پشت پرده حمله به "بودجه ۹۹"

رویداد۲۴ با مشخص شدن اعداد و ارقام بودجه سال آینده، اصول‌گرایان حملات تندی را به شیوه بودجه نویسی دولت انجام دادند و معتقدند دولت به هیچ عنوان از ابزار مالیات به خوبی برای جایگزینی درآمد‌های مالیاتی استفاده نکرده است.

 حتی برخی از آن‌ها از کمیسیون تلفیق و مجلس خواسته‌اند کلیات بودجه را رد کنند و برای انجام امور کشور در ماه‌های ابتدایی سال از قانون چند دوازدهمی استفاده کنند، این در حالیست که کلیات بودجه ۹۹ در کمیسیون تلفیق به تصویب رسید و به نظر می‌رسد جزئیات نیز با تغییرات اندکی نیز تصویب خواهد شد.

---

بیشتر بخوانید:

---

روز گذشته قاسم میرزایی نکو، یکی از اعضای کمیسیون تلفیق بودجه ۹۹ گزارش عجیبی از شرایط بررسی این لایحه در مجلس ارائه کرد: «از همان نشست‌های اولیه کمیسیون تلفیق فضاسازی‌ها و جنجال‌آفرینی‌ها برای رد کلیات بودجه از سوی «جمعی خاص» کلید خورد. چنانچه در روز بررسی و رای‌گیری کلیات بودجه در کمیسیون تلفیق بیش از ۱۰۰ پیامک در حمایت از رد بودجه برای من ارسال شد؛ پیامک‌هایی که بعضا تهدیدآمیز و برخی دیگر با ادبیاتی تند و زشت خواستار رد کلیات لایحه بودجه از سوی اعضای کمیسیون تلفیق بودند.»

در جدیدترین حملات به دولت از سوی اصول گرایان سیداحمد علم‌الهدی امام جمعه مشهد در خطبه‌های این هفته نماز جمعه مشهد در مورد بودجه سال آینده و اعداد و ارقام آن گفت: این بودجه‌ای که ارائه شده بودجه یک کشور در حال جنگ اقتصادی است؟ بودجه متکی بر صدور یک میلیون بشکه نفت در روز با اقتصاد مقاومتی تناسب دارد؟ اقتصاد مقاومتی یعنی راه‌اندازی تولید داخلی. ۲۲۱ هزار میلیارد تومان تا آذرماه امسال تعویق مالیاتی داشته‌ایم. چه کسانی نداده‌اند؟ این ۲۲۱ هزار میلیارد تومان، ۹۰ درصدش مال ۱۰۰ شرکت و آدم است؟ مالیات را چه کسی باید بدهد؟

وی گفت: معافیت مالیاتی را حل کرده‌اید؟ چرا یک عده خرج امنیت و دفاع کشور را در قالب مالیات ندهند و سوپر مارکت سر محله ما بدهد و بعد هم دو برابر روی جنسش بیاورد؟ این‌ها را بررسی نکرده چطور کلیاتش را تصویب کردید؟ این بودجه کسری دارد و از کجا باید تامین شود؟ تا کی اسکناس بدون پشتوانه چاپ شود و ارزش پولی پائین بیاید؟ برای نجات مردم فکری کنید و بودجه‌ای تصویب کنید که گرانی بر گرده مردم ضعیف و ملت در حال جنگ اقتصادی نباشد.

این در حالیست که برخی‌ها اعتقاد دارند در حال حاضر بودجه به اهرمی بدل شده به منظور فشار هر چه به بیشتر دولت و اصول گرایان به خوبی از این اهرم در حال استفاده هستند، از سویی آن‌ها با مخالفت با بودجه سال آینده به دنبال تحقق اهداف انتخاباتی خود برای دو انتخابات پیش رو هستند.

آیا درآمد‌های مالیاتی در بودجه ۹۹ واقع بینانه است؟

سیاوش غیبی‌پور کارشناس مسائل مالیاتی در پاسخ به این پرسش که برخی از نمایندگان اصول‌گرای مجلس معتقدند دولت بودجه را بر اساس واقعیت‌های مالیاتی موجود نبسته و مجلس نباید بودجه را تصویب کند، اظهار داشت: تعیین میزان درآمد‌های مالیاتی در بودجه باید واقع‌بینانه باشد، بر این اساس به اعتقاد بنده رقم درآمد‌های مالیاتی معقول است و بیشتر از این نیز نمی‌توان انتظار داشت، چرا که برای تعیین درآمد‌های مالیاتی در هر سال باید به میزان تحقق درآمد‌ها در سال گذشته نیز نگاهی انداخت و بر همان مبنا نرخی را تعیین کرد.

