چند درصد از جمعیت کشور در دام فقر هستند؟

رویداد۲۴ معاون روابط کار وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی اخیرا گفته است که رفع فقر مطلق مورد تاکید رئیس جمهور است و با اصلاح نظام یارانه‌ ای باید بتوان به دهک‌ های پایین کمک کرد.

آلبرت بغزیان، استاد دانشگاه و کارشناس اقتصادی در پاسخ به این پرسش که چند درصد از جمعیت ایران در دام فقر هستند؛ گفت: نزدیک به ٣۵ درصد از جمعیت ایران در دام فقر هستند و برای رفع فقر گام اول مشخص شدن تعریف دولت سیزدهم در این حوزه است.

این استاد اقتصاد با اشاره به اعلام اولویت دولت سیزدهم و برنامه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی تاکید کرد: نخست آنکه باید بدانیم تعریف فقر و فقر مطلق از دیدگاه وی چیست؛ شاید وی تعریف از فقر و فقر مطلق را به ‌گونه‌ای می‌دانند که با اعطای چهار کیلو برنج حل می‌شود یا عددی را به عنوان خط معیشت یا خط فقر در نظر دارد؛ در ابتدا باید این تعریف را ارائه دهد وگرنه همه مسئولان کشورها در جهت حذف فقر و یا افزایش قدرت خرید کار می‌کنند.

وی افزود: مگر می‌شود یک مسئولی غیر این عمل کند؛ اگر نمی‌گویند و نمی‌نویسند این‌گونه نیست که نمی‌خواهند و چنین هدفی را دنبال نمی‌کنند زیرا این مساله تعریف شده است و وزیر کار و رفاه اجتماعی و رئیس جمهور و ... همه و همه باید در این جهت حرکت کنند. البته باید توجه داشت که این کار را چگونه قرار است انجام دهند؛ زمانی که برنامه‌های خود را اعلام نکرده‌اند نمی‌توان اظهار نظری کرد و گفت این طرح و برنامه‌ها صحیح یا غلط است بنابراین وزارت تعاون و رفاه باید با ارائه تعاریف دقیق از فقر و فقر مطلق و همچنین عیان کردن برنامه‌های خود برای رفع آن اقدام کند. این وزارتخانه باید بازه زمانی برای رفع فقر را مشخص کند؛ از نظر حرفه‌ای باید بگویم فقر مطلق مانند درجه حرارت نیست بلکه فقر مطلق بر اساس سطح قیمت‌ها، ‌استانداردهای زندگی و فرهنگ مردم تعریف می‌شود.

وی عنوان کرد: اگر بحث معیشت است و ‌فرد با خوردن فلان غذا و یا دریافت حداقل 50کالری در روز، می‌تواند زنده بماند، برنامه‌ریزی برای از بین رفتن فقر غذایی باید صورت گیرد و اعمال شود؛ این برنامه ریزی هم بر اساس قیمت‌ها صورت می گیرد و مشخص نیست سال آینده برای مثال قیمت گوشت و برنج چقدر خواهد بود و بنابراین باید بسته کالایی به مردم داده شود و یا تا آن حد برای مردم درآمد حداقلی ایجاد کنیم.

وی تاکید کرد: در ایران و با چنین شرایطی امکان حذف فقیر و یا فقر مطلق وجود ندارد مگر اینکه ثبات قیمت‌ها رخ دهد و شغل برای افراد  به صورت تضمین شده ایجاد شود و دولت اعلام کند که حتما بیمه بیکاری می‌دهد و پرداخت کند؛ دولت بگوید حتما قیمت‌ها را حفظ می‌کند و این کار را حتما انجام دهد؛ آن هنگام اگر فقر مطلق مثلا امروز برای هر نفر برابر با یک میلیون تومان باشد در سال آینده یک میلیون باقی خواهد ماند اما اگر سال بعد به یک میلیون و 200 یا یک میلیون و 400 هزار تومان برسد، دولت باید خط فقر را محاسبه کرده و از این سو تعدیل کند.

این کارشناس اقتصادی بیان کرد: به نظر بنده طرح چنین مواردی نه نسنجیده بلکه قابل دفاع نیست زیرا برای نمونه بنده می‌توانم اعلام کنم سال آینده می‌خواهم دانشمند شوم برای این کار برنامه هم دارم اما این مساله باید تدوین و اعلام شود و در نهایت امکان‌پذیر باشد.

ابهامات سبد معیشت را رفع کنید

وی درباره اختلاف دیدگاه مسئولان این وزارتخانه از میزان خط فقر - که چند ماه گذشته با طرح آن از سوی معاون این وزیر با واکنش‌های فراوانی همراه شد- با آنچه کارشناسان و نمایندگان حوزه کارگری اعلام می‌کنند و گلایه‌های مردم از اعداد و ارقام اعلامی توسط بخش دولتی در مقابل واقعیت‌های نفسگیر قیمت‌ها در بازار توضیح داد: تناقض موجود به دلیل تعاریف متفاوت سازمان برنامه، مرکز آمار یا وزارت رفاه است. شاید بر اساس یک استاندارد غذایی یا ویتامینی، پروتئینی، کالری و ... است و اینکه چه خانه‌هایی برای اسکان در نظر گرفته‌اند و این آمار برای کدام نقطه از کشور است؛ فقط زنده ماندن با دریافت روزانه 50 کالری که ملاک نیست اما این فقر غذایی و معیشت برای زنده ماندن است و آمار اعلامی 5 یا 10 میلیون تومان به عنوان هزینه معیشت بر اساس هزینه‌های سبد معیشت است و بنده هم معتقدم این موضوع ابهام دارد و کسی که این حرف را می‌زند چند واقعیت را باید مطرح کند تا باورپذیر باشد و صرفا ادعا کردن که دلیل نمی‌شود.