معنا و مفهوم نقاشیهای جدید بر دیوار سفارت آمریکا در تهران
رویداد۲۴ فوتینی کریستیا استاد علوم سیاسی در دانشگاه MIT در فارین پالیسی نوشت: جمهوری اسلامی ایران در تاریخ ۴ نوامبر امسال هم زمان با چهلمین سالگرد اشغال سفارت آمریکا در تهران مجموعهای از نقاشیهای جدید را در دیوارهای اطراف ساختمان سفارت خانه قدیمی رونمایی کرد. وظیفه طراحی نقاشیهای جدید بر عهده دانش آموزان عضو نیروی بسیج ایران گذاشته شد. مقامات کشور قصد داشتند که جنبههایی از تنشهای اخیر بین دو کشور را از زمان خروج ترامپ از توافق برجام و شروع کمپین فشار حداکثری به تصویر بکشند.
در ادامه این مطلب آمده است: این آثار هنری جدید در واقع بر روی مجموعه دیگری از نقاشیهای قدیمی قرار گرفته اند. آثار قدیمی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ترسیم شده بودند و روابط مناقشه آمیز مربوط به عصر دیگری را به تصویر میکشند. آقای بهرام امینی، مدیر موزه لانه جاسوسی در مصاحبه با خبرگزاریهای محلی ایران گفته بود که نقاشیهای قدیمی از مد افتاده بودند و باید جایگزین میشدند.
شباهتها و تفاوتهای بین نقاشیهای قدیمی و جدید نکات جالبی را به ما میآموزند. آثار قدیمی چهره ترسناکی از قدرت آمریکا به تصور میکشیدند. در حالی که نقاشیهای جدید تلاش میکنند که دولت آمریکا را به سبکی نو به سخره بکشند. آثار جدید همچنین در مقایسه با الگوهای سابق روشنتر هستند.
اگرچه در نقاشیهای جدید موضوعات تازهای از جمله جنگ داخلی سوریه و سرنگونی پهپاد جاسوسی هاوک آمریکا بر فراز آبهای خلیج فارس به تصویر کشیده شده اند، شباهتهای زیادی بین آثار قدیمی و جدید مشاهده میشود. برای مثال، یکی از نقاشیهای جدید تفنگی را به تصویر میکشد که با ستارهها و نوارهای قرمز و آبی پرچم آمریکا آراسته شده است و شباهت زیادی با نمونه قدیمی خود دارد. اما در نقاشی جدید لوله تفنگ به سمت پایین خم شده است و تم سخره آمیزی را به تصویر میکشد.
مجسمه آزادی نیز در بین نقاشیهای جدید قرار دارد. در نمونه جدید بازوی مجسمه قطع شده است و به جای صورت یک جمجمه مشاهده میشود.
سیم خاردار و فرهنگ پاپ آمریکا نیز موضوعات مشترکی در آثار قدیمی و جدید هستند. سیم خاردار به طور گسترده در جنگ بین ایران و عراق استفاده شده بود و حضور آن در نقاشیهای قدیمی میتواند برای نسلهای قدیمی یادآور روزهای جنگ باشد. اما برای نسلهای جوان شاید سیم خاردار یادآور زندانهای آمریکا در گوانتانومو باشد.
برخی آثار جدید نیز در مورد فرهنگ پاپ آمریکا هستند. برای مثال میتوان به تمبر ۱ دلاری اشاره کرد که در آن سیم خاردار جایگزین چیپس سیب زمینی در ظرف غذای مک دونالد شده است. در تمبر دیگری تمثال شخصیت کارتونی میکی ماوس همراه با یک تفنگ به تصویر کشیده شده است.
جمجمه انسان یکی از طرحهای محبوب در نقاشیهای قدیمی و جدید است. در یکی از آثار جدید تعدادی جمجمه در دریایی از خون اطراف چشم ایزدی به تصویر کشیده شده اند. در نقاشی دیگری جمجمهها جایگزین ستارههای پرچم آمریکا شده اند و تک تیراندازها در بین نوارهای آبی پنهان شده اند که ظاهرا به جنگهای طولانی آمریکا در کشورهای اسلامی اشاره میکند. در نمونه قدیمی موشکهای کروز جایگزین نوارهای آبی پرچم شده بودند.
البته برخی تصاویر مربوط به نمونههای قدیدی در نقاشیهای جدید مشاهده نمیشوند. برای مثال یکی از آثار قدیمی مداخلات آمریکا از طریق شبکههای ماهوارهای همچون صدای آمریکا را به تصویر کشده بود. این موضوع غافل گیر کننده است که در نقاشیهای جدید هیچ اشارهای به استفاده آمریکا از رسانههای اجتماعی و شبکههای خبری برای انتشار پروپاگاندا نشده است.
علاوه بر این، در نقاشیهای قدیمی بازگشت [امام]روح الله خمینی، رهبر انقلاب اسلامی از پاریس به تهران به تصویر کشیده شده بود. اما اکنون نشانهای از آنها مشاهده نمیشود. شاید نسل جدید تصور میکنند که کشور وارد دوره انقلابی جدیدی شده است. در یکی از نقاشیها دو سیاست مدار آمریکایی و ایرانی بر روی میزی در مقابل یکدیگر در کاخ سفید نشسته اند. در این تصویر مقام آمریکایی در قسمت بالاتنه بر روی میز کت رسمی به تن دارد، اما در زیر میز چکمه و یونیفرم نظامی پوشیده است. منظور از این نقاشی غیر قابل اطمینان بودن آمریکاییها است.
به طور مشابه، در آثار جدید اشارهای به شهدا و مبارزان جنگ هشته ساله بین ایران و عراق نشده است. در عوض، تصاویری در ارتباط با جنگهای معاصر در خاورمیانه مشاهده میکنیم. برای مثال، یکی از نقاشیها سرنگونی یکی از پهپادهای جاسوسی آمریکا در ماه ژوئن امسال در نزدیکی تنگه هرمز را به تصویر میکشد.
نقاشی دیگری جنگ علیه گروه داعش را به تصویر میکشد. در این اثر یکی از مبارزان داعش همراه با یک تانک اسرائیلی در سمت راست و یک بالگرد سرنگون شده آمریکا در سمت چپ نقاشی وجود دارند.
یکی از آثار دیگر تلاش میکند که به مشکلات داخلی آمریکا اشاره کند. این نقاشی نشان بزرگ آمریکا را به تصویر میکشد، اما منظومه ستارهها در بالای سر عقاب با یک ستاره داوود جایگزین شده اند و عقاب به جای شاخه زیتون و سیزده تیر کمان، سرنگهای مواد مخدر و گلولههای جنگی در پنجههای خود گرفته است. بر روی سینه عقاب مشاهده میکنیم که لکههای خون از نوارهای قرمز پرچم آمریکا بیرون زده میشود. این نقاشی در واقع به بحران خشونت اسلحه و بحران مواد مخدر در آمریکا اشاره میکند. در واقع این اثر به ایرانیها یادآوری میکند که حتی ابرقدرتی همچون آمریکا نیز با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم میکند.
در نقاشیهای جدید در دیوارهای اطراف سفارت خانه اشارات به آیت الله [امام]خمینی و دیگر موضوعات مرتبط با اوایل انقلاب حذف شده اند و بیشتر مسائل معاصر مورد توجه قرار گرفته اند. البته شعار معروف «ما آمریکا را زیر پا میگذاریم» همچنان بر روی دیوار آجری ساختمان سفارتخانه مشاهده میشود.