وی افزود: به صورت میانگین ۲۰ درصد هر ساله به رقم درآمد‌های مالیاتی دولت افزوده می‌شود، بر همین اساس، در سالجاری رقم قابل تحقق درآمد‌های مالیاتی بین ۱۲۰ تا ۱۳۰ هزار میلیارد تومان است و در سالجاری اگر این رشد ۲۰ درصدی را در نظر بگیریم، این رقم بین ۱۶۰ تا ۱۷۰ هزار میلیارد تومان بالغ خواهد شد و دولت نیز سقف این رقم یعنی ۱۷۵ هزار میلیارد تومان را به عنوان رقم درآمد‌های مالیاتی در بودجه سال آینده در نظر گرفته است.

این کارشناس امور مالیاتی با اشاره به اینکه برخی از اظهارات پیرامون اینکه با توجه به شرایط موجود می‌توان از مالیات درآمد بیشتری کسب کرد، در حالیکه دولت در این باره گام بر نمی‌دارد، گفت: در حال حاضر شما باید به شرایط موجود کشور و همچنین رکودی که حاکم است بر فضای اقتصادی و همچنین تحریم‌هایی که وجود دارد نگاه بیندازید و بعد چنین حرفی را بزنید، درحال حاضر کشش بیشتر از ۱۷۵ هزار میلیارد تومان برای درآمد‌های مالیاتی وجود ندارد و هرکسی که در این مورد حرفی می‌زند بیشتر به اعتقاد بنده تعارف اداری است تا اینکه مبتنی بر واقعیاتی که در صحنه اقتصادی کشور وجود دارد.


نمی‌توان درآمد صوری در بودجه آورد

غیبی‌پور با تاکیدبر اینکه امکان شناسایی مودیان جدید بیش از این وجود ندارد، بیان داشت: شما الان می‌توانید نرخ‌های جدیدی را برای درآمد‌های مالیاتی ذکر کنید، اما این اعداد و ارقام دیگر واقعی نیستند و صوری به حساب می‌آیند، اگر شما این اعداد غیر واقعی را در بودجه قرار دهید، به کسری بودجه دولت دامن خواهید زد، به دلیل اینکه امکان وصول چنین درآمد‌های به هیچ عنوان بیشتر از آن سقفی که گفته شد وجود ندارد.

این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه برخی ایجاد درآمد‌های جدید مالیاتی نیاز به تعریف پایه‌های جدید مالیاتی است، گفت: در حال حاضر دولت به دنبال آن است که پایه‌های جدیدی نظیر مالیات بر خانه‌های خالی، مالیات بر عایدی سرمایه و مالیات بر ثروت را اجرایی کند، اما تمام این موارد نیاز به تدوین قوانین و مقررات خاص خود دارد که بدون شک به لایحه بودجه سال آینده نخواهد رسید.


این کارشناس امور مالیاتی گفت: از سوی دیگر اگر قرار باشد از اقشار پردرآمد مالیات مضاعفی گرفته شود، باید داده‌های اطلاعاتی این امر نیز در دسترس باشد، به عنوان مثال در فقره خانه‌های خالی قرار است وزارت راه و شهرسازی تا پایان سال سامانه ملی املاک و اسکان را راه اندازی کند و آن را به سازمان امور مالیاتی تحویل دهد، تا بر اساس داده‌های این پایگاه اطلاعاتی از کسانیکه خانه خالی دارند و وارد چرخه عرضه نمی‌کنند، مالیات مضاعفی ستانده شود.

غیبی پور با اشاره به اینکه در رابطه با جمع مالیات درآمد افراد با نقص و کمبود قانون مواجه هستیم، افزود: در برخی از موارد افراد بخشی از درآمد خود را پنهان می‌کنند، در رابطه اگر یک قانون واحد وجود داشته باشد، فرد نمی‌تواند به راحتی فرار مالیاتی داشته باشد، این در حالیست که با به کار گیری سامانه جامع مالیاتی اگر تمام بانک‌های اطلاعاتی مورد نیاز این سامانه به آن وصل باشد، می‌توان با وارد کردن کد ملی فرد به تمام سابقه آن دست پیدا کرد، اما این موضوع، امری زمان‌بر بوده و حمایت تمامی نهاد‌های دخیل را می‌طلبد و به نوعی نیاز به یک عزم ملی برای اجرا دارد.

وی با اشاره به اینکه اگر دولت بخواهد فشار مضاعفی به بنگاه‌های تولیدی برای اخذ مالیات بیشتر بیاورد، خطر تعطیلی آن‌ها نیز وجود دارد، بیان داشت: با توجه به اینکه عمده درآمد مالیاتی دولت نیز از طریق شرکت‌های بزرگ است که با نفت و فروش آن سروکار دارند، به دلیل اینکه آن‌ها تحریم هستند و نقل و انتقال پول نیز به سختی انجام می‌شود، نباید انتظار زیادی داشت که آن‌ها در چنین شرایطی مالیات بیشتری نسبت به سال‌های گذشته بپردازند.