انتقاد رسالت از تسلیت خاتمی به همسر امیرانتظام
رویداد۲۴ روزنامه رسالت نوشت: «سرکار خانم الهه امیرانتظام درگذشت همسر ارجمندتان آقای عباس امیرانتظام را به سرکار عالی و همه بستگان عزادار تسلیت می‌گویم و از درگاه حضرت احدیت برای آن فقید سعید آمرزش و رحمت الهی و برای بازماندگان محترم تندرستی و شکیبایی و پاداش نیکو مسألت می‌کنم.
با احترام، سید محمد خاتمی»
این متن پیامی است که رئیس دولت اصلاحات به همسر عباس امیرانتظام و خانواده وی تقدیم کرده و این در حالی است که رئیس دولت اصلاحات در گذشته ای نه چندان دور در خصوص فعالیت‌های امیرانتظام نظرات دیگری داشته و هم‌کیشان وی در جریان اصلاحات نیز حالا نظرات متفاوتی نسبت به گذشته اتخاذ کرده‌اند. هر چند این برای اولین بار نیست که اصلاح‌طلبان دست به چنین اقداماتی زده و از آن چه در گذشته نسبت به آن ایمان و اعتقاد داشته اند، دست می کشند.
حال آن که همین رئیس دولت اصلاحات ۱۸ مهر ۱۳۶۰ و چند ماه بعد از آغاز جنایات سازمان منافقین در یادداشتی در کیهان با عنوان «چه کسی آمریکایی است؟» خطاب به بازرگان نوشت: «آقای بازرگان مراد از آمریکایی بودن نحوه‌ای از دید و بینش است که به سادگی ابزار دست سیاست‌های توسعه‌طلبانه آمریکا می‌شود و به خاطر برخورداری از همین دید و بینش، جریانی که شما در راس آن قرار دارید، همواره از مواضع ضد آمریکایی جمهوری اسلامی البته با توجیهات گوناگون اظهار نارضایتی و حتی مخالفت قولی و عملی کرده است و چه نقصی در کار شما است که فردی چون امیرانتظام جاسوس و مزدور آمریکا تا سطح معاونت نخست‌وزیر و سخنگوی دولت موقت بالا می‌آید، لابد امیرانتظام هم آمریکایی نیست؟»
امیرانتظام که بود و چه کرد؟
اندکی بعد از اشغال لانه جاسوسی آمریکا در تهران به دست دانشجویان پیرو خط امام، عباس امیرانتظام در حالی که در کشورهای اسکاندیناوی به عنوان سفیر ایران فعالیت می‌کرد، به تهران فراخوانده و در ۲۸ آذر ۱۳۵۸ به اتهام همکاری با سازمان جاسوسی سیا و ارتباط پنهانی با آمریکا بازداشت شد؛ چرا که دانشجویان مسلمان پیرو خط امام تأکید داشتند اسناد و مدارک زیادی دال بر ارتباط‌های سری امیرانتظام با آمریکایی‌ها در اختیار دارند.
روابط امیرانتظام با بازرگان از دانشگاه تهران شروع شده و در زمان نخست‌وزیری مهدی بازرگان، چندین مسئولیت از جمله معاونت نخست‌وزیری و سخنگوی دولت را بر عهده داشت اما پس از ماجرای اشغال سفارت آمریکا در تهران و پیدا شدن اسنادی مبنی بر ارتباط وی با آمریکایی‌ها، به اعدام محکوم شد که البته در همان برهه با تلاش‌های صورت گرفته از سوی بازرگان، حکم اعدام به حبس ابد تقلیل یافت. مردی که در سالهای پس از انقلاب به یکی از چهره‌های منفور در میان برخی چهره‌های لیبرال امروزی تبدیل شده بود، این روزها تا حدی مورد توجه این جریان قرار می گیرد که رئیس دولت اصلاحات به مناسبت درگذشت وی پیام صادر می کند و یکی دیگر از حامیان این جریان، امیرانتظام را مبرا از هر گونه اتهام جاسوسی در سال های اول انقلاب می کند.
