پرواز ایرباس به وقت پنجشنبه

چند روز پيش بود كه نخستين هواپيماي ايرباس٣٢١ بر اساس گواهينامه ثبت هواپيماهاي جديد، با شماره سريال ۷۴۱۸ به نام ايران‌اير به ثبت رسانده شد، تا اين هواپيما نخستين فروند از هواپيماهاي مسافرتي باشد كه پس از نزديك به چهار دهه، به طور مستقيم از شركت‌هاي هواپيماساز خريداري شده و آخر هفته در فرودگاه مهر آباد فرود مي‌آيد.

به اين ترتيب و با نهايي شدن قرارداد خريد ۱۰۰ فروند هواپيماي ايرباس از سوي ايران‌اير و پيگيري مقدمات لازم براي ورود اين هواپيما، سازمان هواپيمايي به طور رسمي نخستين ايرباس ۳۲۱ را به نام اين شركت ثبت كرد و حالا چشم‌ها منتظر است تا فردا خلبان‌هاي ايراني كه پيش از اين پرورش، مديرعامل ايران اير وعده آن را داده بود نخستين هواپيماي خريداري شده را در فرودگاه مهر آباد يا امام خميني به زمين بنشانند.
به نظر مي‌رسد كم‌كم وعده مسوولان هوايي كشور محقق مي‌شود و مي‌توان از اين پس به وعده‌هاي ديگر هم اميدوار‌تر نگاه كرد كه ساير قول‌هاي مسوولان هم به ثمر بنشيند. پيش از اين پرورش، مديرعامل ايران‌اير گفته بود كه نخستين فروند از هواپيماهاي خريداري‌شده تا پيش از نوروز ۱۳۹۶ به ايران مي‌رسد و حالا دو ماه مانده به نوروز اگر چرخ‌هاي ايرباس باند فرودگاه ايران را لمس كند رسما اين وعده محقق مي‌شود. او خوش‌بين است كه در سال ۲۰۱۷ ميلادي حدود هشت فروند از هواپيماهاي خريداري شده از شركت ايرباس وارد ناوگان ايران شود.
در كنار ايرباس، ايران‌اير چند هفته قبل قرارداد خريد هواپيما از شركت هواپيمايي بويينگ را نيز به امضا رساند كه در راستاي آن نخستين فروند از اين هواپيماها از ارديبهشت‌ماه سال ۱۳۹۷ تحويل ايران خواهد شد.
همان ماه‌هاي ابتداي حضور دولت يازدهم بود كه در جريان برگزاري همايش داووس و حضور روحاني در داووس موضوع خريد هواپيماهاي جديد براي ناوگان هوايي مورد گفت‌وگوي طرف‌هاي اروپايي قرار گرفت و كم‌كم موضوع نياز ايران به ناوگاني جديد رسما بر سر زبان‌ها افتاد.
بعد از آن بود كه در جلسات مختلف تيم كارشناسي وزارت راه و شهرسازي و راس آن قائم‌مقام وزير، بحث‌هاي مرتبط با خريد هواپيما را دنبال كردند كار به جايي رسيد كه حتي دو همايش بين‌المللي نيز در اين خصوص برگزار شد تا مذاكرات جدي‌تر و درخواست‌ها رسمي‌تر شود.
در نهايت بهمن ماه سال گذشته كه رييس‌جمهور در جريان سفر خود به فرانسه مرحله نخست قرارداد خود با فروشندگان هواپيما را امضا كرد كه نتيجه اجرايش‌، آغاز انقلابي در صنعت هواپيمايي ايران بود؛ انقلابي كه پس از چند ماه انتظار سرانجام با چراغ سبز خزانه‌داري امريكا كليد خورد.

