الجزیره:
پشت پرده خصومت ایران و ترکیه چیست؟
تحلیلگران معتقدند خلأ قدرت پساداعش در منطقه باعث تشدید تنش‌ها میان ایران و ترکیه شده است.
رویداد۲۴- تحلیلگران معتقدند خلأ قدرت پساداعش در منطقه باعث تشدید تنش‌ها میان ایران و ترکیه شده است.
به گزارش رویداد۲۴ به نقل از الجزیره، تنش‌های دیپلماتیک میان ایران و ترکیه به دلیل روابط اقتصادی گسترده میان این دو رقیب منطقه‌ای، منجر به یک تقابل واقعی نخواهد شد.
در شرایطی که رقبای منطقه‌ای در رقابت برای برخورداری از نفوذ بیشتر در منطقه هستند، پیروزی دولت سوریه در حلب به همراه کاهش حضور داعش در عراق باعث تشدید تنش‌ها میان آن‌ها شده است.
آتیلا یسیلادا، تحلیل‌گر سیاسی ترک گفت: «تنش‌ها میان ایران و ترکیه ناگهان به وجود نیامد. این رقابت مدت‌های مدیدی است که در زیر سطوح بالایی نهفته است. پیشرفت‌های اخیر در سوریه و عراق هر دو کشور را به سمت موضع‌گیری تهاجمی آشکار نسبت به یکدیگر کرده است.»
طی یک هفته اخیر پس از آنکه آنکارا مدعی شد که تهران به دنبال ایجاد شکاف فرقه‌ای و بی‌ثباتی در خاورمیانه است، تنش‌های دیپلماتیک میان دو کشور تشدید شد.
رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه ایران را متهم کرد که با توسل به «ناسیونالیسم ایرانی» تلاش می‌کند میان عراق و سوریه شکاف ایجاد کنند. از سوی دیگر مولود چاووش اغلو، وزیر خارجه ترکیه آنچه مدعی است «سیاست فرقه‌گرایی» ایران برای تضعیف بحرین و عربستان است را مورد انتقاد قرار داد.
چاووش اغلو در 19 فوریه در کنفرانس مونیخ گفت: «ایران در تلاش برای ایجاد دو دولت شیعه در عراق و سوریه است. این مسئله بسیار خطرناک است و باید متوقف شود.»
ایران در واکنش به این اظهارات، ایران سفیر ترکیه را فراخواند و به ترکیه هشدار داد که صبرش حدی دارد و اگر مقامات ترکیه به ادای چنین اظهاراتی ادامه دهند «سکوت» نخواهد کرد.
ایران و ترکیه در سوریه در دو جبهه مخالف قرار دارند چراکه آنکارا به دنبال سرنگونی بشار اسد، رئیس‌جمهور این کشور است و از سوی دیگر تهران و روسیه حامیان اصلی وی محسوب می‌شوند.
این در حالی است که در عراق، ترکیه مدعی است یک «مسئولیت تاریخی» برای حفاظت از اقلیت‌های سنی و ترک این کشور در برابر نیروهای شیعی که با حمایت ایران برای مقابله با داعش در منطقه هستند، دارد. از سوی دیگر ایران در کنار دولت عراق، مداخله ترکیه در این درگیری و حضور نظامی در این کشور را یک «تهاجم» می‌داند.
یسیلادا در ادامه افزود: ترکیه مانند حامی سنی‌ها در منطقه عمل می‌کند، درحالی‌که برخی مدعی هستند ایران به دنبال ایجاد هلال شیعی نفوذ از تهران تا لبنان را شکل دهد، بنابراین مقابله این دو قدرت منطقه‌ای اجتناب‌ناپذیر است.
وی تصریح کرد با توجه به اینکه داعش در حال از دست دادن بخش‌های گسترده‌ای از قلمروی خود در عراق و سوریه است، خلأ چشمگیر قدرت در حال شکل‌گیری در مرزهای جنوب شرق ترکیه است و همین مسئله ایران و ترکیه را در مورد اینکه چه کسی باید نیروی غالب در این منطقه باشد، دچار اختلاف می‌کند.
این تحلیل‌گر ترک گفت: «داعش در آستانه ترک عرصه درگیری‌ها است و ترکیه به‌شدت نگران جایگزین آن است. اگر آنکارا فوراً و قویاً عمل نکند، نیروهایی که از حمایت تهران برخوردارند، بشار اسد یا یگان‌های مدافع خلق، گروهی از ترک‌ها که به نظر می‌رسد یک سازمان تروریستی باشند، می‌توانند قلمرویی که پیش‌تر تحت کنترل داعش بود را در دست بگیرد. ترکیه نمی‌خواهد یک دشمن دیگر در دروازه‌هایش جای بگیرد و این موضع را با وضوح و بلند بیان می‌کند.»
از سوی دیگر، تحلیلگران معتقدند ایران فعالانه در تلاش برای پایان دادن به حضور نظامی ترکیه در عراق و سوریه است تا اطمینان ایجاد کند که متحدانش این منطقه را تحت کنترل خواهد گرفت.
اردم آیدین، کارشناس مسائل ایران در دانشگاه استانبول گفت: «ایران نگران عملیات ترکیه در سوریه و حضور نظامی آن در عراق است. ایران حضور نظامی ترکیه در این کشورها را مانع قابل‌توجهی در مقابل گسترش نفوذ خود در منطقه می‌داند.»
باوجودآنکه تلاقی منافع دو کشور روی زمین ممکن است مانند تشدید تنش دیپلماتیک میان آن‌ها شود، همان‌طور که روسیه و آمریکا دچار تنش هستند، اما تحلیلگران معتقدند روابط اقتصادی میان آن‌ها مانع از تقابل جدی آن‌ها خواهد شد.
آیدین به الجزیره گفت: «90 درصد صادرات گاز طبیعی ایران به ترکیه است و ترکیه 20 درصد گاز طبیعی خود را از ایران وارد می‌کند.»
