رویکرد «تک‌روانه» واشنگتن علیه ایران، اقتدار آمریکا در اقتصاد جهانی را به حاشیه می‌راند

رویداد۲۴-رویکرد تک‌روانه رئیس‌جمهوری آمریکا دارای تبعات بلندمدت برای نفوذ و اقتدار این کشور. این اقدام‌ها، کشورهایی نظیر چین را تشویق می‌کند که به سراغ آلترناتیوهایی برای مبادلات بین المللی که در حال حاضر در حوزه دلار تعریف شده‌اند، برود.پایگاه خبری «سی‌ان‌بی‌سی» آمریکا در گزارشی با اشاره به تلاش اروپایی‌ها برای حفظ توافق هسته‌ای با ایران نوشت: اروپایی‌ها در حال تهیه بسته‌ای هستند که همه قاره اروپا را در درگیری مستقیم با آمریکا قرار خواهد داد.

بر اساس این گزارش، تحلیل‌گران نسبت به اقدام‌هایی که قرار است در زمینه ادامه کسب و کار شرکت‌های بزرگ و چند ملیتی اروپایی با ایران در مقابل تحریم‌های قدرتمند آمریکا صورت بگیرد، عمیقا تردید دارند. با این حال این وضعیت دو طرف را وارد سرزمین ناشناخته‌ای خواهد کرد که ائتلاف فراآتلانتیکی را تکان داده و اقتدار آمریکا را به گونه‌ای تضعیف خواهد کرد که به سختی می‌توان نتایج آن را پیش‌بینی کرد. 

سی‌ان‌بی‌سی در ادامه این گزارش با اشاره به تلاش رهبران کشورهای اروپایی برای قانع کردن ترامپ به منظوز حفظ برجام نوشت: با وجود همه این تلاش‌ها، کاخ سفید در نهایت تصمیم گرفت از توافق هسته‌ای خارج شود و تحریم‌ها را علیه ایران بار دیگر اعمال کند.  هفته گذشته کمیسیون اروپایی، قانون مسدودسازی تحریم‌های آمریکا از طریق بی‌توجهی شرکت‌های اروپایی به تحریم‌های این کشور و ادامه کسب و کار با کشور مورد تحریم آمریکا را بار دیگر به کار انداخت. این قانون به سال ۱۹۹۶ و مقابله اروپایی‌ها با تحریم‌های آمریکا علیه کوبا بر می‌گردد. از سوی دیگر، اروپایی‌ها انتقال مستقیم پول به بانک مرکزی ایران و ضمانت پروژه‌های این کشور از طریق بانک سرمایه‌گذاری اروپایی را نیز کلید زدند.

به گزارش سی‌ان‌بی‌سی، گروه اوراسیا پیش‌بینی کرده که ایران تا ماه‌های آینده و زمانی که روشن شود این اقدام‌ها نمی‌تواند برای حفظ جریان کسب و کار در کشور کافی باشد، از توافق هسته‌ای خارج شده و به برنامه هسته‌ای خود باز خواهد گشت. 

این رسانه با بیان اینکه در قلب این مشکل، معضل همکاری در برابر اجبار قرار گرفته است، نوشت: دولت‌های جرج بوش و اوباما اجماعی بین‌المللی علیه ایران برای اعمال تحریم‌ها ایجاد کرده بودند. این اجماع در نهایت به ایجاد یک رژیم تحریم‌های چند ملیتی انجامید. اما دولت ترامپ رویکرد چندجانبه‌گرایی را دنبال نمی‌کند. در عوض به دنبال استفاده از اهرم اقتصاد آمریکا و نفودش در سیستم‌های مالی جهانی برای مجبور کردن شرکت‌های اروپایی به پیروی از واشنگتن است. 

جان فورر، عضو شورای آتلانتیک در برنامه اقتصاد جهانی گفت: در بسیاری از موارد رجوع به تحریم‌های ثانویه نشان می‌دهد که تحریم‌های چندجانبه شکست خورده است. اروپا و دولت ترامپ به طور بنیادین در مورد اینکه چه راه حلی خوب، قابل قبول و درست است، با هم اختلاف‌نظر دارند. این اختلاف‌ها در سخنرانی پومپئو هم به وضوح خودنمایی می‌کرد. 

فورر گفته تصویری که پومپئو طراحی کرده و درخواست‌های او بسیار سخت‌تر از ساختاری است که اتحادیه اروپا بیان می‌کند. راه حل مد نظر آمریکا شبیه به راه حل مد نظر اتحادیه اروپا نیست.  شاید تشخیص تاثیر تدریجی این شکاف در وهله نخست کار ساده‌ای نباشد. اتحادیه اروپا در نشست بلغارستان نا امیدی‌ خود را از آمریکا ابراز کرد. دونالد تاسک رییس شورای اروپا در این نشست گفت: مشکل، جایی است که یکی از نزدیک‌ترین دوستانت غیر قابل پیش‌بینی باشد. این شوخی نیست. این جوهره مشکل امروز ما و دوستانمان در آن سوی آتلانتیک است.

این رسانه آمریکایی در ادامه نوشت: اروپایی‌ها در گذشته هم آمریکا را مورد محک قرار داده بودند و در همه موارد، واشنگتن خود را به نفهمیدن زده بود. 

ویلیام الن رینسچ، معاون اسبق وزارت بازرگانی آمریکا در دوران کلینتون در گفت‌وگو با این رسانه تاکید کرده است: در همه موارد بحران‌های دیپلماتیکی ایجاد شد. اگر اروپایی‌ها مقاومت کنند، بحران جدید، اجتناب‌ناپذیر است. رویکرد تک‌روانه ترامپ دارای تبعات بلندمدت برای نفوذ و اقتدار آمریکاست. این اقدام‌ها، کشورهایی نظیر چین را تشویق می‌کند که به سراغ آلترناتیوهایی برای مبادلات بین‌المللی که در حال حاضر در حوزه دلار تعریف شده‌اند، برود. 

بر اساس این گزارش، ناظران بازار سیستم یوآن محور جدید شانگهای برای خرید نفت خام را ابزاری برای خرید نفت ایران بدون نیاز به دلار خوانده‌اند.

در ادامه به نقل از رینسچ آمده است: این اتفاقات تاثیرات فوری ندارند اما در بلندمدت در کنار دیگر سیاست‌های تجاری، بر به حاشیه رانده شدن آمریکا در حوزه اقتصاد موثر خواهند بود.