زخم بستر چیست و چگونه درمان می‌شود؟
رویداد۲۴ | سیما صابری: زخم بستر آسیبی پوستی است که زمانی رخ می‌دهد که جریان خون در آن ناحیه به دلیل نشستن یا دراز کشیدن طولانی مدت در یک وضعیت مختل شود. زخم بستر بیماری شایع است و اغلب بیمارانی که مجبور می‌شوند مدت طولانی بر تخت بیمارستان بخوابند، ممکن است به آن دچار شوند. مراحل اولیه زخم بستر ممکن است شامل ناراحتی و تغییر در رنگ و دمای پوست باشد. شناخت سریع آن و انجام تنظیمات برای جلوگیری از بدتر شدن آن، می‌تواند به شما در جلوگیری از درد و عوارض کمک کند. این مقاله در مورد زخم‌های بستر بحث می‌کنیم.
علائم زخم بستر چیست؟
علائم اولیه زخم فشاری عبارتند از:
-قرمزی پوست در افراد با پوست روشن یا رنگ آبی یا بنفش در افراد با پوست تیره‌تر
-گرم یا سرد شدن غیرطبیعی پوست
-در صورت فشار دادن بخشی پوست تغییر رنگ مشاهده نکنید
-درد، سوزن سوزن شدن یا خارش در هر قسمت از بدن (حتی اگر جزئی باشد)
-مراحل زخم بستر
زخم بستر بر اساس مرحله، از خفیف تا شدید طبقه بندی می‌شوند. چهار مرحله زخم بستر به شرح زیر است:
زخم بستر درجه اول متورم و گرم به نظر می‌رسند. در این مرحله هیچ شکستگی در پوست وجود ندارد. پوست شما رنگ پریده و قرمز به نظر می‌رسد. در پوست‌های تیره تر، ممکن است بنفش یا آبی به نظر برسد. وقتی روی زخم فشار بیاورید، قرمز نمی‌شود (رنگش روشن‌تر می‌شود). زخم‌های درجه یک ممکن است درد یا خارش داشته باشند.
زخم بستر درجه دوم در لایه اول یا دوم پوست مقداری آسیب نشان می‌دهند. در این مرحله ممکن است شبیه یک زخم باز، یک خراش بد، یک تاول، یا یک زخم کم عمق به نظر برسند. فرد مبتلا در این مرحله شروع به احساس درد قابل توجهی می‌کند.
زخم بستر درجه سوم بسیار عمیق‌تر هستند و بر بافت‌ها تأثیر می‌گذارند، اما روی ماهیچه یا استخوان تأثیر نمی‌گذارند. این زخم‌ها کاملاً عمیق به نظر می‌رسند.
زخم بستر درجه چهارم شدیدترین حالت است. پوست و بافت آسیب گسترده‌ای را نشان می‌دهد که عضله یا استخوان را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد. بافت داخل و اطراف زخم شروع به مردن می‌کند. زخمی که به این مرحله می‌رسد، احتمال عفونت‌هایی که تهدید کننده زندگی هستند، تجربه می‌کنند.
زخم بستر می‌توانند در هر قسمتی از پوست که تماس طولانی‌مدت با جسمی مانند تخت یا ویلچر داشته باشد ظاهر شوند. این زخم‌ها معمولاً در نواحی استخوانی از جمله استخوان لگن، استخوان دم، ستون فقرات، تیغه‌های شانه، آرنج، پشت سر، زانو‌ها و پاشنه پا ظاهر می‌شوند.
عوامل خطر برای زخم بستر چیست؟
برخی از افراد بیشتر از دیگران به زخم بستر مبتلا می‌شوند. برخی از مواردی که خطر را افزایش می‌دهند عبارتند از:
بی تحرکی: افرادی که روی تخت خود یا روی صندلی چرخدار هستند بیشتر در معرض زخم بستر هستند.
سن: افراد بالای ۷۰ سال بیشتر در معرض ابتلا به زخم بستر هستند.
پوست خشک: پوست‌های خیلی خشک بیشتر در معرض آسیب قرار می‌گیرند.
سوء تغذیه: تغذیه نامناسب می‌تواند بر توانایی بهبود پوستی تأثیر بگذارد و پوست را مستعد آسیب و عفونت کند.
کم آبی بدن: افرادی که مایعات کافی نمی‌نوشند بیشتر مستعد ابتلا به زخم بستر هستند.
وزن کم بدن: افرادی که بسیار لاغر هستند ممکن است بیشتر دچار زخم بستر در قسمت‌های استخوانی بدن شوند.
مشکلات گردش خون: فردی که دارای شرایط پزشکی مانند دیابت یا بیماری عروقی است، بیشتر در معرض ابتلا به زخم بستر است.
بی اختیاری ادرار: پوستی که دائماً مرطوب یا کثیف است در برابر زخم بستر و عفونت آسیب پذیرتر است.
شرایط عصبی: برخی از شرایط می‌توانند باعث شوند که نتوانید درد یا ناراحتی زخم بستر را احساس کنید.
