شهر مورموری شهرستان آبدانان وجود دارد، حکایت از سکونت و زندگی در بیش از هزار و هشتصد ساله در این شهر را دارد. «سنگ سیلا» در یک کیلومتری جنوب شهر فعلی مورموری با فاصله ۵۵ کیلومتری از مرکز آبدانان قرار دارد.
این مقبره در دل صخره‌های رسوبی (تُووِر) آن منطقه با در ورودی مربع شکلی نمایان است که ارتفاع دهانه مقبره سنگی سنگ سیلا، بیش از ۲ متر و ۵۰ سانتی متر و رو به جنوب غربی بطرف غروب خورشید می‌باشد. درون این مقبره، صیقلی و دارای یک برآمدگی تراش خورده برای خوابانیدن اجساد و یک طاقچه کوچک به ارتفاع ۲۰ در ۱۰ سانتی متر برای روشن کردن شمع یا هر وسیله دیگر قابل رؤیت است. این مقبره سنگی مربوط به عصر ساسانیان و اقوام ایرانی ساکن در شهر مورموری می‌باشد که نوع کفن و دفن آئین‌های مختلف ایرانی (سوشیانس = اعتقاد به آخرت) حکایت دارد.
اماکن تفریحی و دیدنی
در ۲۵ کیلومتری شهر آبدانان و در فاصله ۸ کیلومتری سرابباغ و در حاشیه غربی روستای سیاه گاو دو دریاچه طبیعی و زیبا به وسیله کانالی طبیعی به عرض حدود ۲ متر و عمق ۱ متر و به طول تقریبی ۹ متر به هم مرتبط هستند که همگان آن را به آکواریومی طبیعی و نعمتی خدادادی و بی‌نظیر می‌دانند و در دنیا نظیر آن مشاهده نشده و تنها دریاچه دو قلوی طبیعی در دنیاست.
این دریاچه‌های بیضی شکل با پوشش گیاهی مناسب در فصل بهار دارای آبی زلال می‌باشند که اطراف دریاچه‌ها را دشت‌ها و کوههای نسبتا مرتفع فرا گرفته است و جلوه‌های طبیعی بهاری و پاییزی این مکان جذاب و دیدنی است. گلزارهای حاشیه دریاچه و پرندگانی که برای آب خوردن به این نعمت خدادادی می‌آیند، گردشگاه جالبی را به وجود آورده است. وسعت دریاچه دوقلوی سیاه گاو تقریباً سه هکتار است و سرابهای مذکور بصورت جوشان از سازندهای گچساران سرچشمه می‌گیرند و این مکان در فصول بهار و پاییز پذیرای خیل عظیمی از گردشگران و بازدیدکنندگان می‌باشد.
همچنین در ۲۵ کیلومتری شهر آبدانان کوه دینارکوه با مناظر زیبای درختان بلوط و طبیعتی وصف انگیز قرار گرفته که بازدید آن در فصل بهار به گردشگران و مسافران نوروزی پیشنهاد می‌شود. پوشش گیاهی و وجود چشمه‌هایی در فصل بهار زیبایی این طبیعت را دوچندان می‌کند.
غار طبیعی مژاره در فاصله ۲۵ کیلومتری دامنه کبیرکوه و در قسمت شرق شهرستان آبدانان مکانی کاملاً بکر و زیبا برای حضور گردشگران می‌باشد. به گفته دامیار، این غار با عمق و طول بیش از ۲۵ متر و ارتفاع دهانه غار ۵/۳ متر با دیواره‌های گچی و قندیل‌های آهکی و گچی با ۳ حوضچه آب به مساحت ۲۱، ۱۸ و ۳۰ متر مربع می‌باشند. وی افزود: بواسطه دشت مژاره در پایین دست کبیرکوه، این غار بنام غار مژاره نام گرفته است اما در واقع نام این غار، کول هما می‌باشد که قدمت این غار به دوران دوم و سوم زمین‌شناسی بر می‌گردد و از نوع زمین‌های جوان بشمار می‌آید که در ارتفاع بیش از هزار متری از سطح دریا در ارتفاعات کبیرکوه آبدانان جلوه زیبایی به این منطقه داده است.
غار طبیعی کبوتر یا به زبان محلی «کموتَر لُو» مأمنی برای کبوتران منطقه در دل دینارکوه آبدانان، این روزهای بهاری شاهد حضور دسته‌ای و فوج فوج کبوتران در این محل می‌باشد. به یقین می‌توان گفت هر آنکه از این مسیر گذر کند بی‌شک در کنار این غار توقفی نموده و این اثر طبیعی خداوندی را تحسین می‌نماید. این غار طبیعی دارای دهانه ۱۰ متر، عمق ۲۰ متر بصورت عمودی و بیش از ۳۰۰ متر عمق افقی می‌باشد که در این فصل از سال کبوتران به صورت دسته‌ای در این محل دیده می‌شوند و لانه‌ای مناسب برای آنان است.
آبشار زیبای ماهوته در روستای ماهوته از توابع بخش مرکزی شهرستان آبدانان با ارتفاع حدود پنج متر و آثار دیدنی و گردشگری بسیاری در آبدانان وجود دارد که آماده پذیرایی از گردشگران نوروزی است.
منبع: ایسنا