باز هم نظرات اصلاح طلبان تغییر کرد
«امیرانتظام جاسوس و مزدور آمریکاست.» این فصل مشترک اظهارات خاتمی و موسوی و کروبی در دهه شصت در خصوص عباس امیرانتظام است. اما حالا و در اتفاقی جالب، اصلاح‌طلبان رو در روی لیدرهای خود قرار گرفته و سعی در نادیده گرفتن تاریخ و تبرئه جاسوسی امیرانتظام دارند. اتفاقی که پیش از این هم در طیف اصلاح طلبان رخ داده بود.
علاوه بر محمد خاتمی، عباس عبدی که از قضا به عنوان یکی دیگر از چهره‌های شاخص دانشجویان پیرو خط امام شناخته می‌شد نیز در واکنش به ادعاهای امیرانتظام در سال ۸۱، مبنی بر این که عبدی بازجوی وی بوده است و طرح جاسوسی وی توطئه آمریکا است، طی مصاحبه ای گفته است: «آقای امیرانتظام به جای آن که وارد محتوای اسناد شود، آنها را ساخته و پرداخته سیا برای خراب کردن خودش می‌داند. به عبارت دیگر به طور صریح معتقد است که مفاد آن اسناد خیلی بد و زشت است ولی برای دفاع از خویش می‌گوید آنها را سیا برای خراب کردن وی ساخته است که این ادعا از طرف هیچ آدم حتی متوسطی قابل بحث نیست و فکر هم نمی‌کنم که این ادعا را جدی مطرح کند. مگر آقای امیرانتظام چه هیزم تری به آمریکایی‌ها فروخته بود که بخواهند خرابش کنند؟»
از سوی دیگر میرحسین موسوی، نخست وزیر دهه شصت که اکنون از چهره های محبوب جریان دوم خرداد به شمار می‌رود، در بهمن ماه سال ۶۰، طی مصاحبه‌ای که به مناسبت سومین سالگرد انقلاب اسلامی با روزنامه کیهان داشت، در ارتباط با ماجرای امیرانتظام می گوید: «در رابطه با لیبرال‌ها من فقط خاطره آن شبی را نقل می‌کنم که اسناد لانه جاسوسی در رابطه با امیرانتظام افشا شد. واقعا احساس می‌کردم کوه سنگینی از روی دوش من برداشته شد... افشا شدن این چهره به نظر من مقدمه ویرانی عظیمی بود... من هیچ‌وقت خوشحالی آن شب را فراموش نمی‌کنم... سنجاقی که امیرانتظام روی کراوات خود می‌زد، همیشه مانند سوزنی در چشمان من فرو می‌رفت... این که شروع شد به افشاگری این جریان، این امید را به ما بخشید، با معجزاتی که در انقلاب دیدیم، این انقلاب تا آخر بتواند پیش برود و این جریان را (لیبرال‌ها) را جا رو کند و چنین هم کرد.»
مهدی کروبی نیز که اکنون یکی از رهبران جریان اصلاحات شناخته می‌شود، مهر ماه ۶۱ که ریاست بنیاد شهید را بر عهده داشت، در یکی از سخنرانی های پیش از خطبه‌های نماز جمعه در مهر ماه همان سال در ارتباط با امیرانتظام و جریان حامی‌اش، یعنی نهضت آزادی، می گوید: «عدالت اسلامی ایجاب می‌کند که یا امیرانتظام از زندان آزاد شود یا اگر او مجرم است - و بحق هم مجرم است - پس اینها (بازرگان و نهضت آزادی‌ها) هم محاکمه شوند.
سیدمحمد خاتمی و جریان حامی‌اش شاید مواضعِ دهه شصت و هفتاد خود در ارتباط با امیرانتظام را فراموش کرده باشند یا نخواهند به یاد بیاورند اما نه تاریخ را می‌توانند تحریف کنند و منکر اظهارات گذشته‌شان شوند و نه اسناد لانه جاسوسی را می‌توانند تغییر دهند.»