علل زخم بستر چیست؟
زخم بستر در مناطقی ایجاد می‌شوند که وزن شما به یک سطح فشار می‌آورد. اگر این فشار بیش از دو یا سه ساعت طول بکشد و خون شما نتواند به آن ناحیه برسد، پوست و بافت‌های زیرین به دلیل کمبود اکسیژن و مواد مغذی آسیب می‌بینند.
استفاده از گچ، آتل یا وسیله مصنوعی نیز می‌تواند منجر به زخم بستر شود. همچنین بیشتر در مناطقی که پوست شما از مایعاتی مانند ادرار یا عرق خیس است، تشکیل می‌شوند.
زخم بستر بیشتر در سنین مسن ایجاد می‌شوند. با افزایش سن، پوست شما نازک‌تر می‌شود و به راحتی آسیب می‌بیند. همچنین اگر مشکلات حرکتی دارید، نمی‌توانید موقعیت خود را تغییر دهید، از سوءتغذیه رنج می‌برید، یا دچار بی‌حسی در بخشی از پوست خود هستید، احتمال ابتلا به زخم بستر بیشتر است.
زخم بستر چگونه درمان می‌شود؟
مراقبتی که نیاز دارید بستگی به این دارد که زخم بستر شما چقدر پیشرفته باشد. همیشه با پزشک مشورت کنید تا مطمئن شوید که درمان مناسب را دریافت می‌کنید.
اگر پزشک شما را در مراحل اولیه زخم بستر را تشخیص دهد، ممکن است موارد زیر را توصیه کند:
کاهش فشار روی ناحیه: اگر روی ویلچر هستید، هر ۱۵ دقیقه یکبار با خم شدن به جلو و پهلو به پهلو شدن، وضعیت خود را تغییر دهید. اگر در رختخواب هستید، مطمئن شوید که هر دو ساعت یک بار به موقعیت جدیدی می‌روید. از بالش یا سایر تکیه گاه‌ها استفاده کنید تا در موقعیت‌های مختلف راحت باشید.
پوست را تمیز و خشک نگه دارید: در صورت مشاهده علائم شروع زخم بستر، آن را با آب و صابون ملایم بشویید. به آرامی آن را خشک کنید یا اجازه دهید کاملاً در هوا خشک شود.
آن را با آب نمک بشویید: برای زخم باز، پزشک ممکن است تمیز کردن را با یک شستشوی نمکی توصیه کند. به آرامی ناحیه را خشک کنید. آن را مالش ندهید.
در صورت نیاز، زخم را بپوشانید: از پزشک خود بپرسید که آیا زخم شما باید تحت پوشش باشد. در برخی موارد، از گاز دارویی یا سایر پانسمان‌های مخصوص برای بهبود بهبودی استفاده می‌شود.
از تغذیه کافی اطمینان حاصل کنید: مشخص نیست که آیا تغییر در رژیم غذایی می‌تواند به افراد مبتلا به زخم بستر کمک کند یا خیر، با این حال، شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد رژیم غذایی پروتئین بالاتر می‌تواند به بهبود روند بهبود کمک کند. مطمئن شوید که فرد تغذیه کافی از جمله پروتئین دریافت می‌کند و مطمئن شوید که آب کافی می‌نوشد.
ملافه را تنظیم کنید، اگر نشان داده شده است: مطمئن شوید که ملافه شما نرم و غیر ساینده است. ملحفه‌هایی با بافت ساتن انتخاب کنید و از پتو‌هایی با سطوح ناهموار خودداری کنید. همچنین ممکن است اضافه کردن رویه تشک به سبک جعبه تخم مرغی کمک کننده باشد، که می‌تواند فشار را در هر جایی که بدن با تشک در تماس است کاهش دهد. انواع دیگر تشک‌های مخصوص برای کمک به جلوگیری از زخم بستر وجود دارد.
زخم‌های پیشرفته‌تر زمان بیشتری طول می‌کشد تا بهبود یابند. درمان های دارویی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
آنتی بیوتیک‌ها و سایر داروها: اگر زخم بستر علائم عفونت را نشان دهد، ممکن است آنتی بیوتیک‌های خوراکی یا موضعی یا سایر داروها به شما داده شود.
برداشتن بافت مرده (دبریدمان): این روش بافت مرده را با استفاده از چاقوی جراحی، محلول شیمیایی، یا جراحی خارج می‌کند.
درمان زخم با فشار منفی: این روشی برای بیرون کشیدن مایعات و عفونت از زخم برای بهبود است.
پیوند پوست: پس از برداشتن بافت آسیب دیده، پوست سالم از قسمت دیگری از بدن برداشته شده و روی زخم فشاری پیوند زده می‌شود.
همچنین مراقبت از سلامت عمومی به بهبود سریعتر زخم بستر کمک می‌کند. غذا‌های مغذی بخورید، زیاد بخوابید و مطمئن شوید که سایر بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت را مدیریت کنید.
