تصویری از اعتراضات ضدایرانی در ایالات متحده پس از بحران گروگانگیری
رویداد ۲۴: سال ۱۳۵۸ را می‌توان یکی از پرتنش‌ترین سال‌ها در تاریخ روابط ایران و آمریکا دانست؛ سالی که نه‌تن‌ها نظام سیاسی ایران دچار تحول بنیادین شد، بلکه زمین‌لرزه‌ای در مناسبات جهانی میان تهران و واشنگتن به وجود آمد. حادثه گروگانگیری دیپلمات‌های آمریکایی در سفارت این کشور در تهران، یکی از نقاط اوج این تنش بود که خشم عمومی جامعه آمریکا را به سطح خیابان‌ها کشاند. تصویر فوق، که معترضی را با پلاکاردی در دست نشان می‌دهد، گویای واکنش‌های شدید و هیجانی مردم ایالات متحده به این بحران است. این رویداد نه‌تن‌ها ایران را در عرصه بین‌الملل به چالش کشید، بلکه مهاجران ایرانی ساکن آمریکا را نیز قربانی فضایی از تبعیض، نفرت‌پراکنی و بیگانه‌هراسی کرد.
با تسخیر سفارت آمریکا توسط دانشجویان پیرو خط امام در ۱۳ آبان ۱۳۵۸ (۴ نوامبر ۱۹۷۹)، دولت ایالات متحده با بحرانی مواجه شد که در حافظه سیاسی آمریکا به‌عنوان بحران گروگانگیری ایران ماندگار شد. ۵۲ دیپلمات آمریکایی به مدت ۴۴۴ روز در گروگان بودند و این موضوع به‌سرعت در رسانه‌های غربی به یکی از پرمناقشه‌ترین رویداد‌های قرن بیستم تبدیل شد.
بحران گروگانگیری، به دلیل ماهیت نمادین خود، موجب تحقیر ملی ایالات متحده شد. آمریکایی‌ها که خود را قدرت برتر جهان می‌دانستند، نمی‌توانستند بپذیرند که دیپلمات‌های آنها در کشور دیگری به گروگان گرفته شده‌اند و دولتشان قادر به آزادسازی آنها نیست.
بازتاب اجتماعی بحران گروگانگیری در آمریکا
رسانه‌های آمریکا با پوشش لحظه‌به‌لحظه ماجرای گروگان‌ها، بر احساسات عمومی دامن می‌زدند و هر شب تصاویری از گروگان‌ها در تلویزیون پخش می‌شد. به‌طور خاص، برنامه «شب‌های گروگان‌ها» که هر شب شمارش روز‌های گروگانگیری را اعلام می‌کرد، به نماد خشم عمومی بدل شده بود. این پوشش رسانه‌ای گسترده، بحران را به موضوعی ملی تبدیل کرد و موجب شد که بسیاری از مردم آمریکا ایرانیان را به‌عنوان دشمن خود بشناسند.
این خشم عمومی به‌سرعت به خیابان‌ها کشیده شد. تصاویر تجمعات اعتراضی در آمریکا که پلاکارد‌هایی با شعار‌هایی نظیر «ایرانی‌ها را اخراج کنید» یا «مرگ بر ایران» در آن دیده می‌شد، نمادی از فضای ملتهب آن دوران است. چنین شعار‌هایی نشان از بروز ناسیونالیسم افراطی و تلاش برای یافتن یک دشمن خارجی برای پاسخگویی به احساسات جریحه‌دار مردم آمریکا داشت.
این تصویر که معترضی را با شعار «همه ایرانیان را اخراج کنید» نشان می‌دهد، انعکاسی از این فضای بیگانه‌هراسانه است؛ فضایی که در آن ایرانی بودن مترادف با دشمنی با آمریکا تلقی می‌شد. جوامع مهاجر ایرانی که به دنبال زندگی آرام و پیشرفت بودند، ناگهان در موقعیتی قرار گرفتند که باید هویت و وفاداری خود را به جامعه میزبان اثبات می‌کردند.
