ابراهیم عقیل، فرمانده حزب‌الله که توسط اسرائیل ترور شد، کیست؟ | داستان یک نسل از جوانان لبنان که همه توسط اسرائیل ترور شدند
رویداد۲۴ | محمد نوذری: گاردین و الجزیره در گزارش‌های جداگانه‌ای به ترور ابراهیم عقیل پرداخته‌اند که حاوی جزئیاتی درباره زندگی و مرگ او است.
به نوشته الجزیره چند ساعت پس از آن که ارتش اسرائیل اعلام کرد عقیل را در حمله به منطقه ضاحیه «حذف کرده» حزب‌الله تائید کرد که عقیل روز جمعه کشته شده است.
وزارت بهداشت لبنان اعلام کرد که این حمله دست‌کم ۱۴ کشته و ۶۶ زخمی بر جای گذاشته است. این تازه آمار اولیه است.
بیشتر بخوانید:
عقیل، یکی از رهبران ارشد نیروهای نخبه حزب‌الله به نام «گردان رضوان» بود. نیروهای رضوان در خط مقدم نبردهای فرامرزی حزب الله با اسرائیل قرار دارند. وزارت امور خارجه آمریکا جایزه‌ای به مبلغ ۷میلیون دلار برای سر او تعیین کرده بود. عقیل در یک نشست مشترک بین حزب‌الله و یک گروه فلسطینی ناشناس حاضر شده بود که حمله اسرائیل حداقل دو ساختمان را با خاک یکسان کرد.
تصاویری که شاهدان محلی منتشر کردهاند انبوهی از آوار را در محل حمله اسرائیل نشان می‌دهد. گرد و غبار غلیظی خیابان را فراگرفته و اتومبیل‌های پارک شده را پوشانده بود. نیروهای دفاع مدنی لبنان در جستجوی بازماندگان در حال کندن و حفاری آوار بودند.
این حمله پس از حمله مهلک هفته پیش که در آن پیجرها و واکی‌تاکی‌های مورد استفاده اعضای آن منفجر شدند و ۳۷ نفر را کشتند و هزاران نفر را زخمی کردند، ضربه دیگری به حزب‌الله وارد کرد. به گزارش روزنامه اسرائیلی هاآرتص، عقیل در انفجارهای پیجر روز سه‌شنبه مجروح شده بود و اوایل روز جمعه از بیمارستان مرخص شده بود.
در کمتر از دو ماه گذشته این دومین‌بار است که اسرائیل یک فرمانده نظامی برجسته حزب‌الله را در بیروت هدف قرار می‌دهد. در ماه ژوئیه، اسرائیل طی یک حمله هوایی فواد شکر، فرمانده ارشد نظامی این گروه را هم ترور کرد. کشتن عقیل، فرمانده دوم نیروهای مسلح حزب الله، ضربه بزرگ دیگری به این گروه خواهد بود.
به گفته ارتش اسرائیل، عقیل در دهه ۱۹۸۰ به حزب‌الله پیوست و مسئول عملیات‌های این گروه در خارج از لبنان بود. عقیل نیز مانند بسیاری از مقامات ارشد نظامی حزب‌الله، چهره‌ای در سایه بوده است و هیچ اظهارنظر و حضور علنی نداشته است. به گفته مقامات آمریکایی، عقیل، معروف به «تحسین»، در بالاترین رده‌های نظامی حزب الله خدمت می‌کرد.
او در ارتباط با بمب‌گذاری‌های سال ۱۹۸۳ در سفارت آمریکا در بیروت که منجر به کشته شدن ۶۳ نفر شد و در پادگان تفنگداران دریایی آمریکا که منجر به کشته شدن ۲۴۱ پرسنل آمریکایی شد، در ایالات متحده تحت تعقیب بود. مسئولیت این حملات را سازمان جهاد اسلامی، یکی از هسته‌های نظامی حزب الله، که عقیل یکی از اعضای ارشد آن بود، بر عهده گرفت.
به گفته مقامات آمریکایی، عقیل همچنین در دهه ۱۹۸۰ طراح گرونگیری چند آمریکایی و آلمانی بود.
ابراهیم عقیل یکی از آخرین بنیانگذاران شاخه نظامی حزب‌الله بود که با گذشت بیش از ۴۰ سال درگیری با اسرائیل جان سالم به در برد. عقیل که در اوایل دهه ۶۰ زندگی خود بود، درجات تشکیلاتی را طی کرده بود و بدل به یک مقام ارشد در تشکیلات نظامی حزب‌الله شده بود. جزئیات دقیق نقش وی نامشخص است، اما اسرائیل ها او را «رئیس تیم عملیاتی حزب‌الله و فرمانده موقت واحد رضوان [نیروهای ویژه]» توصیف کردند.
