ماجرایی جالب و ناگفته درباره خلخالی و بنیصدر
رویداد۲۴ | نخستین دوره انتخابات ریاستجمهوری ایران در روز ۵ بهمن سال ۱۳۵۸ و تقریبا یک سال از پیروزی انقلاب برگزار شد.
در این دوره از انتخابات ریاستجمهوری، ۱۲۴ نامزد شرکت کردند که پس از اعلام انصراف یا استعفای برخی از آنها، در نهایت ۹۶ نامزد در روز انتخابات به رقابت با یکدیگر پرداختند. ابوالحسن بنیصدر، احمد مدنی، داریوش فروهر، صادق قطبزاده، حسنابراهیم حبیبی، کاظم سامی، حسن آیت، صادق طباطبایی، صادق خلخالی، محمد مکری و صفرعلی خلیلی، از جمله نامزدهای اولین دوره انتخابات ریاستجمهوری در ایران بودند. آنطور که روزنامهها، رادیو، تلویزیون و خبرگزاریها در آن روز اعلام کردند در این دوره، سیدابوالحسن بنیصدر با کسب ۱۰ میلیون و ۷۵۳ هزار و ۷۵۲ رای بهعنوان نخستین رئیسجمهوری ایران برگزیده شد.
انصراف خلخالی به نفع بنیصدر
در روزهای ابتدایی دیماه ۱۳۵۸ در تب و تاب ثبتنام و معرفی کاندیداهای نخستین دور انتخابات ریاستجمهوری ایران، صادق خلخالی حاکم شرع دادگاههای انقلاب به نفع ابوالحسن بنیصدر دور رقابتهای پیش رو کنارهگیری کرد. خلخالی در ششم دی ماه ۱۳۵۸ دربارهی این تصمیم خود به خبرنگار کیهان گفت: «در حالی که از سوی گروههای بسیار و اکثر طبقات تهران و سایر شهرستانها از اینجانب مصرا میخواهند خود را کاندیدای ریاستجمهوری اسلامی کنم و من هم هیچگونه ایرادی در خودم نسبت به این موضوع نمیدیدم ولی برای نشان دادن اتحاد و هماهنگی و جلوگیری از هرگونه توطئه، اینجانب به نفع جناب آقای بنیصدر کنارهگیری میکنم و به همه افرادی که به اینجانب لطف و مرحمت دارند عرض میکنم که با قاطعیت رای خود را به جناب بنیصدر بدهند که در این روزهای بحرانی جلوی هرگوه توطئه گرفته شود و مانند روزهای رفراندوم و تصویب قانون اساسی تا میتوانند با درایت و حتی تدبیر همهی مشکلات را یکی پس از دیگری حل کنند. امیدوارم سایر گروهها نیز دست از معرفی کاندیداهایی که به جز ایجاد دردسر برای ملت نخواهد داشت بردارند و راه سالم را انتخاب کنند. ما از آقای بنیصدر میخواهیم که با قاطعیت و پشتکار در درجهی اول امنیت مملکت را برقرار و در درجهی دوم اقتصاد کشور را روبهراه سازند تا از این رهگذر دشمنان ما نتوانند با ایجاد هرج و مرج و بحرانهای مصنوعی در روند انقلاب ما وقفه ایجاد کنند.»
بیشتر بخوانید: اعدام امیرعباس هویدا با حکم صادق خلخالی
بدین ترتیب پس از پیروزی ابوالحسن بنیصدر در انتخابات ریاست جمهوری، رابطه رئیس جمهور و حاکم شرع رابطهای دوستانه بود. اما حدود چهار ماه پس از انتخابات ریاست جمهوری، رابطه آنها شکرآب شد.
حاکم شرع علیه رئیس جمهور
اختلاف آنها بر سر تخریب مقبره رضاشاه بود. خلخالی در کتاب خاطراتش تخریب مقبره رضاشاه را اینگونه روایت میکند: «ما به دفتر امام رفتیم وطبق معمول از هر دری سخن به میان میآمد و گفته شد زمان آن فرارسیده که مقبره پهلوی خراب شود. ما میخواستیم به او (محمدرضا پهلوی) و یارانش نشان دهیم که دیگر در ایران هیچ گونه ریشه و پایه و خانهای ندارد.»
بر اساس این روایت، امکانات را عباس دوزدوزانی، سرپرست وقت سپاه در اختیار آنها قرار داده بود و حدود دویست نفر به سرپرستی آقای خلخالی با بیل و کلنگ به سوی مقبره رضاشاه حرکت کردند و در آنجا صادق خلخالی پس از ایراد یک سخنرانی طولانی، دستور تخریب مقبره را صادر کرد. خلخالی در کتاب خاطراتش میگوید که «در عمل مشاهده شد که مقبره به قدری محکم ساخته شده بود که هیچ بیل و کلنگی به آن کارگر نیست. با این روند تخریب غیر ممکن بود و بالاخره گریدر، بولدوزر و جرثقیل هم به کمک آمد.»
ابوالحسن بنیصدر درحدود ساعت چهار و نیم بعدازظهر از ماجرا باخبر شده بود و فورا به خلخالی پیام داده بود که دست نگه دارد. اما خلخالی در واکنش به پیام رئیس جمهور چنین پاسخی داده بود: «به بنی صدر بگویید هر چه میخواهد طبق مقررات انجام دهد؛ ما اینجا هستیم و تا مقبره را با خاک یکسان نکنیم؛ از اینجا خارج نخواهیم شد.»
درواقع ابوالحسن بنیصدر تلاش داشت ساختمان مقبره رضاشاه را به «موزه جنایات پهلوی» تبدیل کند. خلخالی در کتاب خاطرات خود به این موضوع نیز واکنش نشان یدهد و مینویسد: «اگر آنها میخواستند آثار جنایات پهلوی را در موزهای جمعآوری کنند، موزه ایران باستان میتوانست جای بهتر و بزرگتری برای این امر باشد.»
بدین ترتیب شیخ صادق خلخالی به کار خود ادامه داد و، به دلیل استحکام مقبره، کار تخریب حدود بیست روز به طول انجامید. نهایتا هم جسد رضاشاه پیدا نشد. خلخالی پس از تخریب کامل مقبره با روزنامهها مصاحبه کرد و گفت: «میخواستم جنازه رضاشاه را بیرون بکشم و آتش بزنم، اما جنازهاش پیدا نشد.»