در پنج سال اخیر سپرده‌ها در شبه‌پول پارک شدند

رویداد۲۴ علی سعدوندی درباره تاثیر کاهش نسبت شبه‌پول یا سپرده‌های بلندمدت در نقدینگی گفت: در شرایط عادی نباید شاهد تغییرات گسترده در نسبت شبه‌پول به پول می‌بودیم، اما روند پنج سال اخیر به گونه‌ای بود که سپرده‌ها در شبه‌پول پارک شدند و نسبت شبه‌پول در نقدینگی افزایش یافت. این روند برای اقتصاد خطرناک است، چون زمانی که شبه‌پول به اقتصاد سرازیر شود می‌تواند تاثیرات تورمی شدیدی داشته باشد.

وی ادامه داد: به عبارت دیگر اثر کوتاه‌مدت تبدیل شبه‌پول به پول افزایش تورم و اثر بلندمدت آن کمک به استحکام و ثبات روند‌های پولی است.

این کارشناس بازار سرمایه تاثیرات خروج شبه پول را وابسته به سیاست‌های دولت دانست و افزود: اگر دولت بتواند آن را به بخش‌های مولد هدایت کند، نه تنها آسیب‌زا نخواهد بود بلکه احتمالا مفید نیز می‌تواند باشد. در واقع شبه‌پول همانند آب پشت سد است، اگر به درستی هدایت شود موجب آبادانی است و در غیر این صورت زیان‌بار خواهد بود.

وی تصریح کرد: البته در شرایط فعلی تا اندازه‌ای شبه‌پول به سمت بازار سرمایه حرکت کرده است که این روند مثبت ارزیابی می‌شود، اما متاسفانه فرایند انتقال آن به بازار سرمایه طی یک روند سفته‌بازی است. امیدواریم دولت از نظر بنیادی بازار سرمایه را تقویت کنید و نیز عرضه‌های اولیه افزایش یابد تا افزایش قیمت‌ها حبابی نباشد، در غیر این صورت این حباب خواهد ترکید و آثار تورمی خود را به بازار کالا و خدمات منتقل خواهد کرد.

این استاد دانشگاه با تاکید بر نقش بازار سرمایه در کنترل شبه پول گفت: یکی از مواردی که شبه‌پول می‌تواند تخلیه شود، بازار سرمایه و سپس اوراق دولتی است که متاسفانه نسبت به آن کاری انجام نشده است و پیشنهاد می‌شود بازار اوراق دولتی تقویت و بخشی از شبه‌پول به این بخش هدایت شود.

سعدوندی با اشاره به بازدهی بالای طلا و ارز در کشور گفت: در کشور ما ارز و طلا دارایی امن محسوب می‌شوند. وقتی اقتصاد به سمت بی‌ثباتی و انتظارات به سمت ریسک‌ناپذیری در حال حرکت است بسیاری از سرمایه‌ها به دارایی‌های امن سوق می‌یابند.
وی افزود: در سایر کشور‌ها اوراق دولتی دارایی امن محسوب می‌شود، ولی از آنجایی‌که این بازار در کشور ما اصطلاحاً نازک است، آحاد جامعه با این بازار ناآشنا هستند که همین امر موجب می‌شود در مواقع بحرانی سرمایه‌ها به سمت بازار‌های طلا و ارز حرکت کنند.

این اقتصاددان با اشاره به نرخ ارز گفت: تا زمانی که نرخ ارز به سمت نرخ ذاتی حرکت کند مفید خواهد بود، اما در شرایط کنونی که نرخ ارز از نرخ تعادلی بالاتر است افزایش بیش ازحد آن به نفع اقتصاد نیست و باید با سیاست‌های مناسب این روند بحران‌زا را کنترل کرد.

وی خاطرنشان کرد: در نهایت دیر یا زود بازار ارز باید تعدیل می‌شد که با کمترین خسارت این تعدیل صورت گرفت و این یکی از بزرگترین شانس‌های دولت و کشور است چرا که آثار زیانبار آن می‌توانست به مراتب بیشتر از این باشد که تا کنون محقق شده است؛ بنابراین باید نرخ ارز در سطح کنونی را بپذیریم با این شرط که اجازه افزایش آن را ندهیم.

استاد بانکداری دانشگاه تصریح کرد: نباید فراموش کرد که نرخ ارز در اقتصاد ایران لنگر اسمی است و افزایش ادامه‌دار آن انتظارات تورمی را تشدید می‌کند؛ بنابراین سیاست‌گذاران دو انتخاب پیش روی خود دارند؛ یا شبه‌پول را به سمت تولید و بخش مولد هدایت کنند که ثمرات بی شماری به بار خواهد آورد و یا شبه پول را در بازار‌های سوداگری تخلیه کنند که آثار مخربی خواهد داشت.