او یکی از سابقون حزب‌الله بود اما ابدا حضوری علنی نداشت. حسین عبدالحسین، پژوهشگر بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها در واشنگتن و کارشناس در لبنان به گاردین گفته است: «او همیشه مرد شماره دو یا سه [حزب‌الله] بود، اما ارتقایش به ۵ تا ۱۰ سال گذشته برمی‌گشت.»
عقیل یکی از خیل گسترده جوانان شیعه بود که اصالتاً از جنوب لبنان می‌آمدند اما در بیروت زندگی می‌کردند. انقلاب ۱۳۵۷ ایران به آنها انرژی داد و توسط سپاه پاسداران ایران در شبکه‌ای به نام جهاد اسلامی و سپس حزب‌الله جذب شدند.
هدف نظامی آنها مبارزه با ایالات متحده بود -که نیروی حافظ صلح را به بیروت اعزام کرده بود- و اسرائیل که بیشتر لبنان را اشغال کرده بود. هدف سیاسی آنها تبدیل لبنان به یک کشور اسلامی همسو با تهران بود. تقریباً همه این جوان‌ها توسط اسرائیل کشته شده‌اند.
فواد شکر در یک حمله هوایی در ماه ژوئیه کشته شد. ترور او توسط سرویس‌های امنیتی اسرائیل که با ارتش اسرائیل همکاری می‌کردند، صورت گرفت. شکر که هنگام مرگ ۶۳ سال داشت، رئیس ستاد حزب‌الله بود و بنا به گزارش‌ها مأمور تهیه و تدارک قوی‌ترین سلاح‌های حزب‌الله بود.
برجسته ترین عضو این گروه، عماد مغنیه بود که در طول ۲۵ سال به ده‌ها حمله مرگبار به اهداف آمریکایی، اسرائیلی و یهودی متهم شد و در سال ۲۰۰۸ در انفجار خودروی بمب‌گذاری شده در دمشق که به موساد نسبت داده شد، جان باخت.
ایالات متحده مغنیه را به ایفای نقش محوری در بمب‌گذاری‌های سفارت ایالات متحده در بیروت در آوریل ۱۹۸۳ که منجر به کشته شدن ۶۳ نفر شد و پادگان تفنگداران دریایی ایالات متحده در اکتبر ۱۹۸۳ که منجر به کشته شدن ۲۴۱ پرسنل آمریکایی شد، متهم کرده بود. یک پادگان فرانسوی نیز در آن زمان با بمب منفجر شد و ۵۸ نفر کشته شدند.
عقیل نیز متهم به دست داشتن در این عملیات‌ها بود. یک اطلاعیه وزارت دادگستری ایالات متحده او را به عنوان «عضو اصلی گروهک تروریستی حزب‌الله یعنی سازمان جهاد اسلامی» توصیف می‌کند که مسئولیت دو بمب‌گذاری ۱۹۸۳ در بیروت را بر عهده گرفت. در این اطلاعیه همچنین آمده است که عقیل هدایت گروگانگیری آمریکایی و آلمانی در لبنان و نگهداری آنها را در دهه ۸۰ در آنجا انجام داده است.
گاردین معتقد است شواهد مبنی بر اینکه مغنیه طراح دو بمب‌گذاری ۱۹۸۳ بوده‌اند بسیار اندک است، و به احتمال زیاد او و عقیل نقش کوچک‌تری داشتند و از شبکه عمیق تماس‌ها و دانش خود در جنوب لبنان و بیروت برای ارائه حمایت لجستیکی حیاتی استفاده کردند.
عبدالحسین می‌گوید: «عقیل عضو یکی از هسته‌های پنج نفری در اطراف مغنیه از آغاز عملیات نظامی حزب‌الله بود.»
پس از انفجارهای بی‌سابقه پیجرها که منجر به کشته شدن ۳۷ نفر و مجروح شدن هزاران نفر از عوامل عادی حزب‌الله شد، حمله به عقیل حاکی از تلاش متمرکز اسرائیل برای از بین بردن فرماندهی عالی حزب‌الله است.
برای حزب‌الله جایگزینی مردانی مانند شکر و عقیل دشوار خواهد بود.. بنا برگزارش‌ها، هر دو نفر از نزدیکان رهبر گروه، یعنی حسن نصرالله بودند.