ورود ايرباس بعد از ٤٠ سال
پس از نزديك به ٤ دهه كه با پيگيري‌هاي امريكا فروش هواپيماهاي مسافرتي نو به ايران ممنوع شده بود حتي در جريان تحريم‌هاي چندگانه امكان تعمير يا دريافت قطعات نيز براي ناوگان ايران وجود نداشت حالا و به دنبال اجرايي‌شدن توافق هسته‌اي شرايط به طور قابل‌توجهي تغيير كرده و ايران اير مي‌تواند پس از سال‌هاي طولاني از هواپيماهاي نو استفاده كند.
به اين ترتيب وزارت راه و شهرسازي كه نخستين مذاكرات خود را با شركت هواپيمايي ايرباس از چند هفته پيش از نهايي شدن برجام آغاز كرده بود و به فاصله چند روز پس از اجرايي شدن توافق هسته‌اي نيز كار خود را به شكلي رسمي ادامه داد، سرانجام در پيش قراردادي كه بهمن‌ماه سال گذشته به امضا رسيد رسما قرارداد خريد ١١٨ فروند ايرباس جديد را به جريان انداخت. اين قرارداد موجب شد تا تمايل طرف ديگر ماجرا يعني بويينگ نيز به ورود به بازار ايران بيشتر شود.
بر اساس قرارداد منعقد شده در مسير اجراي اين قرارداد، ايرباس بايد ٨٥ درصد از منابع اعتباري مربوط به اين هواپيماها را تامين كند. ايران در ابتدا تنها ١٥ درصد از منابع مالي مربوط به اين قرارداد؛ ١٠ ميليارد دلار را به طرف فرانسوي تحويل خواهد داد. پيچيدگي بحث فاينانس و البته مشكلاتي كه بر سر راه نظام بانكداري ايران وجود داشت، باعث شد نهايي كردن اين پيش‌قرارداد براي چند ماه به طول بينجامد. البته در اين راستا يك موضوع نيز اهميت بسيار زيادي داشت و آن ضرورت صدور مجوز لازم از سوي وزارت خزانه‌داري امريكا / اوفك بود.
امريكايي‌ها بر اساس طرحي نانوشته اعلام كردند: هر هواپيمايي كه ساخت امريكا است يا حداقل ١٠ درصد از تجهيزات آن را شركت‌هاي امريكايي تامين مي‌كنند بايد براي فروش به ايران مجوز رسمي اين سازمان را داشته باشند؛ مجوزي كه صدور آن چند ماه به طول انجاميد تا سرانجام با اعلام رسمي مسوولان ايرباس نهايي شود.

١٧فروند هواپيماي فرانسويدر راه ايران
طبق اعلام اين شركت فرانسوي، ايرباس مي‌تواند ١٧ فروند از هواپيماهاي خود را با مجوز ارايه شده از سوي اوفك به شكل فوري به ايران تحويل دهد. به اين ترتيب احتمالا شرايط براي فروش هواپيماهاي بعدي نيز فراهم خواهد شد. حتي در گمانه‌زني برخي رسانه‌هاي خارجي آمده كه با دريافت اين مجوز هواپيماهاي بويينگ خريداري شده از سوي ايران نيز مي‌توانند به زودي وارد ناوگان كشور شوند.
حالا در شرايطي در نخستين روز از فصل سوم سال ٩٥ قرارداد ورود هواپيماهاي جديد به ايران نهايي شده كه پيش از اين وزير راه و شهرسازي رسما اعلام كرده بود با وجود تمام كارشكني‌ها، ايران نخستين هواپيماهاي خود را در فصل پاييز دريافت خواهد كرد. وعده‌اي كه خيلي زود محقق شد تا پس از آن امكان پيگيري ديگر ابعاد در توسعه صنعت هوانوردي فراهم شود.
ايران اعلام كرده براي ١٠ سال آينده نياز به ٥٠٠ فروند هواپيماي مسافرتي خواهد داشت كه تاكنون پيش‌قرارداد خريد ١١٨ فروند از ايرباس و حدود ١٢٠ فروند از بويينگ به امضا رسيده است. در صورت نهايي شدن اين قرارداد خيلي زود نيمي از راه مدنظر كشور در اين حوزه طي خواهد شد.
 به گفته فرهاد پرورش، مديرعامل شركت هواپيمايي جمهوري اسلامي (هما)، هما تصميم دارد كه از اين ايرباس در شبكه داخلي استفاده كند. با وجود اينكه اين هواپيما بيشتر براي شبكه بين‌المللي مناسب است اما فعلا در شبكه داخلي از آن استفاده مي‌شود. طبق قرارداد، هواپيمايي كه روز پنجشنبه تحويل تهران داده مي‌شود هواپيماي ۳۲۱ ايرباس و با ظرفيت ۱۹۵ نفر است. هنوز مشخص نيست كه مراسم تحويل نخستين ايرباس در كدام يك از دو فرودگاه مهرآباد و امام باشد.

 اخذ موافقت اصولي براي ٧ ايرلاين جديد
از سويي علي عابدزاده، رييس سازمان هواپيمايي‌كشوري از برنامه‌هاي جامع براي افزايش توان عملياتي فرودگاه‌هاي كشور خبرداده و با اعلام اينكه افزايش مقاصد پروازي دستور كار آينده سازمان هواپيمايي‌كشور است، گفته است: ۷ ايرلاين جديد موافقت اصولي اخذ كرده‌اند. با توجه به پيشرفت مذاكرات خريد هواپيما تا مرحله عقد قرارداد، اميدوار هستيم كه طرف خارجي پاي امضاهاي خود بماند و با پايبندي به قول‌هايش، ايران بتواند از خريدهاي هوايي خود استفاده كند.
وي با اشاره به تجهيز صنعت هوايي ايران به حدود ۲۰۰ فروند هواپيماي جديد در پي قرارداد با ايرباس، بويينگ وATR، گفت: افزايش مقاصد پروازي در دستوركار آينده سازمان است و باوجود اينكه فعلا افزايش مقاصد جديدي نداشته‌ايم اما قرار است براي آن برنامه‌ريزي شود.