ایرانیان ساکن آمریکا
در این فضای پرتنش، ایرانیان مقیم آمریکا اولین قربانیان این خشم ملی شدند. هزاران دانشجوی ایرانی که در دانشگاه‌های آمریکا مشغول به تحصیل بودند، ناگهان با موجی از نفرت، تهدید و تبعیض مواجه شدند. بسیاری از ایرانیان با حملات لفظی و فیزیکی مواجه شدند و برخی از مشاغل یا خوابگاه‌های خود اخراج شدند.
بیشتر بخوانید: وضعیت سفارت ایران در آمریکا پیش از انقلاب چگونه بود؟
سیاست‌های دولت جیمی کارتر نیز این وضعیت را تشدید کرد. دستور اجرایی کارتر در آن زمان مبنی بر لغو ویزای ایرانیان و اخراج آنها از خاک آمریکا، باعث شد که هزاران ایرانی، به‌ویژه دانشجویان، کشور را ترک کنند. پلیس و مأموران مهاجرت نیز به بهانه شناسایی اتباع غیرقانونی ایرانی، در دانشگاه‌ها و محلات ایرانی‌نشین آمریکا حضور گسترده‌ای داشتند و نوعی احساس ناامنی برای ایرانیان مقیم این کشور ایجاد کردند.
تبعیض‌ها به حدی رسید که برخی از مهاجران ایرانی برای پنهان کردن هویت خود، نام‌های خود را تغییر می‌دادند یا به‌دروغ خود را اهل کشور‌های دیگری معرفی می‌کردند. این وضعیت نشان می‌دهد که چگونه یک بحران بین‌المللی می‌تواند زندگی هزاران فرد بی‌گناه را در کشوری دیگر تحت تاثیر قرار دهد.
تاثیر گروگانگیری بر انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۹۸۰
بحران گروگانگیری یکی از مهم‌ترین عوامل شکست جیمی کارتر در انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۹۸۰ بود. کارتر که در ابتدا تلاش داشت با روش‌های دیپلماتیک بحران را حل کند، به دلیل ناکامی در آزادسازی گروگان‌ها مورد انتقاد شدید قرار گرفت. شکست عملیات طبس در آوریل ۱۹۸۰ که تلاشی نافرجام برای آزادسازی گروگان‌ها بود، ضربه‌ای جدی به اعتبار کارتر زد و او را به‌عنوان رهبری ضعیف در برابر افکار عمومی آمریکا جلوه داد.
رونالد ریگان، رقیب جمهوری‌خواه جیمی کارتر، با استفاده از این فرصت، کارتر را به بی‌کفایتی متهم کرد و وعده داد که با قدرت و قاطعیت بیشتری در برابر ایران و دیگر تهدیدات بین‌المللی عمل خواهد کرد. پیروزی ریگان در انتخابات نوامبر ۱۹۸۰، در واقع نتیجه مستقیم نارضایتی مردم آمریکا از نحوه مدیریت بحران گروگانگیری بود.
تاثیرات فرهنگی و اجتماعی
بحران گروگانگیری علاوه بر تاثیرات سیاسی، بر فرهنگ عامه آمریکا نیز تاثیر گذاشت. در این دوره، بسیاری از فیلم‌ها، برنامه‌های تلویزیونی و کتاب‌ها به موضوع گروگانگیری و دشمن‌سازی از ایران پرداختند. هالیوود که همواره بازتاب‌دهنده فضای سیاسی و اجتماعی آمریکا بوده است، در آن دوران با ساخت فیلم‌هایی ضدایرانی به این فضا دامن زد.
همچنین، بسیاری از ایرانیان مقیم آمریکا مجبور شدند برای تطبیق با شرایط جدید، هویت فرهنگی خود را مخفی کنند و از جامعه فاصله بگیرند. این وضعیت، نسلی از ایرانیان مهاجر را به وجود آورد که هویت دوگانه‌ای بین ایرانی بودن و آمریکایی شدن پیدا کردند.
